CÂU CHUYỆN TÌNH BÁO 184

(ĐC sưu tâm trên NET)

                                         Trên mặt trận tình báo trong trận chiến Xô-Đức

                                        Cơ quan Tình Báo KGB đã bị phá nát như thế nào?

Chuyện về cựu giám đốc KGB

Thứ Ba, ngày 18/9/2012 - 00:30

Chia sẻ

Cái chết của ông Shebarshin đánh dấu sự kết thúc của một thời đại, sự ra đi của một trong những nhà lãnh đạo giỏi, có văn hóa, cẩn trọng của lực lượng KGB đáng gờm trong thời Chiến tranh lạnh.

Khi được Tổng thống Gorbachev bổ nhiệm vào ghế giám đốc, thay vì tỏ ra vui mừng, cựu Giám đốc Cơ quan tình báo Liên Xô Leonid Shebarshin lại tỏ ra ghét cay ghét đắng người bổ nhiệm mình. Và ngày hôm sau, chiếc ghế của ông lập tức được người khác lên thay thế.

Ngày 30-3-2012, Leonid Vladimirovich Shebarshin, cựu Giám đốc của Cơ quan tình báo Liên Xô (KGB), đã qua đời tại nhà riêng ở trung tâm TP Moscow, Nga. Các chi tiết bên ngoài cho thấy đây là một vụ tự sát bằng súng.

Theo tường thuật của truyền thông Nga, những dòng cuối cùng trong cuốn nhật ký của ông Shebarshin được tìm thấy tại hiện trường ghi: “Ngày 29-3, 17 giờ 15, mắt trái không thấy gì cả. 19 giờ, bị mù hoàn toàn. Sĩ quan phụ trách tình báo nước ngoài số hiệu 4293593”. Bên cạnh thi thể của Shebarshin là một khẩu súng lục mà ông được cấp từ ngày nghỉ hưu.

Milton Bearden, cựu sĩ quan CIA, đã viết trên một tờ báo Mỹ: “Shebarshin, đối thủ ngày xưa của tôi và sau đó là một cộng tác viên hữu dụng trong việc ghi lại lát cắt lịch sử mà chúng ta chia sẻ, ra đi ở tuổi 77”. Bearden có bài tổng thuật về Shebarshin trên tờ Foreign Policy.

Cuộc gặp giữa hai đối thủ

Số phận đưa đẩy Shebarshin và Bearden đối mặt nhau trong những năm cuối cùng của thời kỳ quân đội Liên Xô đồn trú ở Afghanistan - cuối những năm 1980.  

Đại hội lần thứ 70 năm 1987 của KGB tính từ tiền thân Cheka ra đời ngày 20-12-1917. Ảnh: WIKI

Bearden kể: “Khi đó, tôi phụ trách nhóm hành động tối mật của CIA chống lại sự hiện diện của Liên Xô, tiếp tế cho quân du kích Hồi giáo khu vực giáp giới của Pakistan. Trong khi đó, Shebarshin phụ trách các công việc ngược lại với tôi”.

Bearden kể thêm: Khi đó ông không có chút ý niệm gì về mức độ hiện diện của Shebarshin ở đó. Ông chỉ trở nên quen thuộc với Shebarshin với tư cách những người đàn ông và là kẻ thù của nhau khi ông từ Afghanistan trở về Tổng hành dinh của CIA vào năm 1989 để phụ trách Phân hiệu châu Âu chuyên theo dõi Liên Xô-Đông Âu của CIA. 

Cũng năm đó, Shebarshin trở thành người đứng đầu bộ phận tình báo đối ngoại của KGB.

Lịch sử sang trang. Một buổi tối năm 1997, trong phòng làm việc của Shebarshin tại Moscow, hai cựu sĩ quan tình báo lão luyện gặp nhau lần đầu tiên sau khi cả hai đã “gác kiếm”. Trên mấy bức tường trong phòng làm việc của Shebarshin vẫn còn dán đầy những bức bích họa kỳ lạ, gần như siêu thực, với những hình ảnh nói về phong trào cách mạng, trong đó có Joseph Stalin và Feliks Dzerzhinsky. Dư?ng nh? ờng như Shebarshin vẫn trung thành với niềm tin về Liên bang Xô Viết của mình.

Bên chén rượu, Shebarshin và Bearden ít nhiều nói về chuyện xưa khi cơ quan cũ của hai người vẫn đang cố gắng giải quyết những thất bại do nạn phản bội và giúp đỡ kẻ thù - mà mỗi bên đều tiến hành - gây ra trong những năm tháng dữ dội của cuộc đối đầu Chiến tranh lạnh.

Sau cuộc gặp gỡ đó, hai cựu sĩ quan tình báo thường trò chuyện với nhau rất lâu qua điện thoại. Lúc đó Bearden đang nghiên cứu một cuốn sách, còn Shebarshin chuẩn bị viết hồi ký, một số bản thảo được Shebarshin chia sẻ với Bearden, cho phép Bearden sử dụng vào trong công việc viết lách của Bearden. Mấy năm đó Shebarshin và Bearden không nhất thiết xem nhau như bạn bè mà như những nhà chỉ huy từng đọ kiếm tay đôi “trong mấy bản giao hưởng cuối cùng của thời Chiến tranh lạnh”.

Cựu Giám đốc Leonid Vladimirovich Shebarshin. Ảnh: foreignpolicy.com

Tri thiên mệnh

Shebarshin kể với Bearden rằng sau khi trở về Liên Xô, lúc lực lượng chống đối do người đứng đầu KGB, ông Vladimir Kryuchkov chỉ huy đứng lên, cái đầu lạnh của Shebarshin đã giúp ông tìm được vị trí trong trang sử nước Nga hiện đại.

Ngày Chủ nhật 18-8-1991, những người âm mưu ra tay hành động, quản thúc ông Gorbachev tại ngôi nhà nghỉ ở Crimean (Krym). Ngày thứ Hai, khi các nhà lãnh đạo cuộc đảo chính ban hành các mệnh lệnh khẩn cấp, ông Shebarshin đi đến quyết định rằng toàn bộ những sự kiện trên chỉ là “nỗ lực không rõ ràng nhằm quay ngược kim đồng hồ”. Ông chấp hành mệnh lệnh của Kryuchkov về việc đưa lực lượng tình báo đối ngoại của ông đi do thám ở Moscow và điều đơn vị bán quân sự xuất sắc của đơn vị này đến câu lạc bộ của KGB ở trung tâm. Tuy nhiên, ông chỉ đạo lãnh đạo các đơn vị kia không tuân thủ mệnh lệnh của bất kỳ ai trừ chính ông. Ông tiên liệu cuộc đảo chính sẽ thất bại và rằng cái giá của sự thất bại sau đó sẽ rất đắt.

Vào thứ Tư, Shebarshin biết mình đã có sự tính toán đúng. Nếu những kẻ âm mưu đảo chính hành động kiên quyết và tàn bạo ngay từ đầu, ông sẽ theo lệnh của Kryuchkov mà triển khai các đơn vị bán quân sự chống lại những người chống đối cuộc đảo chính. Nhưng Shebarshin lại hạ lệnh cho lực lượng tinh nhuệ của mình rút lui. Lúc đó Shebarshin và một số sĩ quan cao cấp khác của KGB chỉ đơn giản không hưởng ứng lời kêu gọi của phe âm mưu nổi dậy. Shebarshin gọi đó là “phát súng” chính xác - không phải vì ông là người đạo đức hay hành xử triết học trong việc chống lại nỗ lực lật đổ Gorbachev, lý do ở đây là ông “đọc” chính xác cán cân lực lượng và tiên liệu được kết quả.

Đến thứ Năm, mọi chuyện hai năm rõ mười. Shebarshin tự thấy mình may mắn, sau này ông kể với Bearden nhưng liền đó ông nhắc đến một câu mà ông cho là châm ngôn của Pascal: Đừng xem một người nào đó may mắn khi anh ta vẫn còn sống; trong những trường hợp tốt nhất, mọi chuyện sẽ diễn ra theo ý anh ta.

ĐẶNG NGỌC HÙNG

Ngồi ghế giám đốc KGB trong một ngày

Cũng trong buổi sáng thứ Năm đó, Shebarshin được lệnh phải vào phòng Walnut trong điện Kremlin để gặp Gorbachev. Cuộc gặp ngắn ngủi. Gorbachev bổ nhiệm ông làm giám đốc KGB và ra lệnh cho ông “tìm” các cấp phó để điều tra xem ai từng phản bội. Shebarshin cảm thấy khó chịu. Ông không biết cách nào che giấu tình cảm căm ghét cao độ đối với Gorbachev khi ông đang đối diện con người đó. Cuối cùng, ông tìm được một niềm an ủi, rằng ông - Leonid Shebarshin - con một người thợ giày, đã trở thành người đứng đầu KGB. Điều ấy có làm ông phần nào cảm thấy nhẹ lòng.

Công việc duy nhất mà Shebarshin làm được tại cơ quan đầu não của KGB là kiểm soát tình hình để bảo vệ nhà tù cũ khỏi những đám đông đang la hét ở phía trước khi ảnh hưởng của cuộc đảo chính không thành “đổ” tràn vào dân chúng ngày càng hằn thù. Cuối đêm đó, mặt tiền trụ sở KGB bị bôi chùi, bức tượng đồng của Feliks Dzerzhinsky bị kéo xuống - một thách thức không ai nghĩ ra nổi đối với chính quyền. 

Chiều hôm sau, người ta bổ nhiệm Vadim Bakatin làm giám đốc KGB. Shebarshin vẫn được giữ ghế phó giám đốc kiêm trưởng ban tình báo đối ngoại.

Tính ra, Shebarshin được ngồi ghế giám đốc KGB trong vỏn vẹn một ngày!

Không lâu sau đó ông nộp đơn từ chức và thôi công tác tại KGB. Shebarshin nói ông không bị áp lực nào phải từ chức, “đơn giản là sự phù phiếm đến đấy là đủ, đến giới hạn của nó rồi”.

Niềm tin vào giấc mơ Liên Xô

Có lần Shebarshin gửi cho Bearden một lá thư, trong đó ông kể rằng khi đảo chính nổ ra, sự an toàn cá nhân của ông trở nên mong manh, ông thậm chí đã hủy khá nhiều hồ sơ, giấy má. Lúc đó, Shebarshin đem ra lau và tra dầu khẩu Makarov 9 mm bán tự động. Shebarshin mô tả cho Bearden biết đó là loại súng “đáng tin cậy, đơn giản, trọng lượng vừa tay”. Shebarshin nói rằng một đường đạn tương đương với một mạng người, bất kỳ người nào, cho dù đó là người đáng kính hay đáng khinh.

Nhưng rồi ông Shebarshin đã không tự kết liễu đời mình bằng khẩu súng nói trên, dù rằng mạng sống của ông cuối cùng vẫn được kết thúc bằng một phát đạn, do chính tự tay ông định đoạt.

Trong con mắt của trùm CIA Bearden, Shebarshin là một nhà tình báo chính nhân quân tử, một con người thông thái đáng kính.

