Thập kỷ thứ 2 của thế kỷ 21 sắp kết thúc. Trong 10 năm, giới nghiên
cứu thế giới đã có những khám phá khoa học đỉnh cao từ việc tìm hiểu cơ
thể người đến giải mã hành tinh Trái Đất và tạo được những phát kiến
trong vũ trụ bao la.
Tiếp nối những thành tựu rực rỡ từ các nhà
khoa học của các thế kỷ trước, trong thế kỷ 21, nhân loại đã có những
bước tiến đột phá.
Thế kỷ trước, nhân loại đã có những khám phá/nghiên cứu đỉnh cao nhờ các nhà khoa học ưu tú trên toàn thế giới. Ảnh: Internet
National Geographic
tiến hành thu thập và lựa chọn những phát hiện đáng chú ý từ công sức
của 3.000 nhà khoa học khắp thế giới, để đưa ra danh sách những khám phá
khoa học đỉnh cao trong 10 năm qua, mời độc giả theo dõi.
Thập kỷ 2010, giới khảo cổ học quốc tế đã có những khám phá phi thường:
Năm 2013, các nhà nghiên cứu người Anh cuối cùng đã tìm thấy thi thể của Vua Richard III, bên dưới bãi đậu xe ngày nay.
Vào
năm 2014, các nhà nghiên cứu đã thông báo rằng khu phức hợp đền El
Castillo de Huarmey ở Peru vẫn còn một ngôi mộ hoàng gia hoang sơ.
Năm
2016, các nhà khảo cổ đã tìm thấy nghĩa trang Philistine đầu tiên, cung
cấp một bức tranh chưa từng có về cuộc sống của những người Philistine.
Và
vào năm 2018, các nhà khảo cổ ở Peru đã công bố địa điểm hiến tế trẻ em
lớn nhất từng được phát hiện, trong khi các nhà khoa học khác làm việc
ngày đêm tại Guatemala và phát hiện hơn 60.000 tòa nhà Maya cổ mới được
xác định bằng tia laser.
Hình ảnh phục dựng tàu H.M.S. Erebus gặp nạn ở Bắc Cực. Nguồn: Internet
Những
khám phá khảo cổ lớn cũng nổi lên từ dưới nước sâu. Vào năm 2014, một
đội thám hiểm người Canada cuối cùng đã tìm thấy H.M.S. Erebus, một tàu
nghiên cứu Bắc Cực xấu số đã chìm vào năm 1846.
Dự án Khảo cổ Hàng
hải Biển Đen đã tìm thấy hơn 60 vụ đắm tàu lịch sử dưới đáy Biển Đen,
bao gồm cả một con tàu nguyên thủy 2.400 năm tuổi được phát hiện vào
năm 2018.
Và vào năm 2019, các quan chức Alabama đã tuyên bố phát
hiện ra Clotilda đã mất từ lâu, con tàu cuối cùng chở người châu Phi
nô lệ sang Mỹ.
Thập kỷ qua chứng kiến lượng khí thải carbon
dioxide (CO2, một trong những khí gây hiệu ứng nhà kính mạnh mẽ nhất
trên Trái Đất) đạt đến mức chưa từng thấy trong thế kỷ 21, khiến nhiệt
độ Trái Đất tăng kỷ lục.
Ngày 9/5/2013, lần đầu tiên mức CO2 toàn
cầu đạt 400 ppm trong lịch sử loài người và đến năm 2016, mức CO2 tiếp
tục giữ vững trên ngưỡng này. Kết quả là, cả thế giới cảm thấy một sự
gia tăng nhiệt độ. Các năm 2015, 2016, 2017, 2018 và 2019 là 5 năm nóng
nhất được ghi nhận kể từ năm 1880.
gif
.
Nóng lên toàn cầu đang gây ra những hậu quả khôn lường cho con người, sinh vật sống trên Trái Đất. Nguồn: Internet
Bắt
đầu từ năm 2014, các đại dương ấm lên đã khởi động một sự kiện tẩy
trắng san hô toàn cầu. San hô trên khắp thế giới bị chết, bao gồm cả các
phần của Rạn san hô Great Barrier (Australia). Năm 2019, Australia
tuyên bố loài Melomys rubicola (động vật có vú thuộc họ Chuột) sống ở
đảo tuyệt chủng do mực nước biển dâng, đây là loài động vật có vú đầu
tiên bị mất do biến đổi khí hậu nhân tạo.
Truyền thông quốc tế đã
đăng hàng loạt báo cáo, kêu gọi, cảnh báo của các nhà khoa học thế giới
về sự nóng lên toàn cầu cũng như những biến đổi của khí hậu thế giới,
những rủi ro mà nó gây ra và biện pháp phải ứng phó ngay lập tức.
Năm
2014, Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu (IPCC) đã công bố đánh
giá thứ năm về thực tế và hậu quả của biến đổi khí hậu, và một năm sau
đó, các quốc gia trên thế giới đã đàm phán Thỏa thuận Paris về biến đổi
khí hậu, hiệp định khí hậu toàn cầu nhằm giữ nhiệt độ Trái Đất không
tăng quá 2 độ C - ngưỡng nguy hiểm.
Vào tháng 10/2018, IPCC đã
công bố một báo cáo nghiệt ngã khác, trong đó nêu ra các thiệt hại kinh
tế khổng lồ khi nhiệt độ Trái Đất tăng 1,5 độ C vào năm 2100 cùng những
thảm họa khủng khiếp mà hành tinh phải đối mặt ở ngưỡng nhiệt độ này.
Càng
về sau, nhân loại càng phát triển ngành kỹ nghệ vũ trụ vượt bậc, từ đó
triển khai những kế hoạch thám hiểm không gian rực rỡ cho hành trình
chinh phục vũ trụ của loài người.
Thập niên 2010 là giai đoạn
chuyển tiếp quan trọng đối với tàu vũ trụ, khi việc tiếp cận quỹ đạo
Trái Đất tầm thấp và tầm xa hơn đã trở thành lĩnh vực thương mại toàn
cầu.
Năm 2011, Trung Quốc đã phóng phòng thí nghiệm không gian đầu
tiên, Tiangong-1, lên quỹ đạo. Trong năm 2014, Mars Orbiter Mission của
Ấn Độ đến Hành tinh Đỏ, chính thức đưa Ấn Độ trở thành quốc gia đầu
tiên đưa tàu vũ trụ đổ bộ thành công sao Hỏa sau nỗ lực đầu tiên.
Mars Orbiter Mission của Ấn Độ. Nguồn: Vipul Barad/Planetary
Năm
2019, Trung Quốc đưa tàu đổ bộ Chang'e-4 đổ bộ thành công xuống nửa tối
Mặt Trăng lần đầu tiên trong lịch sử nhân loại, đưa nước này trở thành
quốc gia đầu tiên có tàu thám hiểm nửa tối của Mặt Trăng, đồng thời là
nước thứ ba (sau Mỹ và Nga) thám hiểm Mặt Trăng.
Tại Mỹ, NASA và
các công ty vũ trụ tư nhân khác như Blue Origin, SpaceX đang triển khai
một loạt các dự án đưa người đổ bộ Mặt Trăng, thám hiểm sao Hỏa.
Thập
kỷ này đã chứng kiến nhiều tiến bộ trong việc tìm hiểu câu chuyện
nguồn gốc phức tạp của tổ tiên loài người chúng ta. Vào năm 2010, nhà
thám hiểm của National Geographic Lee Berger đã tiết lộ một tổ tiên xa xôi của loài người là Australopithecus sediba.
Năm
năm sau, năm 2015, Lee Berger tuyên bố rằng hệ thống hang động Cái nôi
của Nhân loại (Cradle of Humankind) ở tây bắc Johannesburg, Nam Phi chứa
hóa thạch của một loài mới: Homo naledi, một loài đã tuyệt chủng thuộc
chi Người, sống ít nhất trong khoảng từ 236.000 đến 335.000 năm trước.
Những
bằng chứng đầu tiên về người Denisova được các nhà khảo cổ học tìm thấy
đầu tiên năm 2010. Nguồn: JOE MCNALLY, NAT GEO IMAGE COLLECTION
Vào
năm 2010, một nhóm nghiên cứu quốc tế công bố phát hiện DNA từ bộ xương
Siberia cổ đại, không giống với bất kỳ con người hiện đại nào, được xem
là bằng chứng đầu tiên về người Denisova. Nhóm nhà khoa học quốc tế
nhận định nhóm này có cùng nguồn gốc với người Neanderthal và lai giống
với tổ tiên của người Melanesia hiện đại.
Năm
2019, các nhà nghiên cứu của Philippines đã công bố hóa thạch của Homo
luzonensis (Di cốt Callao) và đưa ra những nhận định ban đầu về sự di cư
của Callao Man ở Đông Nam Á.
Thập
kỷ thứ 2 của thế kỷ 21 chứng kiến bước tiến vượt trội của ngành thiên
văn vũ trụ thế giới. Một trong số đó việc các nhà khoa học quốc tế quan
sát được 'quái vật vô hình' trong vũ trụ: Hố đen/ Lỗ đen , từ đó khẳng
định sự tồn tại của chúng lần đầu tiên trong lịch sử.
Bức ảnh đầu
tiên về hố đen siêu lớn tại trung tâm thiên hà Messier 87 (M87), cách
Trái Đất 53 triệu năm ánh sáng, chứng minh một điều (theo một nghĩa nào
đó), nhân loại đã quan sát được "thứ vô hình".
Hố đen khổng lồ của thiên hà M87 có khối lượng gấp 6,5 tỷ lần Mặt Trời của chúng ta, kích cỡ gần bằng dài Ngân Hà của chúng ta.
Hố
đen của M87 ở rất xa, giới thiên văn học đã ví kỳ tích kỹ thuật đáng
kinh ngạc này (chụp được hố đen) giống như việc cố gắng quan sát một vật
thể có kích thước 1mm từ khoảng cách 13.000 km.
Công trình là kết
quả lao động miệt mài của hơn 200 nhà khoa học quốc tế thuộc dự án Kính
thiên văn Chân trời sự kiện (Event Horizon Telescope - EHT).
Hình ảnh hố đen do kính EHT chụp được, được các nhà khoa học cung cấp hôm 10/4/2019. Nguồn: EHT collaboration
Giám
đốc chương trình EHT - ông Shep Doeleman (ngoài cùng, bên trái) diễn
thuyết về bức ảnh đầu tiên chụp hố đen ở M87 tại một cuộc họp báo ở
Washington hồi tháng 4/2019. Ảnh: Pete Marovich/EPA
Trên
thực tế, dữ liệu hình ảnh hố đen được lấy vào năm 2017 nhưng các nhà
khoa học đã phải mất 2 năm để ghép các dữ liệu hình ảnh lại với nhau từ 8
đài quan sát độc lập nằm rải rác trên toàn cầu như một máy dò khổng lồ,
để cho ra bức hình đi vào lịch sử như EHT vừa công bố ngày 10/4/2919.
Việc
quan sát được hố đen đã chứng minh cho tiên đoán của Albert Einstein
(1879-1955) về 'quái vật vũ trụ' trong Thuyết Tương đối rộng cách đây
hơn 100 năm là hoàn toàn chính xác.
Nhờ thành tựu có 1-0-2 trong
những thập kỷ đầu thế kỷ 21 này, tập thể các tác giả bức ảnh hố đen đã
vinh dự nhận Giải thưởng đột phá (Breakthrough Prize) thuộc Quỹ Đột phá
(Breakthrough Foundation) trị giá 3 triệu USD, The Guardian thông tin.
Ngày
20/5/2019 - Ngày Đo lường Thế giới, định nghĩa 1 kilogram mới chính
thức có hiệu lực dưới sự đồng thuận của tập thể các nhà đo lường, nhà
khoa học và cộng đồng quốc tế trong cuộc họp của Đại hội đồng về Trọng
lượng và Đo lường Thế giới (CGPM) tổ chức tại Versailles (Pháp) ngày
16/11/2018.
Định nghĩa kilogram mới (thay thế hoàn toàn quả cân Le
Grand K) được xác định theo hằng số vật lý có tên là Hằng số Planck.
Theo đó, các nhà khoa học sử dụng 3 khái niệm gồm hằng số Planck, tốc độ
ánh sáng và tần số cộng hưởng của nguyên tử Xêsi để định nghĩa 1
kilogram mới.
Quả cân Le Grand K trong căn hầm mật ở Pháp. Nguồn: Internet
Tiến
sĩ Terry Quinn, Giám đốc danh dự Cục cân và đo lường Quốc tế (BIPM) cho
biết, định nghĩa mới này không có ảnh hưởng đến giao dịch, thương mại
quốc tế... Tuy nhiên, đối với các nhà khoa học, định nghĩa 1 kilogram
bằng Hằng số Planck mở đường cho những cải tiến không giới hạn về độ
chính xác của các phép đo, mở ra khả năng thực hiện các phép đo chính
xác với số lượng rất nhỏ và rất lớn về sau.
Kiến
thức của nhân loại về ngoại hành tinh (hành tinh nằm ngoài Hệ Mặt Trời)
đã có những bước tiến vượt bậc trong thập kỷ 2010. Tất cả nhờ vào một
phần không nhỏ của Kính viễn vọng Không gian Kepler của NASA.
Từ
năm 2009 đến 2018, 'thợ săn ngoại hành tinh' Kepler đã tìm thấy hơn
2.700 ngoại hành tinh được xác nhận, chưa kể con số tương đương đang chờ
các nhà thiên văn xác định.
Tiếp tục sứ mệnh của Kepler là kính
viễn vọng không gian TESS của NASA. Phóng đi năm 2018, TESS đang bắt đầu
cuộc khảo sát bầu trời đêm và 'săn' được 34 ngoại hành tinh được xác
nhận.
Song song với các cuộc thám hiểm từ không gian, các cuộc
nghiên cứu từ mặt đất cũng được thực hiện. Năm 2017, các nhà nghiên cứu
đã công bố phát hiện TRAPPIST-1, một hệ sao chỉ cách chúng ta 39 năm ánh
sáng, chứa 7 hành tinh có kích thước Trái Đất.
Hình ảnh so sánh giữa Trái Đất và ngoại hành tinh Proxima b. Nguồn: Supernovacondensate
Năm
2016, dự án Pale Red Dot đã công bố phát hiện Proxima b, một ngoại hành
tinh có kích thước Trái Đất quay quanh Proxima Centauri, ngôi sao gần
Mặt Trời nhất, chỉ cách 4,25 năm ánh sáng.
Hành trình kiếm tìm
ngoại hành tinh có kích thước/tính chất tương tự Trái Đất (gọi là siêu
Trái Đất) là bước đệm để các nhà thiên văn học tìm kiếm hành tinh có thể
có dấu hiệu sự sống ngoài hành tinh, từ đó có những chiến lược mới
trong hành trình tìm kiếm những ngôi nhà thứ hai, thứ ba trong vũ trụ
bao la.
Thập
kỷ qua, các nhà sinh học hiện đại đã xác định rất nhiều loài mới tồn
tại trên Trái Đất. Trung bình mỗi năm, họ định danh được 18.000 loài
mới.
Trong số đó phải kể đến các loài như khỉ mũi hếch Myanmar,
chuột khổng lồ Vangunu và Olinguito, loài thú ăn thịt mới phát hiện đầu
tiên ở Tây bán cầu kể từ cuối những năm 1970.
Loài khỉ mũi hếch Myanmar. Ảnh: Internet
Ngoài
ra, một số động vật, chẳng hạn như loài thú hiếm Saola (Pseudoryx
nghetinhensis) ở Việt Nam đã được phát hiện một lần nữa sau khi mất tích
trong nhiều năm.
Tuy nhiên, song song với quá trình tìm thêm các
loài mới này, Trái Đất đang đối mặt với nguy cơ mới: Các nhà khoa học đã
tính được tỷ lệ theo cấp số nhân của sự tuyệt chủng hiện đại.
Năm
2019, các nhà khoa học cảnh báo rằng một phần tư các nhóm thực vật và
động vật đang bị đe dọa tuyệt chủng, có nghĩa là có tới một triệu loài
mà giới khoa học biết/chưa biết đến hiện đang có nguy cơ bị tuyệt chủng.
