Có rất ít HLV có thể bẻ gãy mối quan hệ với các ngôi sao hàng đầu và ngay lập tức làm lành nó khi...
Thứ Sáu, 10 tháng 8, 2018
NHỮNG VÌ SAO SÁNG 26 (Edwin van der Sar)
Ngôi đền huyền thoại | Edwin van der Sar
Van der Sar: Thủ môn thiên tài trầm lặng & định mệnh đến M.U
Đã 6 năm trôi qua từ ngày Van der Sar giải nghệ. Thủ thành huyền
thoại của M.U ngày nào đã tròn 47 tuổi, và đang giữ cương vị giám đốc
điều hành Ajax Amsterdam. Chơi bóng ở M.U 6 năm, Van der Sar được coi là
một trong những thủ môn xuất sắc nhất trong lịch sử CLB. Nhưng anh
chẳng quát tháo đồng đội nhiều như Schmeichel, cũng không thường xuyên
bay người cản phá như Buffon. Điều gì đã làm nên một Van der Sar thiên
tài, với vỏ bọc người bình thường như thế?
THIÊN TÀI ẨN DẬT
Khi có người quyết định viết tiểu sử cuộc đời Edwin van der Sar, cựu thủ môn của Manchester United cảm thấy anh có nghĩa vụ phải chỉ ra những luận điểm cần thiết. Anh lo lắng người viết tự truyện cho anh sẽ gặp khó khăn, bởi khó có thể tìm ra điểm thú vị nào để nói về cuộc đời thủ thành Hà Lan. Hơn 20 năm sự nghiệp của Van der Sar chẳng có nổi một scandal, hình ảnh thời trang hay chuyện gì vượt quá giới hạn bóng đá truyền thống cả. "Tôi xin lỗi", Van der Sar lên tiếng, "tôi chỉ không thực sự biết làm khuấy động mọi thứ thôi".
Sân Wembley, ngày 28 tháng 5 năm 2011. Van der Sar chơi trận đấu chuyên nghiệp cuối cùng ở tuổi 40, trận chung kết Champions League gặp Barcelona. Thất bại trước Barca là cái kết không có hậu với Van der Sar, người có hơn 20 năm thi đấu chuyên nghiệp ở 4 đội bóng châu Âu. Điều đó có phần nào giống sự nghiệp của anh vậy: Dù đạt được những vinh quang chói lọi, nhưng hình ảnh về Van der Sar thường khá nhạt nhòa trong mắt người hâm mộ.
Khi có người quyết định viết tiểu sử cuộc đời Edwin van der Sar, cựu thủ môn của Manchester United cảm thấy anh có nghĩa vụ phải chỉ ra những luận điểm cần thiết. Anh lo lắng người viết tự truyện cho anh sẽ gặp khó khăn, bởi khó có thể tìm ra điểm thú vị nào để nói về cuộc đời thủ thành Hà Lan. Hơn 20 năm sự nghiệp của Van der Sar chẳng có nổi một scandal, hình ảnh thời trang hay chuyện gì vượt quá giới hạn bóng đá truyền thống cả. "Tôi xin lỗi", Van der Sar lên tiếng, "tôi chỉ không thực sự biết làm khuấy động mọi thứ thôi".
Sân Wembley, ngày 28 tháng 5 năm 2011. Van der Sar chơi trận đấu chuyên nghiệp cuối cùng ở tuổi 40, trận chung kết Champions League gặp Barcelona. Thất bại trước Barca là cái kết không có hậu với Van der Sar, người có hơn 20 năm thi đấu chuyên nghiệp ở 4 đội bóng châu Âu. Điều đó có phần nào giống sự nghiệp của anh vậy: Dù đạt được những vinh quang chói lọi, nhưng hình ảnh về Van der Sar thường khá nhạt nhòa trong mắt người hâm mộ.
 Nếu như những thủ thành Buffon hay Schmeichel luôn tỏ ra mạnh mẽ trên sân... |
Peter Schmeichel, người gác đền tiền
nhiệm của Van der Sar ở Manchester United, nổi tiếng với thái độ nóng
nảy cả trong lẫn ngoài sân cỏ. Thủ thành Đan Mạch từng không ngần ngại
tẩn cả đồng đội, quát tháo hậu vệ phía trên, lao mình ra cản phá đối thủ
như mãnh thú. Schmeichel hung hăng tới mức đôi lúc Sir Alex Ferguson
phải cảnh báo anh.
Gianluigi Buffon, người đẩy Van der Sar rời khỏi Juventus, lại là một gương mặt của công chúng. GiGi sở hữu khuôn mặt điển trai nam tính, cùng phong cách thời trang lịch lãm. Mỗi khi thực hiện một pha bay người không tưởng cứu bóng thành công, Buffon lại ăn mừng bằng việc thét to, đấm tay vào không khí và đá vào khung thành.
Những thủ môn như Schmeichel hay Buffon mới thực sự là những người để lại phong cách, dấu ấn khó quên trong khung gỗ. Ngược lại với họ, Van der Sar luôn xử sự điềm tĩnh, lặng lẽ trước cầu môn. Thậm chí anh còn có biệt danh là "Thỏ tuyết" vì tính cách hiền lành ấy. Sở hữu chiều cao đáng nể 1m97 cùng thể hình mạnh mẽ, nhanh nhẹn; nhưng Van der Sar lại thích chơi bóng trong yên lặng.
Van der Sar không thích bay người cản phá như Buffon, anh thích sắp xếp hàng phòng ngự giống như một bàn cờ, tính từng đường đi nước bước sao cho đối phương không dứt điểm về phía khung thành được. Trong những trường hợp hiếm hoi đối phương dứt điểm, Van der Sar luôn chọn đúng thời điểm và vị trí để bắt gọn, hoặc đẩy bóng ra khỏi khung thành sao cho an toàn nhất.
Với những thành tích đạt được trong 2 thập kỷ chơi bóng, Van der Sar đích thực là một thủ môn thiên tài. Nhưng điểm khiến anh trở thành một thiên tài vượt trội hơn so với các thủ môn khác nằm ở chỗ: Anh luôn che giấu được tố chất thiên tài của mình. Tiểu thuyết gia Hà Lan Chris Keulemans, người đồng thời là một thủ môn nghiệp dư, chia sẻ: "Về cơ bản, Van der Sar khác biệt hoàn toàn so với phần còn lại".
Gianluigi Buffon, người đẩy Van der Sar rời khỏi Juventus, lại là một gương mặt của công chúng. GiGi sở hữu khuôn mặt điển trai nam tính, cùng phong cách thời trang lịch lãm. Mỗi khi thực hiện một pha bay người không tưởng cứu bóng thành công, Buffon lại ăn mừng bằng việc thét to, đấm tay vào không khí và đá vào khung thành.
Những thủ môn như Schmeichel hay Buffon mới thực sự là những người để lại phong cách, dấu ấn khó quên trong khung gỗ. Ngược lại với họ, Van der Sar luôn xử sự điềm tĩnh, lặng lẽ trước cầu môn. Thậm chí anh còn có biệt danh là "Thỏ tuyết" vì tính cách hiền lành ấy. Sở hữu chiều cao đáng nể 1m97 cùng thể hình mạnh mẽ, nhanh nhẹn; nhưng Van der Sar lại thích chơi bóng trong yên lặng.
Van der Sar không thích bay người cản phá như Buffon, anh thích sắp xếp hàng phòng ngự giống như một bàn cờ, tính từng đường đi nước bước sao cho đối phương không dứt điểm về phía khung thành được. Trong những trường hợp hiếm hoi đối phương dứt điểm, Van der Sar luôn chọn đúng thời điểm và vị trí để bắt gọn, hoặc đẩy bóng ra khỏi khung thành sao cho an toàn nhất.
Với những thành tích đạt được trong 2 thập kỷ chơi bóng, Van der Sar đích thực là một thủ môn thiên tài. Nhưng điểm khiến anh trở thành một thiên tài vượt trội hơn so với các thủ môn khác nằm ở chỗ: Anh luôn che giấu được tố chất thiên tài của mình. Tiểu thuyết gia Hà Lan Chris Keulemans, người đồng thời là một thủ môn nghiệp dư, chia sẻ: "Về cơ bản, Van der Sar khác biệt hoàn toàn so với phần còn lại".
 ... thì Van der Sar lại luôn điểm tĩnh và thích choi bóng trong yên lặng |
"Anh ấy rất mạnh mẽ, nhưng lại rất cẩn
trọng, nghiêm túc khi chơi bóng. Anh không hung hăng, giận dữ. Anh không
lao vào quả bóng như những thủ môn khác, mà quan tâm tới bóng. Kỹ thuật
khống chế bóng của anh rất nhạy cảm, đạt tới trình độ bậc thầy. Một số
thủ môn thường coi bóng như kẻ thù, cố đẩy nó càng ra xa vòng cấm địa
càng tốt. Van der Sar không làm vậy, dường như anh luôn chào đón trái
bóng bay tới, như thể một người bạn, một đồng minh đáng tin tưởng vậy".
Một phần khiến Van der Sar trở thành thủ môn khác biệt đến vậy chính bởi con người anh: luôn là người tao nhã, đơn giản, chung thủy với gia đình. Trên sân, anh là thánh bảo hộ khung thành; về nhà, anh là người đàn ông của gia đình. Mọi thứ tốt đẹp nhất anh đều dành trọn cho hai người con. Những người bạn thời thơ ấu đến nay vẫn là bạn bè thân thiết của anh. Khi cô vợ Annemarie bị đột quỵ hồi năm 2009, Van der Sar lập tức xin nghỉ thi đấu để đến bên cô.