Ông Bearden nhận xét: Cái chết của ông Shebarshin đánh dấu sự kết thúc của một thời đại, sự ra đi của một trong những nhà lãnh đạo giỏi, có văn hóa, cẩn trọng của lực lượng KGB đáng gờm trong thời Chiến tranh lạnh. Với Bearden, Shebarshin là một điệp viên bậc thầy, một nhân vật trung tâm trong cuộc đấu suốt nửa thế kỷ đầy biến động giữa CIA và KGB và là một người thực sự tin vào “giấc mơ” của Liên Xô cho đến ngày kết thúc. Shebarshin là người không bao giờ do dự, không bao giờ nói lời xin lỗi.

ĐẶNG NGỌC HÙNG

Tiết lộ mới về “kẻ phản bội nguy hiểm nhất thế kỷ XX”

Đăng ngày: 02/05/2014; 487lần đọc

Những ngày tháng 4 này, báo chí Nga tiếp tục cung cấp các bằng chứng về sự phản bội của Gorbachev và các cộng sự, những kẻ đã đưa Liên bang Xôviết đến chỗ sụp đổ.​

Đội đặc nhiệm Alpha không được bắt Yeltsin

Tối ngày 18/8/1991, một đơn vị thuộc Đội Đặc nhiệm Alpha của Ủy ban An ninh Quốc gia Liên Xô (KGB) do Anh hùng Liên Xô V. Karpukhin chỉ huy đã được điều đến khu vực Arkhangelsk, ngoại ô Moskva, nơi ở của các quan chức chóp bu Nga, để chuẩn bị thực hiện việc cô lập B. Yeltsin với những lực lượng ủng hộ ông ta vào sáng sớm ngày 19/8.

Sergei Goncharov - đại biểu Duma thành phố Moskva đã kể lại diễn biến của chiến dịch cô lập và bắt giữ Yeltsin, mà ông là người đã trực tiếp tham gia. Theo Gorcharov, sau khi đơn vị đã vào vị trí, V. Karpukhin báo cáo về Tổng hành dinh xin lệnh và nhận được chỉ thị: "Hãy chờ! Sẽ có hướng dẫn".

Đến rạng sáng, Karpukhin lại xin ý kiến và lại nhận khẩu lệnh: "Đợi nhé! Sẽ liên lạc sau!". Tuy vậy, Karpukhin vẫn quyết định cho đơn vị bí mật tiến sát đến ngôi làng nằm gần Arkhangelsk. Một vài người dân đi hái nấm sáng sớm, thấy lính đặc nhiệm Alpha ngụy trang khác thường với vũ khí trên tay, họ tỏ ra lo sợ, né tránh và quay về.

Biết đã bị lộ, Karpukhin tự quyết định cho đơn vị "chuyển sang vị trí của phương án 2", có nghĩa là sẽ tiến hành bắt giữ khi đối tượng xuất hiện. Mọi người lên xe đi thêm 2 km và ngụy trang lại cho phù hợp với địa hình. Tại vị trí mới theo phương án 2, sau khi triển khai đội hình có thể chặn các phương tiện để bắt giữ đối tượng, Karpukhin lại báo cáo xin chỉ thị. Lúc này là 6 giờ, trời đã sáng, các dòng phương tiện đang bắt đầu đổ về Moskva. Chỉ thị của Tổng hành dinh vẫn là: "Cứ chờ! Sẽ có hướng dẫn!".

Đến 7 giờ sáng, các xe công vụ có lực lượng bảo vệ đi kèm tiến về hướng Arkhangelsk. Họ là các nhân vật cao cấp - Quyền Chủ tịch Xôviết Tối cao Nga R. Khasbulatov, Bộ trưởng Báo chí và Truyền thông M. Poltoranin và một người nữa. Sau khi báo cáo, chỉ thị vẫn là: "Hãy đợi!". Cả đơn vị Alpha không hiểu cấp trên muốn gì ở họ và họ phải làm gì?

Vào lúc 8 giờ, Karpukhin được các nhân viên thông báo tin mới nhất: "Một đoàn gồm 2 chiếc xe Zil bọc thép, 2 chiếc Volga của B. Yeltsin và những người vừa mới đến có lực lượng bảo vệ hộ tống đang di chuyển ra quốc lộ. Chuẩn bị thực hiện chiến dịch!". Karpukhin xin phép Tổng hành dinh để hành động, ông lại nhận được chỉ thị: "Hãy đợi lệnh". Ông nổi cáu: "Đợi cái gì nữa? Chỉ 5 phút nữa là đoàn xe sẽ đi qua vị trí của chúng tôi". Lệnh vẫn là: "Phải đợi đã!".

Sau khi đoàn xe đã đi qua vị trí phục kích của Đội Alpha và mất hút khỏi tầm mắt họ, Karpukhin báo cáo và câu trả lời lần này: "Hãy đợi một chút, sẽ có chỉ thị ngay bây giờ!". Đúng 5 phút sau, lệnh mới rất rõ ràng: "Cử ngay một số sĩ quan trong đơn vị đến bảo vệ khu biệt thự ở Arkhangelsk. Những người còn lại trở về doanh trại ngay". Chỉ huy trưởng Alpha Karpukhin tỏ thái độ rất bất bình vì trong các chiến dịch của Alpha, tất cả các hoạt động phải được tính đến từng phút, còn lần này thì…

Từ trái qua phải: M. Gorbachev, B. Yeltsin và R. Khasbulatov.

