CÒN ĐÓ TÌNH THƯƠNG 33
(ĐC sưu tầm trên NET)
Cụ bà 94 tuổi lết bán vé số trên đường nhận 65 triệu, kết thúc chuỗi ngày cơ cực
Bán vé số dạo: Sự thật người tàn tật thu nhập 100 triệu đồng/tháng
'Bán vé số thu nhập 100 triệu
đồng/tháng'. Tôi dị ứng với những ‘thánh phán’ khi họ 'chém gió' như vậy
khi tôi trải nghiệm đi bán vé số.
Trong thời gian tham gia bán vé số dạo để viết phóng sự Vé số đây! (đăng trên Báo Thanh Niên từ ngày 25- 30.3), một trong những kỷ niệm lưu dấu trong tôi là lần được khách hàng cho 2.000 đồng.
Được cho 2.000 đồng, vui chi lạ!
|
Đêm 20.3, tôi bán vé số trước siêu thị Co.op Mart trên đường Trường
Sa (P.12, Q.3, TP.HCM). Khi tôi chìa xấp vé số kèm lời mời: “Mua dùm em
tờ vé số ạ”, nhóm bốn phụ nữ ngồi ở ghế đá đang tán gẫu đều đồng loạt…
lắc đầu. Một cô trẻ nhất thanh minh: “Hồi nãy đã mua mấy tờ rồi”.
|
Tôi không biết nói gì thêm, đành đáp “Dạ” và quày quả bước đi. Có
thể nhìn mặt tôi phờ phạc tội nghiệp, cũng có thể nghe câu trả lời lịch
sự chăng (?) nên cô trẻ nhất kêu lại, mua một tờ vé số rồi đưa tôi
12.000 đồng. Thấy tôi định trả 2.000 đồng tiền dư, cô gái tươi cười: “Có
chút xíu, chị cầm cho vui”.
Đang ế ẩm, có người mua ủng hộ, tôi phấn chấn lên. Và lần đầu tiên
được khách cho 2.000 đồng kèm thái độ nhã nhặn, tôi cũng lâng lâng. Mình
không hề xin xỏ, bỗng có người tự nguyện cho thêm vài ngàn đồng với lời
động viên “nhận cho vui”, thì mình cứ vui chứ câu nệ gì!
|
Có trải nghiệm bán vé số dạo,
tôi càng dị ứng với những “thánh phán” khi họ chém gió rằng: “Người tàn
tật đi bán vé số bằng xe lăn có thể bán mỗi ngày 3.000 tờ, thu nhập mỗi
tháng xấp xỉ 100 triệu đồng!”; “Tâm lý lười lao động là lý do khiến
nhiều người trẻ không chịu tìm cho mình một cái nghề để kiếm tiền mà tìm
đến sổ xố như một công việc nhàn nhã”… Bán vé số mà nhàn nhã, thu nhập
cao ngất ngưỡng ư?!
Thực
tế, người bán vé số dạo chân chính phải đổ mồ hôi, sôi nước mắt để kiếm
tiền, vì mỗi tờ bán được họ chỉ lời 1.000 đồng -1.200 đồng. Họ ăn uống
kham khổ, tằn tiện để trang trải cuộc sống, nuôi con hoặc phụ giúp gia
đình.
Trải nghiệm bán vé số dạo
|
Trong thời tiết oi bức như những ngày này, một số “đồng nghiệp” bán
vé số của tôi lại bị say nắng, cảm cúm. Mới đây, chị Trịnh Lan Anh (quê
Thanh Hóa, ở trọ P.10, Q.3, TP.HCM) bị kiệt sức, ngất xỉu khi đi bán vé
số. Chị suýt làm rớt đứa con gái 9 tháng tuổi ẵm theo, may mà một người
dân đỡ kịp. Đi bán cả ngày lẫn đêm, chị Lan Anh mới có thể kiếm được
150 - 200.000 đồng. Số tiền gom góp phải chia năm xẻ bảy để trả trọ,
điện nước, tã sữa…, mấy hôm nay còn gánh thêm khoản thuốc thang cho hai
mẹ con.
|
Từ loạt bài Vé số đây!, nhiều độc giả bức xúc đặt vấn đề
về sự chăm lo của các công ty xổ số đối với lực lượng bán vé số dạo,
nhất là với những người đặc biệt khó khăn (Báo Thanh Niên ngày 9.4 có bài Phản hồi từ loạt phóng sự Vé số đây!: Công ty xổ số có quan tâm người bán vé số dạo?).
|
Một số độc giả trực tiếp đến thăm, trao tiền, tạo việc làm thêm cho
những hoàn cảnh đáng thương trong loạt bài. Chiều 12.4, cụ ông Đoàn Văn
Thái (63 tuổi, ngụ P.5, Q.11) đã dành dụm 2 triệu đồng từ việc lặn lội
bán vé số dạo để tặng cho người bán vé số khốn khó hơn.
Riêng tôi, tôi vẫn cất giữ 2.000 đồng khách hàng cho mình. Nó khiến
tôi chùn tay mỗi khi có ý định tiêu xài hoang phí. Nó nhắc nhớ tôi về
những ngày lang thang bán vé số nhọc nhằn, về những “đồng nghiệp” chịu
thương chịu khó, nhẫn nại vô biên…
>> NHƯ LỊCH
Hầu như sáng nào cũng vậy, khoảng 6 giờ 30, ông Đoàn Văn Thái (63 tuổi, ngụ
P.5, Q.11, TP.HCM) cầm xấp vé số rời nhà đi bán dạo. Thấy ông chỉn chu
với áo sơ mi bỏ trong quần, giày tây, đội mũ cao bồi, một thanh niên
nhận xét: “Chắc chắn bác không phải bán vé số. Người bán vé số thường có
vẻ nhếch nhác, khổ sở, tội nghiệp lắm, đâu như tướng mạo phương phi
sang trọng của bác”. Ông Thái giải thích: “Ra đường, mình cần ăn mặc
lịch sự. Bán vé số mà lem nhem quá, người ta cũng ngán”. Với một số
người tò mò, ông còn dừng lại chuyện trò, thỉnh thoảng nói những câu
triết lý và cười sảng khoái. Bán vé số như ông kể cũng lạ thiệt!
Từ
tháng 11.2017 đến nay, ông Đoàn Văn Thái đã bền bỉ trải qua gần 500
ngày bán vé số dạo để kiếm tiền làm từ thiện. Mỗi ngày, ông bán khoảng
150 vé. Trung bình cứ một cây số, ông bán được 10 vé. Như vậy, ông đã đi
bộ gần... 7.500 km để bán vé số.
Tôi
theo ông bán vé số đến giữa trưa thì về nhà (trong hẻm đường Lạc Long
Quân, P.5, Q.11). Vừa qua lối đi hẹp và tối, đập vào mắt tôi là ảnh một
cô gái trên bàn thờ. Ông Thái nói: “Con tôi đó. Nó chết lúc 21 tuổi”.
Nghe tiếng chồng, bà Võ Thị Hoa Cúc, 61 tuổi, gượng ngồi dậy. Ba năm
nay, bà bị thấp khớp nặng nên ít khi ra ngoài, chuyện chợ búa ông Thái
đảm nhiệm.
Mấy
năm nay, vợ chồng ông ngăn nhà mình thành những phòng nhỏ cho thuê để
có tiền trang trải cuộc sống. Ông bà cũng ở trong căn phòng chật chội,
phần lớn các vật dụng đều cũ rích. Hằng đêm, ông ngủ trên chiếc ghế bố
xập xệ, gỉ sét.
Chỉ
đống phế liệu sau hè, ông Thái cho hay hồi trước ngoài việc gói bánh
chưng bánh giò bỏ mối, ông còn chế ăng ten để bán. Ông cũng biết sửa
điện, nên có người gọi đùa ông là “kỹ sư Thái”.
Ký
ức ùa về khiến đôi vợ chồng già lại nhớ con. Mở chiếc tủ sắt cũ kỹ lấy
ra chồng giấy tờ, ông Thái tâm sự: “Chúng tôi chỉ có một đứa con sinh
năm 1991. Nó học tới lớp 6 bỗng phát bệnh động kinh, phải bỏ học để điều
trị rồi mất năm 2012”.
