Chính con người chứ không phải thần thánh đã trở nên bất tử nhờ di sản quý giá của mình để lại cho nhân loại, đối với thời trang đó là phong cách, mẫu mốt, sự nhìn nhận xu hướng.... luôn trường tồn cùng thời gian. Các tượng đài sống mãi như thế có thể là những nhà thiết kế, người mẫu, diễn viên… Để có cái nhìn cận cảnh, bạn hãy cùng chúng tôi tìm hiểu Những biểu tượng huyền thoại của thời trang thế giới qua chuyên đề dài kỳ tuần này!

Coco Chanel – người đàn bà mành dẻ và nhỏ bé đã trở thành một trong 100 người có tầm ảnh hưởng nhất thế kỷ 20 do tạp chí Time bình chọn, không phải chỉ bởi những sáng tạo thời trang tuyệt đỉnh mà còn dựa vào tư tưởng tiên phong giải thoát phụ nữ ra khỏi lối mòn của sự gò bó, ràng buộc.
Cuộc đời chìm nổi của nữ vương làng tạo mẫu
Gabrielle Bonheur Chanel sinh ngày 19/8/1883, tại một thị trấn nhỏ nước Pháp dưới thung lung Loire. Trải qua tuổi thơ trong một gia đình bần hàn, mẹ bà mất sớm vì bị lao lực khiến người cha bỏ đi. May mắn sao, Chanel được cô nhi viện tiếp nhận, và ngay tại đây, bà đã được dạy những ngón nghề may vá đầu tiên...
Sau 6 năm, bà rời cô nhi viện, Chanel lúc đó là một cô gái trẻ trung với niềm đam mê ca hát mãnh liệt, đem tất cả dũng khí đầu đời tới thành phố Moulins để trở thành ca kỹ. Đây cũng là xuất phát của mỹ danh lừng lẫy Coco Chanel bởi bà lấy từ Coco trong vở nhạc kịch The Atlanta để gắn vào tên của mình.
Sự nghiệp ca hát không thuận buồm xuôi gió vì năng khiếu của bà không nằm ở các quãng giọng, nốt nhạc nhưng các buổi ca hát tại phòng trà lại đem tới cho Chanel cuộc tình với thương nhân Etienne Balsan. Người này hết mực thương yêu bà khi tạo ra cho cô tình nhân mảnh mai một cuộc đời sung túc và đưa vào làm tại một tiệm may. Cuộc sống phù hoa mới chớm nở, vải vóc, tơ lụa và những chuỗi ngọc khiến Chanel như cuồng say, không phải niềm đam mê trưng diện đơn thuần của giới thượng lưu thông thường mà nó là niềm khao khát bản thân có thể tạo ra mọi thứ đẹp đẽ dường ấy. Sau này khi bà chia tay Balsan vẫn được ông này tặng lại cho một căn nhà ở Paris.
Năm 1909, Chanel đã yêu một người bạn của nhân tình cũ, Captain Arthur Edward ‘Boy’ Capel, ông là tay chơi nổi tiếng khắp thành phố. Sau những bão táp đầu đời, Chanel đã gặp nhiều may mắn hơn khi những người tình đều cực kỳ hào phóng chu cấp giúp bà mở hiệu tạo mẫu đầu tiên chuyên bán các loại mũ và một số kiểu quần áo. Ông này sau đó lấy một tiểu thư nước Anh“xứng đôi vừa lứa”, dù vậy vẫn qua lại ngấm ngầm với Chanel cho tới năm 1919 thì bị tai nạn giao thông chết.
Mối tình với Captain Arthur Edward ‘Boy’ Capel đã để lại dư âm mãnh liệt cho Chanel khi hình ảnh chiếc áo khoác jersey của ông hay mặc chính là cha đẻ của chiếc áo jersey nữ nổi tiếng của nhà Chanel tới tận bây giờ. 25 năm sau ngày mất của Capel, Chanel vẫn thổn thức đầy cảm thán:“ Cái chết của Capel khiến tôi hồn xiêu phách lạc, mất ông ấy, tôi mất tất cả. Toàn bộ những gì còn lại là một cuộc đời đầy bất hạnh”. Chính tình yêu lớn của bà dành cho Capel đã khiến mọi món đồ do Chanel thiết kế đều mang âm hưởng nam tính hóa với những đường cắt mạnh bạo và phom dáng cực kỳ đứng.
Trong cuộc đời Chanel xuất hiện rất nhiều người đàn ông với địa vị cao, danh tiếng lừng lẫy như nhà soạn nhạc nổi tiếng Igor Stravinsky, sĩ quan, chính trị gia… Không chỉ bởi bà quá quyến rũ qua thân hình thanh tao uyển chuyển, khuôn mặt thanh tú với ánh mắt sắc tinh anh cùng hàng lông mày mảnh mềm thẳng vút một đường tựa nét bút. Mà hơn hết cả, mọi đàn ông say đắm Chanel vì bà luôn coi trọng giá trị bản thân, yêu cái đẹp và làm chủ được cái đẹp.