Vậy là, thời điểm mà Ủy ban Nhà nước về tình trạng khẩn cấp (GKCHP) có thể giành thắng lợi, bị bỏ qua. Còn Yeltsin đã có đủ thời gian quý báu để tập hợp lực lượng và thực hiện các bước đi tiếp theo. Tình hình sau đó diễn ra như những quân bài Domino. Yeltsin leo lên xe tăng ở Nhà Trắng tuyên bố hành động của GKCHP là vi hiến. Buổi tối, trên truyền hình phát đi thông báo chấm dứt hoạt động của GKCHP.

Vì sao lại không có lệnh cách ly hay bắt giữ Yeltsin theo kế hoạch? Những người đứng đầu GKCHP, gồm cả Chủ tịch KGB Kryuchkov, đã không có câu trả lời cho câu hỏi này và, hiển nhiên, cũng chẳng ai trong số họ nhận trách nhiệm về mình. Rõ ràng, đây là trò chơi tay đôi hoặc tay ba.

Khi trả lời phỏng vấn báo chí Nga, Anatoly Lukyanov - Chủ tịch cuối cùng của Xôviết Tối cao Liên Xô nói rằng, GKCHP được thành lập vào ngày 28/3/1991 tại một cuộc họp có Gorbachev tham dự, còn cựu Phó tổng thống Liên Xô G. Yanayev - người đứng đầu GKCHP khẳng định: Tất cả các tài liệu của GKCHP đều được soạn thảo theo lệnh của chính Gorbachev.

Trả lời phỏng vấn tờ Komsomolskaya Pravda của Nga vào ngày 18/8/2011, cựu Bộ trưởng Báo chí và Truyền thông Nga M. Poltoranin nhận định: "Hai kẻ thù "không đội trời chung" Gorbachev và Yeltsin, trên thực tế, là những kẻ "cùng hội cùng thuyền". Hiển nhiên, Chủ tịch KGB Kryuchkov biết về mối quan hệ này của họ.

Theo nội dung cuộc nói chuyện giữa ông với người đứng đầu Tổng cục Tình báo của KGB L. Shebarshin, thì ngay từ tháng 6/1990, Kryuchkov đã quyết định đặt cược số phận của mình vào Yeltsin. Còn B. Yeltsin hiểu rất rõ rằng "cuộc đảo chính" do GKCHP tiến hành cho ông ta một cơ hội hiếm có để loại bỏ Gorbachev. Nhưng để làm được điều đó, Yeltsin đã phá tan Liên bang Xôviết.

Những người dọn đường của Gorbachev

Việc bổ nhiệm Eduard Shevardnadze và Vadim Bakatin là ví dụ điển hình về những "tính toán" của Gorbachev. Shevardnadze được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Ngoại giao ngày 1/7/1985.

Để hiểu rõ về Shevardnadze, cần xem lại nhận xét của cựu Tổng thống Mỹ G. H.W. Bush (Bush-cha): "Chúng tôi cũng không hiểu chính sách của Ban lãnh đạo Liên Xô. Chúng tôi đã dự định cam kết là các nước Đông Âu sẽ không bao giờ được gia nhập NATO và xóa hàng tỉ USD nợ. Tuy nhiên, Shevardnadze đã không mặc cả và đồng ý tất cả mà không có điều kiện tiên quyết nào. Điều tôi đang nói tới là khi hai bên bàn về việc phân định hải phận ở Alaska, nơi trước đó chúng tôi không còn hy vọng. Đây là món quà của Chúa".

"Món quà" mà cựu Tổng thống Bush (cha) nhắn đến là Hiệp ước đã được Shevardnadze ký với Ngoại trưởng Mỹ James Baker vào năm 1990, theo đó các quốc gia được tự do "tìm kiếm" ở khu mặt nước rộng hơn 47.000km² vùng biển Bering, nơi rất giàu khoáng sản và cá. Gorbachev đồng ý với thỏa thuận này và đã ngăn chặn mọi ý kiến coi "thỏa thuận này" là bất hợp pháp. Gorbachev và Shevardnadze chắc chắn không làm không công cho Mỹ.

Vadim Bakatin được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Bộ Nội vụ (MVD) Liên Xô vào tháng 10/1988. Khi bổ nhiệm Bakatin, Gorbachev nói: "Tôi không cần một bộ trưởng cảnh sát. Tôi cần một nhà chính trị". Sau hai năm, "nhà chính trị" này đã gây ra cho Lực lượng Cảnh sát Xôviết những tổn thất không thể khắc phục. Sĩ quan cảnh sát được biệt phái sang các cơ quan, tổ chức khác làm việc. Chính sách này đã đẻ ra tệ tham nhũng, sự cấu kết với các tổ chức tội phạm và tạo điều kiện cho các sĩ quan trụ cột rời MVD chuyển công tác sang các tổ chức kinh doanh. Đây là bước khởi đầu cho sự tan rã của MVD.

Một quyết định khác của Bakatin đã gây ra hậu quả tai hại cho lực lượng cảnh sát, đó là xóa bỏ mạng lưới đặc tình của lực lượng này. Một thực tế hiển nhiên, cảnh sát trên toàn thế giới đã và đang coi mạng lưới đặc tình là tai mắt của mình trong giới tội phạm. Nước Nga vẫn đang phải nếm trải những hậu quả của các quyết định ấy.

Bakatin còn giáng một đòn chí mạng vào MVD, khi cho tách lực lượng này thành 15 cơ quan riêng biệt theo các nước Cộng hòa. Bakatin đã "hoàn thành xuất sắc" nhiệm vụ và cơ bản đã "dọn dẹp" xong lực lượng cảnh sát.

Mua chuộc được các chính trị gia và tướng lĩnh

Để giúp Yeltsin nhanh chóng có được quyền lực vào năm 1991, người Mỹ đã không từ một thủ đoạn nào, trong đó có hoạt động mua chuộc các quan chức cao cấp trong giới chính trị và quân sự của Liên Xô, kể cả Gorbachev. Những chứng cứ mà Công tước Alexei Shcherbatov cung cấp đã chứng minh cho nhận định này.

A. Shcherbatov - Chủ tịch Liên minh các quý tộc Nga ở Mỹ, một người Mỹ có ảnh hưởng và có thể tiếp cận trực tiếp với Đại sứ Mỹ Robert Strauss tại Liên Xô khi đó, ông cũng là người đã có mặt trên chuyến bay từ Mỹ về Moskva vào đúng ngày xảy ra "cuộc đảo chính".

P. Grachev (trái) và Y. Shaposhnikov đã đứng về phía B.Yeltsin.

Trong một bài trả lời phỏng vấn được đăng trên tờ Đức tin, tờ báo có uy tín của đạo Chính thống, ông kể: "Tôi đã cố tìm hiểu các chi tiết về  "cuộc đảo chính". Sau đó vài ngày, tôi biết được nhiều điều: CIA đã chuyển tiền qua Đại sứ Strauss cho các tướng lĩnh quân đội mà ông ta đã mua được: Các sư đoàn lính dù Taman và Dzerzhisk đã đứng về phía Yeltsin.

Những người nhận số tiền lớn này là Tư lệnh Lực lượng lính dù Pavel Grachev (sau đó trở thành Bộ trưởng Quốc phòng Nga) và con trai Nguyên soái Y. Shaposhnikov. Shaposhnikov hiện nay đang sở hữu khối bất động sản tại miền Nam nước Pháp và một ngôi nhà ở Thụy Sĩ. Tôi được George Bailey, một người bạn lâu năm và có nhiều năm làm việc cho CIA, cho biết tổng số tiền được chuyển vào để "phân phát" ở Liên Xô lúc đó là hơn 1 tỉ USD.

Ít người biết rằng vào năm 1991, các máy bay đặc biệt dưới vỏ bọc chở hàng hóa ngoại giao đã chuyển tiền đến sân bay Sheremetyevo. Tiền được đóng thành từng gói theo mệnh giá 10, 20, 50 và đã được chuyển cho các nhà lãnh đạo chính phủ và quân đội.

Tham gia vào "cuộc đảo chính" là các cựu đại biểu của Hội nghị ở Shatagua: Tướng Chervov giúp "phân phát" tiền trong giới quân nhân. John Crystal - một trong những giám đốc "ngân hàng tin cậy", người mà tôi biết rất rõ, đã chuyển số tiền của CIA vào Liên Xô qua ngân hàng của mình. Hóa ra, nếu hối lộ được các quan chức bằng các khoản tiền lớn, thì việc xóa bỏ Liên Xô không khó".

Cần phải nhấn mạnh rằng cuộc trao đổi về những nội dung trên đây giữa phóng viên tờ Đức tin và Công tước Shcherbatov, một người được coi là "nhân chứng của lịch sử nước Nga huyền thoại", diễn ra ở New York, trong ngôi nhà ở Manhattan vào mùa hè năm 2003.

M. Gorbachev cũng không phải là trường hợp ngoại lệ. Vào giai đoạn đó, ông ta suy tính không phải về việc bảo vệ sự toàn vẹn của Liên Xô, mà là phải làm thế nào để đảm bảo cho tương lai của mình. Không phải ngẫu nhiên mà người có nhiều năm phụ trách việc bảo vệ Gorbachev, tướng KGB Vladimir Medvedev đã nói khéo rằng, hệ tư tưởng cơ bản của ông ta là tự sinh tồn. Hiển nhiên ông ta đã kiếm được những khoản tiền rất lớn.

Lễ cưới "khiêm tốn" của cô cháu gái Ksenia vào tháng 5/2003 chứng minh một phần nào đó về khả năng tài chính của Gorbachev. Hôn lễ được tổ chức tại nhà hàng Gostiny Dvor, thuộc hàng sang trọng bậc nhất ở Moskva có hàng rào bảo vệ mặc trang phục cảnh sát. Tiệc cưới, theo mô tả của các phương tiện truyền thông, "không quá mức". Đồ ăn nguội có món pate gan ngỗng và quả sung, trứng cá đen ướp lạnh với bánh xèo nóng, thịt gà với nấm được tẩm bột từng lớp mỏng.

Ngoài ra, khách còn được thưởng thức các món gà gô và môi nai Bắc Âu rán… Điểm nhấn của bữa tiệc là chiếc bánh kem 3 tầng trắng như tuyết, cao 1,5m. Không còn nghi ngờ gì nữa, trong tương lai gần, ông ta còn có thể tổ chức cho các cháu của mình không chỉ một buổi lễ tương tự như vậy.

Năm 2007, Gorbachev đã mua lại một lâu đài tráng lệ ở Bavaria, miền Nam nước Đức, là nơi ông ta cùng sống với những người thân trong gia đình. Còn lâu đài Hubertus, nơi mà trước đó hai tòa nhà lớn được dành cho trại trẻ mồ côi Bavaria, đứng tên con gái ông ta là Irina Virganskaya. Thêm vào đó, ông ta còn đang sở hữu hoặc sử dụng hai tòa biệt thự khác ở nước ngoài. Một ở San Francisco, một ở Tây Ban Nha (gần biệt thự của ca sĩ V. Leontiev). Ông ta còn có bất động sản ở Nga - biệt thự ở ngoại ô Moskva("Sông Moskva 5") với diện tích 68 ha.

Gorbachev và những kẻ đồng lõa chắc chắn không thoát khỏi sự trừng phạt. Ngoài tòa án của quốc gia, còn có tòa án khác, dù sớm hay muộn, sẽ phán quyết: Gorbachev là kẻ phản bội nguy hiểm nhất của thế kỷ XX. Khi đó, cả Bộ Ngoại giao Mỹ và CIA chắc chắn không giúp được ông ta. HTC Theo CAND.COM

Tổ chức tình báo KGB đã bị phá nát như thế nào?

• 03:13 20/07/2013

Chỉ hơn 4 tháng sau khi được cử làm lãnh đạo Ủy ban An ninh Nhà nước Liên Xô (KGB), kẻ tội đồ Vadim Bakatin đã thẳng tay phá nát cơ quan tình báo huyền thoại, góp phần biến âm mưu xóa sổ Liên bang Xôviết của Mikhail Gorbachev thành hiện thực.

Sau khi M. Gorbachev trở thành Tổng bí thư đảng Cộng sản Liên Xô (KPSS) vào đầu tháng 3/1985, Bí thư Khu ủy Kemerovo V. Bakatin được điều về làm việc tại Học viện Khoa học Xã hội trực thuộc Ủy ban Trung ương KPSS ở Moskva.

Chưa đầy 3 năm sau, V. Bakatin đã được M. Gorbachev ưu ái cất nhắc lên chức vụ Bộ trưởng Bộ Nội vụ, thay thế Alexander Vlasov được "đôn" lên làm Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Cộng hòa Liên bang Nga. Trong thực tế, người đứng đầu Bộ Nội vụ là một nhân vật đầy quyền thế ở lĩnh vực đối nội, giúp M. Gorbachev củng cố vị trí tối thượng của mình.

Trong cuộc chính biến bất thành của Ủy ban Nhà nước về tình trạng khẩn cấp (GKChP) vào cuối tháng 8/1991, đương kim Chủ tịch KGB Vladimir Kryuchkov (1924-2007), 1 trong 8 thành viên cao cấp đồng sáng lập GKChP do Phó tổng thống Liên Xô Gennady Yanayev (1937-2010) đứng đầu đã bị bắt giữ, V. Bakatin liền "nhảy" sang nắm giữ cơ quan trọng yếu này.

Kế đến, V. Bakatin thường công khai phàn nàn về cuộc đời đầy trắc ẩn trong các cuộc họp ban lãnh đạo KGB, ví dụ như ông nội đã bị các cấp trong KPSS bức hại, nhưng lại cố tình không đả động tới sự nghiệp thăng tiến "như diều gặp gió" của mình.

Hàng ngũ cấp dưới công tác tại KGB lúc ấy luôn bất ngờ trước những quyết định "trái khoáy" của viên sếp mới. Tiêu biểu là việc thực hiện kế hoạch bảo kê thu tiền từ các tổ chức tội phạm, kể cả với giới phạm nhân muốn được phóng thích nhằm bổ sung kinh phí cho các hoạt động thuộc phạm trù an ninh quốc gia và tố tụng hình sự (?!).

Sau khi đã có thực quyền trong tay, V. Bakatin bắt đầu áp dụng chiêu bài "cải tổ" do M. Gorbachev khởi xướng, sa thải tới 90% số lượng các sĩ quan và nhân viên thuộc biên chế KGB, khiến ông ta trở thành một nhân vật khét tiếng trên chính trường qua biệt danh "kẻ dọn dẹp".

Hành động bỉ ổi nhất là V. Bakatin đã đứng ra tổ chức một chiến dịch mang mật danh "Bồ câu trắng" dưới sự tư vấn của Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA), để giả danh dân chúng rầm rộ viết thư gửi tới Văn phòng Tổng thống, tạo dựng và tố cáo những hành vi "khuất tất" của các cán bộ KGB, góp phần làm giảm uy tín của cơ quan an ninh hàng đầu đất nước.

Trong cuốn sách có tựa đề "Sự cứu rỗi của KGB" phát hành sau khi đã về hưu, V. Bakatin trơ trẽn thừa nhận rằng: "Mục đích của công cuộc cải tổ không chỉ làm mục ruỗng, mà còn hủy hoại mọi cơ cấu nền móng khiến KGB không có cơ may phục hồi".

Hệ quả là đa phần những cán bộ an ninh dày dạn kinh nghiệm nhất đã lặng lẽ rời KGB, chuyển sang lĩnh vực bảo vệ giới chính khách thuộc đủ các đảng phái khác nhau, hoặc tháp tùng những nhà tài phiệt trọc phú mới phất. Riêng những nhân vật kiên trung như Anh hùng Liên Xô Benjamin Maksenkov, hay nhà phân tích hàng đầu Basil Morgachev chuyên tổ chức các chiến dịch phản gián thành công trên địa bàn châu Âu đã bị thủ tiêu.

V.Bakatin (giữa, đeo cà vạt) trong lễ nhậm chức của Tổng thống Nga B. Yeltsin đầu tháng 7/1991.

Nhưng "chiến tích" tệ hại nhất của V. Bakatin trên cương vị Chủ tịch KGB, là tiết lộ cho Đại sứ Mỹ Robert Strauss bản sơ đồ chi tiết các thiết bị theo dõi và nghe lén siêu hiện đại, mà Cơ quan An ninh Xôviết bí mật lắp đặt tại địa điểm mới của Tòa đại sứ Mỹ ở Moskva. Hành vi "động trời" này khiến cả ban lãnh đạo Liên Xô ngỡ ngàng..

