Cỏ úa, Duyên kiếp, Em là tất cả, Kiếp nghèo, Khóc thầm, Lầm, Nắng đẹp miền Nam, Thành phố buồn
Lam Phương (sinh 20 tháng 3 năm 1937), tên thật Lâm Đình Phùng, là một nhạc sĩ Việt Nam rất nổi tiếng
Nội tổ của ông vốn là người gốc Hoa, bỏ nước sang Việt Nam lập nghiệp
trong đợt di dân ồ ạt của người Hoa chống đối với nhà Mãn Thanh. Đời
ông nội của Lam Phương đã bắt đầu lai Việt Nam và đến thân phụ của anh
thì chẳng còn dấu vết gì là người Hoa nữa.
Lam Phương là con đầu lòng, nhưng lớn lên chỉ thấy mẹ và các em trong
cảnh nghèo nàn xác xơ. Ông bố đã bỏ đi theo người đàn bà khác từ lúc
Lam Phương chưa đủ trí khôn.
Với Lam Phương, Rạch Giá là nơi chôn nhau cắt rún, vui chơi, học hành
và khôn lớn. Bao kỷ niệm thân yêu đã bàng bạc trong những bài ca, ý
nhạc mà anh sáng tác suốt trên lộ trình dài nghệ thuật. Năm lên 10, ông
được gửi lên Sài Gòn trọ học tại nhà người bác ruột ở đường Đinh Công
Tráng (gần nhà thờ Tân Định). Tuần lễ trước khi từ giã quê nhà, nhạc sĩ
đã lang thang trên khắp các bờ đê, ngồi thẫn thờ hàng giờ nhìn đàn cò
trắng tung bay trên đồng lúa xanh rờn, nhìn đám lục bình trôi trên bến
Dầu Voi (nơi hội nhập của hai giòng sông).
Tiểu sử
Ông sinh ra ở làng Vĩnh Thanh Vân, quận Châu Thành, tỉnh Rạch Giá (hiện nay là phường Vĩnh Thanh Vân, thành phố Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang).
Trước cửa nhà ông là một con sông. Đối diện bên kia sông là chùa Thập
Phương. Chính vì vậy nên những hình ảnh con đò đưa người qua sông, tiếng
chuông chùa và cánh đồng lúa mênh mông là những hình ảnh khắc sâu trong
tâm trí nhạc sỹ từ nhỏ để sau này khi lớn lên đi vào các tác phẩm của
ông. Nhạc sỹ Lam Phương từng chia sẻ, khác với nhiều người quanh xóm cảm
thấy khó chịu vì tiếng chuông chùa mỗi sáng sớm làm họ thức giấc thì
đối với ông ngay từ khi còn rất nhỏ, ông đã cảm thấy thích thú với tiếng
chuông chùa. Trung tâm Thúy Nga đã thực hiện 4 chương trình về nhạc Lam Phương:
Paris By Night 22: 40 Năm âm nhạc Lam Phương
Paris By Night 28: Lam Phương 2 - Dòng nhạc tiếp nối - Sacrée Soirée 3
Ông là một trong những nhạc sĩ tiên phong của tân nhạcmiền Nam Việt Nam với khoảng 200 tác phẩm.
10 tuổi nhạc sỹ Lam Phương bắt đầu lên Sài Gòn và chỉ 5 năm sau, tức
năm 15 tuổi ông đã bắt đầu sáng tác bản "Chiều thu ấy" nhưng mãi đến năm
1954 ông mới nổi danh với hai bài "Kiếp nghèo" và "Chuyến đò vĩ tuyến".
Thời gian đầu sáng tác, nhạc sỹ gặp vô vàn khó khăn về tài chính khi
thường xuyên phải vay tiền những người bạn của mình để phát hành các tác
phẩm ẩm nhạc.
Nhạc của ông chuộng điệu mambo nhưng đa dạng với rất nhiều đề tài. Nói lên cảm xúc về cuộc di cư năm 1954
có "Chuyến đò vĩ tuyến", "Nhạc rừng khuya", "Đoàn người lữ thứ" và
"Nắng đẹp miền Nam". Nói về tình quân nhân ông có "Tình anh lính chiến",
"Chiều hành quân". Nói đến tình mẫu tử ông có "Đèn khuya", "Tạ ơn mẹ".
Nói đến những kiếp sống lầm than ông có "Kiếp nghèo", "Chiều tàn". Riêng
về tình ca, có thể nói ông là một suối nguồn trong nền âm nhạc miền Nam
Việt Nam.
Năm 1958 ông nhập ngũ Quân lực Việt Nam Cộng hòa,
đêm giã từ trung tâm huấn luyện, ông viết bài "Tình anh lính chiến".
Bài hát sau này trở nên nổi tiếng và hầu như người lính nào cũng hát.
Trở về dân sự một thời gian, Lam Phương lại được lệnh tái ngũ. Ông gia
nhập đoàn văn nghệ Bảo An, khi đoàn này giải tán, ông tham gia ban văn
nghệ Hoa Tình Thương và sau cùng Biệt đoàn Văn nghệ Trung ương cho đến
ngày mất miền Nam.
Song song với việc sáng tác và biểu diễn với các ban nhạc quân đội,
Lam Phương còn cộng tác với trung tâm quốc gia điện ảnh, xuất hiện trong
một số phim mang chủ đề vận động cải tiến xã hội như "Chân trời mới",
"Niềm tin mới"
Thời gian ở Việt Nam, ông viết rất nhiều bản nhạc nổi tiếng và đem
lại cho ông những khoản lợi rất lớn về tài chính khác với thời gian đầu
khó khăn lập nghiệp. Thời điểm đó, lương một vị đại tá quân đội cả phụ
cấp vào khoảng 50 ngàn đồng, tiền VNCH, lương một vị giám đốc cũng vào
tầm đó trong khi nhạc sỹ Lam Phương trong một lần lên Đà Lạt biểu diễn
văn nghệ, ngồi trên khu nội trú nhìn xuống thung lũng ông viết bài
"Thành phố buồn" và sau này ông bán nó với giá 12 triệu đồng. Ngoài ra
còn rất nhiều bản khác như "Tình bơ vơ", "Duyên kiếp"... khiến ông có
một tài sản lớn.
Sau thời gian đau khổ với những chuyện tình của mình, nhạc sỹ Lam
Phương đã lập gia đình. Thời gian đó ông viết nhiều tác phẩm vui tươi
điển hình nhất là tác phẩm "Ngày hạnh phúc". Bài hát được phát như nhạc
hiệu của Chương Trình Gia Binh của Đài Phát Thanh Quân Đội và được nhân
dân dùng rất nhiều trong các đám cưới. Bài hát nổi tiếng với câu hát
"Đêm về nghe con khóc vui triền miên". Tiếng con khóc ở đây là con gái
đầu lòng của nhạc sỹ, cô Ánh Hằng.
Khi ở Việt Nam, nhạc sỹ Lam Phương có một tài sản rất lớn trong nhà
băng. Tuy nhiên, vào sáng ngày 30/4/1975, ông và gia đình lên tàu Trường
Xuân để tị nạn mà không kịp mang theo tài sản gì cũng như rất nhiều
người khác, ra đi với 2 bàn tay trắng. Khi ở trên boong tàu ông viết bài
"Con tàu định mệnh" với câu hát "Khi đi thấy đường đã xa, bây giờ đường
về xứ còn xa hơn ngàn lần". Khi đến đất Mỹ, ông viết tiếp bản "Mất" với
câu hát da diết "Sau phong ba trời thêm đen tối, lìa quê hương khi mới
đổi đời".
Nhạc sỹ Lam Phương sau khi đến Mỹ, trong hoàn cảnh khó khăn khi phải
kiếm tiền bằng những công việc chân tay nặng nhọc thì không may hạnh
phúc gia đình gãy đỗ. Ông vô cùng đau xót và viết hàng loạt ca khúc mà
tiêu đề chỉ có 1 chữ như "Điên", "Say", "Tiếc"... Trong đó nổi tiếng
nhất có lẽ là bài "Lầm" với câu hát "Anh đã lầm đưa em sang đây".
Sau khi hạnh phúc gia đình tan vỡ, ông lại một lần nữa trắng tay rời
sang Paris, mà như ông nói rằng, người ta đi tị nạn chính trị còn tôi tị
nạn ái tình. Ở đây ông đã gặp được một người phụ nữ tên Hường và viết
hàng loạt ca khúc vô cùng tươi vui như "Bé yêu", "Bài tango cho em".
Điển hình là bài "Mùa thu yêu đương" với câu hát "Đường vào Paris có lắm
nụ hồng", hồng ở đây là xuất phát từ người phụ nữ tên Hường. Tuy nhiên
cuộc tình này không đi đến đâu, nên sau cùng ông viết "Tình vẫn chưa
yên". Thời gian này ông có cộng tác và giúp đỡ trung tâm Thúy Nga Paris
by Night.
Đầu năm 1999, trong một lần đi thăm một người bạn, nhạc sỹ Lam Phương
bị tai biến mạch máu não và liệt nửa người. Thời gian này ông gặp rất
nhiều khó khăn nhưng cũng nhận được vô vàn tình cảm. Từ chuyện người em
gái bỏ cả cửa hàng ăn bên Pháp bay sang Mỹ để chăm sóc cho anh, đến
chuyện một người yêu nhạc từ bên Úc mua cho ông một căn nhà và ngày nào
cũng gọi điện để bắt ông phải nói chuyện. Bà còn đến tận nơi, vứt chiếc
xe lăn ra xa để bắt ông tự đi. Những tình cảm đó giúp nhạc sỹ Lam Phương
đã dần bình phục, tuy nhiên không thể được như xưa.
Kịch nói
Ngoài sinh hoạt âm nhạc, ông còn cộng tác với ban kịch Thẩm Thúy Hằng và ban kịch "Sống" của kịch sĩ Túy Hồng.
Tình Cảm:
Người Yêu đầu đời của lam phương Là ca sĩ bạch Yến( ca sỹ Thúy Nga hay ca sỹ Bảo Yến)
Danh sách tác phẩm
Dưới đây là danh sách các nhạc phẩm của Lam Phương (chưa đầy đủ).
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét