Sự việc trên xảy ra ngày 10.7, tại phiên xét xử phúc thẩm vụ án đòi bồi thường oan sai do TAND tỉnh Quảng Trị thụ lý.
Nguyên đơn là vợ chồng ông Phan Chí Lộc và bà Nguyễn Thị Hòa (trú tại TP. Đông Hà, tỉnh Quảng Trị) - nạn nhân của vụ án oan sai xảy ra cách đây 10 năm. Bị đơn là VKSND tỉnh Quảng Trị. Người tham gia tố tụng là Công an tỉnh Quảng Trị.
Trước đó, tại phiên tòa sơ thẩm do TAND TP.Đông Hà xét xử, phía ông Lộc – bà Hòa yêu cầu bồi thường oan sai 32 tỷ đồng (trong đó có ngôi nhà đã bị kê biên trị giá 24,5 tỷ đồng), nhưng chỉ được chấp nhận bồi thường gần 1,4 tỷ đồng.
Tại phiên tòa phúc thẩm, phía nguyên đơn yêu cầu hội đồng xét xử hủy bản án sơ thẩm do TAND TP.Đông Hà tuyên.
Nguyên đơn và luật sư của nguyên đơn đã phân tích việc cơ quan điều tra kê biên, sau đó bàn giao ngôi nhà của gia đình cho ngân hàng bán đấu giá là không đúng quy định.
Tuy nhiên, đại diện Công an tỉnh Quảng Trị cho rằng, việc kê biên là đúng và phủ nhận đã giao ngôi nhà cho ngân hàng bán đấu giá.
Kết thúc phiên tòa, HĐXX chấp nhận một phần kháng cáo bồi thường và tăng số tiền bồi thường lên 1,7 tỷ đồng (tăng hơn 300 triệu đồng so với số tiền bồi thường ở phiên xét xử sơ thẩm).
Tại tòa, khi thẩm phán - chủ tọa phiên tòa đang đọc được một nữa bản tuyên án, vợ chồng ông Lộc – bà Hoa tỏ ra không đồng tình, bức xúc rồi la ó, to tiếng bỏ về.
Trước đó, Dân Việt đã có bài viết thông tin về vụ án oan sai nói trên.
Theo đó, từ tháng  9.2006 đến tháng 5.2007, dưới sự hướng dẫn của Phụng (quốc tịch Úc, gốc Việt - PV. Phụng giới thiệu tên là Nguyễn Thị Hương, đang làm việc tại Bộ Du trú Úc nên ông Lộc nhờ Phụng giúp gia đình ông định cư tại Úc) ông Lộc và bà Hòa đã nhận giúp hồ sơ, tiền và hướng dẫn cho 34 người chuyển tiền vào tài khoản của Nhi (trú TP.HCM - người Phụng giới thiệu là cháu của mình) hơn 6,6 tỷ đồng, các biên nhận ghi thời hạn 3 tháng.
Quá thời hạn, các bị hại đã có đơn tố cáo. Ông Lộc và bà Hòa khai đã chuyển cho Phụng và Nhi tổng cộng 7,5 tỷ đồng, trong đó chuyển qua tài khoản của Nhi là 4.963.000.000 đồng, Nhi đã rút tiền và bỏ trốn.
Năm 2007, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Quảng Trị quyết định khởi tố bị can đối với Phan Chí Lộc và Nguyễn Thị Hòa về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Tháng 1.2009, Viện KSND tỉnh Quảng Trị truy tố Phan Chí Lộc và Nguyễn Thị Hòa về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Ngày 29.7.2009, TAND tỉnh Quảng Trị xử phạt ông Lộc 9 năm tù, bà Hòa 7 năm tù.
Sau nhiều lần xét xử lại, TAND Tối cao xử giám đốc thẩm, quyết định hủy án để điều tra lại với nhận định: Ông Lộc và bà Hòa có nhận tiền của các bị hại nhưng đã chuyển cho Phụng và Nhi, được Nhi xác nhận và kết quả giám định chữ ký trong giấy xác nhận ngày 1.6.2007 đúng là chữ ký của Nhi nên ông Lộc và bà Hòa không có hành vi chiếm đoạt, đồng thời, không có căn cứ xác định ông Lộc và bà Hòa biết Phụng và Nhi có hành vi lừa đảo khi chuyển tiền cho Nhi.
Ngày 25.1.2016, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Quảng Trị ra quyết định đình chỉ điều tra đối với Phan Chí Lộc và Nguyễn Thị Hòa với lý do "hết thời hạn điều tra mà không chứng minh được bị can Phan Chí Lộc và Nguyễn Thị Hòa phạm tội”.

Trước đó, ngày 24.11.2017, TAND tỉnh Cà Mau xét xử phúc thẩm giữa nguyên đơn ông Phạm Thanh Chệch và bị đơn là Viện Kiểm sát nhân dân huyện Thới Bình về vụ án bồi thường oan sai.
Theo đó, HĐXX tuyên buộc Viện Kiểm sát nhân dân huyện Thới Bình phải bồi thường cho ông Chệch 205 triệu đồng và tổ chức xin lỗi công khai tại nơi cư trú theo quy định.
Theo hồ sơ vụ án, chiều 6.12.2014, Công an huyện Thới Bình bắt giữ Trần Hoàng Hảo, Nguyễn Chí Công cùng 3 người khác về hành vi tàng trữ, sử dụng trái phép chất ma túy ở gần chòi canh tôm của gia đình ông Chệch.
Sau đó, các con nghiện cho biết, số ma túy họ sử dụng mua từ ông Chệch. Từ lời khai này, Công an huyện Thới Bình bắt giữ ông và Viện Kiểm sát nhân dân cùng cấp truy tố theo hướng có tội.
Vụ án được đưa ra xét xử, Tòa án nhân dân huyện Thới Bình nhận định lời khai có sự mâu thuẫn, không nhất quán, các vật chứng thu được chưa thể chứng minh ông Chệch phạm tội, nên tuyên trả tự do cho ông Chệch tại tòa. Tuy nhiên, bản án sơ thẩm bị cơ quan công tố kháng nghị.
Ngày 28.12.2015, Tòa án nhân dân tỉnh Cà Mau xử phúc thẩm và tuyên bác kháng nghị của Viện Kiểm sát nhân dân huyện Thới Bình, tuyên y bản án sơ thẩm. Sau đó, ông Chệnh kiện Viện Kiểm sát nhân dân huyện Thới Bình, đòi bồi thường oan sai cho mình.
Tính từ ngày bị bắt đến khi được trả tự do, ông Chệch bị tạm giam 9 tháng 5 ngày và hơn 100 ngày tại ngoại.

Hôm nay (19.4), VKSND TP.HCM tổ chức buổi công khai xin lỗi đối với ông Chu Quang Hưng (72 tuổi, quận 5, TP.HCM). Tuy nhiên, VKS xin lỗi nhưng không công khai tiền bồi thường khiến ông Hưng bức xúc.
Theo hồ sơ vụ việc, năm 1995, xuất phát từ một vụ việc dân sự tranh chấp về việc mua bán nhà, ông Hưng bị VKSND TP.HCM ban hành cáo trạng truy tố ông Hưng về hai tội danh: Lừa đảo chiếm đoạt tài sản của công dân và Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản..
Ông Hưng bị bắt và tạm giam 13 tháng. Đến năm 2005, VKSND TP.HCM ban hành các quyết định đình chỉ điều tra, đình chỉ vụ án, xác định hành vi của ông Hưng không cấu thành tội phạm. Ông Hưng được cơ quan chức năng TP.HCM xác định bị oan sai từ thời điểm bị bắt đến nay đã gần 24 năm.
Tại buổi xin lỗi, ông Nguyễn Văn Tấn – Phó Viên trưởng VKSND TP.HCM phát biểu: “Ông Hưng bị khởi tố oan, bị tạm giam 390 ngày và phải mang thân phận bị can gần 10 năm, việc oan sai của ông Hưng là do sai phạm chủ quan của các cơ quan tiến hành tố tụng và người tiến hành tố tụng của VKSND TP, chậm ban hành quyết định tạm đình chỉ vụ án...
Được sự đồng ý của ông, VKSND TP.HCM tổ chức buổi xin lỗi công khai đối với ông, mặc dù việc xin lỗi là muộn màng và không thể bù đắp những thiệt hại mà ông và gia đình phải gánh chịu. Thay mặt VKSND TP.HCM tôi xin gửi lời xin lỗi chân thành, mong ông và gia đình chấp nhận lời xin lỗi. VKSND TP.HCM tiếp tục thực hiện theo yêu cầu của ông về việc đăng báo lời xin lỗi, cải chính, tiến hành các thủ tục bồi thường thiệt hại cho ông sau lời xin lỗi này.
Đại diện VKS xem vụ việc của ông là bài học kinh nghiệm cho toàn thể cán bộ, công chức trong ngành kiểm sát và rút kinh nghiệm đảm bảo trong việc phòng chống oan sai, thực hiện chức năng công tố trong hoạt động tố tụng hình sự và mong rằng lời xin lỗi này góp phần xoa dịu nỗi đau mà ông đã gánh chịu và mong ông chấp nhận lời xin lỗi”.
Phát biểu tại buổi xin lỗi, ông Chu Quang Hưng nêu: “VKSND đã xin lỗi tôi ba lần nhưng xin lỗi suông, tôi không biết nói như thế nào nữa, đặt một cái vết nhơ cho gia đình tôi, VKSND cứ xin lỗi hoài, tôi đã nộp đơn yêu cầu bồi thường…”.
Trả lời ông Hưng về vấn đề bồi thường, đại diện VKSND TP.HCM cho biết: VKS tổ chức xin lỗi công khai trước, sẽ thương lượng với ông Hưng sau về tiền bồi thường. Lý do còn liên quan đến nhiều bộ phận khác nhau.
Ông Hưng không bằng lòng với việc xin lỗi của VKSND TP.HCM vì đã không nói rõ vấn đề bồi thường cũng như số tiền bồi thường.
Được biết, số tiền ông Hưng yêu cầu bồi thường là 99 tỷ đồng thiệt hại vật chất và tinh thần.

Án oan vì hình sự hóa vụ án dân sự
Ngày 22.4, ông Chu Quang Hưng (sinh năm 1947, người được VKSND TP.HCM công khai xin lỗi, đồng thời ông Hưng đòi bồi thường 99 tỷ đồng) tiếp tục có đơn khiếu nại tố cáo khẩn cấp tới các cơ quan, ban ngành chức năng.
Năm 1995, ông Chu Quang Hưng (thường trú tại 31 Kim Biên, phường 13, quận 5, TP.HCM) bị khởi tố, bắt tạm giam về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản của công dân. Vụ án xuất phát từ một tranh chấp dân sự về việc mua bán nhà nhưng lại bị các cơ quan tố tụng TP.HCM hình sự hóa vụ việc. Cơ quan CSĐT Công an TP.HCM có kết luận điều tra bổ sung, đề nghị truy tố ông Hưng thêm tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản do ông nhiều lần vay mượn tiền, vàng của một người mà không thanh toán đúng hạn.
TAND TP.HCM đã trả hồ sơ để điều tra bổ sung sau khi VKSND TP.HCM ban hành cáo trạng truy tố ông Hưng về hai tội danh trên.
Đến tháng 12.1996, sau 13 tháng bị tạm giam, ông Hưng được trả tự do. Năm 2005, VKSND TP.HCM ban hành các quyết định đình chỉ điều tra, đình chỉ vụ án đối với ông Hưng. VKSND TP.HCM xác định các giao dịch của ông với những người khác chỉ là quan hệ dân sự; hành vi của ông Hưng là không cấu thành tội phạm.
Liên quan đến vụ án oan của ông Hưng, đã có 7 cán bộ của 3 cơ quan tố tụng TP.HCM bị kỷ luật. Đối với Công an TP.HCM, nguyên Phó phòng CSĐT bị cảnh cáo, nguyên Đội trưởng Đội điều tra án trị an bị cảnh cáo, điều tra viên trực tiếp điều tra vụ án bị cảnh cáo và giáng một cấp hàm từ đại úy xuống thượng úy. Đối với VKS, Trưởng phòng Kiểm sát án trị an bị khiển trách, hai kiểm sát viên bị cảnh cáo. Đối với tòa án, một thẩm phán bị khiển trách và không được tái bổ nhiệm.
Suốt 20 năm qua, ông Hưng liên tục kêu oan tới nhiều cấp, ngành. Sau khi nhận các quyết định đình chỉ, ông Hưng liên tục gửi các đơn yêu cầu cơ quan tố tụng phải xin lỗi công khai và bồi thường thiệt hại cho ông với số tiền 1 đồng danh dự và 99 tỷ đồng cho những thiệt hại về vật chất và tinh thần mà vợ chồng ông phải gánh chịu.
Quá chậm trong bồi thường oan sai
Ngày 19.4, VKSND TP.HCM đã tổ chức buổi công khai xin lỗi đối với ông Hưng (nay đã 72 tuổi). Đây là buổi xin lỗi lần thứ 3. Tuy nhiên, cũng như những lần xin lỗi trước đó, VKS chỉ xin lỗi nhưng không công khai tiền bồi thường khiến ông Hưng bức xúc.
“Tôi năm nay đã 72 tuổi, 13 tháng bị tạm giam và suốt thời gian dài không được công khai xin lỗi, mất mát của tôi và gia đình không gì bù đắp. Vợ tôi cũng bị bắt giam gần 5 năm trong một vụ án lừa đảo và lạm dụng tín nhiệm khác, sau đó cũng được đình chỉ “do chuyển biến của tình hình” mà không còn áp dụng nữa. Vợ chồng tôi có bốn người con. Thời điểm tôi và vợ bị bắt, các con tôi còn quá nhỏ, đứa lớn mới 12 tuổi, nhỏ 6 tuổi, không nơi nương tựa, không người dạy dỗ, sống lang thang rồi sa vào tệ nạn, tù tội. Hiện 2 đứa đã mất vì bệnh tật, còn đứa con trai út cũng bị nghiện. Vợ tôi từ ngày ra khỏi trại đến giờ cứ như người ngớ ngẩn, thần kinh. Gia đình tôi đã tan cửa nát nhà...”, ông Hưng đau đớn thốt lên.
Ông Hưng cho biết thêm, ông đã từng nhập ngũ, tham gia chiến dịch Trường Sơn và bị thương hạng 3/4. Hiện nay tuổi của ông Hưng đã cao, vết thương tái phát cộng với huyết áp cao, tiểu đường hành hạ. Vợ ông thần kinh cũng không bình thường, hoàn cảnh hết sức bi đát nên ông Hưng bức xúc và lo ngại, cứ tình trạng chậm trễ bồi thường như thế này, không biết ông có còn sống để chờ đợi được không?
Trong đơn khiếu nại tố cáo khẩn cấp đề ngày 22.4, ông Hưng tiếp tục yêu cầu VKSND TP.HCM bồi thường danh dự, tổn thất về tinh thần và vật chất cho ông vì đã quá chậm trễ. Đồng thời, ông Hưng yêu cầu phải xử lý nghiêm những người đã gây oan sai cho ông trong vụ việc.
Ông Hưng cũng cho biết, số tiền đòi bồi thường 99 tỷ không chỉ là đòi bồi thường cho riêng ông mà còn cho cả vợ của ông (?!).