Ngoài việc làm tan rã tổ chức KGB song hành với sự gia tăng của nạn tội phạm trên khắp đất nước, V. Bakatin còn tích cực thực hiện mưu đồ của quan thầy M. Gorbachev khiến thể chế Liên Xô nhanh chóng sụp đổ. Ngay từ khi còn giữ cương vị đầy quyền uy ở Bộ Nội vụ, đích thân Bakatin đã khơi mào cho sự ly khai của các nước cộng hòa trong vùng Baltic, cũng là những địa danh đầu tiên tách ra khỏi Liên bang Xôviết.

Trong một phiên họp cuối năm 1990 của Hội đồng Xôviết Tối cao Liên Xô, Đại tá Victor Alksnis, Trưởng phân cục KGB tại Cộng hòa XHCN Estonia, cũng là thành viên Ủy ban Bảo vệ Hiến pháp và Quyền công dân của Quốc hội, đã một mực đòi Bộ trưởng Nội vụ V. Bakatin phải từ chức, bởi đã trang bị vũ khí cho các nhóm dân tộc ly khai bất hợp pháp trên nhiều vùng trong lãnh thổ Liên Xô.

Còn V. Bakatin lại lên tiếng "phản pháo" rằng: "Cơ quan nội vụ không can thiệp vào các sự kiện chính trị, cũng như không tham gia vào việc tranh chấp quyền lực giữa các nước cộng hòa với Chính phủ Liên bang"(!). Sau đó, V. Bakatin chẳng những không mất chức, mà còn được M. Gorbachev cử làm thành viên Hội đồng An ninh trực thuộc tổng thống.

Tới cuối năm 1991, khi Cộng đồng Các quốc gia độc lập (SNG) hình thành, V. Bakatin trở thành người đứng đầu một cơ quan mới mang danh Dịch vụ An ninh Liên cộng hòa (SMBs), cũng là tổ chức kế nhiệm KGB. Trong thực tế SMBs được liệt vào dạng "hữu danh vô thực", tồn tại chưa đầy 2 tháng rồi lặng lẽ cáo chung. Đây là chức vụ cuối cùng của kẻ tội đồ trước khi hồi hưu.

Là một nhân vật cáo già biết tận dụng bối cảnh lộn xộn thời hậu Xôviết, V. Bakatin đã nhanh chân nhận lãnh trách nhiệm làm người đứng đầu Ngân hàng Đô thị, một tổ chức tài chính rắp tâm ăn cướp số tiền tiết kiệm khổng lồ tích lũy bấy lâu của hàng trăm nghìn người dân Moskva. Đồng thời kẻ láu cá V. Bakatin cũng trở thành ủy viên Hội đồng cố vấn của Công ty Capital Vostok liên doanh giữa Nga và Thụy Sĩ, chuyên đầu tư xây dựng các quần thể nghỉ dưỡng cao cấp, cũng như trụ sở văn phòng xa xỉ trải dọc ven bờ biển Đen.

Ngoài ra, viên cựu Chủ tịch KGB còn kiếm bộn tiền qua vai trò tư vấn cho Công ty cổ phần Baring Vostok Capital Partners, hoạt động trong các lĩnh vực hàng đầu như dầu khí, sản phẩm tiêu dùng, công nghệ viễn thông và tài chính ở cả Nga lẫn SNG. Nhờ thế lực từ người cha, cậu con trai cả Dmitry Bakatin mới 30 tuổi đã đảm nhiệm chức Giám đốc Ngân hàng Renaissance Capital, chuyên đầu tư vào các thị trường mới nổi do nhà tài phiệt truyền thông Boris Jordan sáng lập.

Hiện thời "doanh nhân thành đạt" D. Bakatin đang là Giám đốc điều hành tổ hợp đa ngành nghề Sputnik cũng thuộc sở hữu của B. Jordan; đồng thời D. Bakatin còn là thành viên Ban chấp hành Hiệp hội Hợp tác kinh doanh Nga-Mỹ.

Để tránh búa rìu dư luận về việc làm tan rã tổ chức KGB hùng mạnh, trong 2 năm kế tiếp sau khi về hưu, tội đồ V. Bakatin đã đưa cả gia đình sang Mỹ "ở ẩn", tá túc trong ngôi nhà của người "cùng hội cùng thuyền" O. Kalugin tại tiểu bang Alabama.

Sở dĩ V. Bakatin dễ dàng có thị thực nhập cảnh vào Mỹ là nhờ hành động "tâng công" với Đại sứ R. Strauss trước kia. Còn bản thân O. Kalugin đã bị Tòa án binh của Quân khu Moskva xử vắng mặt trong năm 2002, cùng bản án 15 năm tù về tội phản quốc vì làm gián điệp cho phương Tây

Theo An Ninh Thế Giới 

Cuộc chiến nghe lén và món quà KGB tặng Đại sứ Mỹ

19/06/2016 - 05:45 (GMT+7)

Việc làm tệ hại nhất trên cương vị Chủ tịch cuối cùng KGB, V. Bakatin góp phần khiến thể chế Liên Xô sụp đổ.

Bản vẽ chi tiết tòa nhà đại sứ kèm theo những vật lạ Chủ tịch cuối cùng của KGB, Vadim Bakatin

“Món quà quý giá của người đứng đầu cuối cùng KGB tặng Đại sứ Mỹ là gì?”. Đó là nguyên văn bài viết đăng trên tờ Độc Lập của Nga số ra gần đây nói về “chiến tích” tệ hại nhất mà Chủ tịch KGB đã làm trước khi Liên Xô tan rã.
“Cuộc chiến điện tử”
Cho mãi tới hơn 20 năm sau, kể từ khi chính sách cải tổ của Gorbachev sụp đổ, người dân Xô Viết mới bàng hoàng biết tin Vadim Bakatin, vị Chủ tịch cuối cùng của KGB (Ủy ban An ninh Quốc gia Liên Xô), đã trao cho Đại sứ Mỹ tại Moscow Robert Strauss món quà đặc biệt, gồm 74 bản sơ đồ chi tiết các thiết bị theo dõi và nghe lén siêu hiện đại, mà Cơ quan An ninh Xô Viết bí mật lắp đặt tại địa điểm mới của Tòa đại sứ Mỹ ở Moscow. Hành vi động trời này khiến cả ban lãnh đạo Liên Xô lẫn KGB ngỡ ngàng bởi nó “vô tiền khoáng hậu” trong lịch sử chính trị cũng như tình báo Xô Viết.
Câu chuyện bắt đầu vào cuối thập niên 60 của thế kỷ trước, khi Bộ Ngoại giao Liên Xô nhận được khoản ngân sách để xây mới hơn hai chục đại sứ quán ở nước ngoài. Cùng trong thời gian này, Mỹ cũng khởi công xây dựng công trình tương tự tại Moscow. Cả Washington và Moscow đều hiểu rõ và bắt đầu triển khai các biện pháp đối phó, thanh tra, giám sát, theo dõi chặt chẽ hành động của các thợ xây dựng địa phương tại tất cả các hạng mục công trình. Tuy nhiên, trên thực tế không thể nào làm xuể, bởi trên công trường xây dựng rất đông người tham gia, thuộc các chuyên ngành khác nhau, lao động thường xuyên phải thay đổi do nhu cầu của dự án.
Đối với công trình xây dựng sứ quán ở Moscow được đặt dưới sự kiểm soát toàn diện của KGB. Cơ quan an ninh thực hiện kết hợp công tác nghiệp vụ, kỹ thuật, tổ chức những sự vụ lộn xộn nhằm cản trở các chuyên gia Mỹ kiểm tra, kiểm kê các vật liệu xây dựng nhập khẩu và các bộ phận đúc sẵn được chở đến từ các nhà máy bê tông ngoại ô Moscow. Còn tại Thủ đô Washington DC, việc xây dựng tòa sứ quán mới của Liên Xô do một công ty tư nhân lớn nhất của Mỹ đảm nhận.
Tại Moscow, chuyên gia Mỹ cũng bắt đầu một cuộc kiểm tra hệ thống các kết cấu xây dựng. CIA đã phát hiện những mẩu dây cáp xoắn vào nhau và những thiết bị lạ được làm từ kim loại, đây là những vật dụng về nguyên tắc không được phép đưa vào. Phía Mỹ gọi đây là “tai mắt điện tử KGB”. Để đáp lại, tháng 2/1980 tại Mỹ, các nhà ngoại giao Liên Xô đã công bố báo cáo, phát hiện hơn một chục thiết bị nghe lén được Mỹ cài đặt trong công trình đại sứ quán tại Moscow, thậm chí còn tìm thấy những con rệp trong lõi một cột bê tông lớn, trên đó còn ghi cả dòng chữ tục tĩu.

Đích thân Đại sứ Mỹ đã đến gặp và trao cho Gorbachev những bức ảnh về các vật dụng khả nghi trong khung của các tòa nhà đang xây dựng. Ông Gorbachev tuy bối rối nhưng cố xoa dịu bằng cách ra lệnh cho Chủ tịch KGB Kryuchkov ngay lập tức dừng tất cả các công việc theo dõi xây dựng sứ quán vào năm 1986.
Món quà Vadim Bakatin là gì?
Lối thoát bế tắc trên vụt đến một cách tình cờ, nói đúng hơn, Vadim Bakatin đã vô tình được đặt vào vị trí chiếc ghế chủ tịch KGB và được sự ủy nhiệm của hai vị tổng thống lúc đó là Yeltsin và Gorbachev, Bakatin đã trao lại cho Đại sứ Mỹ tại Moscow một bộ các bản vẽ cùng bản hướng dẫn ngắn gọn viết trên một tờ giấy, trong đó liệt kê, đánh dấu các cây cột, xà, dầm có đặt các trang thiết bị đặc biệt cũng như các thiết bị được ký hiệu bằng những thuật ngữ đặc biệt.
Điều gì đã thúc đẩy Bakatin làm điều này? Nhiều người phỏng đoán, có thể Bakatin muốn làm hài lòng Gorbachev và Yeltsin, hoặc cũng có thể là do các cố vấn Mỹ ở Moscow lúc đó gợi ý. Và cũng không loại trừ sự nông nổi thường tình của vị chủ tịch cuối cùng của KGB, khi không hiểu hết tầm quan trọng về hành động của mình, hoặc cũng có thể đơn giản là do Bakatin muốn thể hiện sự khác thường vào thời điểm mà các trò chơi chính trị đang đi vào đoạn kết.
Với việc làm tệ hại nhất của mình trên cương vị Chủ tịch cuối cùng KGB, V. Bakatin đã góp phần khiến thể chế Liên Xô nhanh chóng sụp đổ. Trước đó, ngay từ khi còn giữ cương vị đầy quyền uy ở Bộ Nội vụ, đích thân Bakatin đã khơi mào cho sự ly khai của các nước cộng hòa trong vùng Baltic, cũng là những địa danh đầu tiên tách ra khỏi Liên bang Xô Viết.
Liên quan đến “món quà Bakatin”, nhiều người cho rằng, phía Mỹ đã quá rõ những mưu mẹo của KGB cho nên không thể tin hoàn toàn vào những tài liệu mà KGB đã trao và cho rằng, người Nga có thể còn những hệ thống tiếp nhận thông tin khác chưa triển khai, đang chờ đến thời điểm thích hợp mới đưa vào sử dụng.

Khắc Nam