Bài viết sử dụng nguồn: National Geographic
Suckhoedoisong.vn - Tất
cả người hâm mộ nhạc rock đều biết và yêu thích những ca khúc này. Nhưng
các bạn có biết chuyện thú vị liên quan đến quá trình xuất hiện và tồn
tại của chúng?
Show must go on
Vào thời điểm thu âm ca khúc bất hủ này của
Freddie Mercury (1946-1991) ca sĩ nhạc rock người Anh vĩ đại nhất mọi
thời đại, nạn nhân bệnh AIDS giai đoạn cuối ốm yếu đến mức, Freddie chỉ
có thể nhúc nhích cử động. Brian May, đồng nghiệp của Mercury thu âm
phần giọng hát chỉ có thể máy môi theo dạng faselto (hát giọng gió, giả
thanh), bởi chất giọng của ca khúc quá cao so với khả năng của Brian.
“Fred, tớ không biết, liệu cậu có thể thực hiện, ngay cả khi hoàn toàn
khỏe mạnh” - May ca thán. Mercury lập tức lên tiếng: “Tớ sẽ làm điều đó,
bạn yêu quý”, giây lát sau người hùng uống một ngụm rượu vodka và hát
một mạch, hết trọn ca khúc.
Show must go on là ca khúc thứ 12, đồng thời là nhạc phẩm cuối cùng trong album Innuendo của ban nhạc Queen. Được phát hành tháng 10/1991, ca khúc Show must go on
giành vị trí 16 bảng xếp hạng ở Anh, đứng thứ 2 bảng xếp hạng của tạp
chí Billboard (Mỹ). Tác giả Freddie Mercury qua đời 6 tuần sau ngày đĩa
đơn Show must go on được phát hành. Sau cái chết của Mercury (tháng 11/1991), Show must go on lọt vào danh sách 75 bài hát hay nhất Anh quốc và duy trì trong thời gian khá lâu.
Freddie Mercury, tác giả ca khúc Show must go on trên sàn diễn 1990.
Light my fire
Khi The Doors, ban nhạc rock huyền thoại Mỹ
thành lập năm 1965 được mời tham dự chương trình nổi tiếng The Ed
Sullivan Show, các nhà tổ chức yêu cầu tác giả ca khúc Light my fire
thay điệp khúc “Girl, we couldn’t get much higher” (Em gái, chúng tôi
không thể cao hơn) trong lời bài hát thành câu gì đó, nhã nhặn hơn.
Harrison, nhạc sĩ kiêm ca sĩ trưởng nhóm hứa, sẽ “chỉnh sửa”, nhưng
trong buổi biểu diễn Morrison vẫn hát nguyên văn, không thay chữ nào.
Sau sự kiện, ca sĩ bào chữa vì lý do quá căng thẳng, song từ đó The Doors vĩnh viễn không được mời tham gia chương trình này.
Đĩa đơn Light my fire được phát
hành năm 1966 (hơn 1 triệu bản), từng lọt vào top 100 Solo guitar hay
nhất thế kỷ 20 do tạp chí Guitar World bình chọn.
Stairway to Heaven
Tháng 1/1991, Đài Phát thanh FM KLSK bang New
Mexico (Mỹ) quyết định thay đổi định dạng phát sóng chương trình âm nhạc
cho thể loại rock kinh điển và thông báo đến thính giả bằng cách phát
ca khúc Stairway to Heaven suốt ngày. Hệ quả, ca khúc được phát
sóng 200 lần, còn đài phát thanh gần như bị đánh sập bởi thư từ và điện
thoại phản đối của đám đông người nghe nổi cơn tức giận.
Hai lần cảnh sát ập đến đài phát thanh. Lần đầu
có ai đó cấp báo, nhân viên lựa chọn và phát đĩa hát của đài bị đột quỵ,
lần sau cảnh sát nhận được tin báo, các phần tử khủng bố do...Saddam
Husajn, kẻ hâm mộ cuồng nhiệt ban nhạc Led Zeppelin (tác giả ca khúc)
phái đến đã chiếm đài!
Stairway to Heaven là ca khúc trong
album thứ 4 của Led Zeppelin, ban nhạc rock Anh phát hành cuối năm 1971.
Là sáng tác chung của tay guitar Jimmy Page và ca sĩ Robert Plant. Stairway to Heaven
được coi là một trong những ca khúc hay nhất lịch sử nhạc rock (giành
vị trí thứ 3 danh sách “100 ca khúc rock xuất sắc nhất” của VH1, năm
2000 và vị trí 31 danh sách “500 bài hát vĩ đại nhất” do tạp chí Rolling
Stone bình chọn.
Satisfaction
Đêm 5/6/1965, các chàng trai ban nhạc The
Rolling Stones đã thực hiện chương trình dành cho đám đông 3 nghìn khán
giả tại sân vận động Clearwater, bang Florida. Sáng hôm sau nhật báo St.
Petersburg Times tường thuật, khoảng 200 fan trẻ tuổi đã gây gổ với lực
lượng cảnh sát bảo vệ buổi hòa nhạc. Đến thời điểm đó các nghệ sĩ mới
kịp thực hiện 4 nhạc phẩm. Chính đêm hôm ấy, Keith Richards (sinh năm
1943, tay guitar chính của ban nhạc) thức giấc với tiếng đàn guitar và
điệp khúc “I can’t get no satisfaction” (Tôi không thể không hài lòng).
Nghệ sĩ mắt nhắm mắt mở bật máy, ghi âm lại đoạn ca khúc ấy và vùi đầu
ngủ tiếp. Khi Richards mang bản thu âm đến phòng thu, té ra ngoài tiếng
đàn guitar, đoạn băng ghi cả tiếng… ngáy của người hùng!
Smoke on the water
Ca khúc của ban nhạc Deep Purple mô tả biến cố
có thực đã xảy ra với các nghệ sĩ. Trước đó các chàng trai trong nhóm
thuê sòng bạc ở Montreux (Thụy Sĩ) trên bờ hồ Geneva, để thu âm một số
nhạc phẩm. Tuy nhiên, công việc phải bỏ dở giữa chừng vì đám cháy bất
ngờ lan đến phòng thu. Sau đó các nghệ sĩ buộc phải kết thúc công việc
tại Grand Hotel, một khách sạn bị bỏ hoang và không có hệ thống sưởi ấm.
Một buổi sáng trong những ngày xảy ra sự cố,
Roger Glover (sinh năm 1945, tay guitar bass, thành viên ban nhạc) thức
dậy và thốt lên những từ “Smoke on the water” (Khói trên mặt nước) -
chắc hẳn đêm trước, trong giấc ngủ Roger đã mơ thấy ngọn lửa và khói bốc
lên trên mặt nước hồ. Và câu nói ngẫu hứng đã trở thành tên và nội dung
tuyệt phẩm của ban nhạc Deep Purple.
Smoke on the water nằm trong album
Machine Head phát hành năm 1972. Năm 2004, ca khúc được xếp vị trí 424
trong danh sách “500 bài hát vĩ đại nhất” do tạp chí Rolling Stone bình
chọn, đứng thứ 4 danh sách “Những đoạn guitar riff vĩ đại nhất” của tạp
chí Total Guitar.
Vinh Thu
((Nguồn: 8 faktów o legendarnych \piosenkach))
The Doors - Light My Fire
Stairway To Heaven | Led Zeppelin
Chuyện nghệ sĩ guitar làm vũ công, rồi bỏ nhảy về ôm đàn và ra sách
Giải thích về tên sách bên lề lễ ra mắt tối 14/10, Vũ Đức Hiển kể đó
là ca khúc anh dành tặng diễn viên Lan Phương-người bạn từ thuở nhỏ. Vũ
Đức Hiển sinh năm 1983 tại Hà Nội. Gia đình lúc đầu không ủng hộ Hiển
theo nghệ thuật, nhưng sau nhiều thăng trầm Hiển vẫn kiên định con đường
theo guitar cổ điển.
Vũ Đức Hiển kể sau khi tốt nghiệp trường
Nghệ thuật Hà Nội, anh lên Sơn La dạy học nhưng khó khăn quá đành quay
về Hà Nội. Có một thời gian Hiển dạy nhảy, nhưng sau đó không “thoát”
được niềm đam mê guitar nên từ bỏ và theo đàn.
Hỏi Hiển có sống
bằng đam mê được không, anh cười: “Tôi sống bằng nghề bán đàn, dạy học”.
Vũ Đức Hiển sau khi từ bỏ nghề vũ công nghĩ tới truyền cảm hứng cho
người yêu guitar cổ điển. Anh mở lớp, tới nay có sáu trung tâm dạy
guitar cổ điển với 3.000 – 4.000 học sinh.
Nhóm guitar cổ điển Thất tinh Hà Nội của ông từng được giới mộ nhạc xem như một huyền thoại.
Nói
đến Nguyễn Tỵ mà không nhắc đến tài năng guitar của ông thì giống như
mới vẽ chân dung được nửa mặt. Ông thực sự là một hiện tượng thú vị
không chỉ của làng võ phía Bắc mà cả trong giới guitar cổ điển ở Thủ đô Hà Nội.
Giây phút nghệ sĩ của người võ sư
Chúng
tôi có hân hạnh được nghe ông đàn. Tướng nhìn oai phong đúng chất con
nhà võ nhưng khi đã ôm cây đàn và thả hồn vào từng âm điệu du dương của
âm nhạc trông ông lại đầy chất phong trần, nghệ sĩ. Võ sư Nguyễn Tỵ kể,
trong thời gian chiến tranh chống Mỹ, ông phải gác võ thuật sang một bên
và sảy bước sang lĩnh vực nghệ thuật nhờ cây đàn guitar.
Mười bảy tuổi, trong một lần đi sơ tán, Nguyễn Tỵ tình cờ bị thanh âm
nồng ấm của cây đàn guitar hớp hồn trong một tối thanh vắng ở xóm quê
nghèo Thường Tín. Vậy là ông mê mẩn, theo học và đam mê lúc nào chẳng
biết.
Trở về Hà Nội, ông mày mò tìm kiếm tài liệu,
tự luyện tập ngón đàn. Ở ông có một điều kì lạ là cứ đam mê cái gì là
phải chinh phục cho bằng được. Có những ngày, chàng thanh niên Nguyễn Tỵ
ôm đàn từ 6h sáng đến 6h tối chỉ để luyện một đoạn khó trong bản nhạc.
Cách
tập đàn của ông cũng rất khác: phớt lờ những cái căn bản để học những
cái khó trước. “Tôi tập võ và tập đàn đều để chơi chứ không chủ tâm để
thành nghề. Nhưng sau khi tham gia giải nghiệp dư và chuyên nghiệp được
giải nhất. Vì vậy, một số người đến xin học rồi tôi trở thành người
giảng dạy đàn guitar”, thầy Tỵ chia sẻ.
Có chung
niềm đam mê, ông kết thân với nhóm bạn đều là dân nghiện guitar như Hải
Thoại, Vũ Bảo Lâm, Phạm Văn Phúc.... Giữa bom đạn ác liệt của những năm
60-70, nhóm guitar cổ điển Thất tinh Hà Nội (Hải Thoại, Vũ Bảo Lâm, Phạm
Văn Phúc, Nguyễn Quang Tôn, Nguyễn Tỵ, Đặng Quang Khôi và Vũ Trường Giang) đã được giới mộ điệu guitar cổ điển xem như một huyền thoại.
Không
sẵn tài liệu, họ cùng nhau tìm tòi, luyện tập và đi khắp nơi biểu diễn,
phát động phong trào guitar cổ điển ở miền Bắc. Giai thoại thắp nến
chơi đàn (do mất điện trong một buổi công diễn hồi năm 1970) của nhóm
Thất tinh được truyền tụng mãi trong giới guitar cổ điển Hà Nội mãi cho
tới nay. Ham mê tìm tòi, khám phá và thật sự mong muốn phát triển phong
trào guitar, cùng với các danh cầm khác như Tạ Tấn và Hải Thoại, Nguyễn
Tỵ đã có công soạn các ca khúc như: Tiếng đàn Talư, Hà Nội mùa thu, Vui
mở đường, Bài ca Hồ Chí Minh, Ngày mùa... thành những tác phẩm dành riêng cho cây đàn guitar cổ điển.
Một
dạo, những tác phẩm ấy từng vang trên sóng Đài phát thanh Tiếng nói
Việt Nam, cổ vũ tinh thần, nâng bước chân các chiến sĩ trên đường ra
trận.
Bốn nghệ sĩ còn lại của Thất cầm: (từ trái sang) Phạm Văn Phúc, Nguyễn Tỵ, Vũ Bảo Lâm, Quang Tĩn.
Đối
với Nguyễn Tỵ, võ nghệ và âm nhạc tuy là hai loại hình khác nhau, nhưng
tựu trung chỉ là một. Bởi cả hai đều cùng là nghệ thuật. Ông nói rằng,
hoạt động cơ bắp không ảnh hưởng gì đến ngón đàn và quả tim đập vì nghệ
thuật. Khi luyện võ, căng cơ, chỉ cần nghỉ ngơi 15 phút là lại chơi đàn
bình thường.
Hai năm nay, Nguyễn Tỵ mỗi tuần chỉ
đứng lớp một buổi vào sáng thứ bảy để tập huấn cho các huấn luyện viên
của môn phái Nam Hồng Sơn. Ông dành nhiều thời gian hơn cho việc dạy
đàn, chơi đàn và ngao du với những người bạn trong "Thất cầm" còn sống ở
Hà Nội như Bảo Lâm, Phạm Văn Phúc, Quang Tôn. Tình bạn của họ vẫn khăng
khít, không gì thay đổi.
Lớp học đàn của Nguyễn Tỵ
ở một con hẻm trên phố Hồng Mai vẫn nhộn nhịp học trò. Học trò thích
cách dạy nhiệt tình, hồn hậu của thầy Nguyễn Tỵ. Ngay cả cái cách thầy
giảng, lúc nào cũng có một nụ cười nhân hậu trên môi. Hình như càng có
tuổi, tiếng đàn của ông càng trong trẻo, thanh thản và dịu êm hơn. Tiếng
guitar và niềm đam mê võ thuật đã giúp cho tâm hồn Nguyễn Tỵ luôn được
bình yên, yêu người, yêu đời.
Võ sư, nghệ sĩ, hai
con người, hai tài năng cứ thế hòa trộn trong ông, không thể phân định
bên nào trọng hơn. Có thể khẳng định, Nguyễn Tỵ là một trường hợp hiếm
hoi vang danh trong cả võ thuật và âm nhạc. Sự kết hợp giữa võ thuật và
nghệ thuật đã đem đến cho võ sư một sức khỏe dẻo dai và một tinh thần
không tuổi.
Một thời sôi nổi, Nguyễn Tỵ đã sống với
hai tình yêu, hai niềm đam mê: Võ học và âm nhạc. Ông bảo: Bây giờ có
cho làm lại, mình sẽ vẫn chọn đúng hai thứ ấy. Và dẫu có phải thêm lần
nữa trải qua nhiều khó khăn, vất vả để được gắn bó cùng lúc với cả hai
niềm đam mê thì cũng là chuyện thường tình. Bởi đối diện với thử thách
chính là lẽ sống của cuộc đời ông! Và cũng nhờ hai niềm đam mê ấy mà ông
lọt được vào mắt xanh của một nữ giảng viên violon của Học viện Âm nhạc
Quốc gia Việt Nam.
Giờ bà đã về hưu, hàng ngày
chăm cháu và chăm cả lớp học đàn của ông. Cuộc sống của hai vợ chồng già
vì thế mà luôn tràn đầy hạnh phúc, tiếng cười. Trinh Phúc - Thanh Xuân
Papa | Paul Anka
Tay guitar huyền thoại Slash và cây đàn Les Paul
Slash là người có công rất lớn gây dựng nên tên tuổi cho nhóm nhạc Guns N Roses với những ca khúc bất hủ.
Mỗi khi nhắc đến Guns N Roses với những ca khúc bất hủ,
ngoài tiếng hát của trưởng nhóm Axl Rose người ta không thể không
nhớ đến tay guitar Slash, người có công rất lớn gây dựng nên tên
tuổi cho nhóm nhạc này. Không những vậy, anh cùng cây guitar Les
Paul đã đi vào huyền thoại như một tượng đài trong làng rock
thế giới.
Sinh ra trong một gia đình có liên quan đến nghệ thuật tại
London, Slash sớm được làm quen với âm nhạc từ khi còn rất nhỏ.
Thế nhưng cho đến năm 15 tuổi, anh mới biết tới cây đàn guitar
khi nhận được món quà của người bà thân yêu là một cây guitar
flamenco. Cây guitar tuy chỉ có 1 dây nhưng Slash vẫn có thể chơi
nó một cách say sưa. Sớm chịu ảnh hưởng từ âm nhạc của những
nghệ sĩ guitar lớn như Led Zeo, Eric Clapton, the Rolling Stones,
Aerosmith…Và trong một lần trả lời phỏng vấn Slash đã từng
thừa nhận rằng chính album rock của Aerosmith đã làm thay đổi
cuộc đời mình. Anh luôn mong ước được đứng chung sân khấu cùng
với những thần tượng của mình và lấy đó làm động lực để cố
gắng.
Từ khi biết tới guitar Slash dường như quên hết tất cả mọi
thứ kể cả bộ môn đua xe BMX mà anh từng rất yêu thích trước
đây. Anh say mê với những giai điệu của rock đến mức mỗi ngày
anh dành ít nhất 12 tiếng để chơi guitar. Không những vậy, Slash
còn bỏ cả lớp học, trốn ra sân vận động của trường để chơi
guitar. Quá say mê mới rock cũng khiến anh chịu nhiều sự phản
ứng của những người xung quanh. Nhưng có vẻ như âm nhạc cũng đã
làm thay đổi hình ảnh của Slash. Anh được mọi người yêu mến
hơn và không còn bị coi là kẻ lâp dị, xã hội ruồng bỏ như
trước đây. Slash cũng mạnh dạn xin tham gia vào ban nhạc của
trường để bắt đầu theo đuổi sự nghiệp âm nhạc từ đây. Nhưng
chính điều đó cũng khiến Slash trốn học nhiều hơn và cuối
cùng là bỏ học giữa chừng khi đang học lớp 11.
Rời khỏi California Slash quyết đinh tìm tới L.A để tìm cơ hội
cho chính mình. Tại đây anh đã may mắn gặp được Axl Rose người
mà sau này cùng anh trở thành cặp đôi huyền thoại của làng
nhạc rock. Sau cuộc gặp gỡ định mệnh này cả 2 đã cùng nhau
kết hợp với 3 thành viên khác để cho ra đời cái tên Guns N
Roses. Cùng với Guns N Roses, Slash đã vươn đến những đỉnh cao
nhất trong âm nhạc thế giới với những bản hit bất hủ còn sống
mãi trong lòng nhiều thế hệ như November rain, Don’t cry, Sweet child o’mine…
Hình tượng của Slash cũng trở thành huyền thoại kể từ sau
những màn solo guitar cực đỉnh vẫn còn được ca tụng cho đến
nay.
Tuy nhiên sự nghiệp của Slash cũng sẽ không thể thành công rực
rỡ nếu như thiếu đi 2 cây guitar đã cùng tên tuổi của anh đi vào
huyền thoại là Les Paul Standard 1959 và 1988.
Trong bộ sưu tập của mình, Slash sở hữu tới hơn 100 cây guitar
các loại. Trong đó chủ yếu là những cây Les Paul của hãng
Gibson. Tuy nhiên xuất hiện và được biết tới nhiều nhất là 2
cây thuộc đời 1959 và 1988 kể trên thường được Slash sử dụng
trong phong thu và trên sân khấu.
Một trong 2 cây guitar của Slash được chế tạo bởi bàn tay kỹ sư
nổi tiếng Luthier Kris Derrig. Tuy không phải là người được đặt
tên cho dòng đàn này nhưng Slash lại có công rất nhiều trong
thành công của Les Paul. Chính anh đã là người phổ biến hình
ảnh của cây đàn này trở thành huyền thoại, trở nên phổ biến
và được chọn làm hình mẫu lây cảm hứng cho không ít hãng đàn
cũng như các guitarist sau này.
Cùng thưởng thức lại những màn solo guitar đã đi vào huyền thoại của Slash cũng cây guitar Les Paul trứ danh
Huyền thoại guitar Henry Padovani sẽ biểu diễn tại Metropole Hà Nội
·Thứ sáu, ngày 15 tháng 6 năm 2018 | 14:15
Tay
guitar huyền thoại Henry Padovani của The Police, ban nhạc rock luôn ở
vị trí đầu bảng xếp hạng thế giới sẽ “đốt cháy” sân khấu âm nhạc của
Metropole Hà Nội từ ngày 19 - 23/6 sắp tới. Chương trình nằm trong khuôn
khổ Tuần lễ âm nhạc Pháp Fête de la musique diễn ra tại các khách sạn
Sofitel khắp toàn cầu.
Đặc
biệt, đêm nhạc Henry Padovani ngày thứ 7(23/6), diễn ra tại phòng tiệc
Thăng Long bắt đầu lúc 8 giờ tối với giá 290.000 đồng/khách, hứa hẹn sẽ
mang đến nhiều bất ngờ cho khán giả thủ đô với những bản nhạc do anh
sáng tác, bằng tiếng Pháp và tiếng Anh, cùng một số bản nhạc blue và
rock cổ điển.
Là người Corsica, Henry
sáng lập ban nhạc The Police năm 1976 cùng với Sting và Stewart
Copeland với vị trí guitar lead trước khi tham gia biểu diễn với một số
nghệ sĩ nổi tiếng khác. Năm 1980, Henry thành lập nhóm nhạc riêng của
mình, The Flying Padovanis, và cũng đồng thời quản lý Zucchero, ca sĩ
solo nổi tiếng nhất châu Âu từng có album bán ra hơn 15 triệu bản trên
toàn thế giới. Năm 2011, Henry Padovani được mời làm giám khảo chương
trình truyền hình nổi tiếng The X-Factor phiên bản Pháp.
Để biết thêm thông tin và đặt chỗ, quý khách vui lòng liên hệ khách sạn qua điện thoại: 024 3826 6919 máy lẻ 8200 hoặc email h1555-fb3@sofitel.com.
-Tóm
lại, bộ mặt thật của chiến tranh nhìn từ mọi phía nói chung là độc ác,
thiểu năng trí tuệ đến ngỡ ngàng của con người khôn ngoan, có lý trí. -Ngày
chiến thắng 30/4, lũ bán nước cay cú gọi là ngày quốc hận, người cộng
sản cực đoan cho rằng đó là ngày toàn dân phải vui mừng, riêng cố thủ
tướng Võ Văn Kiệt, người có vợ con đều chết trong chiến tranh, thì nói,
đó là ngày có triệu người vui và cũng có triệu người buồn. -Lão
Tử, một đại hiền triết thời cổ đại của Trung Quốc, từng nói: "Giết hại
nhiều người thì nên lấy lòng bi ai mà khóc, chiến thắng rồi thì nên lấy tang
lễ mà xử". -Giống
như bóng tối không thể làm tiêu tan bóng tối, thì hận thù không thể xoa
dịu được hận thù, và chiến tranh không thể xóa bỏ được chiến tranh. -Chỉ
có sự thấu hiểu ý nghĩa thiêng liêng của cuộc sống, sự thấu hiểu về
tính bất hạnh, vô nghĩa tột cùng của cái chết và sự cảm thông, yêu
thương sâu sắc đồng loại mới có thể ngăn chặn được chiến tranh! -Một khi còn tình cảm dân tộc hẹp hòi, lòng tham vị kỷ và cái tâm hận thù của con người, thì vẫn còn chiến tranh.
Battlefield 1 Song | "On the Battlefield" | #NerdOut
CUỘC CHIẾN TRANH THẦN THÁNH
-------------------------------------------------------
(ĐC sưu tầm trên NET)
10 Vũ Khí Và Chiến Thuật Đáng Sợ Nhất Trong Chiến Tranh Cổ Đại
Phim Hành Động | Đại Chiến Pháo Đài | Phim chiến tranh Nga liên xô - Thuyết Minh Hay
Những
ai từng xem bộ phim Liên Xô “Mười bảy khoảnh khắc mùa xuân” chắc sẽ nhớ
đến nhân vật Heinrich Muller, Giám đốc Gestapo (Cục trưởng Cục 4) dưới
quyền Tổng cục trưởng Tổng cục An ninh đế chế - Đại tướng Kantenbruner.
Với diễn xuất tài nghệ của nghệ sĩ nổi tiếng Leonid Bronevoi, nhân vật
Muller đã gây ấn tượng mạnh mẽ cho người xem bằng những thủ đoạn thâm
độc, tính láu cá, sự tàn bạo và cả khả năng nghiệp vụ xuất sắc của mình.
Từ
trước đến nay có nhiều tin đồn về số phận tên trùm an ninh quốc xã này.
Đa số cho rằng, Muller đã chết trong những ngày cuối cùng của chiến
tranh. Có giả thuyết nói ngày 27/4/1945, Muller tự sát sau khi đã giết
vợ và 3 đứa con. Tuy nhiên, tình báo Mỹ không tin khả năng này lắm vì
xác Muller đã không được tìm thấy. Người ta ngờ y đã tránh được tròn
trừng phạt và thoát khỏi Berlin bằng đường hầm bí mật mà tên đao phủ
Adolf Ayman đã sử dụng.
Cựu nhân viên an ninh Đế chế -
Vilhem Hetton đã củng cố thêm giả thuyết này khi khai dưới lòng Berlin
có một “hang cáo”. Sau một trận bom, Ayman nói với Hetton rằng ở sâu 10m
dưới lòng đất có một đường hầm dẫn ra khỏi Berlin. Ayman dường như buột
miệng nói với Hetton rằng ngoài y chỉ có Muller biết đường hầm này và
ngay cả Kantenbruner cũng không được biết.
Trong một
báo cáo, Eron Gernando - Trưởng phòng quân báo thuộc tập đoàn quân Mỹ
đóng tại châu Âu nói rằng sau chiến tranh, Ayman và Muller đều chạy sang
Argentina nương nhờ Tổng thống Peron – người rất có cảm tình với các
tên cựu phát xít và sẵn sàng cho chúng trú ngụ.
Ở đây,
Muller tích cực tham gia vào việc giúp thành lập và huấn luyện “Lực
lượng cảnh sát liên bang” thuộc Bộ Nội vụ Argentina theo mô hình
Gestapo. Sau khi chính quyền Peron bị lật đổ, bốn nhân vật chủ chốt của
lực lượng này, trong đó có cả “cố vấn” Muller phải đào tẩu sang một nước
Mỹ Latinh và tiếp tục hợp tác với cơ quan đặc biệt nước này.
Bẵng
đi một thời gian sau giai đoạn kể trên, dấu vết Muller bất ngờ xuất
hiện ở Đông Âu, cụ thể là ở Tiệp Khắc. Mới đây nhất, nhà sử học người Mỹ
có tên Gregory Duglas cho ra đời cuốn “Biên bản hỏi cung trùm Gestapo
Heinrich Muller”. Cuốn sách cho biết, ngay từ năm 1944, Muller đã lập kế
hoạch tẩu thoát khi thấy ngày tàn của nước Đức quốc xã sắp đến gần.
Heinrich Muller (ngoài cùng bên phải). Ảnh: Wikipedia
Số
là dưới quyền Muller có một viên phi công trung thành, thạo tiếng Thuỵ
Sĩ, thường thực hiện các chuyến bay đón và đưa các điệp viên Đức trên
lãnh thổ nước Thuỵ Sĩ trung lập. Muller đã giao nhiệm vụ cho viên phi
công này nghiên cứu địa hình địa vật và chọn sẵn một địa điểm làm “căn
cứ” cho cả hai thầy trò.
Đêm 29/4/1945, Muller cải
trang thành sĩ quan hàng không dân dụng, lên chiếc Storch - một loại máy
bay bán quân sự rất tốt thời bấy giờ và bay sang Thuỵ Sĩ. Hành trang
duy nhất là chiếc cặp đựng đầy những đồng franc Thuỵ Sĩ mà y tích cóp
được trong những năm làm việc cùng số tiền “Quốc trưởng” ban tặng như
món quà trước giờ tàn của Đế chế.
Do làm việc trong
ngành an ninh nên giấy tờ tuỳ thân của hai thầy trò toàn là “đồ xịn”.
Muller sống 3 năm tại Thuỵ Sĩ dưới các tên giả. Đến năm 1948, y sang Tây
Berlin trình diện cơ quan phản gián Mỹ đóng tại đây.
Ngay
sau đợt thẩm vấn đầu tiên, Muller được đưa sang Mỹ và bắt đầu hợp tác
với CIA cho đến tận khi về hưu năm 1958. Những đồng đôla tiếp tục nuôi
sống y và gia đình cho đến khi y chết năm 1982. Thi hài mai táng tại
bang California.
Một số nhân viên cao cấp của Cục Tình
báo Trung ương Mỹ phủ nhận tính xác thực của cuốn sách. Tuy nhiên,
không có ý kiến phản bác chính thức nào. Tất cả các giả thuyết trên hiện
vẫn chỉ là giả thuyết. Trong khi đó, Muller tiếp tục là một trong những
nhân vật đen tối và đầy bí hiểm của nhà nước Đức quốc xã.
Theo
miêu tả trong hồ sơ lưu trữ thì Muller sinh năm 1900 tại Munich, “có
hình thức dễ coi, mái tóc mầu đen, đôi mắt đen sống động, trang phục
luôn nghiêm chỉnh và nói chung gây ấn tượng là một người có học thức”.
Vào đêm cuối tháng 12/1944,
Đức quốc xã đã tổ chức cuộc phản công quy mô lớn ở Bastogne nhằm đánh
bật quân Đồng minh ở Bỉ, nó trở thành đêm Giáng sinh đẫm máu trong lịch
sử.
Vào đêm Giáng sinh năm 1944 tại thị trấn Bastogne của Bỉ đang bị quân đội Đức quốc xã bao vây, John T. Prior, bác sĩ quân đội Mỹ đã viết một lá thư cho sĩ quan đang hấp hối trong bệnh viện dã chiến, Washington Post cho biết.
Đó
là một đêm tệ hại trước Giáng sinh, trời lạnh cóng, thực phẩm khan
hiếm, thuốc men và dụng cụ y tế gần cạn kiệt. Bệnh viện có rất nhiều
binh sĩ bị thương và 2 y tá trẻ người Bỉ đang chăm sóc cho họ.
Những
người lính được trang bị súng máy tập trung lại và một giáo sĩ đã tổ
chức nghi lễ chuẩn bị cho đêm Giáng sinh. Một trong những người đàn ông
đã mời Prior một ly sâm banh để đánh dấu đêm linh thiêng. Khi họ dừng
lại, chuẩn bị uống thì nghe một tiếng rít của quả bom đang rơi, sau đó
là vụ nổ khủng khiếp tại bệnh viện.
Cuộc bao vây đẫm máu
75
năm trước, trận chiến lớn và tàn khốc nhất của quân đội Mỹ trong Thế
chiến II đã xảy ra, còn gọi là trận Bulge. Chín ngày trước đó, lính Mỹ
với quân số đông hơn đã bị tấn công bởi 400.000 lính. 1.400 xe tăng và
pháo của Đức quốc xã.
Khoảng 19.000 lính Mỹ đã thiệt mạng, 47.500
người bị thương, 23.000 người bị bắt hoặc mất tích trong trận chiến.
Cuộc bao vây Bastogne đã trở thành tiêu đề cho các bài báo trên khắp
nước Mỹ.
Lực lượng cố thủ ở Bastogne được chỉ huy bởi vị tướng
nổi tiếng mà quân đội Đức quốc xã đặt cho ông biệt danh là “NUTS”. Quân
đoàn 3, do tướng George S. Patton Jr chỉ huy, đã thực hiện đợt tấn công
kịch tính để giải cứu.
Một
cặp vợ chồng già trở về nhà của họ ở Bastogne vào tháng 1/1945, sau khi
phe Đồng minh đánh bật Đức quốc xã ra khỏi thị trấn. Ảnh: AP.
Nhưng
với John T. Prior, 27 tuổi, người từng kiếm được rất nhiều tiền ở St.
Albans, Anh, trận chiến diễn ra trong khoảnh khắc khủng khiếp, một quả
bom của kẻ thù phát nổ ngay đêm Giáng sinh.
“Tôi chạy vội ra
ngoài và thấy căn hộ 3 tầng dùng làm bệnh viện đã biến thành đống đổ
nát. Tôi cùng những người lính nhanh chóng chạy đến, lật tung đống đổ
nát để tìm những người bị thương, một số người đang la hét cầu cứu”,
Prior viết trong cuốn hồi ký.
20 người bị thương trước đó đã chết
cùng với y tá Renee Lemaire. Cô y tá luôn hy vọng sẽ thu thập một số
vải dù để sử dụng làm váy cưới và bác sĩ Prior đã đưa cho cô một số như
là món quà Giáng sinh.
Trận chiến Bulge diễn ra vào cuối tháng
12/1944, khi Đức quốc xã phát động cuộc phản công lớn chống lại quân
Đồng minh đang tràn qua Pháp và Bỉ kể từ cuộc đổ bộ thành công lên Normandy, Pháp tháng 6/1944.
Cuộc
chiến khốc liệt ở châu Âu đã kéo dài 5 năm. Adolf Hitler, nhà độc tài
người Đức đã chiến đấu với người Nga ở phía Đông và lực lượng Mỹ, Anh, Canada, Pháp và một số nước ở phía Tây. Đức quốc xã bị nghiền nát giữa hai mặt trận.
Tuy
nhiên, Hitler tin rằng một cuộc phản công bất ngờ quy mô lớn ở phương
Tây có thể chia cắt mặt trận và đánh bật người Canada, có lẽ cả người
Anh khỏi cuộc chiến, theo nhà sử học Antony Beevor, người Anh.
Hitler
cũng tin rằng một cuộc tấn công nhắm vào lính Mỹ sẽ dễ dàng hơn nhắm
vào người Anh, nhà sử học quân sự Mỹ Trevor N. Dupuy viết.
Nỗ lực cuối cùng của Hitler
Chiến
dịch phản công của Đức có tên là “Sương mùa thu”, được phát động từ
ngày 16/12/1944, mục tiêu đánh xuyên qua lực lượng Đồng minh đến cảng
Antwerp, Bỉ. Cuộc tấn công tràn qua khu vực phòng thủ yếu của quân đội
Mỹ trên địa hình gồ ghề dọc theo rừng Ardennes.
Cuộc tấn công
khiến hàng nghìn lính Mỹ thiệt mạng và bị thương. Sư đoàn 106 đã bị đánh
bại, 8.000 người đã đầu hàng. Sư đoàn 99 cũng bị đánh tan. Cuộc tấn
công đã xé toang một mảng lớn trên tuyến phòng thủ của phe Đồng minh.
Binh lính Đức quốc xã đốt xe quân sự của Mỹ ở trận Bulge. Ảnh: AP.
Cuộc
chiến diễn ra rất ác liệt. Người Đức sử dụng xe tăng với súng phun lửa,
trong khi máy bay Mỹ ném bom napalm xuống mặt đất. Ngày 17/12, tại ngã
tư có tên Malmedy, người Đức đã bắt giữ một nhóm lính Mỹ và xử tử 84
trong số họ. Cuối ngày họ giết thêm 8 người nữa tại Ligneuville, theo
nhà sử học Beevor.
Dân thường Bỉ cũng không tha. Hơn 100 người,
chủ yếu là phụ nữ và trẻ em bị sát hại gần Stavelot. Khi cuộc phản công
của Đức tiến về phía tây, thị trấn Bastogne trở thành mục tiêu chiến
lược mà cả hai bên đều muốn, nhưng người Mỹ đã tới trước và tổ chức
phòng ngự ở đây.
Khu vực ngoại ô Bastogne đã bị người Đức bao vây và dự kiến phát động cuộc tấn công vào đêm Giáng sinh nhằm tạo bất ngờ.
Bữa tối Giáng sinh không thể quên
Đêm
23/12 năm đó, nhiệt độ xuống thấp khiến các tháp pháo xe bọc thép bị
đóng băng. Lốp của các khẩu pháo bị chôn dưới lớp tuyết dày, George E.
Koskimaki, sĩ quan thông tin sư đoàn 101 viết trong cuốn hồi ký năm
1994.
Tình tình tại bệnh viện dã chiến rất tồi tệ. Huyết tương bị
đông cứng và các túi đựng phải kẹp dưới nách để làm tan băng. 100 người
bị thương trong bệnh viện và có thêm 600 người nữa đang nằm trên sàn
trong một phòng gần đó.
Bác sĩ Prior cần được giúp đỡ và 2 cô gái
trẻ gan dạ Renee Lemaire và Augusta Chiwy, một cô gái da màu con lai.
Chiwy đã chiến đấu với nạn phân biệt chủng tộc để có thể trở thành y tá
vào năm 1943, theo nhà sử học Martin King, người Anh. Chiwy đã đến
Bastogne để thăm cha khi trận chiến bắt đầu.
Thị trấn Bastogne tan hoang sau cuộc vây hãm của Đức quốc xã. Ảnh: Charles Haacker/Washington Post.
Khi
pháo binh Đức cày xới Bastogne, Lemaire đã tình nguyện đến bệnh viện dã
chiến để chăm sóc thương binh vào ngày 21/12. Cô nói với Prior rằng có
một y tá khác đang ở đây, nhưng là người da màu.
Bác sĩ Prior đã
đến gặp cha của Chiwy để nhờ giúp đỡ và cô đã đồng ý theo bác sĩ đến
bệnh viện. Tuy nhiên, một số thương binh Mỹ có tâm lý phân biệt chủng
tộc và phản đối việc y tá da màu chăm sóc cho họ.
Khi một người
lính bị thương phản đối, bác sĩ Prior nói rằng nếu anh không thích điều
này, anh có thể gia nhập hàng ngũ những xác chết đang bị đóng băng bên
ngoài, nhà sử học King viết.
Vào đêm Giáng sinh, người Đức đã
tấn công, bệnh viện dã chiến đã bị phá hủy, nhưng người Mỹ đã tổ chức
phòng ngự chặt chẽ và đập tan cuộc phản công. Trận chiến Bulge kéo dài
trong một tháng đẫm máu và cuộc chiến ở châu Âu tiếp tục cho đến tháng
5/1945.
Trung úy Robert I. Kennedy đã chia sẻ với Koskimaki rằng
ông luôn nhớ Giáng sinh ở Bastogne, đặc biệt là bữa tối. Một hộp bánh
hamburger và khoai tây nghiền trong nhiệt độ lạnh khiến chúng gần như bị
đóng băng. Không ai có bất kỳ vật dụng nhà bếp nào, vì vậy mỗi người
phải dùng bàn tay đầy vết dầu mỡ và thuốc súng để bốc khoai tây nghiền.
“Vì vậy, tôi không bao giờ quên bữa tối Giáng sinh năm 1944”, Kennedy chia sẻ.
6.000 xe tăng, 4.000
máy bay, 2 triệu binh lính đã được huy động trong trận Vòng cung Kursk,
trận đánh xe tăng lớn nhất lịch sử nhân loại, làm xoay chuyển cục diện
Thế chiến II.
Tổng thống Đức bày tỏ
ân hận, nhận trách nhiệm mà đất nước ông gây ra trong Thế chiến II tại
lễ tưởng niệm ở Ba Lan, nơi chứng kiến phát súng đầu tiên và thương vong
kinh hoàng.
Trận chiến đẫm máu nhất của Mỹ trong Thế chiến II
Marcel Schmetz vẫn nhớ cảnh những chiếc xe tải chở đầy thi thể lính Mỹ, máu chảy nhuốm đỏ con đường cách đây 75 năm.
Nằm giữa những ngọn đồi xanh ở Thimister-Clermont, Bỉ, ngôi nhà của ông
Marcel Schmetz, 86 tuổi, được biết tới là Bảo tàng Ký ức 39-45, nơi lưu
lại những thông tin về trận đánh đẫm máu nhất của Mỹ trong Thế chiến II:
trận Bulge (hay trận Ardennes).
Trận Bulge nổ ra từ ngày 16/12/1944, khi phát xít Đức huy động lực lượng
lớn đánh vào phòng tuyến quân Đồng minh nhằm bao vây, chiếm cảng
Antwerp, miền bắc nước Bỉ để chia cắt quân Anh và Mỹ trong khu vực, giúp
xoay chuyển cục diện chiến trường có lợi cho quân Đức.
Khi trận Ardennes kết thúc vào ngày 24/12/1944, Mỹ bị thiệt hại tới
19.000 binh sĩ, số thương vong nặng nề nhất mà họ phải hứng chịu trong
một trận đánh thời kỳ Thế chiến II, nhưng đã bảo vệ thành công phòng
tuyến quan trọng trước quân đội phát xít.
Ngồi quanh chiếc bàn ở phòng khách, Marcel cùng vợ Mathilde và cựu binh
Arthur Jacobson chia sẻ nhiều câu chuyện về trận đánh tháng 12/1944,
đánh dấu sự thất bại của phát xít Đức trước quân Đồng minh.
Trong ký ức của Schmetz, có những ngày hơn 200 người chết trận. "Nó
khiến tôi liên tục gặp ác mộng", Schmetz nói. Cậu học sinh 11 tuổi khi
đó quyết tâm phải trả ơn những người lính Mỹ đã tới tham chiến, giúp
giải phóng quê hương. "Tôi phải làm điều gì đó".
"Tôi ít khi chia sẻ những câu chuyện này, nhưng thỉnh thoảng kể lại một
chút cho ai đó muốn biết", Jacobson, người mới 20 tuổi khi trận chiến nổ
ra, nói.
Những cựu binh ngồi nói chuyện trong phòng khách nhà ông bà Marcel và Mathilde, ở Thimister-Clermont, Bỉ, hôm 10/12. Ảnh: AP.
Jacobson, người lính từng cầm khẩu súng chống tăng Bazooka năm xưa, kể
về những người bạn đã mất, về tình bạn có được, với nụ cười buồn và đôi
mắt rớm lệ.
Đối với Marcel và Mathilde, đôi vợ chồng nổi tiếng với nhiều người ở Mỹ,
việc lưu giữ ký ức về trận đánh 75 năm trước giống như sứ mệnh của cuộc
đời, bởi nó là cầu nối của tình bạn và sự cảm thông. Họ không cô đơn
trong sứ mệnh này.
Từ bờ biển ở Normandy, nơi chứng kiến cuộc đổ bộ của quân Đồng minh, tới
những cánh rừng ở Ardennes, Bỉ, người dân vẫn rất cảm kích những gì
lính Mỹ đã làm. Tuy nhiên, những người đó vẫn sống trên các vết sẹo
chiến tranh, nơi chiến trường, đài tưởng niệm, nghĩa trang chỉ cách vài
km.
Ký ức dần phai nhạt với nhiều người khi họ chuyển tới sống ở những thành
phố châu Âu, nơi ngự trị của hòa bình và thịnh vượng trong những năm
tươi đẹp nhất của thế kỷ. Ký ức của các nhân chứng cuối cùng, giờ đã ở
độ tuổi ngoài 90, cũng không còn nhiều.
Đặc biệt, khi mối quan hệ giữa Mỹ và châu Âu có dấu hiệu xấu đi, việc
lưu giữ ký ức nguyên vẹn về cuộc chiến năm xưa đối mặt với nhiều thách
thức. Do đó, sứ mệnh của vợ chồng Marcel và Mathilde trở nên quan trọng
hơn. "Dù mọi thứ có thay đổi, chúng tôi vẫn phải ghi nhớ những chàng
trai sẵn sàng xông pha nơi tiền tuyến để chiến đấu bảo vệ sự tự do của
nơi đây", Mathilde nói.
Quân Mỹ vượt qua tuyến phòng thủ Siegfried vào Đức năm 1945. Ảnh: Smithsonian Journeys.
Serge Fafchamps, một cảnh sát địa phương, từng có khoảng thời gian cảm
thấy phiền muộn khi chưa thể hoàn thành tâm nguyện trao kỷ vật chiến
tranh cho gia đình của một lính Mỹ thiệt mạng. Đó là một cuốn Kinh thánh
nhỏ có chữ ký của một người tên là Millard Weekley mà gia đình anh nhặt
được trong một khách sạn địa phương. Người lính Mỹ có lẽ đã bỏ quên
cuốn kinh khi vội chạy ra tiền tuyến.
Giống như nhiều cư dân địa phương, Fafchamps nhận thức sâu sắc sự hy
sinh của lính Mỹ trong Thế chiến II và muốn thể hiện rằng họ chưa từng
lãng quên điều đó. "Tôi hy vọng điều nhỏ bé này có thể mang lại niềm vui
cho gia đình của người lính", Fafchamps chia sẻ.
Fafchamps từng nghĩ không còn cơ hội tìm thấy gia đình người lính Mỹ để
trao lại kỷ vật. Nhưng tình cờ, anh biết đến ông bà Marcel và Mathilde,
những người sau đó giúp anh hoàn thành tâm nguyện.
"Tôi bắt đầu tìm kiếm với sự giúp đỡ của những người bạn Mỹ. Cuối cùng,
chúng tôi tìm thấy Paula Ferrell, con gái của người lính Mỹ đó",
Mathilde cho biết.
Trung tá Jim Moretti thuộc Phi đội tiếp nhiên liệu trên không 171 của
Lực lượng Vệ binh Quốc gia bang Pennsylvania, Mỹ, người may mắn biết
được câu chuyện, đã đảm nhận trọng trách trao kỷ vật cho Ferry khi biết
cô sống gần căn cứ quân sự ở Coraopolis, bang Pennsylvania. Một ngày chủ
nhật tại căn cứ của Moretti, Ferrell và gia đình được trao tận tay cuốn
Kinh thánh của người cha đã tham gia cuộc chiến.
"Thật tuyệt vời. Tôi rất biết ơn về điều này", Ferrell cảm kích trước
việc làm của Fafchamps. Bây giờ, Ferrell luôn đặt cuốn Kinh thánh đó
trên chiếc bàn ngay cạnh giường ngủ. Những chữ viết trên trang đầu của
cuốn Kinh thánh là ký ức về cha cô. "Cha tôi là người ít nói nên chưa
từng kể về cuộc chiến đó", Ferrell cho biết.
Một tình bạn mới đã được thiết lập xuyên đại dương. "Nếu anh ấy có mặt ở
đây, tôi thực sự muốn dành cho anh ấy một cái ôm", Ferrell nói về
Fafchamps. Trong khi đó, Fafchamps cho biết anh thấy nhẹ nhõm giống như
"hoàn thành một nhiệm vụ".
Chiếc xe tải quân đội "Red Ball Express" với vô số chữ ký của những
người lính được xem là hiện vật chiến tranh tuyệt vời nhất ở bảo tàng
của vợ chồng Marcel. Tuy nhiên, chủ nhân của các chữ ký đó lần lượt qua
đời.
Nhiệm vụ của vợ chồng Marcel ngày càng khó khăn hơn. Marcel, người từng
rất lạc quan, giờ bắt đầu lo lắng tìm kiếm một thế hệ lính Mỹ trẻ như
Moretti thay ông tiếp tục đảm nhận sứ mệnh.
"Những người lính Mỹ trẻ tại căn cứ quân sự ở Đức luôn nhắc nhớ tôi về
sự góp mặt của lính Mỹ trong trận chiến năm 1944 để giải phóng nơi này.
Tôi không thể quên họ. Sao tôi có thể quên họ chứ?", Marcel nói.
Chữ ký của những lính Mỹ trên chiếc xe tải quân đội "Red Ball Express". Ảnh: AP.