Chanel - Vĩ nhân thời trang Pháp hay tội nhân Đức Quốc Xã?
Có thể nói Chanel như đóa hồng nhung có gai luôn được bàn tay của các gã si tình bao bọc, che chở tuy nhiên cũng có ngoại lệ. Sau vài mối quan hệ thân thiết nhưng không đi tới đích với công tước Westminster hay công tước Windsor thì vào năm 1920, khi thế chiến thứ 2 ùa tới, Chanel buộc phải tạm ngừng các cửa hàng thời trang của mình và lánh vào khách sạn Ritz nằm suốt gần 30 năm. Tuy nhiên không phải tự dưng trong lúc đạn bom khói lửa, Chanel lại có thể được bình an nương náu mà thậm chí vẫn còn là chủ sở hữu của ngôi biệt thự số 31 phố Cambon và một tư dinh nhỏ có tên Villa La Pausa ở Roquebrune. Tất cả là kết quả của mối quan hệ tình ái tai tiếng của Chanel với tên sĩ quan nội gián của Đức Quốc Xã có tên Hans Gunther von Dincklage. Tên này đã lợi dụng Chanel làm cầu nối để kết thân với Lombardi là bạn bà và cũng là họ hàng của thủ tướng Anh đương thời Winston Churchill. Tuy nhiên Lombardi nhận ra âm mưu, từ chối làm nội gián cho Đức Quốc Xã tại Anh. Ngay lập tức, cả Lombardi lẫn Chanel đều bị chính người tình của bà là Hans Gunther von Dincklage tráo trở cáo buộc tội danh gián điệp của Anh. Sau này, nhờ có chính quyền Anh can thiệp vào bà mới thoát khỏi cảnh tù tội. Tuy vậy sau đó nhiều năm bà vẫn tiếp tục có mối quan hệ thân thiết không vương chút oán hận với Hans Gunther von Dincklage.
Mối nhân duyên của người phụ nữ uy quyền với những tay đồ tể Đức Quốc Xã vẫn chưa có điểm dừng. Bà từng là cô nhân tình bé nhỏ của Walter Kutschmann – kẻ đã gây ra vụ thảm sát đẫm máu của hàng chục ngàn người Do Thái. Chanel sống tại Thụy sĩ với Kutschmann từ năm 1945. Sau này, báo giới Mỹ đã quy Coco Chanel là một nhân vật từng câu kết mật thiết với chình quyền Đức Quốc Xã, điều này để lại vết nhơ phản quốc cho nữ hoàng thời trang cao cấp, theo bà đến cuối cuộc đời. Bà mất năm 1971 ở tuổi 88 và được chôn cất tại Lausanne.
”Phụ nữ không dùng nước hoa thì không có tương lai”
Năm 1921, Ernest Beautiful tạo nên 5 dòng nước hoa được đánh số và ngay lúc đó, Chanel đã tìm thấy hương thơm mang hồn phách, khí chất của bà, đó chính là chai số 5. Bà cho thứ hương tinh túy được kết hợp từ Hoa hồng, Hoa nhài, Ylang- Ylang, Đàn hương, Xạ hương... đặt trong một chiếc chai có thiết kế vô cùng đơn giản, cổ điển. Vỏ chai cứng cáp, tinh tế, thuần chất, không thừa thãi bất cứ chi tiết gì để nhấn mạnh vào một điểm sáng duy nhất đó chính là mùi hương nồng nàn, cao cấp, là giá trị con người và tinh thần bất diệt của Chanel. Năm 1922, bà chính thức tung sản phẩm nước hoa Chanel No5 ra thị trường. Và ngay sau khi cô đào bốc lửa Marilyn Monroe thủ thỉ tiết lộ với báo giới rằng cô chẳng mặc gì đi ngủ mà chỉ phủ lên thân hình diễm lệ vài giọt hương Chanel No5 thì cả thế giới gần như đổ xô đi lùng sục thứ lưu giữ tinh thần Chanel cuối cùng của đợt tổng tấn công nước hoa đầu tiên.
Bà có nhiều tuyên ngôn bất hủ về đứa con cưng Chanel No5 của mình như:“ Không thể có sự thanh lịch mà không có nước hoa. Nó chính là món trang sức vô hình nhưng khó quên nhất của phụ nữ” hay ”Phụ nữ không dùng nước hoa thì không có tương lai”. Câu nói này hẳn khiến độc giả liên tưởng tới phát ngôn gây bão một thời của siêu mẫu Xuân Lan: ”Không dùng hàng hiệu, không có tương lai”. Tuy nhiên hẳn cô người mẫu tuổi 34 Xuân Lan đã không hiểu hoàn toàn ý nghĩa khi căn ke câu nói này của người đàn bà quyền lực nhất trong giới thời trang. Mục đích của bà không phải để lăng xê hàng thời trang thượng đẳng hay thứ nước màu vàng óng thơm lừng đắt đến từng mil, mà điều Chanel muốn đem đến cho phụ nữ đó là việc nhận thức về giá trị đích thực của người đàn bà. Coco Chanel giúp phụ nữ lưu luyến người đàn ông của mình rồi sau đó nắm giữ trái tim của họ bằng xúc hương trên cơ thể đầy nồng nàn và tinh tế chứ không phải là vài loại mùi nhân tạo rẻ tiền, chóng đến, chóng bay và chóng chán ghét. Tất cả mọi điều Coco Chanel làm là vì phụ nữ chứ không phải để tâng bốc và nâng tầm thời trang xa xỉ - thứ mà bà đang tạo ra.
Năm 1924, Pierre Wertheimer phối hợp cùng Chanel để thúc đẩy phát triển dòng nước hoa nổi tiếng này. Theo như cam kết, Wertheimer sở hữu 70% thương hiệu, Coco Chanel khiêm nhường nhận về cho mình 10% và bà chỉ yêu cầu để lại dấu ấn nhận diện của mình là giữ nguyên tên gọi Parfums Chanel – Nước hoa Chanel. Tuy nhiên đến năm 1935, bà có nhờ luật sư can thiệp đòi quyền sở hữu sản phẩm nước hoa Chanel từ tay Werthemer nhưng bất thành. Sau đó con cháu Werthemer thay nhau duy trì, gìn giữ giúp loại nước hoa huyền thoại này tồn tại cho tới tận bây giờ.
Đỉnh cao thời trang bất biến
Thành công đầu tiên của bà là khi cô đào Gabrielle Dorizat đội chiếc mũ thanh tao do Chanel tạo nên lên sân khấu, những thiết kế tinh xảo của người phụ nữ bé nhỏ bắt đầu được công chúng đón nhận nồng nhiệt. Năm 1915 bà mở cửa hiệu thời trang mới có đẳng cấp sang trọng hơn tại Biarritz, với sự góp mặt của rất nhiều người trong giới thượng lưu. Năm 1919, nối tiếp thành công, Chanel tiếp tục đưa ra cửa hàng trưng bày các mẫu thời trang cao cấp Haute Couture ngay tại biệt thự của mình ở số 31 phố Cambon.
Thế chiến thứ Nhất diễn ra dẫn tới việc đa phần những người đàn ông phải ra trận để lại trẻ nhỏ, người già và phụ nữ. Những chiếc áo corset chật chội cùng đường thít eo nhỏ xíu không còn thích hợp cho việc lao động hoặc di chuyển liên tục, người phụ nữ quay sang sùng bái tượng đài Chanel với những thiết kế phá tan kết cấu chật hẹp của phục trang nữ. Chanel sở hữu sự tinh tế hoàn hảo khi bình thản tháo gỡ bộ khung corset đanh cứng thay vào đó là đường cắt mạnh tay dựng nên khung áo thẳng thớm tạo sự thanh thoát, khoáng đạt, vô cùng thoải mái dựa từ cảm hứng trang phục nam giới. Thậm chí, bà còn tiên phong cho phụ nữ được “sủng ái” màu đen trong mọi trường hợp chứ không phải chỉ dành cho những đám tang hay các bà quả phụ. Mọi phụ nữ đều muốn trở thành bản sao phong cách của Coco Chanel: Tự chủ, phóng khoáng nhưng vẫn lịch sự và thanh tao, từ giới thượng lưu đến các diễn viên điện ảnh như Brigitte Bardot, Jane Fonda, Elizabeth Taylor, Marilyn Monroe, thậm chí cả đệ nhất phu nhân Hoa Kỳ Jackie Kennedy.
Năm 1925, mẫu áo vest đứng bằng vải tweed (vải tuytxi) của Chanel làm nổ tung cuộc cách mạch giải phóng cơ thể, là món đồ cổ không bao giờ lỗi mốt cho tới tận ngày nay. Năm 1926, bà tiếp tục tạo ra trào lưu chiếc váy đen bé nhỏ “little black dress”, hô biến nó trở thành món trang phục đơn giản, cơ bản cần phải có trong mọi tủ quần áo của mọi tín đồ thời trang.
Năm 1954, trước nghi án phản quốc bà trở về nước Pháp tung ra bộ sưu tập mới gây tiếng vang khắp kinh đô Paris hoa lệ. Bằng phong cách thiết kế sang trọng không diêm dúa, Coco Chanel dần lấy lại vị thế của mình trước sự thống trị của nhà Dior có tính chất duy mỹ, hào hoa và đỏm dáng.
Năm 1955, bà khiến mọi cô gái đều ước mong có một chiếc túi bằng da thật với những đường kẻ vạch vuông vức trên thân, có quai là sợi xích vàng và dập nổi biểu tượng 2 chữ C đan lồng kiêu hãnh.
Trong một thời gian dài, tới tận khi Coco Chanel mất đi ở tuổi 88, bà là người đàn bà duy nhất giữa những nhà thiết kế nam giới làm được những điều phi thường khiến thay đổi cục diện thời trang thế giới, chứng tỏ cho mọi người thấy những tư tưởng mốt cũ gây tù túng cho cơ thể cần phải xóa bỏ, nét xa xỉ thanh nhã chắc chắn phải tạo ra tiện lợi và thoải mái. Tư tưởng vượt thời gian này đã giúp đế chế Chanel thịnh vượng cho tới tận bây giờ
Người đàn bà bé nhỏ với trang phục đen quấn chuỗi ngọc trai quanh cổ luôn phảng phất mùi nước hoa No5 cứ thế bước thản nhiên vào lịch sử cùng câu nói huyền thoại:” Thời trang nằm trong không khí, sinh ra trong gió. Người ta phải cảm thấy nó chứ không chỉ nhìn và mặc”.
Theo Thu Hương (Khampha.vn)

Chanel là một trong những ông lớn thời trang của kinh đô Paris nói riêng và thời trang thế giới nói chung. Thương hiệu này là biểu tượng cho sức mạnh trong việc thiết lập những xu hướng thời trang qua mỗi mùaa và giới thiệu những sản phẩm thời trang "độc nhất vô nhị" tồn tại bền bỉ theo thời gian, thậm chí qua hàng trăm năm chúng vẫn là một sản phẩm chưa bao giờ lỗi mốt, khiến bao tín đồ thế giới thèm muốn. Người khai sinh Chanel là Coco Chanel, khi nói về những bộ sưu tập của mình, từng chia sẻ rằng: "Tôi đã tạo ra phong cách nổi tiếng nhất thế giới bởi thời trang là nhất thời, đẳng cấp mới là mãi mãi". Và thự sực đã chỉ ra rằng từ khi khai sinh cho đến nay, những tác phẩm cổ điển của Chanel chưa bao giờ phai nhạt trong làng mốt. Thậm chí, sức mạnh của chúng ngày một bền bỉ hơn như một minh chứng hùng hồn cho tài năng tuyệt đỉnh của nhà thiết kế Coco Chanel.
Và dưới đây là 10 tuyệt tác thời trang "sống mãi" trong lịch sử thời trang của thương hiệu trứ danh nước Pháp:
1. Túi xách Chanel Boy
Nhỏ xinh, thoải mái luôn là những yếu tố được Chanel ưu tiên hàng đầu. Và những chiếc túi xách độc đáo của thương hiệu này đã chứng minh cho nguyên lý đó. Thậm chí, Coco Chanel đã từng lưu ý rất nhiều lần về tầm quan trọng của tính ứng dụng, ví dụ như khi được hỏi về cảm nhận của mình với các thiết kế của Dior, bà đã trả lời thâm sâu rằng: "Bạn sẽ làm gì với một chiếc áo khoác mà chiếm toàn bộ không gian chiếc va li?". Theo nguyên tắc thiết kế đó, Coco Chanel chỉ ưu tiến những sản phẩm túi xách nhỏ xinh, tiện lợi, để người sử dụng có thể nắm giữ gọn gàng trong tay, không quá nặng khi mang vác. Và chiếc túi xách Chanel Boy là một trong những sản phẩm như thế.
2. Túi Chanel chần quả trám 2.55
Chiếc túi xách Chanel 2.55 là một trong những tác phẩm hiện thân cho hình ảnh của người phụ nữ. Qúa mệt mỏi với việc phải giữ túi xách trong tay, Coco Chanel đã quyết định tạo nên một thiết kế giúp giải phóng đôi tay. Và đó là nguyên nhân ra đời của chiếc túi xách 2.55, với dây đeo được lấy cảm hứng từ túi xách của những người lính thời bấy giờ. Cái tên Chanel 2.55 được đặt theo năm mà nó được ra đời - 1955.
3. Nước hoa Chanel No.5
Khó có thể tìm ra một người phụ nữ sành điệu nào mà không biết đến mùi hương thanh lịch của lọ nước hoa Chanel No.5. Không phải tự nhiên mà hương nước hoa Chanel No.5 được miêu ta "là hương thơm huyền thoại nhất thể giới" và rằng nó liên tục đắt hàng kể từ khi được ra đời. Nó có triết lý riêng của mình mà nhà thiết kế Coco Chanel đã tiết lộ rằng: "Tôi muốn mang đến cho người phụ nữ một hương thơm nhân tạo giống như một chiếc váy, nó là một cái gì đó được con người tạo ra. Tôi không muốn bất kỳ một bông hoa hồng hay hoa huệ tây nào, tôi muốn một loại nước hoa là sự kết hợp hài hòa của nhiều thứ. Sản phẩm phản ánh tính cách của tôi, một thứ gì đó trừu tượng nhưng độc đáo, sẽ làm cho phụ nữ có được vẻ quyến rũ, huyền bí, không cần phô trương mà vẫn hấp dẫn và gợi cảm".
Cứ môi 55 giây lại có một lọ nước hoa Chanel số 5 được bán ra cũng đủ hiểu sức hút mãnh liệt của dòng nước hoa này mạnh mẽ đến thế nào.
4. Ngọc trai nhân tạo
Tờ tạp chí Harper's Bazaar đã miêu tả những viên ngọc trai của Chanel rằng: "Đây là những thiết kế mang tính cách mạng của thời đại". Mặc dù là chỉ là những viên ngọc trai nhân tạo nhưng những kiệt tác này như là món quà vô giá giúp bộ váy đầm của phái đẹp trở nên siêu thanh lịch và sang trọng hơn rất nhiều. Vòng cổ ngọc trai của Chanel luôn là món phụ kiện bậc nhất cổ điển và lộng lẫy nhất thế giới.
5. Giày 2 màu
Một trong những biểu tượng cho vẻ đẹp siêu thanh lịch và sang trọng của Chanel chính là những đôi giày mang hai tông màu mà được mô tả là mang vẻ đẹp truyền thống của Chanel. Với những kết hợp màu sắc chủ đạo là trắng, đen, kem, những đôi giày 2 màu của Chanel đã tồn tại trong thế giới thời trang hơn 5 thập kỷ qua.
6. Áo khoác vải tweed
Đây là một thiết kế mang tính biểu tượng và sáng tạo mà Chanel đã tạo ra. Với sự kết hợp của các yếu tố thoải mái, sang trọng và sành điệu, áo khoác tweed của Chanel đã và đang là sự lựa chọn của các quý cô yêu nét đẹp cổ điển mỗi khi mùa đông về. Bên cạnh lớp lót lụa tinh tế bên trong thì đặc trưng của áo khoác tweed là chuỗi dây xích may viền quanh áo tạo dáng thanh lịch.
7. Áo kẻ sọc Chanel
Họa tiết kẻ sọc là một trong những thiết kế thanh tao và nổi tiếng của mọi thời đai. Và Chanel cũng đóng góp công sức không nhỏ làm nên sức mạnh của loại họa tiết này. Cho tới này, những chiếc áo kẻ sọc của Chanel chưa bao giờ vắng bóng trong những bộ sưu tập ứng dụng của thương hiệu Chanel như một minh chứng cho sự thành công của thương hiệu này trong việc đi đầu các xu hướng.
8. Quần ống rộng
Cùng với những chiếc áo kẻ sọc, quần ống rộng vẫn có một sức ảnh hưởng không hề nhỏ qua mỗi năm, mỗi mùa thời trang. Lấy cảm hứng từ phong cách thanh lịch của chiếc quần nam giới, Chanel đã chuyển thể kiểu quần suông trở nên nữ tính và sành điệu hơn. Qua nhiều thế kỷ, Chanel vẫn luôn giữ mãi nét đẹp truyền thống của chiếc quần ống suông.
9. Giày bệt chần quả trám
Bằng sự kết hợp giữa họa tiết chần quả trám trên chiếc túi xách Chanel 2.55 với thiết kế thoải mái của giày búp bê, Chanel đã tạo nên những đôi giày bệt tuyệt vời. Chất liệu da cừu chính là yếu tố mang đến vẻ đẹp siêu sang trọng cho thiết kế này.
10. Váy đen - LBD (Little Black Dress)
Thiết kế cuối cùng nhưng sức mạnh không kém bền bỉ chính là chiếc váy đen -LBD. Thiết kế này được xem là mang tính biểu tượng của Chanel qua mọi thời đời. Được ra đời vào năm 1926, chiếc váy đen từng được tạp chí American Vouge ví von rằng "Chanel's Ford" ( Tạm dịch: Chiếc Ford của Chanel). Sở dĩ Vogue ví von ngẫu hứng như vậy là bởi vào thời điểm đó, Ford đang tạo nên một cuộc cách mạng công nghiệp tại Mỹ với những mẫu xe đơn giản, phù hợp với mọi đối tượng.

Chính con người chứ không phải thần thánh đã trở nên bất tử nhờ di sản quý giá của mình để lại cho nhân loại, đối với thời trang đó là phong cách, mẫu mốt, sự nhìn nhận xu hướng.... luôn trường tồn cùng thời gian. Các tượng đài sống mãi như thế có thể là những nhà thiết kế, người mẫu, diễn viên… Để có cái nhìn cận cảnh, bạn hãy cùng chúng tôi tìm hiểu Những biểu tượng huyền thoại của thời trang thế giới qua chuyên đề dài kỳ tuần này!

Nếu Coco Chanel đem lại tự do cho phụ nữ, thì Yves Saint Laurent mang cho họ quyền lực. Nếu Coco Chanel và Dior được ví như người khổng lồ thì Yves Saint Laurent đích thị là thiên tài số 1 trong giới thời trang. Để tóm gọn lại, Yves Saint Laurent là vị vua đã giúp vực dậy đế chế thời trang xa xỉ Haute Couture và đặt nền móng xây dựng thế giới bán lẻ Ready To Wear!
Thành công sớm của một thiên tài từ trong trứng nước
Yves Saint Laurent tức Yves Henri Donat Mathieu Saint Laurent sinh năm 1936 tại Oran, Algeria. Thửa hường gu thẩm mỹ tuyệt vời của người mẹ, cậu trai gầy mảnh khảnh có phần yếu đuối đã kịp trải qua những năm tháng ấu thơ với ngập tràn các bản vẽ phác thảo tập tành thiết kế. Bỏ mặc những lời trêu chọc, hắt hủi vì sở thích kì quặc của mình, Yves Saint Laurent – vốn là một tay mơ chưa học qua trường lớp bài bản, nhờ vào tư chất hiếm có nghiễm nhiên chiến thắng trong cuộc thi thời trang tại Paris và giành được vị trí trợ lý cho nhà thiết kế huyền thoại Christian Dior. Từ đây đã bắt đầu câu chuyện đẫm nước mắt của chàng trai trẻ có ánh mắt màu lam, mái tóc xoăn bồng bềnh, sở hữu trái tim đa cảm.
Chỉ 2 năm sau khi Yves Saint Laurent làm cận thần đắc lực cho nhà Dior, bằng giác quan thứ 6 duy tâm, ngài Christian đã tới gặp mẹ của Saint Laurent ngỏ ý muốn con bà trở thành truyền nhân đồng nghĩa với việc sẽ kế vị ngôi vương của nhà Dior. Điều bất ngờ là trong cùng năm đó, không chệch khỏi suy đoán, Christian Dior đã ra đi trong một cơn đột quỵ trụy tim, Yves Saint Laurent chính thức đăng cơ ngai vàng quyền lực của giới thời trang xa xỉ.
Lúc này, giới mộ điệu bảo thủ thành Paris vẫn không chút tin tưởng mấy vào chàng trai trẻ có tướng mọt sách hơn là một người có khả năng cứu rỗi Haute Couture khỏi bờ vực tuyệt diệt. Họ đem tới trụ sở nhà Dior những vòng hoa viếng, khóc thương cho sự ra đi của vị vua quá cố và cả xót xa thay bởi tương lai sắp tới. Đáp trả sự hoài nghi này, Yves Saint Laurent chứng minh khả năng sáng tạo nhạy bén tiên phong của mình bằng 1000 phác thảo chỉ trong một đêm và ra mắt bộ sưu tập đầu tiên trình làng kiểu váy hình thang có tên gọi trapeze.
Buổi trình diễn đại thành công, tới mức khiến đám đông dân Paris đứng phắt dậy vỗ tay tán thưởng nhiệt liệt, báo chí ca tụng Saint Laurent như đấng cứu thế của Haute Couture, tiếng tăm của ông vang khắp hang cùng ngõ hẻm, doanh số bán hàng của Dior nhảy vọt thêm 35%, và lúc đó vị tân vương chỉ mỉm cười khiêm tốn và khe khẽ vẫy tay với giới mộ điệu đang hô vang tên ông dưới ban công nhà Dior trên đại lộ Montaigne.
Âm mưu cướp ngôi đê hèn và vị vua không gục ngã
Sau chiến tích lẫy lừng, những lời tán tụng dần thưa, người ta vẫn cần những cái mới. Vị tân vương trẻ tuổi của đế chế Dior cho ra mắt bộ sưu tập thứ 2 với những thứ biến tấu không hợp nhãn giới sành thời trang khó tính. Và cho tới bộ sưu tập thứ 3, ông công khai những mẫu phục trang mà dường như nó đang đi ngược lại với sự hào nhoáng truyền thống của Dior, đó là các chiếc váy ngắn đi cùng áo cổ lọ khoác áo da bên ngoài. Trong thời kỳ lúc bấy giờ, giới truyền thông đã xoay chiều chê bai rằng đây là một cú đạp vào phong cách New Look đã làm nên tên tuổi của Dior.