Nhưng nhân vô thập toàn, Van der Sar đôi lúc cũng biết hành xử "rắn" với đối phương. Jaap Visser, người viết tự truyện cho Van der Sar tiết lộ: "Tay anh ấy khỏe kinh khủng, và anh ấy thường bóp nát tay đội bạn để đe dọa họ lúc bắt tay trước trận đấu. Để ý kỹ bạn sẽ thấy đôi lúc đối thủ nhăn nhó luôn. Anh ấy làm vậy như thể nhắc: 'Tôi là Edwin van der Sar, và đừng có dây dưa với tôi'. Cách anh ấy thường làm như vậy thật đặc biệt: chìa tay ra như vẻ thân thiện, rồi bóp nát ngón tay bạn. Anh ấy từng làm mẫu một lần với tôi, và tôi phải kiểm tra xem ngón tay mình còn lành lặn không".
Một phần khiến Van der Sar trở thành thủ môn khác biệt đến vậy chính bởi con người anh: luôn là người tao nhã, đơn giản, chung thủy với gia đình. Trên sân, anh là thánh bảo hộ khung thành; về nhà, anh là người đàn ông của gia đình. Mọi thứ tốt đẹp nhất anh đều dành trọn cho hai người con. Những người bạn thời thơ ấu đến nay vẫn là bạn bè thân thiết của anh. Khi cô vợ Annemarie bị đột quỵ hồi năm 2009, Van der Sar lập tức xin nghỉ thi đấu để đến bên cô.
Nhưng nhân vô thập toàn, Van der Sar đôi lúc cũng biết hành xử "rắn" với đối phương. Jaap Visser, người viết tự truyện cho Van der Sar tiết lộ: "Tay anh ấy khỏe kinh khủng, và anh ấy thường bóp nát tay đội bạn để đe dọa họ lúc bắt tay trước trận đấu. Để ý kỹ bạn sẽ thấy đôi lúc đối thủ nhăn nhó luôn. Anh ấy làm vậy như thể nhắc: 'Tôi là Edwin van der Sar, và đừng có dây dưa với tôi'. Cách anh ấy thường làm như vậy thật đặc biệt: chìa tay ra như vẻ thân thiện, rồi bóp nát ngón tay bạn. Anh ấy từng làm mẫu một lần với tôi, và tôi phải kiểm tra xem ngón tay mình còn lành lặn không".
Mạnh mẽ, nhưng chỉ cần dùng sức mạnh tối thiểu đe dọa đối phương, để khi vào trận tốn ít công sức nhất đè bẹp họ chính là phong cách của Edwin van der Sar. Nhờ vậy, anh mới có thể đạt thành công vượt xa các thủ môn khác cùng lứa. Suốt 20 năm sự nghiệp, Van der Sar đã chơi 5 trận chung kết Champions League, vô địch 8 danh hiệu VĐQG ở Hà Lan và Anh, rồi phá vỡ kỷ lục giữ sạch lưới ở Premier League (1.311 phút). Van der Sar không thể có tiếng nói lớn trong phòng thay đồ M.U nếu chỉ đơn thuần là một cầu thủ nhã nhặn. Tài năng của anh không phải bàn cãi và được chính Sir Alex thừa nhận: Sai lầm lớn nhất của ông là không chiêu mộ anh sớm hơn.
Người đàn ông trầm lặng đến từ ngôi làng Voorhout ở Hà Lan vốn là một cầu thủ phát triển chậm, chơi bóng cho CLB nghiệp dư địa phương đến tận năm 19 tuổi. Ruud Bröring, HLV đội trẻ Noordwijk, đã mất hẳn thú vui chơi bài khi không được đấu trí với Van der Sar nữa. Năm 1989, Ruud Bröring thường xuyên chơi bài cùng trợ lý HLV ở Ajax. Người đàn ông này có tên Louis van Gaal. Một đêm nọ, Van Gaal chia sẻ ông đang cần chiêu mộ một thủ môn. Bröring lập tức giới thiệu Van der Sar.
 Van der Sar được Van Gaal phát hiện và bồi dưỡng để trở thành 1 thủ thành kiểu mới của bóng đá Hà Lan |
Những ứng viên khác được giới thiệu tới
Van Gaal đều giỏi hơn Van der Sar ở khoản đối mặt và cản phá dứt điểm,
nhưng Van Gaal lại đặc biệt để ý tới cậu thủ môn tuổi teen cao lòng
khòng Edwin. Ông ấn tượng trước khả năng đọc trận đấu ở cậu. Ông nhanh
chóng chiêu mộ Van der Sar và đặc biệt chú ý tới cậu thủ môn trẻ này.
Van der Sar được huấn luyện đặc biệt 2 buổi mỗi ngày để trở thành một
thủ môn kiểu mới.
Ý tưởng đào tạo ra một thủ môn kiểu mới vốn bắt nguồn từ phong cách bóng đá tổng lực của Hà Lan ở World Cup 1974. Tại đó, Johan Cruyff và Rinus Michels đã biến thủ môn vô danh Jan Jongbloed trở thành một hậu vệ bọc lót cuối cùng, chơi bóng ở ngoài vòng cấm địa và khống chế bóng tốt bằng chân. Jongbloed hồi đó thường xuyên băng ra xa khung thành để khống chế bóng, phân phối bóng cho tuyến dưới.
Van Gaal sau khi được chỉ định làm HLV trưởng Ajax đã mường tượng trong đầu việc biến Van der Sar trở thành một thủ môn kiểu mới, toàn diện hơn cả Jongbloed trước kia. Ông muốn Van der Sar thành một "thủ môn kiêm hậu vệ quét" đầu tiên, như Neuer bây giờ, để trở thành mắt xích cuối cùng của lối bóng đá luân chuyển tốc độ cao. Lối đá đó chính là tiền thân của tiki-taka ngày nay.
Ban đầu, Van der Sar quá sợ thủ môn chính Stanley Menzo của Ajax hồi đó. Anh sợ tới mức bày tỏ nguyện vọng được chuyển sang FC Den Haag. Nhưng Van Gaal từ chối, khuyên Van der Sar tiếp tục ở lại, đừng quá sợ người đàn anh nổi tiếng kia. Khi Menzo mắc 2 sai lầm ngớ ngẩn ở trận gặp Auxerre, Van Gaal ngay lập tức đôn Van der Sar lên bắt chính. Đó là thời điểm Menzo phải nhường chỗ cho người đàn em tài năng.
Van der Sar là chốt chặn cuối cùng ở thế hệ vàng Ajax vô địch Champions League 1995. Đó cũng là thời điểm anh được đánh giá là thủ môn xuất sắc nhất châu Âu. Sau mùa giải đó, Ajax bị các ông lớn châu Âu xâu xé cầu thủ, còn Van der Sar vẫn tiếp tục ở lại Amsterdam đến tận năm 1999.
Tại Manchester, Ferguson biết tin Van der Sar đang muốn rời Hà Lan. Ông lập tức nói với chủ tịch Martin Edwards, đề nghị ký hợp đồng với anh để thế chỗ Peter Schmeichel, người vừa rời đội sau cú ăn ba lịch sử. Edwards từ chối, nói đội bóng không còn tiền mua thêm thủ môn vì vừa chiêu mộ... Roy Carroll rồi.
Ý tưởng đào tạo ra một thủ môn kiểu mới vốn bắt nguồn từ phong cách bóng đá tổng lực của Hà Lan ở World Cup 1974. Tại đó, Johan Cruyff và Rinus Michels đã biến thủ môn vô danh Jan Jongbloed trở thành một hậu vệ bọc lót cuối cùng, chơi bóng ở ngoài vòng cấm địa và khống chế bóng tốt bằng chân. Jongbloed hồi đó thường xuyên băng ra xa khung thành để khống chế bóng, phân phối bóng cho tuyến dưới.
Van Gaal sau khi được chỉ định làm HLV trưởng Ajax đã mường tượng trong đầu việc biến Van der Sar trở thành một thủ môn kiểu mới, toàn diện hơn cả Jongbloed trước kia. Ông muốn Van der Sar thành một "thủ môn kiêm hậu vệ quét" đầu tiên, như Neuer bây giờ, để trở thành mắt xích cuối cùng của lối bóng đá luân chuyển tốc độ cao. Lối đá đó chính là tiền thân của tiki-taka ngày nay.
Ban đầu, Van der Sar quá sợ thủ môn chính Stanley Menzo của Ajax hồi đó. Anh sợ tới mức bày tỏ nguyện vọng được chuyển sang FC Den Haag. Nhưng Van Gaal từ chối, khuyên Van der Sar tiếp tục ở lại, đừng quá sợ người đàn anh nổi tiếng kia. Khi Menzo mắc 2 sai lầm ngớ ngẩn ở trận gặp Auxerre, Van Gaal ngay lập tức đôn Van der Sar lên bắt chính. Đó là thời điểm Menzo phải nhường chỗ cho người đàn em tài năng.
Van der Sar là chốt chặn cuối cùng ở thế hệ vàng Ajax vô địch Champions League 1995. Đó cũng là thời điểm anh được đánh giá là thủ môn xuất sắc nhất châu Âu. Sau mùa giải đó, Ajax bị các ông lớn châu Âu xâu xé cầu thủ, còn Van der Sar vẫn tiếp tục ở lại Amsterdam đến tận năm 1999.
