Hungary huyền ảo – Phần 1: Những ý tưởng vượt thời gian 4231.VN / Góc chuyên môn bởi Thành Đỗ · 3 năm trước Những năm 50 của thế kỷ trước, cả thế giới đã phải rung chuyển bởi sự xuất hiện của một đội bóng, đó là ĐTQG Hungary, được biết đến trên toàn thế giới với cái tên “Mighty Magyars” (Những người Magyar thần thánh). ĐT Hungary trong thời kỳ này được xây dựng bởi những cầu thủ hàng đầu thế giới và một chiến thuật tân tiến, đã làm cả thế giới run sợ với chức vô địch Olympic 1952, vô địch giải Trung Âu và chỉ dừng bước trước một ĐT Đức quật cường trong một trận đấu được đánh giá là một trong những trận Chung kết kịch tính nhất trong lịch sử các kỳ World Cup và là đội bóng đầu tiên đạt đến danh hiệu “Đội bóng vàng” trong lịch sử bóng đá thế giới. Trận đấu Hungary – Anh với tỉ số 7-1 vào năm 1953. Khi ấy, thế giới vừa trải qua cuộc chiến tranh thế giới đầy khốc liệt, bóng đá đang trong giai đoạn phục hồi và đồng thời với nó là sự nở rộ của kỹ và chiến thuật tại các nền bóng đá châu Âu, trong đó đội hình “WM” của HLV huyền thoại người Anh Herbert Chapman là đội hình tạo được sự ảnh hưởng lớn nhất. Thế nhưng đội tuyển Hungary, với khối óc của HLV Gusztav Sebes, tác phong quân đội kiểu Xã hội chủ nghĩa và tài năng được quy tụ trong một thế hệ bóng đá đã trình làng một thứ bóng đá khác biệt, dẫm nát những thế lực của bóng đá thế giới đương thời như Anh, Brazil hay Uruguay và làm rung chuyển cả thế giới với hàng loạt những trận đấu được liệt vào hàng kinh điển như “Trận đấu của Thế kỷ” (Anh vs Hungary 1953) , “Trận chiến thành Berne” (Tứ kết WC 1954 Brazil vs Hungary) hay “Phép màu thành Berne” (Chung kết WC 1954 Hungary vs Đức). Tôi có mặt ở Wembley, chứng kiến đội bóng Hungary lừng danh ấy chơi bóng và đột nhiên như có một thứ ánh sáng lóe lên trong mắt tôi. Tôi đang xem một đội bóng chơi một thứ bóng đá đúng là bóng đá, đó là cả một sự vượt trội, tạo ra một ấn tượng không thể phai mờ. Tôi nhận thấy rằng, nếu tôi là HLV của một đội bóng nào, thì đó sẽ là lối chơi mà tôi hằng theo đuổi. Vào cái thời mà chúng tôi vẫn sử dụng những đường bóng dài tới các tiền đạo cao to để làm tường và đưa bóng ngược trở lại, thì cái cách mà các cầu thủ Hungary di chuyển và phối hợp thật không thể tưởng tượng được. Họ dồn rất nhiều cầu thủ vào các tình huống trên sân, đưa bóng lên, trả bóng về, đẩy ra biên và bắt đầu di chuyển liên tục. Nói cách khác, khi một cầu thủ có bóng thì anh ta luôn có ít nhất ba lựa chọn, và lối chơi này đã đem lại thảm họa cho hàng thủ Đội tuyển Anh. Chúng tôi tan nát chỉ ngay khi hiệp 1 kết thúc. – Ron Greenwood – HLV Trưởng ĐT Anh 1977-1982 Sự nghiệp của HLV Gusztav Sebes Gusztav Sebes – Kiến trúc sư trưởng của một trong những đội bóng vĩ đại nhất mọi thời đại có xuất phát điểm không mấy nổi bật. Cha ông là một thợ đóng giày ở Budapest, khi trưởng thành thì nghề chính của Gusztav là công nhân cơ khí. Ông là một thành viên tích cực của tổ chức công đoàn ở Budapest và trước chiến tranh, ông là công nhân tại một nhà máy xe ô tô Renault ở Paris. Trong những năm 1920, Sebes trở về Hungary, tham gia bóng đá chuyên nghiệp trong màu áo MTK Hungaria và giúp CLB giành được 3 chức Vô địch Quốc gia và 1 Cup Quốc gia. Năm 1948, tận dụng những mối quan hệ tốt đẹp với các chính khách, ông được bổ nhiệm làm Bộ Trưởng Bộ Thể thao, khởi xướng phong trào phủ rộng bóng đá ra đại chúng, tạo ra một cơ sở hạ tầng vững chắc để củng cố sự ủng hộ của nhân dân cả nước cho ĐTQG Hungary. Tận dụng vị thế của mình, không lâu sau Sebes được bổ nhiệm làm HLV trưởng cấp ĐTQG, với chính sách xây dựng đội tuyển dựa trên các nhân tố của hai đội bóng mạnh nhất nước, một mô hình cách đó hai thập kỷ đã được Vittorio Pozzo và Hugo Meisl áp dụng thành công để đưa Italia và Áo trở thành hai thế lực hàng đầu của thế giới, và cũng là cách mà nền bóng đá Tây Ban Nha đang theo đuổi cho đến tận ngày nay với Real Madrid và Barcelona. hungary595 Bằng ảnh hưởng chính trị, ông gom toàn bộ tài năng bóng đá của Hungary vào hai đội bóng Honved và MTK rồi áp dụng triết lý của mình tại cả hai đội bóng đó. Tiếp đó, ông ghi lại tất cả thông tin về thể lực, trình độ kỹ thuật, khả năng phát triển lẫn tính cách, tìm ra những mảnh ghép phù hợp nhất để biến họ từ những cá nhân xuất sắc trở thành một tập thể xuất sắc. Cùng với sự ảnh hưởng sâu rộng của âm nhạc, sách vở và phim ảnh chủ yếu ca ngợi và lý tưởng hóa chế độ Xã hội chủ nghĩa thời hậu chiến, ĐTQG Hungary trong những năm 1950 cũng được huấn luyện như những người lính chơi bóng vì niềm tự hào dân tộc và một phần nào đó là một con bài thành công của Chính quyền Hungary nhằm giấu đi sự thật nghèo nàn của quốc gia. Những đột phá vượt thời đại Tổng quan mà nói, chìa khóa cho thành công của Sebes chính là việc ông đã mạnh dạn từ bỏ việc bó buộc các cầu thủ phải chơi theo đúng vị trí trên sân mà cho phép họ di chuyển rộng để nhận bóng và phối hợp, xóa mờ đi quan niệm “phân làn” trong đội hình qua đó tạo ra nhiều không gian chơi bóng hơn cho từng cầu thủ. Dưới sự dẫn dắt của ông, ĐTQG Hungary là đội bóng đầu tiên áp dụng các miếng phối hợp tam giác, các cầu thủ không được phép chơi quá cá nhân mà liên tục phối hợp với nhau cùng tiến cùng lùi, điều này là một tiền đề quan trọng cho triết lý bóng đá nổi tiếng được người Hà Lan sau này áp dụng và cải tiến để trở thành “Bóng đá tổng lực” làm nên tên tuổi cho “Cơn lốc màu Da cam”. Một sự kết hợp không thể tưởng tượng được giữa khả năng kiểm soát bóng, tốc độ di chuyển và nhãn quan chiến thuật, những thứ đó hòa trộn với nhau một cách hoàn hảo tạo ra công thức cho một phong cách bóng đá tân tiến nhất. – Sir Stanley Matthews 1954Hungary Đội hình Gusztav Sebes thường sử dụng nhất là WW – một bước cải tiến từ các sơ đồ thịnh hành thời bấy giờ để tận dụng bốn siêu sao trên mặt trận tấn công là cặp song sát Ferenc Puskas – Sandor Kocsis, tiền đạo lùi Nandor Hidegkuti và tiền vệ sáng tạo từ xa Jozsef Bozsik. Ngoài bộ tứ nguyên tử đó ra, cặp tiền đạo cánh là Zoltan Czibor và Laszlo Budai giàu tốc độ mở ra các hướng tấn công theo hướng “cổ điển” hơn, sẵn sàng cho những pha chạy thẳng vào trong hoặc những đường tạt cánh chính xác tới vị trí của “Cái đầu vàng” Sandor Kocsis. Thêm vào đó, những miếng đánh biên của Hungary còn nguy hiểm hơn bởi sự hỗ trợ của cặp hậu vệ biên Jano Buzanszky và Mihaly Lantos – cặp hậu vệ biên có xu hướng tấn công đầu tiên của thế giới bóng đá. Ở tuyến giữa, Jozsef Zakarias – tiền vệ phòng