Mất
con, buồn quá suốt ngày ông làm văn, làm thơ về con, về cuộc đời và ghi
tâm tư lên cả tường nhà. Một lần sờ mái tóc dài và chòm râu bạc đã lâu
không cắt, ông như bừng tỉnh: “Mình phải làm điều gì đó có ích”. Thế là
sáu năm qua, cứ đến mùa Giáng sinh, ông hóa trang thành ông già Noel đi
tặng quà cho những trẻ khó khăn.
Muốn
có kinh phí san sẻ cho người nghèo chữa bệnh, ông quyết định đi bán vé
số. Mới đây, ông đến thăm và hỗ trợ 2 triệu đồng cho bé Gia Minh (10
tuổi, ngụ P.10, Q.Tân Bình) mắc bệnh hiểm nghèo.
“Nhiều
người bảo tôi điên, tự dưng chịu cực khổ đi bán vé số kiếm tiền giúp
người dưng. Chờ giàu có hay trúng số mới làm từ thiện thì biết tới khi
nào nên thôi kệ, mình cứ làm, dù chỉ là sự đóng góp nho nhỏ. Tôi sẽ làm
việc này đến lúc sức tàn, lực tận”, ông Thái tâm sự.
Dừng
xe trước một sạp vải chưa mở cửa bên hông chợ Tân Bình (TP.HCM), người
đàn ông lấy cây sáo bầu ra thổi. Tiếng sáo da diết réo rắt như làm dịu
bớt nhịp sống náo nhiệt xung quanh.
Trong
giỏ xe đạp của ông có thùng loa mini, ba cây sáo cùng một số dụng cụ.
Nhìn thoáng qua chưa chắc thấy được xấp vé số nằm khá khiêm tốn trên ghi
đông. Tuyệt nhiên không có lời mời mua cũng như không có dòng chữ quảng
cáo “bán vé số”.
Nhưng
thực tế, ông đang bán vé số mưu sinh. Ông bán mà như không bán, cũng
may, vẫn có người mua. Ông là Nguyễn Hữu Thành, 65 tuổi, cựu TNXP Nông
trường Lê Minh Xuân (hiện ngụ P.Tân Sơn Nhì, Q.Tân Phú, TP.HCM).
Trước
khi đến với công việc này, ông Thành làm đồ chơi chong chóng, tàu bay
bằng giấy bán cho trẻ con. Ông chia sẻ: “Tôi nghĩ bán vé số cũng tùy
duyên, nên không chào mời bất cứ ai. Người ta mến mình họ tìm mua chứ
không ép”.
Mỗi
ngày, ông đạp xe rời nhà lúc 4 giờ sáng, ghé chợ Bà Hoa uống cà phê rồi
bán dọc dài tới chợ Tân Bình, chợ Nhật Tảo, phố đi bộ Nguyễn Huệ... Mỗi
lần ông chỉ nhận 50 tờ vé số, lúc nào bán hết thì lấy tiếp.
Từ
năm 8 tuổi, ông Thái đã biết thổi sáo. Ông còn biết chơi đàn tỳ bà,
trống kèn, búng nhạc bằng lưỡi cưa thép... Tuy nhiên, “gia tài” của ông
trên xe chỉ có mấy cây sáo bầu và sáo trúc, nên ông thường biểu diễn một
ngón nghề. Thưởng thức tiếng sáo và nhìn dáng vẻ phong trần với mái tóc
ngang vai của ông, nhiều khán giả gọi ông là nghệ sĩ đường phố. Ông
cười hiền: “Tôi không phải là nghệ sĩ, tôi chỉ là người bán vé số bình
thường. Việc thổi sáo thổi kèn vừa giúp tôi giải khuây, vừa kiếm tiền,
vừa giúp người khác vui vẻ”.
Rút trong ví ra ba tờ vé số ngày 27.7.2017, ông kể từng bị khách lừa lấy vé cũ đổi số trúng khiến ông mất 300.000 đồng. Sau sự cố đó, ông luôn mang theo ba tờ vé số ấy để làm bài học kinh nghiệm và kỷ niệm.
“Tôi
cảm nhận vũ trụ luôn có sự bù đắp kỳ diệu. Chẳng hạn 2 - 3 ngày sau hôm
tôi bị lừa mất 300.000, có người lạ đến cho tôi 1,5 triệu. Vì vậy, tôi
sống theo tự nhiên, không hoảng hốt, không sợ hãi. Thậm chí, trước đây
khi bị người ta gọi là kẻ tâm thần, tôi tổn thương lắm nhưng nay tôi
cũng cho qua hết”, ông Thành tâm sự. (còn tiếp)
Đồ họa: Duy Quang | Ảnh: Như Lịch, Lam Phong, Gia Bách
>> Như Lịch
Cho
đến nay, ông Trương Minh Tấn (biệt danh là “Thần tài xuyên Việt”, 65
tuổi, TP.HCM) vẫn được xem là “Thần tài vé số” chuyên nghiệp đầu tiên và
bám trụ lâu nhất với nghề.
Còn
nhớ đầu năm 2012, lần đầu tôi được gặp ông Tấn trong dung mạo Thần tài
bán vé số ở chợ Trần Văn Quang (P.10, Q.Tân Bình, TP.HCM). Lúc đó, cũng
như nhiều người khác, tôi mua vé số của ông vì tò mò, ấn tượng.
Ông
Tấn cho biết ông sinh ra và lớn lên tại TP.HCM. Từ năm 1977 - 1982, ông
đi bộ đội. Sau khi xuất ngũ, ông tham gia dạy học cho đồng bào thiểu số
ở tỉnh Bình Phước. Được khoảng chục năm, ông từ giã bục giảng do bị sốt
rét liên tục, sức khỏe sa sút.
Không
muốn trở thành gánh nặng cho gia đình, ông loay hoay kiếm kế sinh nhai.
Nghe những người bán vé số dạo kể rằng công việc này nhọc nhằn, tủi
cực, trong khi đó lượng người bán vé số rất đông, nếu ông gia nhập sẽ
khó lòng cạnh tranh.
Chợt
nhớ tới câu: “Thần tài đem may mắn, ông Địa đem niềm vui”, ông lóe lên
suy nghĩ: Mình sẽ làm “Thần tài bán vé số” mang niềm hy vọng, vui vẻ đến
cho người khác. Rồi ông vắt óc thiết kế các mẫu trang phục Thần tài và
đưa đi may thử.
Đến
năm 1998, ông Tấn mặc bộ đồ Thần tài đầu tiên và xuống phố bán vé số.
Nhiều người trầm trồ thán phục sự sáng tạo và nhạy bén của ông. Tuy vậy,
cũng có người tưởng ông bị khùng.
Hằng
ngày, ông thường dậy lúc 4 giờ - 4 giờ 30 để hóa trang và chuẩn bị khởi
hành. Ông đánh phấn, vẽ chân mày đậm, dặm râu, tô má hồng, son môi…
Nhìn ông chăm chút từng công đoạn, có thể cảm nhận cái tâm, cái tình và
cả sự chuyên nghiệp với nghề. Ông thổ lộ: “Dù suốt ngày ở ngoài đường
nhưng tui không bao giờ tiểu tiện bừa bãi. Bởi tui sợ làm ô uế thương
hiệu Thần tài mình đã xây dựng hơn 20 năm qua”.
Đặc
biệt, “Thần tài” Trương Minh Tấn đã thực hiện nhiều chuyến xuyên Việt…
bán vé số. Bước chân ông đi qua nhiều vùng miền đất nước: miền Đông,
miền Tây Nam bộ, vùng duyên hải miền Trung, Tây Nguyên.... Ông chia sẻ:
“Mỗi tỉnh tui định ở 3-4 tháng thôi. Không ngờ thấy phong tục, con người
nơi đó rất thú vị, nên tui lưu lại một vài năm. Nhiều người nói từ nhỏ
đến lớn không thấy ông Thần tài, nay được gặp ông Thần tài này vui tính
quá chừng”.
Một
số người cắc cớ hỏi sao mua vé số của “Thần tài” mà vẫn không trúng.
Ông nhẹ nhàng giải thích: Trúng hay không là do… công ty xổ số quyết
định. Điều đó còn phụ thuộc vào phước phần của mỗi người. Còn “Thần tài
bán vé số” luôn cầu chúc mọi người gặp may mắn.
12
giờ 30 tại khu dân cư Trung Sơn (H.Bình Chánh, TP.HCM), dưới cái nắng
đổ lửa trong trang phục Thần tài đỏ rực, mũ tai chuồn, ông Tạ Văn Trong
(còn gọi là Chín Trong, 55 tuổi, ở xã Viên An Đông, H.Ngọc Hiển, Cà Mau)
bán vé số với phong thái rất đĩnh đạc. Cách ông bán cũng nhẹ nhàng,
không chèo kéo, chẳng mời dai, lại thường xuyên “khuyến mãi” nụ cười
thân thiện. Hai thanh niên chạy xe máy dừng mua hai tờ vé số. Thấy ông
vui vẻ, họ mua thêm hai tờ, rồi nâng lên chẵn chục vé. “Chúc hai cậu may
mắn nha”, ông vẫy tay chào.
Thời
trẻ, ông Trong làm thợ may. Sau khi lấy vợ, ông nuôi tôm, buôn bán thủy
sản. Rủng rỉnh tiền bạc, ông lao vào chơi số đề, đánh bài rồi đổ nợ đầm
đìa. Chín Trong cùng vợ con bỏ xứ lên tỉnh Bình Dương làm bảo vệ, công
nhân.
Năm
2012, tình cờ đọc báo biết có người mang y phục Thần tài đi bán vé số,
ông Trong quyết định đổi nghề. Thời gian qua, “Thần tài bán vé số” Chín
Trong tha phương cầu thực khắp các tỉnh, thành miền Tây: Tiền Giang, Cần
Thơ, Kiên Giang, Bạc Liêu… Hiện ông trọ gần Bến xe miền Tây, mỗi ngày
bán ở một khu vực.
Bình
thường ông bán được khoảng 400 - 500 tờ vé số/ngày. Vào dịp Tết và ngày
vía Thần tài mùng 10 tháng Giêng âm lịch, ông bán 1.000 vé/ngày. Mỗi
đợt bốn tháng, ông mua vải nhung may ba bộ y phục Thần Tài (1,3 triệu
đồng/bộ). Ông dứt khoát: “Đã bận đồ Thần tài thì phải luôn thể hiện sự
tôn kính ông, từ cách bán vé số đến đi đứng, ăn uống… Mình cũng không
được phép tranh giành với những đồng nghiệp nghèo khó. Để thiên hạ kêu
ca Thần tài gì mà kỳ cục, mất lịch sự là không được!”. Có những hôm xong
sớm, ông bán giúp vé số cho người già, tàn tật.
Hơn
6 năm làm “Thần tài vé số”, ông Trong khẳng định sức khỏe của mình “lên
đô” rõ rệt. Ông khoe: “Tui lội bộ mỗi ngày 15-20 cây số, càng lội càng
mạnh, cái giò càng cứng. Chứng nhức mỏi kinh niên cũng biến mất”.
Trước
đây Chín Trong nóng tính, chơi bời, tiêu xài phung phí. Từ ngày cầm cọc
vé số đi bán, ông thấm thía việc kiếm đồng tiền cực khổ nên chi tiêu
tằn tiện. Thỉnh thoảng, gặp những thanh thiếu niên lêu lổng, ông coi như
con cháu, tận tình khuyên nhủ bằng kinh nghiệm xương máu của bản thân.
Trên
con đường thiên lý mưu sinh, đôi lúc “Thần tài” Chín Trong cũng chạnh
lòng, nhất là những ngày Tết xa nhà. Nhưng vì lời thề với hai đứa con:
“Cha mần tới lúc nào nằm xuống, có tiền để lại cho tụi con thì mới nhắm
mắt. Không có tiền, người ta khi dễ”, ông tiếp tục bước.
Chín
Trong tâm sự lúc mẹ bệnh nặng, ông nghỉ việc về quê nuôi bà nằm viện
gần một tháng. Năm 2017, bà mất trong lúc ông bán vé số ở xa. Tức tốc
trở về, ông chỉ còn có thể giở tấm vải phủ mặt mẹ mà hôn vĩnh biệt… “Nếu
không vớt vát được một tháng về chăm sóc mẹ, chắc bây giờ tui khổ tâm,
day dứt nhiều lắm”, giọng ông chùng xuống, mắt đỏ hoe.
Đến bây giờ tôi mới biết, “Thần tài” cũng…khóc! (còn tiếp)
Đồ họa: Lâm Nhựt | Ảnh: Như Lịch
Nhận xét
Đăng nhận xét