Tại Manchester, Ferguson biết tin Van der Sar đang muốn rời Hà Lan. Ông lập tức nói với chủ tịch Martin Edwards, đề nghị ký hợp đồng với anh để thế chỗ Peter Schmeichel, người vừa rời đội sau cú ăn ba lịch sử. Edwards từ chối, nói đội bóng không còn tiền mua thêm thủ môn vì vừa chiêu mộ... Roy Carroll rồi.
 Sau khi thành danh cùng Ajax, Van der Sar tìm kiếm thử thách ở Juventus nhưng không thể thích nghi với lối đá kiểu Italia |
Van der Sar suýt chút nữa đầu quân cho
Liverpool, khi HLV Gerard Houllier dụ dỗ anh bằng việc hứa hẹn xây dựng
một đội hình tuyệt đỉnh xoay quanh Van der Sar. Edwin đến sân Anfield và
biết tin Liverpool vừa chiêu mộ một "bom tấn" khác là Sami Hyypia. Gọi
là "bom tấn", nhưng Hyypia trước đó chỉ chơi cho Willem II, một đội bóng
nhỏ ở Hà Lan. Nhận ra Liverpool "chém gió", Van der Sar nhận lời đến
Juventus.
Nhưng việc đầu quân cho Bà đầm già thành Turin lại khiến Van der Sar chìm vào 2 mùa giải thảm họa. Ban đầu Juventus hứa chơi bóng theo kiểu Hà Lan để phù hợp với Van der Sar. Nhưng ngay trận đấu đầu tiên, thủ thành Hà Lan nhận ra họ cũng chỉ hứa hão. Van der Sar chuyền một pha bóng đơn giản cho Paolo Montero, hậu vệ này sợ hãi nhảy dựng lên, đá văng bóng đi luôn và quát Van der Sar "chuyền thế đỡ sao nổi".
Van der Sar bất lực nhìn về băng ghế huấn luyện trông chờ ai đó ủng hộ, và chỉ thấy HLV trưởng Carlo Ancelotti cũng hùa theo chỉ trích anh. Juventus sau đó huỵch toẹt: Quên bóng đá Hà Lan đi, hãy đá theo kiểu Ý, làm một thủ môn chuyên cản phá trước vạch vôi thôi. Tự tin trong Van der Sar biến mất hẳn, truyền hình chế giễu anh "bôi mỡ vào tay hay sao mà cứ bắt trượt hoài". Truyền thông Ý còn bôi bác anh bằng biệt danh Van der Gol - chuyên gia để thủng lưới.
Trong thời gian đó, ở Barcelona, Van Gaal lên nắm ghê HLV trưởng. Ông tuyên bố muốn chiêu mộ Van der Sar, nhưng anh lại quyết định ở lại khẳng định bản thân, chứng minh mọi chỉ trích là sai lầm. Dù vậy chỉ sau 1 năm, Van der Sar suy sụp đến mức phải đến gặp bác sĩ trị liệu tâm lý. Anh nói với người đại diện, chia sẻ bản thân còn không tin mình có thể bắt bóng nổi nữa. Năm 2001, Juve mua Buffon từ Parma với giá kỷ lục thế giới, đồng nghĩa Van der Sar phải rời đội.
Xét ở một khía cạnh nào đó, Van der Sar đã ra đi trong êm đẹp. Bóng đá Ý, và Juventus nói riêng luôn đầy tham nhũng và mafia đứng sau các thương vụ mua bán, nhưng Van der Sar chẳng để ý tới. Chỉ đến khi bê bối Calciopoli bị phanh phui với một loạt những scandal doping, dàn xếp tỷ số và mua trọng tài được đưa ra tòa án, Van der Sar mới hiểu tại sao ngày đó lúc nào giám đốc Luciano Moggi cũng nói chuyện qua 2 điện thoại cùng lúc, trong khi miệng nói tay chỉ các cầu thủ.
Nhưng việc đầu quân cho Bà đầm già thành Turin lại khiến Van der Sar chìm vào 2 mùa giải thảm họa. Ban đầu Juventus hứa chơi bóng theo kiểu Hà Lan để phù hợp với Van der Sar. Nhưng ngay trận đấu đầu tiên, thủ thành Hà Lan nhận ra họ cũng chỉ hứa hão. Van der Sar chuyền một pha bóng đơn giản cho Paolo Montero, hậu vệ này sợ hãi nhảy dựng lên, đá văng bóng đi luôn và quát Van der Sar "chuyền thế đỡ sao nổi".
Van der Sar bất lực nhìn về băng ghế huấn luyện trông chờ ai đó ủng hộ, và chỉ thấy HLV trưởng Carlo Ancelotti cũng hùa theo chỉ trích anh. Juventus sau đó huỵch toẹt: Quên bóng đá Hà Lan đi, hãy đá theo kiểu Ý, làm một thủ môn chuyên cản phá trước vạch vôi thôi. Tự tin trong Van der Sar biến mất hẳn, truyền hình chế giễu anh "bôi mỡ vào tay hay sao mà cứ bắt trượt hoài". Truyền thông Ý còn bôi bác anh bằng biệt danh Van der Gol - chuyên gia để thủng lưới.
Trong thời gian đó, ở Barcelona, Van Gaal lên nắm ghê HLV trưởng. Ông tuyên bố muốn chiêu mộ Van der Sar, nhưng anh lại quyết định ở lại khẳng định bản thân, chứng minh mọi chỉ trích là sai lầm. Dù vậy chỉ sau 1 năm, Van der Sar suy sụp đến mức phải đến gặp bác sĩ trị liệu tâm lý. Anh nói với người đại diện, chia sẻ bản thân còn không tin mình có thể bắt bóng nổi nữa. Năm 2001, Juve mua Buffon từ Parma với giá kỷ lục thế giới, đồng nghĩa Van der Sar phải rời đội.
Xét ở một khía cạnh nào đó, Van der Sar đã ra đi trong êm đẹp. Bóng đá Ý, và Juventus nói riêng luôn đầy tham nhũng và mafia đứng sau các thương vụ mua bán, nhưng Van der Sar chẳng để ý tới. Chỉ đến khi bê bối Calciopoli bị phanh phui với một loạt những scandal doping, dàn xếp tỷ số và mua trọng tài được đưa ra tòa án, Van der Sar mới hiểu tại sao ngày đó lúc nào giám đốc Luciano Moggi cũng nói chuyện qua 2 điện thoại cùng lúc, trong khi miệng nói tay chỉ các cầu thủ.
 Lỡ hẹn với các CLB lớn, Van der Sar chọn đến Fulham vì khoản lương kếch xù |
Cùng lúc đó ở Manchester, Roy Carroll
thể hiện một phong độ thảm họa. Anh chơi tệ đến mức khiến M.U rối tung
lên trong việc chiêu mộ thủ môn thay thế, tới mức phải cân nhắc mua một
thủ môn có tiền sử tâm thần phân liệt nhẹ tên Andy Goram. Carroll bị CĐV
ví với Gorams, như thể có một thằng điên bắt bóng trên sân.
Nhưng thay vì đến M.U, Van der Sar lại tới Fulham. Tại đó chủ tịch Mohamed al-Fayed chào đón anh với lời hứa biến đội bóng thành "Manchester United của miền Nam nước Anh". Van der Sar không ngốc tới mức tin vào lời đường mật ấy, anh chỉ gia nhập đội bóng này vì nhận lương cao chót vót. Ngay sau đó, anh có đủ tiền mua một biệt thự ở vùng Richmond.
Van Gaal vẫn trấn an anh lúc ấy, ở cương vị HLV trưởng ĐT Hà Lan: "Đừng lo, con sẽ chơi một kỳ World Cup đầy thành công, các CLB lớn sẽ lại muốn chiêu mộ con thôi". Nhưng đời chẳng nói trước được chữ ngờ. Hà Lan không vượt qua nổi vòng loại World Cup 2002, và Van der Sar kẹt ở Craven Cottage thêm 4 năm.
Nhưng thay vì đến M.U, Van der Sar lại tới Fulham. Tại đó chủ tịch Mohamed al-Fayed chào đón anh với lời hứa biến đội bóng thành "Manchester United của miền Nam nước Anh". Van der Sar không ngốc tới mức tin vào lời đường mật ấy, anh chỉ gia nhập đội bóng này vì nhận lương cao chót vót. Ngay sau đó, anh có đủ tiền mua một biệt thự ở vùng Richmond.
Van Gaal vẫn trấn an anh lúc ấy, ở cương vị HLV trưởng ĐT Hà Lan: "Đừng lo, con sẽ chơi một kỳ World Cup đầy thành công, các CLB lớn sẽ lại muốn chiêu mộ con thôi". Nhưng đời chẳng nói trước được chữ ngờ. Hà Lan không vượt qua nổi vòng loại World Cup 2002, và Van der Sar kẹt ở Craven Cottage thêm 4 năm.
Nhiệm vụ của Mourinho tối nay là giúp Man Utd hóa giải bài toàn hóc búa mang tên Tottenham. Nhưng ở Bắc London, chủ tịch...
Ban đầu, CLB Van der Sar thực sự muốn đầu quân là Arsenal, chứ không phải một đội bóng nào khác ở London. Anh và gia đình yêu thích cuộc sống ở Richmond và không có ý định rời thủ đô nước Anh. Anh luôn cố gắng thể hiện hết mình mỗi khi phải gặp Arsenal, nhưng Arsene Wenger lại không nhận ra được tín hiệu Van der Sar phát đi.