ngự chơi bóng thông minh và có khả năng chuyền xa tốt – đóng vai trò của một “Half-back” hóa giải các tình huống tấn công từ xa đồng thời cùng với Bozsik luân chuyển bóng lên tuyến trên, còn Gyula Lorant là một trung vệ chơi đầu óc và giỏi đánh chặn sẽ làm nhiệm vụ “dọn dẹp” các tình huống tấn công của đối phương. Nói cách khác, cặp “trung vệ” của Hungary có rất nhiều nét tương đồng với những cặp trung vệ hiện đại ngày nay như Rio Ferdinand – Nemanja Vidic hay Lucio – Walter Samuel. Trước khung thành, “Báo đen” Gyula Grosics cũng là một thủ môn hàng đầu của thế giới và có lẽ là thủ môn châu Âu duy nhất thời đó chơi bóng theo phong cách “Sweeper-keeper”. Thay vì chỉ đứng trước khung gỗ như mọi thủ môn trước đó, ông thường xuyên lao lên để chặn các đường chọc khe hoặc chuyền dài của đối phương, giống như cái cách mà Manuel Neuer đã chơi tại World Cup 2014 – tức là 50 năm sau kỳ World Cup đỉnh cao của Grosics. Với một tập thể của những cầu thủ hàng đầu và tư duy chiến thuật tân tiến đi trước thế giới cả chục năm của Gusztav Sebes, không ngạc nhiên khi Hungary đã càn quét khắp cả thế giới với những trận thắng đậm đà và kinh điển. Trong phần tiếp theo – chúng ta sẽ đi sâu vào những cá nhân xuất sắc nhất trong đội hình đó, những người được gọi là xương sống của thế hệ vàng bóng đá Hungary. (còn tiếp)

Xem thêm tại: http://4231.vn/2014/08/02/hungary-huyen-thoai-phan-1-nhung-y-tuong-vuot-thoi-gian.html

Hungary huyền ảo – Phần 1: Những ý tưởng vượt thời gian 4231.VN / Góc chuyên môn bởi Thành Đỗ · 3 năm trước Những năm 50 của thế kỷ trước, cả thế giới đã phải rung chuyển bởi sự xuất hiện của một đội bóng, đó là ĐTQG Hungary, được biết đến trên toàn thế giới với cái tên “Mighty Magyars” (Những người Magyar thần thánh). ĐT Hungary trong thời kỳ này được xây dựng bởi những cầu thủ hàng đầu thế giới và một chiến thuật tân tiến, đã làm cả thế giới run sợ với chức vô địch Olympic 1952, vô địch giải Trung Âu và chỉ dừng bước trước một ĐT Đức quật cường trong một trận đấu được đánh giá là một trong những trận Chung kết kịch tính nhất trong lịch sử các kỳ World Cup và là đội bóng đầu tiên đạt đến danh hiệu “Đội bóng vàng” trong lịch sử bóng đá thế giới. Trận đấu Hungary – Anh với tỉ số 7-1 vào năm 1953. Khi ấy, thế giới vừa trải qua cuộc chiến tranh thế giới đầy khốc liệt, bóng đá đang trong giai đoạn phục hồi và đồng thời với nó là sự nở rộ của kỹ và chiến thuật tại các nền bóng đá châu Âu, trong đó đội hình “WM” của HLV huyền thoại người Anh Herbert Chapman là đội hình tạo được sự ảnh hưởng lớn nhất. Thế nhưng đội tuyển Hungary, với khối óc của HLV Gusztav Sebes, tác phong quân đội kiểu Xã hội chủ nghĩa và tài năng được quy tụ trong một thế hệ bóng đá đã trình làng một thứ bóng đá khác biệt, dẫm nát những thế lực của bóng đá thế giới đương thời như Anh, Brazil hay Uruguay và làm rung chuyển cả thế giới với hàng loạt những trận đấu được liệt vào hàng kinh điển như “Trận đấu của Thế kỷ” (Anh vs Hungary 1953) , “Trận chiến thành Berne” (Tứ kết WC 1954 Brazil vs Hungary) hay “Phép màu thành Berne” (Chung kết WC 1954 Hungary vs Đức). Tôi có mặt ở Wembley, chứng kiến đội bóng Hungary lừng danh ấy chơi bóng và đột nhiên như có một thứ ánh sáng lóe lên trong mắt tôi. Tôi đang xem một đội bóng chơi một thứ bóng đá đúng là bóng đá, đó là cả một sự vượt trội, tạo ra một ấn tượng không thể phai mờ. Tôi nhận thấy rằng, nếu tôi là HLV của một đội bóng nào, thì đó sẽ là lối chơi mà tôi hằng theo đuổi. Vào cái thời mà chúng tôi vẫn sử dụng những đường bóng dài tới các tiền đạo cao to để làm tường và đưa bóng ngược trở lại, thì cái cách mà các cầu thủ Hungary di chuyển và phối hợp thật không thể tưởng tượng được. Họ dồn rất nhiều cầu thủ vào các tình huống trên sân, đưa bóng lên, trả bóng về, đẩy ra biên và bắt đầu di chuyển liên tục. Nói cách khác, khi một cầu thủ có bóng thì anh ta luôn có ít nhất ba lựa chọn, và lối chơi này đã đem lại thảm họa cho hàng thủ Đội tuyển Anh. Chúng tôi tan nát chỉ ngay khi hiệp 1 kết thúc. – Ron Greenwood – HLV Trưởng ĐT Anh 1977-1982 Sự nghiệp của HLV Gusztav Sebes Gusztav Sebes – Kiến trúc sư trưởng của một trong những đội bóng vĩ đại nhất mọi thời đại có xuất phát điểm không mấy nổi bật. Cha ông là một thợ đóng giày ở Budapest, khi trưởng thành thì nghề chính của Gusztav là công nhân cơ khí. Ông là một thành viên tích cực của tổ chức công đoàn ở Budapest và trước chiến tranh, ông là công nhân tại một nhà máy xe ô tô Renault ở Paris. Trong những năm 1920, Sebes trở về Hungary, tham gia bóng đá chuyên nghiệp trong màu áo MTK Hungaria và giúp CLB giành được 3 chức Vô địch Quốc gia và 1 Cup Quốc gia. Năm 1948, tận dụng những mối quan hệ tốt đẹp với các chính khách, ông được bổ nhiệm làm Bộ Trưởng Bộ Thể thao, khởi xướng phong trào phủ rộng bóng đá ra đại chúng, tạo ra một cơ sở hạ tầng vững chắc để củng cố sự ủng hộ của nhân dân cả nước cho ĐTQG Hungary. Tận dụng vị thế của mình, không lâu sau Sebes được bổ nhiệm làm HLV trưởng cấp ĐTQG, với chính sách xây dựng đội tuyển dựa trên các nhân tố của hai đội bóng mạnh nhất nước, một mô hình cách đó hai thập kỷ đã được Vittorio Pozzo và Hugo Meisl áp dụng thành công để đưa Italia và Áo trở thành hai thế lực hàng đầu của thế giới, và cũng là cách mà nền bóng đá Tây Ban Nha đang theo đuổi cho đến tận ngày nay với Real Madrid và Barcelona. hungary595 Bằng ảnh hưởng chính trị, ông gom toàn bộ tài năng bóng đá của Hungary vào hai đội bóng Honved và MTK rồi áp dụng triết lý của mình tại cả hai đội bóng đó. Tiếp đó, ông ghi lại tất cả thông tin về thể lực, trình độ kỹ thuật, khả năng phát triển lẫn tính cách, tìm ra những mảnh ghép phù hợp nhất để biến họ từ những cá nhân xuất sắc trở thành một tập thể xuất sắc. Cùng với sự ảnh hưởng sâu rộng của âm nhạc, sách vở và phim ảnh chủ yếu ca ngợi và lý tưởng hóa chế độ Xã hội chủ nghĩa thời hậu chiến, ĐTQG Hungary trong những năm 1950 cũng được huấn luyện như những người lính chơi bóng vì niềm tự hào dân tộc và một phần nào đó là một con bài thành công của Chính quyền Hungary nhằm giấu đi sự thật nghèo nàn của quốc gia. Những đột phá vượt thời đại Tổng quan mà nói, chìa khóa cho thành công của Sebes chính là việc ông đã mạnh dạn từ bỏ việc bó buộc các cầu thủ phải chơi theo đúng vị trí trên sân mà cho phép họ di chuyển rộng để nhận bóng và phối hợp, xóa mờ đi quan niệm “phân làn” trong đội hình qua đó tạo ra nhiều không gian chơi bóng hơn cho từng cầu thủ. Dưới sự dẫn dắt của ông, ĐTQG Hungary là đội bóng đầu tiên áp dụng các miếng phối hợp tam giác, các cầu thủ không được phép chơi quá cá nhân mà liên tục phối hợp với nhau cùng tiến cùng lùi, điều này là một tiền đề quan trọng cho triết lý bóng đá nổi tiếng được người Hà Lan sau này áp dụng và cải tiến để trở thành “Bóng đá tổng lực” làm nên tên tuổi cho “Cơn lốc màu Da cam”. Một sự kết hợp không thể tưởng tượng được giữa khả năng kiểm soát bóng, tốc độ di chuyển và nhãn quan chiến thuật, những thứ đó hòa trộn với nhau một cách hoàn hảo tạo ra công thức cho một phong cách bóng đá tân tiến nhất. – Sir Stanley Matthews 1954Hungary Đội hình Gusztav Sebes thường sử dụng nhất là WW – một bước cải tiến từ các sơ đồ thịnh hành thời bấy giờ để tận dụng bốn siêu sao trên mặt trận tấn công là cặp song sát Ferenc Puskas – Sandor Kocsis, tiền đạo lùi Nandor Hidegkuti và tiền vệ sáng tạo từ xa Jozsef Bozsik. Ngoài bộ tứ nguyên tử đó ra, cặp tiền đạo cánh là Zoltan Czibor và Laszlo Budai giàu tốc độ mở ra các hướng tấn công theo hướng “cổ điển” hơn, sẵn sàng cho những pha chạy thẳng vào trong hoặc những đường tạt cánh chính xác tới vị trí của “Cái đầu vàng” Sandor Kocsis. Thêm vào đó, những miếng đánh biên của Hungary còn nguy hiểm hơn bởi sự hỗ trợ của cặp hậu vệ biên Jano Buzanszky và Mihaly Lantos – cặp hậu vệ biên có xu hướng tấn công đầu tiên của thế giới bóng đá. Ở tuyến giữa, Jozsef Zakarias – tiền vệ phòng ngự chơi bóng thông minh và có khả năng chuyền xa tốt – đóng vai trò của một “Half-back” hóa giải các tình huống tấn công từ xa đồng thời cùng với Bozsik luân chuyển bóng lên tuyến trên, còn Gyula Lorant là một trung vệ chơi đầu óc và giỏi đánh chặn sẽ làm nhiệm vụ “dọn dẹp” các tình huống tấn công của đối phương. Nói cách khác, cặp “trung vệ” của Hungary có rất nhiều nét tương đồng với những cặp trung vệ hiện đại ngày nay như Rio Ferdinand – Nemanja Vidic hay Lucio – Walter Samuel. Trước khung thành, “Báo đen” Gyula Grosics cũng là một thủ môn hàng đầu của thế giới và có lẽ là thủ môn châu Âu duy nhất thời đó chơi bóng theo phong cách “Sweeper-keeper”. Thay vì chỉ đứng trước khung gỗ như mọi thủ môn trước đó, ông thường xuyên lao lên để chặn các đường chọc khe hoặc chuyền dài của đối phương, giống như cái cách mà Manuel Neuer đã chơi tại World Cup 2014 – tức là 50 năm sau kỳ World Cup đỉnh cao của Grosics. Với một tập thể của những cầu thủ hàng đầu và tư duy chiến thuật tân tiến đi trước thế giới cả chục năm của Gusztav Sebes, không ngạc nhiên khi Hungary đã càn quét khắp cả thế giới với những trận thắng đậm đà và kinh điển. Trong phần tiếp theo – chúng ta sẽ đi sâu vào những cá nhân xuất sắc nhất trong đội hình đó, những người được gọi là xương sống của thế hệ vàng bóng đá Hungary. (còn tiếp)

Xem thêm tại: http://4231.vn/2014/08/02/hungary-huyen-thoai-phan-1-nhung-y-tuong-vuot-thoi-gian.html

Cả một thế hệ xuất sắc và đồng đều do HLV Gusztav Sebes gầy dựng rút cuộc chỉ được nhớ đến như một đoàn quân trắng tay, vì quá nhiều chi tiết trớ trêu khác của lịch sử - không chỉ gồm lịch sử bóng đá.

(VTC News) – Sự thiếu ổn định trong thể thức thi đấu của FIFA đến World Cup 1954 vẫn hiển hiện và kỳ dị chẳng kém những kỳ World Cup trước.