Marcel Boussac vốn là ông chủ truyền thông và là đại gia nắm quyền sở hữu House Of Dior. Đây là người gây ảnh hưởng với giới cầm quyền Pháp để tránh cho Yves Saint Laurent không phải tham gia quân đội từ năm 1958 tới năm 1959. Tuy nhiên, sau 2 bộ sưu tập bị công chúng quay lưng, nhà tài phiệt này ngấm ngầm hất Saint Laurent ra khỏi ngôi vị bằng cách dùng quyền lực ép ông phải gia nhập quân đội đóng quân tại quê cũ Algierie và bình thản thay thế bằng một nhà thiết kế ít liều lĩnh hơn, Marc Bohan.
Yves Saint Laurent với thể chất ốm yếu chỉ trụ lại nơi quân ngũ khoảng 20 ngày. Thêm vào đó, do mắc chứng trầm cảm, nhà thiết kế phải vào viện quân y để chữa trị. Rồi tới khi hay tin mình “mất ngôi” bởi chính tay trợ lý cũ thì ông suy sụp hoàn toàn và trong tinh thần hoảng loạn, Yves Saint Laurent bị tống vào viện tâm thần. Tại đây, vị cựu vương tưởng chừng như đã chấm dứt cuộc đời với hàng loạt trị liệu an thần hạng nặng và trải qua phương pháp sốc điện kinh hoàng.
Năm 1961, sau khi rời viện tâm thần, Yves đề nghị đòi phục vị tuy nhiên nhà Dior đã thẳng thừng chối gạt yêu cầu thống thiết này. Trước thái độ phụ bạc của đế chế cũ, Yves đâm đơn kiện và được bồi thường một khoản trị giá vào khoảng 140.000 đô.
Thất vọng và cay đắng, thuốc an thần và những đêm mất ngủ một lần nữa gần như đã hạ gục thiên tài làng thiết kế. Tuy nhiên khác với vẻ mảnh khảnh bề ngoài, Yves mạnh mẽ hơn thế. Ông chính thức cùng người bạn hữu hảo Pierre Berge dưới sự trợ giúp của nhà tư bản Mỹ J.Mack Robinson đã kiến tạo nên một vương quốc mới – mà sau này trở thành cái gốc của thời trang Ready to wear, đó chính là hãng thời trang Yves Saint Laurent hay còn gọi tắt là YSL.
Trong một ngày tháng Giêng đẹp trời năm 1962, Yves viết nên kỷ nguyên mới bằng một bộ sưu tập đầu tiên như một cuộc phục hận cho Beat Look. Ông ngạo nghễ đem những phong cách ngông nghênh phá cách đã từng bị chối bỏ ở nhà Dior với sự cải tiến hoành tráng hơn, áo in safari cùng quần chẽn đóng bộ cùng những đôi bốt over knee tới tận đùi. Đám đông người hâm mộ trung thành của Yves trông chờ sự ra đời của YSL tới mức họ khóc òa dẫm đạp lên nhau chỉ để nhìn lại bóng dáng của nhà thiết kế gầy gò có mái tóc bồng bềnh. Cảnh tượng hỗn loạn tới mức Yves phải lánh tạm vào trong. Điều này như một điềm báo trước cho sự phồn thịnh và thực dụng hóa của Ready to wear, trái ngược hẳn với Haute couture nghệ thuật.
Không chỉ dừng lại ở đó, cuộc đột phá mà được coi là dấu ấn chói lòa của Yves Saint Lauren cho tới mãi về sau, đó là khi ông đem tới cho phụ nữ một món quà quyền lực: Huyền thoại Le Smoking – Bộ tuxedo lưỡng tính dành cho nữ giới. Ngoài ra cũng không thể không nhắc tới tuyệt phẩm chiếc váy Mondrian theo trường phái những ô vuông lập thể đa màu bắt mắt được Yves Saint Laurent gây bão cho công chúng vào năm 1966. Ngoài ra một loạt những trang phục mang tính chất cải cách phong cách ăn mặc cho nữ giới như những chiếc váy trong suốt xuyên thấu, áo jacket… cũng mang lại cái nhìn cảm kích của phụ nữ đối với nhà thiết kế tài ba.
Bên cạnh thời trang xa xỉ Haute Couture, dòng hàng bán lẻ hàng loạt pret-a-porter của YSL tạo ra cuộc cách mạng tài chính cho giới thiết kế thời trang nói chung khi nó làm tăng vọt nguồn lợi thu được lên những con số đỉnh cao.
Năm 1983 – 1984, Yves Saint Laurent là nhà thiết kế duy nhất còn sống tổ chức một cuộc triển lãm nhìn lại sự nghiệp đầy gian truân nhưng vẻ vang của mình tại Metropolitan Museum of Art tại New York.
Năm 1985, cựu binh nhì Yves Saint Laurent với những ngày phục vụ quân ngũ ngắn ngủi ngày nào giờ đã được chính phủ Pháp hân hoan gắn huân chương Bắc Đẩu Bội Tinh trên ngực áo.
Những năm tháng rệu rã của một tượng đài nghị lực
Năm 1971, ngài Yves đã gây sốc cho giới hâm mộ khi xuất hiện nude toàn phần trong chiến dịch quảng cáo cho dòng nước hoa Opium tức là thuốc phiện cùng câu slogan gây bão “Opium, dành cho những con nghiện của Yves Saint Laurent”. Và thực sự, quá khứ trị liệu an thần liều cao trong thời kỳ bị ruồng rẫy vẫn là bóng ma đeo đuổi Yves tới tận những năm tháng thành công về sau. Áp lực vì phải liên tục cho ra mắt các bộ sưu tập pret-a-porter và dòng sản phẩm Haute Couture, thêm vào đó là sự kì vọng quá lớn của giới hâm mộ đã cuốn thiên thần tóc vàng sa ngã vào vòng tay của thứ chất cocain bạo liệt và rượu độc.
Ngày 1/1 u ám năm 2008, Yves đã vĩnh viễn ra đi bởi căn bệnh ung thư não quái ác ngay tại nhà riêng. Thi thể của ông được hóa thành tro, rải khắp khu vườn Majorelle ở Maroc mà lúc sinh thời vẫn thường tới để tìm cảm giác thanh bình. Hàng loạt những nhân vật hàng đầu của Pháp như tổng thống Pháp Jaques Chirac, Công nương Farah Pahlavi, Bộ trưởng Bộ Văn hóa Jack Lang… trong trang phục đen đã tới tiễn đưa Yves Saint Laurent về nơi vĩnh hằng trong bầu không khí tang tóc thê thiết bao trùm khắp kinh đô Paris.
Di sản lớn để lại cho hậu thế
Chiến công lớn nhất của Yves Saint Laurent không chỉ giống như quý bà Chanel: Giải thoát cho phụ nữ khỏi trang phục chít eo chật cứng bằng chiếc váy trapeze hình thang táo bạo. Mà hơn hết thảy, Yves ngoài việc phóng thích họ, còn trao quyền cho họ ngang bằng với nam giới thể hiện qua bộ tuxedo nữ Le Smoking. Bộ trang phục lưỡng tính này mang ý nghĩa lịch sử đậm nét, là biểu tượng của trang phục nữ giới trong suốt thập niên 60 – 70 khi nó đã tạo nên trào lưu phụ nữ đòi quyền bình đẳng diện những thứ thoải mái, mạnh bạo như nam giới. Khiêm nhường, Yves lý giải mục đích của mình: ”Tôi không tạo mới và không đi đâu xa xôi. Tôi chỉ tin rằng phụ nữ muốn mặc quần”. Có vẻ như Yves Saint Laurent muốn nhấn mạnh tới việc thời trang cũng phải đi theo tiến trình lịch sử. Theo lộ trình bình đẳng giới, sẽ có một thời điểm phụ nữ tò mò thử những trang phục của chồng, anh, cha của họ, yêu thích chúng và họ có quyền mặc chúng. Đối với cá nhân Yves, ông cho rằng mình chỉ đi trước những nhà thiết kế khác mà thôi.
Lòng khuyến khích “nổi loạn” của bậc thầy thời trang đối với phụ nữ đã khiến họ có sự thay đổi lớn trong nhận thức và cả hành vi. Trước đó, tại Pháp, phụ nữ mặc quần có thể bị mời ra khỏi những nơi sang trọng, trang nghiêm. Một trong những tín đồ của Le Smoking, Nan Kempner không được cho phép vào dùng bữa tại nhà hàng Paris vì đang mặc đồ bộ Le Smoking. Nan Kemper đã phản kháng lại theo một cách mãnh liệt, bà ung dung cởi chiếc quần và thản nhiên bước vào nhà hàng để lại đám đông đang tròn mắt vì kinh ngạc.
Yves Saint Laurent cũng ưu ái phụ nữ tới mức trước nhiều sự phản đối, ông đưa những người mẫu da màu lên sàn diễn. Đây là nhà thiết kế duy nhất ở thời điểm đó dám làm điều này.
Yves Saint Laurent trở thành tượng đài kiên cố trong làng tạo mẫu nhờ vô số những cuộc cách mạng đỉnh cao không sợ định kiến của người đương thời. Yves tài hoa là minh chứng cho một chân lý: Thời trang luôn luôn chuyển động, tiến hóa và phá vỡ mọi quy luật do nó tạo ra trước đó. Đối với Yves mà nói, ông vẫn chỉ khiêm nhường dắt tay người phụ nữ cao ngạo mặc bộ tuxedo Le Smoking lặng lẽ bước vào những trang sử thời trang dưới bóng cây trong khu vườn Majorelle tĩnh mịch.
Theo Thu Hương (Khampha.vn)