Đến năm 2005, Sir Alex Ferguson trong cơn bĩ cực đầy tuyệt vọng vì mất 6 năm không thể tìm nổi một thủ môn nào thay thế Peter Schmeichel, đã phải tham vấn ý kiến các học trò. Ông hỏi Ruud van Nistelrooy xem liệu người đồng hương Van der Sar có còn tham vọng chơi bóng đỉnh cao ở tuổi 34 không? Liệu anh có còn phù hợp với đội bóng lớn như M.U không. "Có chứ", Van Gol khẳng định chắc nịch. Thế là Van der Sar được M.U chiêu mộ.
Suốt sự nghiệp, Van der Sar không ngừng rèn luyện để bản thân tiến bộ, khắc phục điểm yếu cố hữu ở anh - bắt phạt đền. Năm 1996, anh cùng Ajax thua ở loạt đá luân lưu chung kết Champions League. Cũng năm đó, anh thua ở bán kết EURO trong màu áo Hà Lan. Rồi đến World Cup 98 và EURO 2000, Hà Lan đều bị loại ở bán kết vì thua luân lưu. Họ lẽ ra đã có thể thắng nếu Van der Sar cản phá tốt hơn.
 Tiền bối của Van der Sar ở ĐT Hà Lan, Hans van Breukelen, là người đã truyền cho anh những kỹ năng bắt phạt đền đỉnh cao |
Ngược với Van der Sar, tiền bối của anh ở
ĐT Hà Lan - Hans van Breukelen - lại là một chuyên gia bắt phạt đền.
Ông vô địch Champions League cùng PSV sau loạt luân lưu, và đẩy thành
công một cú đá phạt đền của Nga ở chung kết EURO 88. Van der Sar khao
khát có một khoảnh khắc xuất thần như Van Breukelen tới mức chia sẻ điều
đó trên truyền hình.
Chứng kiến thước phim đó, Van Breukelen thấu hiểu nỗi lòng muốn trở thành người hùng của đàn em. Ông hẹn gặp Van der Sar, đề nghị giúp đỡ. Ngay buổi gặp đầu tiên, ông đã khai sáng cho Van der Sar: Bí quyết bắt phạt đền thành công không phải do may mắn như Van der Sar vẫn tin, mà nằm ở nghiên cứu thói quen của đối phương. Ông khuyến khích Van der Sar tìm hiểu kỹ thói quen đá phạt đền của đối thủ trước mỗi trận đấu.
Hiệu quả đến ngay lập tức. Ở EURO 2004, anh và Hà Lan lần đầu thắng trên loạt đá phạt đền trước đối thủ Thụy Điển. Năm 2007, Van der Sar cản phá thành công liên tiếp 3 quả phạt đền trước Chelsea ở trận tranh Community Shield. Đến chung kết Champions League 2008, một lần nữa anh khiến Chelsea ôm hận trên chấm phạt đền. Dù chiến thắng có một phần may mắn không nhỏ nhờ John Terry trượt chân ở lượt đá thứ 5, nhưng Van der Sar chính là người đẩy quả phạt đền quyết định giúp M.U vô địch.
Ở lượt sút thứ 7, Giggs đã dứt điểm thành công. Cầu thủ Chelsea bước lên chấm phạt đền tiếp theo là Nicolas Anelka. Các đồng đội khuyên Anelka sút về bên trái tay của Van der Sar, bởi trước đó anh thường đổ người về bên phải. Anelka bước lên thực hiện quả đá phạt đền, Van der Sar lập tức hù dọa bằng việc chỉ tay về bên trái, ám chỉ "Tôi biết bài của cậu rồi đấy". Anelka lập tức lưỡng lự, run chân và sút quá hiền về hướng ngược lại. Van der Sar lập tức đổ người đẩy bóng ra. Anh đấm cao lên không, ăn mừng chẳng giống với anh chút nào, bởi bây giờ anh đã vô địch Champions League lần thứ 2 trong sự nghiệp!
Đến kỳ EURO diễn ra 1 tháng sau đó, Van der Sar và Hà Lan trả thù thành công Italia. Họ thắng đương kim vô địch thế giới 3 bàn cách biệt, dù phần lớn thời gian thi đấu chơi phòng ngự. Van der Sar chính là tâm điểm hôm đó với hàng loạt pha cản phá xuất sắc. Sau trận đấu, Buffon đến bên Van der Sar, ôm anh thật chặt đầy trìu mến và nhắn nhủ: "Edwin à, giờ anh đúng là thủ môn vĩ đại nhất thế giới". Van Breukelen cũng không phủ nhận: "Edwin chắc chắn là thủ môn vĩ đại nhất Hà Lan từng có. Anh ấy là một viên kim cương giữa một thế hệ đầy thủ môn tài năng".
Chứng kiến thước phim đó, Van Breukelen thấu hiểu nỗi lòng muốn trở thành người hùng của đàn em. Ông hẹn gặp Van der Sar, đề nghị giúp đỡ. Ngay buổi gặp đầu tiên, ông đã khai sáng cho Van der Sar: Bí quyết bắt phạt đền thành công không phải do may mắn như Van der Sar vẫn tin, mà nằm ở nghiên cứu thói quen của đối phương. Ông khuyến khích Van der Sar tìm hiểu kỹ thói quen đá phạt đền của đối thủ trước mỗi trận đấu.
Hiệu quả đến ngay lập tức. Ở EURO 2004, anh và Hà Lan lần đầu thắng trên loạt đá phạt đền trước đối thủ Thụy Điển. Năm 2007, Van der Sar cản phá thành công liên tiếp 3 quả phạt đền trước Chelsea ở trận tranh Community Shield. Đến chung kết Champions League 2008, một lần nữa anh khiến Chelsea ôm hận trên chấm phạt đền. Dù chiến thắng có một phần may mắn không nhỏ nhờ John Terry trượt chân ở lượt đá thứ 5, nhưng Van der Sar chính là người đẩy quả phạt đền quyết định giúp M.U vô địch.
Ở lượt sút thứ 7, Giggs đã dứt điểm thành công. Cầu thủ Chelsea bước lên chấm phạt đền tiếp theo là Nicolas Anelka. Các đồng đội khuyên Anelka sút về bên trái tay của Van der Sar, bởi trước đó anh thường đổ người về bên phải. Anelka bước lên thực hiện quả đá phạt đền, Van der Sar lập tức hù dọa bằng việc chỉ tay về bên trái, ám chỉ "Tôi biết bài của cậu rồi đấy". Anelka lập tức lưỡng lự, run chân và sút quá hiền về hướng ngược lại. Van der Sar lập tức đổ người đẩy bóng ra. Anh đấm cao lên không, ăn mừng chẳng giống với anh chút nào, bởi bây giờ anh đã vô địch Champions League lần thứ 2 trong sự nghiệp!
Đến kỳ EURO diễn ra 1 tháng sau đó, Van der Sar và Hà Lan trả thù thành công Italia. Họ thắng đương kim vô địch thế giới 3 bàn cách biệt, dù phần lớn thời gian thi đấu chơi phòng ngự. Van der Sar chính là tâm điểm hôm đó với hàng loạt pha cản phá xuất sắc. Sau trận đấu, Buffon đến bên Van der Sar, ôm anh thật chặt đầy trìu mến và nhắn nhủ: "Edwin à, giờ anh đúng là thủ môn vĩ đại nhất thế giới". Van Breukelen cũng không phủ nhận: "Edwin chắc chắn là thủ môn vĩ đại nhất Hà Lan từng có. Anh ấy là một viên kim cương giữa một thế hệ đầy thủ môn tài năng".
 Nhờ thế mà Van der Sar đã thành người hùng giúp Man United giành chức vô địch Champions League 2008 |
Trước trận đấu cuối cùng của sự nghiệp ở
tuổi 40, Van der Sar vẫn bình thản đón nhận, chẳng chút dao động cảm
xúc ủy mị. Không một chút màu mè, Van der Sar chẳng bao giờ khiến người
khác bật cười cả. "Anh ấy quá bình thường", Jan Mulder, nhà văn từng
chơi cho Ajax và tuyển Hà Lan chia sẻ. "Anh ấy là kiểu quý ông trầm lặng
đi mua đồ cùng vợ ngày cuối tuần. Tôi thích các kiểu thủ môn thú vị
hơn, đẹp trai hơn, khiến phụ nữ phải để mắt tới họ, không như anh ấy".
Van der Sar chẳng bao giờ nghĩ như thế. Anh chẳng bao giờ nghĩ tới những chuyện điên rồ. Người viết tiểu sử cho anh, Jaap Visser chia sẻ: "Tôi nói với cậu ấy thời chơi bóng nghiệp dư, tôi luôn mơ ước mình cản phá xuất sắc như Lev Iashin. Tôi chẳng làm được như Lev, nhưng tôi vẫn rất ngưỡng mộ ông, tới mức đặt tên con trai mình là Lev. Edwin nhìn tôi như thể tôi bị điên rồi hỏi: 'Anh bị điên à? Thế vợ anh nghĩ sao?'. Tôi nói vợ tôi cũng thích tên đó, và Edwin đáp lại: 'Ổn thôi, tôi cũng nghĩ tên đó đáng yêu'. Nhưng rồi anh ấy bước đi, đầu cứ lắc liên tục như thể chuyện đó vẫn làm anh ấy chấn động lắm".
Van der Sar chẳng bao giờ nghĩ như thế. Anh chẳng bao giờ nghĩ tới những chuyện điên rồ. Người viết tiểu sử cho anh, Jaap Visser chia sẻ: "Tôi nói với cậu ấy thời chơi bóng nghiệp dư, tôi luôn mơ ước mình cản phá xuất sắc như Lev Iashin. Tôi chẳng làm được như Lev, nhưng tôi vẫn rất ngưỡng mộ ông, tới mức đặt tên con trai mình là Lev. Edwin nhìn tôi như thể tôi bị điên rồi hỏi: 'Anh bị điên à? Thế vợ anh nghĩ sao?'. Tôi nói vợ tôi cũng thích tên đó, và Edwin đáp lại: 'Ổn thôi, tôi cũng nghĩ tên đó đáng yêu'. Nhưng rồi anh ấy bước đi, đầu cứ lắc liên tục như thể chuyện đó vẫn làm anh ấy chấn động lắm".
Danh thủ bóng đá Edwin van der Sar: Người gác đền huyền thoại của bóng đá thế giới
Quang Minh
16:47 ngày 29-10-2015
Edwin
van der Sar là một trong những thủ thành xuất sắc nhất lịch sử bóng đá
thế giới. Nhân ngày sinh nhật lần thứ 45, cùng nhìn lại những ký ức ngọt
ngào của cựu danh thủ người Hà Lan.
Sinh ngày 29/10/1970 ở Voorhout, một thị trấn nhỏ nằm ở phía Tây Hà Lan, Edwin van der Sar khởi nghiệp năm lên 10 tuổi tại
câu lạc bộ quê nhà, Foreholte (1980-1985) và sau đó là VV Noordwijk
(1985-1990). Phải tới năm 1990, thời điểm bước sang tuổi 20, Van der Sar
mới nhận được sự chú ý của huấn luyện viên Louis van Gaal và được đưa
về Ajax.
Mặc
dù bước vào thi đấu chuyên nghiệp khá muộn và phải thi đấu ở đội dự bị,
Edwin luôn tập luyện rất nỗ lực và nhanh chóng được đôn lên đội một.
Anh đã có được những thành công lớn tại Ajax với chức vô địch UEFA Cup
1992 và Champions League 1995, cùng với đó là danh hiệu Thủ môn xuất sắc
nhất châu Âu năm 1995 và 4 năm liên tiếp là thủ môn xuất sắc nhất Hà
Lan (1994-1997).
Năm 1999, sau những thành công vang dội với 281 trận ra sân cho Ajax và ghi được 1 bàn thắng, Van der Sar chuyển sang Juventus
và trở thành thủ môn nước ngoài đầu tiên bắt chính cho đội bóng thành
Turin. Tuy nhiên, chỉ 2 năm sau anh để mất vị trí vào tay Gigi Buffon.
Dù nhận được nhiều sự quan tâm của các câu lạc bộ lớn trên khắp châu Âu,
song Van der Sar đã quyết định chọn khoác áo Fulham, một đội bóng tầm
trung của giải Ngoại hạng Anh.
Van der Sar giành nhiều danh hiệu cao quý khi sang M.U
Sir
Alex Ferguson thời điểm đó còn dẫn dắt M.U rất thích tài năng của Van
der Sar và coi anh là người thay thế lý tưởng Peter Schmeichel. Tuy
nhiên, rất nhiều lời đề nghị đã không thành công. Phải tới năm 2005,
thời điểm Van der Sar đã bước sang tuổi 35, "ông già gân" mới thuyết
phục thành công thủ thành người Hà Lan gia nhập sân Old Trafford với mức
phí khoảng 2 triệu bảng.
Sáu năm khoác áo M.U, Van der Sar là tấm lá chắn vững chắc trước khung thành Quỷ đỏ.
Sở hữu chiều cao 2m01, Edwin luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ ở những
tình huống không chiến. Bên cạnh đó, sải tay dài giúp thủ thành người Hà
Lan có nhiều pha cứu thua xuất thần.
Cùng
với đội bóng thành Manchester, Van der Sar giành 4 chức vô địch Ngoại
hạng Anh, 1 Champions League, 2 cúp Liên đoàn Anh và 3 Siêu cúp Anh. Về
thành tích cá nhân, Van der Sar lập kỷ lục khó tin 1311 phút không để
lọt lưới ở giải Ngoại hạng Anh. Bên cạnh đó, Van der Sar cũng 3 lần được
bầu là thủ môn xuất sắc nhất châu Âu (2008, 2009, 2010).
Hổ phục sinh hổ tử - cha con nhà Van der Sar trong một trận đấu
Trên
phương diện ĐTQG, Van der Sar có 13 năm khoác áo ĐT Hà Lan và vẫn là
cầu thủ có số lần khoác áo nhiều nhất với 130 trận, 11.463 phút thi đấu,
nhiều hơn đàn em Wesley Sneijder (119 trận, 9.057 phút) và người đồng
đội Frank de Boer (112 trận, 9.271 phút).
Sau
trận chung kết Champions League 2010/11, trận đấu mà M.U để thua Barca
trên sân Wembley, Van der Sar đã quyết định chấm dứt sự nghiệp cầu thủ.
Sau
khi giải nghệ, Van der Sar hiện chuyển sang công việc vẫn liên quan tới
bóng đá khi giữ chức danh Giám đốc tiếp thị cho CLB Ajax. Ngoài ra, cựu
danh thủ này còn giữ vai trò đại sứ hình ảnh cho M.U. Trước đó, Van der
Sar đã hoàn tất khóa học và lấy bằng Thạc sỹ về quản lý thể thao.
Ở
độ tuổi 45, Van der Sar vẫn đang cháy cùng trái bóng tròn. Ngọn lửa đam
mê trong anh vẫn chưa hết và đang được truyền sang cho người con trai
cả, Joe van der Sar. Thủ thành sinh năm 1998 có lộ trình phát triển như
cha mình khi trưởng thành từ đội bóng VV Noordwijk và hiện khoác áo đội
trẻ của Ajax, được đánh giá có tiềm năng không hề thua kém.
Nhân
ngày sinh nhật thứ 45, cùng chúc cho niềm đam mê của Van der Sar luôn
rực cháy, làng túc cầu sớm có thêm một Van der Sar mới tài năng.
VIDEO: Edwin Van der Sar - Người gác đền huyền thoại
Thống kê sự nghiệp Van der Sar
Ajax (1990-1999): Thi đấu 281 trận (1 bàn thắng)
Juventus (1999-2001): Thi đấu 88 trận (0 bàn thắng)
Fulham (2001-2005): Thi đấu 154 trận (1 bàn thắng)
Manchester United (2005-2011): Thi đấu 244 trận (1 bàn thắng).
Danh hiệu câu lạc bộ
Ajax
Eredivisie: 1994, 1995, 1996, 2010
KNVB Cup: 1993, 1998, 1999
Champions League: 1995
Cúp UEFA: 1992
Siêu cúp bóng đá châu Âu: 1995
Cúp bóng đá liên lục địa: 1995
Ngoại hạng Anh: 2007, 2008, 2009, 2011
Cúp Liên đoàn: 2006,2010
Siêu cúp Anh: 2007,2008,2010
UEFA Champions League: 2008
Juventus
Intertoto Cup: 1999
Fulham
Intertoto Cup: 2002
M.U
Ngoại hạng Anh: 2007, 2008, 2009, 2011
Cúp Liên đoàn: 2006,2010
Siêu cúp Anh: 2007,2008,2010
Champions League: 2008
Danh hiệu cá nhân
Thủ môn xuất sắc nhất châu Âu: 1995,2009
Thủ môn xuất sắc nhất Hà Lan: 1994, 1995, 1996, 1997
|
Edwin Van der Sar thừa nhận suýt chuyển đến Liverpool
Getty
Edwin Van der Sar tiết lộ, ông từng thiếu chút nữa gia nhập Liverpool.
Trước khi đặt bút kí hợp đồng với
Juventus vào năm đó, cựu thủ môn người Hà Lan có cơ hội chơi bóng tại
Anh, trong màu áo đội chủ sân Anfield.
Trả lời phỏng vấn Fourfourtwo, Van der Sar cho biết: "Khi tôi rời Ajax năm 1999, tôi đã đến Liverpool và nói chuyện với Houllier."
"Tôi đã được đi thăm xung quanh Anfield, gặp vị Chủ tịch CLB và một vài cầu thủ."
"Tôi từng nghĩ đến việc thi đấu tại đây.
Tuy nhiên, khi Juventus đến đưa ra lời đề nghị, tôi đã quyết rằng, thử
thách chơi bóng ở Italia là lớn hơn."
Sau khi rời Juventus, Van der Sar đã tới
Fulham và cuối cùng là Manchester United. Trong những năm tháng ở Old
Trafford, Van der Sar đã giành được tám danh hiệu lớn nhỏ cùng CLB,
trong đó có bốn chức vô địch Premier League và một danh hiệu Champions
League.
Van der Sar: Bậc thầy của “tư duy Cruyff” ở vị trí gác đền
Bài viết của CG 8/21/2017 5:06:55 PM
Các
cầu thủ bóng đá thường sa sút khi bước vào độ tuổi 30 khi nhiệt huyết
không còn như trước và những chấn thương thường sẽ rút ngắn quãng đường
sự nghiệp của họ lại.
Nhưng thủ môn lại là vị trí nằm ngoài quy luật này; họ được ví như những
loại rượu càng để lâu càng ngon, thách thức những quy luật logic thông
thường, chống lại Thần Thời gian cho đến khi còn có thể. Những thủ môn
giỏi nhất sẽ quyết định khi nào họ rút lui hơn là buộc phải dừng lại vì
những chấn thương.
 |
| Van der Sar: Bậc thầy của tư duy Cruyff ở vị trí gác đền |
Edwin van der Sar là một thủ môn như
thế. Anh có đẳng cấp, vụt sáng lên khi mà thế giới nghĩ rằng năng lực
của anh đã không còn. Anh không phải một thứ rượu trái cây mà là rượu
vang đỏ nguyên chất, giống như màu áo của Ajax và Manchester United -
những nơi mà anh vẫn là một huyền thoại. Anh giải nghệ khi vẫn đang ở
trên đỉnh cao, đoạn cuối sự nghiệp không sa sút quá nhiều mà thậm chí
còn vượt cả mong đợi. Từ Ajax đến Juventus, Fulham đến Manchester
United, đây là câu chuyện về sự nghiệp của anh.
Giống như nhiều thứ khác ở Ajax, câu
chuyện khởi đầu với tầm ảnh hưởng không thể chối cãi của Johan Cruyff,
một cầu thủ bóng đá, một triết gia, một thiên tài. Ông hình thành nên ý
tưởng của sơ đồ 3-4-3 mà biến thủ môn cũng chỉ như những vị trí khác,
ngoại trừ có thêm đôi găng. Ông tái định hình lại quan niệm chung về một
thủ môn khi khả năng phân phối được đánh giá cao như bất kì khía cạnh
nào của một người gác đền. Ông đã tìm kiếm một thủ môn để hoàn thành tầm
nhìn của mình về Bóng đá tổng lực (Total Football).
 |
| Johan Cruyff |
Stanley Menzo là người gác đền đầu
tiên của Cruyff - một cầu thủ mà Cruyff khẳng định là quan trọng nhất
trong chức vô địch Cup Winners’ Cup 1987. Menzo đọc trận đấu và chuyền
bóng tốt, điều này khiến ông giống như một cầu thủ đá vị trí ngoài vòng
cấm địa (outfielder), một “thủ môn bay” (flying goalkeeper). Nhưng ông
chỉ là một kẻ học việc của một “thủ môn thòng” (sweeper-keeper) và sai
lầm trong trận chung kết UEFA Cup 1992 đã dẫn đến việc Van der Sar được
lựa chọn thay thế ông trong khung gỗ. Menzo chỉ là một phương án tạm
thời - Van der Sar mới là giải pháp cho tình thế tiến thoái lưỡng nan
của Cruyff.
Cruyff để lại một di sản lớn tại Ajax,
nhưng vai trò của thủ môn trong hệ thống được vận hành trơn tru của ông
lại ít được chú ý tới vì đó là những tư tưởng đặc trưng mà sau đó dẫn
đến sự vươn lên của một cậu bé cao lênh khênh tới từ Voorhout. Xuất thân
từ một ngôi làng ở Hà Lan, Van der Sar là một bông hoa nở muộn, anh gia
nhập đội bóng quê hương Foreholte năm 10 tuổi, thi đấu tại đây từ 1980
đến 1985 trước khi chuyển tới VV Noordwijk - nơi anh thi đấu thêm năm
năm nữa cho đến khi 20.
Một ngã rẽ của số phận đã giúp anh
hưởng lợi. Ruud Bröring là huấn luyện viên đội trẻ, người thường xuyên
chơi bài với trợ lý huấn luyện viên tại Ajax là Louis van Gaal. Khi Van
Gaal đề cập rằng ông cần một thủ môn, Bröring đã tiến cử Van der Sar -
người ngay lập tức gây được sự quan tâm.
 |
| Van der Sar khi còn ở Ajax |
Nhưng dù anh chưa từng mơ bước chân
vào con đường chuyên nghiệp thì cũng không thể nào từ chối Ajax khi họ
đã tìm đến, đây là bước chuyển lớn với một thủ thành thiếu kinh nghiệm.
Có thể thấy là ở thời điểm đó, không có một nơi nào tốt hơn thế cho một
cầu thủ bóng đá rèn luyện các kĩ năng của mình. Leo Beenhakker đã trao
cho Van der Sar màn ra mắt đội một và chuỗi chín trận đấu liên tiếp vào
cuối mùa giải 1990/1991 khi Menzo bị chấn thương.
Cầu thủ 20 tuổi có dáng đi của một vận
động viên thể dục, một điều có vẻ không phù hợp trong vòng cấm địa. Dù
phải nhận ba bàn thua trong đó một bàn đến từ thất bại trước đội bóng
đứng thứ 16 SVV mà hệ quả là việc dâng chức vô địch cho PSV, tuy nhiên
Van der Sar đã làm tròn nhiệm vụ của mình. Sự xuất hiện của Van Gaal đã
giúp sự nghiệp của anh tiến xa trong khi Frans Hoek, huấn luyện viên
thủ môn ngày đó, lại giúp hình thành lối chơi của Van der Sar một cách
phù hợp nhất với tư duy của Cruyff.
Sẽ không bất ngờ khi Van der Sar có
khả năng phân phối bóng từ tuyến dưới ở trình độ cao vì xuất thân không
phải là một thủ môn. Anh khởi đầu là một hậu vệ, vị trí mà với chiều cao
của mình sẽ không còn gì hợp hơn nữa. Thế nhưng đó là một thể hình mảnh
mai và số phận đã bắt ảnh phải trở thành một thủ môn. Anh từng kể lại
về sự thay đổi này như sau: “Một ngày thủ môn không ở đó và huấn
luyện viên nói, ‘Cậu là người cao nhất, cậu hãy đứng vào khung thành.’
Điều đó xảy ra với rất nhiều thủ môn.”
Đó là dấu hiệu cho thấy định mệnh của
anh là phải đứng trước khung thành. Sự tiến bộ của anh trong hệ thống
Ajax mất nhiều thời gian và anh không đá một trận nào trong mùa giải
1991/1992. Đó là khoảng thời gian mà anh đã dành để mài dũa những kĩ
năng của mình cùng với Hoek trên sân tập.
Trong quá trình phát triển ban đầu,
anh bộc lộ những khiếm khuyết thường thấy thông qua hai buổi tập mỗi
ngày nhưng đó là những khía cạnh đáng chú ý nhất với một thủ môn của
Ajax. Trong một cuộc phỏng vấn với Raymond Verheijen, ông đã trình bày
lại điều này một cách ngắn gọn nhưng chi tiết: “Rất nhiều sự chú ý
được dành cho những khía cạnh có tầm quan trọng đặc biệt với một thủ môn
của Ajax, cụ thể là tham gia vào trận đấu như một cầu thủ thứ 11 và bắt
đầu lại lối chơi chung.”
Hoek tin vào việc giữ quyền kiểm soát,
truyền tải ý tưởng của việc chơi tấn công. Việc này đòi hỏi phải tìm
được một người đồng đội để họ có thể thường xuyên tái thực hiện lại các
tình huống bóng ở một khoảng không gian rộng. Đó là thứ tinh thần của
Ajax khiến Van der Sar trở nên khác biệt - việc thấm nhuần tầm quan
trọng của kiểm soát bóng từ những ngày đầu trong quá trình phát triển đã
giúp anh trở thành một “thủ môn thòng”. Phương pháp huấn luyện của
Frans Hoek chứa đựng những khái niệm mang tầm thế giới và Van der Sar
vẫn là một trong những người tiêu biểu cho phương pháp này của ông.
Van der Sar có điểm mạnh xét trên khía
cạnh truyền thống của một thủ môn: có tầm vóc khi đứng trong vòng cấm
địa, mạnh trong việc đón những quả tạt và hiếm khi dựa vào những tình
huống sắm vai người hùng khiến mọi người phải trầm trồ, điều này là có
thể hiểu được khi Hoek luôn yêu thích những thủ môn luôn phải biết đứng
đúng vị trí. Tuy nhiên, Hoek đã trao cho anh những chìa khóa để mở rộng
thêm khái niệm nghệ thuật về một thủ môn thòng.
Việc đưa vào quy tắc chuyền ngược lại
khiến một chiến thuật trở nên khả thi hơn trong quá trình thực hiện, tuy
nhiên nó vẫn yêu cầu một bộ kĩ năng và khả năng tư duy mạnh mẽ để có
thể thực hiện một cách thành thạo. Anh được dạy cách tổ chức hàng phòng
ngự đủ tốt để hạn chế những tình huống cứu thua tuy nhiên anh cũng chứng
minh được khả năng này của mình trong nhiều trường hợp. Theo lời Cruyff
thì anh “rất hoàn hảo”. Đó là lý do tại sao khi hàng tấn công tỏa sáng,
chúng ta cần phải nhớ là tất cả luôn được bắt nguồn từ phía sau, như
động cơ của một chiếc Lamborghini, trên đôi chân của Van der Sar.
Sau khi được trao cơ hội trong cuộc
đối đầu với Cambuur vào tháng 10/1992 khi vào thay Menzo trong hiệp một,
anh đã thi đấu bốn trận tiếp theo. Thế rồi một sai lầm đã đưa Menzo trở
lại trong trận đấu thứ năm. Cầu thủ trẻ khi đó muốn chuyển đến Den Haag
nhưng được yêu cầu ở lại - và thất bại 1-2 trước PSV cùng với hai sai
lầm của Menzo trước Auxerre là một bước ngoặt lớn của anh.
Van der Sar trở lại trong chuyến hành
quân đến Volendam, và anh liên tục gặt hái thành công kể từ đó. Chơi ít
nhất 40 trận/mùa trong các mùa giải tiếp theo, Van der Sar đã luôn vui
vẻ ngay cả khi anh không thể hiện nó ra. Các thủ môn ngày xưa thường rất
điên cuồng nhưng cầu thủ người Hà Lan lại khác, điềm tĩnh và vững vàng
như một tảng đá. Bóng đá tạo ra lí do để vui mừng và thất vọng; nếu thua
cuộc, anh không bao giờ thể hiện sự tức giận và nếu chiến thắng, anh sẽ
điềm tĩnh như mọi khi vẫn thường, tuyệt nhiên không để cảm xúc quá lấn
lướt.
Simon Kuper đã kể lại về một giai đoạn
khi Van der Sar phải chịu một cơn ác mộng trên sân cỏ theo mọi nghĩa
trong thất bại trước Ireland, trận đấu khiến họ không giành được quyền
đến với World Cup 2002. Một cái bàn phải hứng chịu con mắt đầy phẫn nộ
của anh khi anh đi qua. Nhưng thay vì thực hiện “đòn ân sủng”, anh chỉ
quăng một cái cốc nhựa đi, cơn giận tồi tệ nhất của anh sẽ được kìm nén
vào bên trong. Sự khéo léo và điềm tĩnh ở mức đỉnh cao, khả năng kiểm
soát mà anh học được ở Ajax không bao giờ thừa ngay cả khi ở những thời
điểm tồi tệ nhất.
Van der Sar giành được rất nhiều chức
vô địch cùng Ajax: Bốn danh hiệu Eredivisie trong năm năm, ba KNVB Cup,
một Champions League danh giá và một loạt những giải thưởng khác. Nhưng
khi thời gian trôi qua cùng khát khao đổi thay xuất hiện, và sau chín
năm, những người trung thành nhất với Ajax cũng khó có thể từ chối để
anh chuyển đi. Định mệnh có lẽ đã xếp đặt để anh đi từ Van Gaal đến Sir
Alex Ferguson theo một cách tương tự như những đường chuyền dễ dàng của
mình, thế nhưng “đường chuyền” lần này đã bị chặn lại khi một cầu thủ có
tư tưởng tấn công phải khoác lên mình màu áo của Bà đầm già.
Ferguson đã rất nỗ lực để chiêu mộ Van
der Sar khi gần như chắc chắn Peter Schmeichel sẽ ra đi; tuy phong cách
trái ngược nhau thế nhưng anh lại là người phù hợp nhất để thế chỗ của
thủ thành Đan Mạch. Chỉ có điều chiến lược gia người Scotland cũng quan
tâm đến Mark Bosnich của Villa, và vào thời điểm ông nhận được những báo
cáo thuyết phục về thủ thành này, chủ tịch của câu lạc bộ là Martin
Edwards đã phê duyệt và đồng ý.
 |
Van der Sar bị gã khổng lồ của bóng đá
Italia lôi kéo và chuyển tới thành Turin. Ferguson được cho là đã gọi
cho thủ môn người Hà Lan khi anh chờ chuyến bay tới Turin. Tuy nhiên,
Van der Sar là một người giữ lời. Một ngày trễ giờ và nhiều năm tiếc
nuối với huấn luyện viên người Scotland. “Cuộc hôn nhân” với Ferguson
tưởng như đã chết trước khi lời thề nguyền được nói ra, và điều này ảnh
hưởng tới cả những tính toán của United lẫn Van der Sar.
Dù có 66 lần ra sân trong hai mùa giải
cho Juventus nhưng thành Turin dường như không bao giờ là một nơi phù
hợp với một cầu thủ có phong cách độc nhất như anh. Anh được cho là thủ
môn xuất sắc nhất thế giới khi chuyển tới đây vào năm 1999, đó là lý do
tại sao người ta cho rằng Juventus sẽ phù hợp với anh chứ không phải ai
khác. Thế nhưng câu chuyện không chỉ đơn giản như vậy.
Tại Hà Lan anh được cho phép mạo hiểm
nhưng ở calcio người ta lại thích hạn chế sự mạo hiểm và điều này có
nghĩa bóng sẽ ít được triển khai ở hàng phòng ngự. Vai trò của anh bị
giảm bớt và sự tự tin cũng tụt xuống ở thời điểm đỉnh cao của anh khi
đáng lẽ ra anh phải tỏa sáng. Anh được hứa hẹn là Juventus sẽ thay đổi
phong cách thi đấu nhưng lời hứa đã không được giữ đặc biệt khi đội bóng
được dẫn dắt bởi Carlo Ancelotti.
Khi Van Gaal tìm cách đưa anh đến
Barcelona, anh đã quyết định ở lại Turin, thế nhưng những người chỉ
trích anh là “Van der Gol” thì vẫn không hề thay đổi. Một sai lầm trước
Lazio đã khiến Juventus để vuột mất chức vô địch; một sai lầm trong hàng
tá những sai sót. Juventus yêu cầu anh kiểm tra thị lực, anh đã tham
vấn một chuyên gia trị liệu và mất rất nhiều sự tự tin khi bắt bóng. Khi
họ vung tiền ra đem Gianluigi Buffon về từ Parma năm 2001, không hề có
câu hỏi nào về việc Van der Sar sẽ ở lại Turin hay không. “Người đàn ông với miếng bơ trên tay” phải ra đi.
Sau khi rời nước Ý, anh lựa chọn đặt
chân đến Anh. Nếu nhìn lại thì có lẽ là anh đã rời Juventus đúng thời
điểm vì bê bối Calciopoli sẽ xảy ra vài năm sau đó. Thế nhưng Fulham gần
như lại không phải một câu lạc bộ lý tưởng. Đó là một sự lựa chọn lạ
lùng trong bốn câu lạc bộ anh từng thi đấu. Ông chủ Mohamed al-Fayed đã
hứa sẽ biến câu lạc bộ trở thành “Manchester United của miền Nam nước
Anh”, một điều nghe thật hài hước. Nhưng vì phong độ sa sút vào thời
điểm đó cộng với việc được đáp ứng một mức lương đáng kể cùng căn biệt
thự ở Richmond, thủ môn người Hà Lan đã quyết định gia nhập đội bóng
này.
Anh thi đấu tại đây trong vòng bốn
năm, nhưng đó là một khoảng thời gian vô cùng thất vọng với Van der Sar.
Van Gaal, lúc bấy giờ đang dẫn dắt đội tuyển Hà Lan, đã hứa hẹn rằng
rất nhiều câu lạc bộ sẽ tìm đến anh sau một kì World Cup thành công, và
rồi thất bại trước Ireland đã ném hy vọng đó vào thùng rác. Craven
Cottage vẫn là nhà của anh trong bốn năm.
Với tất cả sự xuất sắc của Arsène
Wenge, đến nay vẫn là một điều bí ẩn khi ông không nhìn ra lời gợi ý rõ
ràng từ Van der Sar khi còn ở Fulham. Anh và gia đình rất thích sống ở
London trong khi lại thường xuyên thi đấu tốt trước Arsenal. Nhưng cả
Wenger và Ferguson đều quên hoặc không biết về khả năng của thủ thành
này và phớt lờ Van der Sar khi anh đã ở rất gần nếu không muốn phải trả
một số tiền lớn. Ferguson cuối cùng cũng có được điều mà ông mong ước,
chiêu mộ anh với mức giá thấp hơn 4 triệu bảng vào năm 2005, sáu năm sau
khi ông để vuột mất mục tiêu của mình.
Ferguson đã rất đau đầu với những thủ
môn bình thường sau khi Van der Sar từ chối đến với ông lần trước và ông
đã phải mất một thời gian để gọi điện lại cho anh. Lời bảo chứng chắc
chắn của Ruud van Nistelrooy về sự phù hợp của Van der Sar là đủ để
chiêu mộ anh. Trong cuộc đời hiếm khi có cơ hội thứ hai xuất hiện, nhưng
Van der Sar thì đã từng bất chấp những logic thông thường rất nhiều
lần. Đây là lần xuất hiện thứ hai của anh, khác với lần đầu tiên ở Ajax
nhưng mang tính biểu tượng hơn. Đây là một bước đi đột phá cho một sự
nghiệp đang dần mờ nhạt.
Ba chức vô địch quốc gia cùng một loạt
những danh hiệu khác, rất nhiều lần xuất hiện trong Đội hình tiêu biểu
của mùa giải, những giải thưởng cá nhân và các kỉ lục - 1311 phút không
phải nhận một bàn thua nào được xem là một trong những kỉ lục vĩ đại
nhất của Premier League - sẽ mãi mãi khắc sâu vào những di sản của anh ở
Old Trafford. Thế nhưng khoảnh khắc vinh quang đích thực có lẽ phải là
trận chung kết Champions League 2008.
“Gót chân Achilles” của Van der Sar
luôn là những tình huống phạt đền và anh đã thất bại rất nhiều lần trong
những cuộc đối đầu ở chấm 11m trong những trận đấu lớn mang tính
knockout suốt sự nghiệp của mình. Với tất cả sự bình tĩnh cùng mong muốn
trở thành một người hùng nữa, anh đã tìm đến Hans van Breukelen - vị
tiền bối ở đội tuyển quốc gia và là một ông vua của những tình huống bắt
phạt đền. Khi họ gặp nhau, Van der Sar đã nhận ra chìa khóa để thành
công là tìm kiếm những điểm yếu của đối thủ thay vì dựa vào may mắn.
Việc luyện tập có thể khiến may mắn trở thành một lợi thế.
Lời khuyên ấy đã hỗ trợ anh rất nhiều
trong những loạt đấu súng sau này mà nhiều nhất có lẽ là ở đêm Moscow
huyền thoại. Các cầu thủ Chelsea được dặn là phải sút về phía bên trái
của Van der Sar vì anh thường đổ người về bên phải, tuy nhiên lần này họ
đã phải đối mặt với một người rất thông minh. Luôn thi đấu dựa vào “cái
đầu”, lúc này anh chỉ sang trái khi Nicolas Anelka chạy đà; sự thiếu
quyết đoán khiến anh sút về phía bên tay phải, và như vậy là đúng ý Van
der Sar. Trong một lần hiếm hoi thể hiện niềm vui của mình, anh đấm lên
không trung, khơi dậy những gì mạnh mẽ nhất của con quỷ bên trong mình.
Và đó vẫn là kí ức hân hoan nhất của anh. Anh muốn có một “khoảnh khắc
van Breukelen”, và anh đã có nó theo cách riêng của mình.
Khi Jaap Visser quyết định chấp bút
cuốn tự truyện của anh, Van der Sar đã lo rằng sẽ không đủ những tư liệu
để phủ đầy các trang viết. Không bê bối, không hào nhoáng và cũng chẳng
có điều gì thú vị khác. “Xin lỗi, tôi không giống như nhạc rock’n’roll đâu,” anh
thừa nhận. Anh là một hình mẫu hoàn toàn đối lập với Peter Schmeichel;
có lẽ trước đây chưa bao giờ anh cố gắng thử nhảy lộn nhào, anh chỉ đứng
một mình trong một trận chung kết Champions League.
Nhưng Van der Sar chưa bao giờ cần sự
khoa trương. Anh tổ chức hàng phòng ngự một cách lặng lẽ và hiệu quả.
Khi người vợ Annemarie van Kesteren của anh bị ốm nặng, anh đã quyết
định nghỉ vô thời hạn để ở bên chị. Khi đội bóng nghiệp dư VV Noordwijk
cần thủ môn cho một trận đấu, anh đã trở lại để giúp đỡ họ. Hiện giờ là
giám đốc điều hành của Ajax, anh vẫn lặng lẽ sử dụng tầm ảnh hưởng của
mình để đưa câu lạc bộ lên một tầm cao mới.
 |
| Van der Sar trong đêm mưa Moscow |
Anh là một người đàn ông của gia đình.
Anh có thể làm đối phương sợ hãi chỉ bằng một cái bắt tay thật chặt
trước trận nhưng bên ngoài sân cỏ thực sự anh là một người tốt. Anh là
một biểu tượng đúng nghĩa, một trong những người định hình nên vị trí
thủ môn trong bóng đá hiện đại. Nhiều cổ động viên có thể phản đối và
cho rằng đó phải là Manuel Neuer, nhưng Van der Sar mới là phiên bản gốc
của một thủ môn hiện đại. Bạn không cần phải là rock’n’roll nếu bạn
không thể thay thế. Và đó chính là Edwin van der Sar: một con người
khiêm tốn, một cầu thủ vĩ đại và một huyền thoại ngạo nghễ!
Lược dịch từ bài viết
Edwin van der Sar: the master of Cruyffian methods in goal của tác giả
Rahul Warrier trên These Football Times.
CG (TTVN)
CG (TTVN)
Edwin van der Sar: “Xin đừng tiếc đã gặp nhau quá chậm”
Thứ Bảy, 28/05/2011 05:53 GMT+7
(TT&VH Cuối tuần) - Khi
M.U bị đánh giá thấp hơn, khi những thần công siêu hạng Lionel Messi,
David Villa... hướng về họ, Edwin van der Sar đang đứng trước một buổi
chiều sẽ là kỷ niệm mãi mãi trong cuộc đời anh.
Thánh
đường Wembley. Trận đấu cuối cùng của sự nghiệp cũng là trận đấu đỉnh
cao nhất bóng đá thế giới cấp CLB. Không thể có một bối cảnh nào tuyệt
vời hơn thế cho một lời từ giã. Nó xứng đáng với anh, một tượng đài của
M.U, của bóng đá Hà Lan.
Van der Sar và trận đấu của cả cuộc đời - Ảnh Getty
|
Kể
cả nếu là một chia tay buồn trong thất bại, Van der Sar không có nhiều
điều phải nuối tiếc. Có lẽ, chỉ có nuối tiếc từ chính M.U: Tại sao không
tìm đến anh sớm hơn? Thời điểm lý tưởng nhất chính là năm 1999, khi
Peter Schmeichel rời Old Trafford. Lúc đó, Van der Sar đã đứng trong
khung thành Ajax được 7 năm, đã là số 1 ở “Cơn lốc màu Da Cam” và muốn
hướng đến những chinh phục mới. Nhưng M.U mua Mark Bosnich rồi sau đó là
Massimo Taibi (cái tên giờ có lẽ chẳng mấy ai nhớ). Còn Van der Sar đến
với Juventus. Sir Alex đã thẳng thắn thừa nhận: “Không nghi ngờ gì đó
là một sai lầm lớn”. Nhưng không phải của ông. Chủ tịch M.U khi ấy
Martin Edwards đã quá vội khi thúc đẩy hợp đồng với Bosnich.
Hai
năm sau đó, khi Van der Sar không cam chịu làm số 2 cho Gianluigi
Buffon mà Juventus mới ký hợp đồng, anh tới Premier League nhưng không
phải là Old Trafford mà là Craven Cottage nhỏ bé của Fulham.
Tưởng
như đó chỉ là một chặng dừng chân. Nhưng hóa ra mất nhiều thời gian hơn
dự kiến để Van der Sar đến bến đỗ cuối cùng. Mãi 4 năm sau, mùa Hè
2005, khi cơn ác mộng “hậu” Schmeichel kéo dài danh sách tới 10 thủ môn,
M.U mới có Van der Sar với giá bèo chỉ hơn 2 triệu bảng. Ngay mùa đầu,
anh đã chơi ở mọi trận. Và rồi liên tiếp những chức vô địch Premier
League nhưng đáng nhớ nhất là chiếc cúp Champions League năm 2008 với
loạt luân lưu nghẹt thở.
Cú trượt
chân của John Terry đã đưa M.U trở về từ cõi chết. Nhưng chính Van der
Sar mới là người hùng đích thực khi cản phá thành công cú sút chót của
Nicolas Anelka. Vinh quang Champions League không phải là hương vị xa lạ
với anh. Từ trước khi rời Hà Lan, Van der Sar đã là nhà vô địch châu Âu
cùng Ajax năm 1995. Nhưng trận chung kết thời ấy với AC Milan không
phải 90 phút vất vả gì cho lắm, ngoại trừ cảm giác đặc biệt những phút
cuối mà Van der Sar nhớ lại: “Họ mạnh hơn song chúng tôi ghi bàn duy
nhất ở phút 87 (Kluivert). Đột nhiên, tôi có cảm giác khó tin: Điều này
xảy ra thật ư? Giấc mơ từ khi là một cậu bé bỗng trong tầm tay khiến 5-6
phút chót đầy kích thích. Hồi còi chung cuộc đó là một khoảnh khắc
tuyệt diệu với một cầu thủ 23 tuổi như tôi thời ấy”.
90
phút với Barcelona ở Rome lại đầy ắp nỗi buồn. Van der Sar không xuất
sắc khi Samuel Eto’o mở tỷ số. Và có một bức ảnh chụp Messi đánh đầu ghi
bàn thứ hai với Van der Sar là cầu thủ M.U duy nhất trong khung hình,
miệng há rộng như thể đang kêu lên tuyệt vọng.
90 phút sắp tới ở
Wembley sẽ thế nào? Hay sẽ dài hơn thế? Hay một kịch bản “siêu đẹp” cho
anh là lại luân lưu, lại Van der Sar là người hùng? Dù sao đi chăng nữa,
đã đến lúc nói lời chia tay. Anh còn thừa phong độ để chơi ở đỉnh cao
thêm một vài năm, bất kể đã 40 tuổi. Nhưng như Van der Sar nói, ban đầu
anh chỉ hy vọng gắn bó với M.U được 2 năm rồi nghỉ. Giờ quãng thời gian
đó đã kéo dài gấp ba.
Đừng tiếc
đã gặp nhau quá chậm. Bởi nhanh, chậm trong tình yêu không ý nghĩa bằng
những giây phút cháy hết mình bên nhau. Van der Sar đã luôn cháy hết
mình như vậy trong màu áo M.U, nhất là trong mùa giải cuối cùng của sự
nghiệp này. Đã đến lúc, anh dồn tình yêu cho gia đình, cho người vợ
Annemarie mà hơn 1 năm trước bị xuất huyết não nghiêm trọng, cho kế
hoạch ấp ủ viết một quyển sách, cho sự nghiệp mới trở thành HLV thủ
môn...
Cho lần cuối cùng, hãy cháy hết mình để có lời chia tay hoàn mỹ, Van der Sar!
Trung Sơn
Đăng ký:
Đăng Nhận xét (Atom)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét