Theo Diệu Linh (Gia đình & Xã hội)

Tuyệt kỹ phái võ “hổ trảo” vang danh khắp thiên hạ

(Văn hóa) - Sinh ra trong lòng mảnh đất “oai linh” thú dữ, người anh hùng Hai Yên đã luyện nên tuyệt chiêu “hổ trảo” khiến cho bọn giặc Pháp xâm lược lúc bấy giờ phải khiếp sợ. Và cả khi bị chúng bắt tội đày ra Côn Đảo , ông vẫn âm thầm tầm thụ võ đạo của các nhà cách mạng yêu nước ngay trong nhà tù thực dân.
Tiếng tăm về người anh hùng võ nghệ xuất chúng thôn vườn trầu đã lan ra khắp Lục tỉnh Nam kỳ. Để đến mai sau, người kế tục sự nghiệp của ông đã lập ra môn phái Võ lâm vườn trầu vang danh võ lâm, đóng góp to lớn vào tinh hoa võ thuật cổ truyền dân tộc.
Vang danh mười tám thôn vườn trầu
Đầu thế kỷ 17, Mười tám thôn vườn trầu xưa, còn gọi là Thập bát phù viên hình thành do quá trình di dân từ Đàng Ngoài vào khai phá, lập nghiệp ở vùng Bà Điểm, Hóc Môn (thuộc Gia Đình cũ, nay là TP.HCM). Đây là vùng đất vốn hoang sơ bởi núi rừng bạt ngàn và nhiều thú dữ, đặc biệt là loài cọp tinh. Vì vậy, trong dân gian thường truyền miệng câu: “Hung dữ như cọp vườn trầu”. Bởi thế, những người dân đi khai phá nơi đây thường có tinh thần đoàn kết, luyện tập võ thuật để cùng nhau chiến đấu chống lại thú rừng. Đến đầu thế kỷ 19, Mười tám thôn vườn trầu đã trở thành một vùng dân cư trù phú với những phiên chợ trầu sầm uất. Khi đất nước sa vào vòng lệ thuộc Pháp, chính nơi đây là chiếc nôi cách mạng đầu tiên với những anh hùng hào kiệt vang danh làm bọn thực dân phải khiếp sợ.
Thời bấy giờ, khi giặc Pháp đang ra sức áp bức, bóc lột dân chúng, ở mười tám thôn vườn trầu xuất hiện ba anh hùng hảo hán trấn danh khắp một vùng, trong đó có người anh hùng Hai Yên. Sớm được học võ nghệ từ người chí sĩ cách mạng Phan Văn Hớn (còn gọi là Quản Hớn), chàng trai trẻ Hai Yên trở nên tinh thông võ thuật đánh trận, cùng sư phụ của mình đứng ra bênh vực cho dân lành, chống lại cường hào, ác bá. Lúc này, tên quan cai quản vùng Bà Điểm là Đốc Phủ Ca, tay sai thực dân hết sức tàn ác, áp bức, vơ vét con dân thậm tệ. Bị người anh hùng Hai Yên được người dân tôn sùng, nhiều lần “dằn mặt” mình mà không làm gì được, tên Đốc phủ Ca lấy cớ khép tội loạn vào ông và sư phụ Quản Hớn rồi cho Pháp đày ra Côn Đảo. Tại đây, ông lại được cơ hội gặp gỡ với nhà cách mạng lớn của dân tộc, đó là cụ Phan Chu Trinh. Nhìn thấy khí chất vượt trội và tinh thần trượng nghĩa của chàng trai trẻ, Phan Chu Trinh liền nhận ông làm con nuôi và truyền dạy hết những bí kíp võ thuật của mình. Thế là, trong thời gian 5 năm đằng đẵng ở nhà tù thực dân, Hai Yên đã âm thầm đêm đêm tập luyện võ công để chờ ngày tự do.
Sau khi ra khỏi tù Côn Đảo, ông như một “mãnh hổ” trở lại võ lâm với trọng trách cách mạng. Thực dân Pháp càng áp bức, nhân dân ở mười tám thôn vườn trầu càng như một chảo lửa, sẵn sàng nhấn chìm bọn ngoại xâm. Thực hiện lối đánh du kích, ông Hai Yên dẫn đội quân cách mạng chiến đấu ngoan cường với bọn tay sai và quân đội Pháp. Những móng vuốt từ tuyệt kỹ hổ trảo mà ông khổ luyện bấy lâu đã làm nên những trận đánh vang dội, khiến bọn tay sai khiếp vía khi nhắc đến tên Hai Yên. Hằng đêm, đội quân du kích được ông truyền dạy võ nghệ ngày càng thu hút nhiều người dân đến đầu quân. Dần dần, thế lực cách mạng ngày càng hùng mạnh, ông cùng với sư phụ Quản Hớn chuẩn bị lực lượng khởi nghĩa tiêu diệt bọn tay sai bán nước. Năm 1885, khởi nghĩa thắng lợi, Đốc Phủ Ca bị giết chết, đem bêu đầu trước chợ Hóc Môn trong sự reo hò của dân chúng thôn vườn trầu.
Sự thắng lợi vẻ vang của quân cách mạng đã làm tiếng tăm người anh hùng Hai Yên vang khắp Lục tỉnh Nam kỳ thời ấy. Sau này, khi cháu nội ông là Nguyễn Văn Tư, khi đó mới 9 tuổi đã được ông truyền lại hết tuyệt kỹ và tâm huyết võ thuật của mình. Vốn “con nhà nòi” lại thông minh, chịu khó nên cậu bé lĩnh hội rất nhanh và hấp thụ tinh hoa võ học gia truyền. Đến năm 1990, võ sư Nguyễn Văn Tư chính thức thành lập môn phái Võ lâm vườn trầu ở chính nơi vùng căn cứ địa cách mạng nổi danh một thời.
Vị chưởng môn cùng tuyệt kỹ “hổ trảo” võ lâm vườn trầu
Sau khi khai sinh võ lâm vườn trầu, võ sư Nguyễn Văn Tư (SN 1947) lập võ đường tại xã Tân Quý Tây (huyện Bình Chánh, TP.HCM) thu hút đông đảo những môn sinh trong và ngoài các vùng lân cận đến rèn luyện. Với mong muốn học hỏi tinh hoa võ thuật môn phái khác, ông đã tìm đến sư phụ Đoàn Tâm Ảnh để hấp thụ võ công của vị đại sư. Vì vậy, kỹ thuật võ lâm vườn trầu càng lúc phát triển và ngày càng hoàn thiện, nối nghiệp cha ông làm rạng danh võ công gia truyền nơi thôn vườn trầu năm xưa.
Vị võ sư tóc đã hoa râm  Nguyễn Văn Tư tiết lộ bí kíp “hổ trảo” làm rạng danh võ lâm vườn trầu năm nào: “Nó dựa trên Tứ tượng bộ pháp căn bản của môn phái. Đó là bộ di chuyển, những bước chân linh hoạt trái, phải, lui, tới nhằm dụ cho đối tượng tấn công, kết hợp với đòn tay, chân đánh vào những huyệt đạo hạ gục đối thủ. Khi tấn công, bàn tay với móng vuốt khép chặt lại được tôi luyện với sức mạnh như mãnh hổ dùng để chụp, xé, khiến quân thù khi xưa khiếp đảm là vì vậy. Ngoài ra còn có “long trảo”, tức là mở rộng các khớp ngón tay để vồ, vuốt con mồi tới khi mệt lả thì thôi. Với tuyệt chiêu này, ta không cần tiêu tốn sức lực mà có thể dễ dàng đốn ngã đối phương trong tích tắc”.
Theo ông, muốn luyện thành tuyệt kỹ này đòi hỏi môn sinh phải hết sức kiên trì, khổ luyện. Trước tiên là phải luyện nội công và khí công, nhằm đả thông kinh mạch (nham mạch và đốc mạch) tạo thành dòng chu thiên. Theo đó, võ sinh phải ngồi thiền tập trung tư tưởng và hít thở vận nội công vào thời điểm âm dương giao hợp, tức 11h đêm đến 1h sáng hôm sau. Cũng bởi lẽ đó, anh hùng Hai Yên năm nào thường chỉ tập võ ban đêm để luyện thành bí kíp. Tiếp đó, để có bàn tay cứng như sắt như sức mạnh từ móng vuốt của hổ vồ cần phải luyện “Thiết sa chưởng”, tức dùng bàn tay để “chặt” gạch nung. Tuy nhiên không phải ai cũng có thể làm được, chỉ có người luyện võ thực sự mới thành công. Ngoài ra, không thể không kể đến phương pháp “Thượng quán công” từ vị anh hùng xưa truyền lại cho những lớp môn sinh ngày nay. Người luyện võ thực hiện động tác cuốn, thả dây gắn trên một khúc cây, phía dưới có gắn một cục chì nhỏ, tưởng chừng như dễ dàng nhưng nó đòi hỏi sự kiên trì rất cao. Làm như thế liên tục trong một thời gian sẽ tạo được sức mạnh vô cùng cho đôi cánh tay, không có đối thủ.
Võ lâm vườn trầu có tất cả 70 bài quyền, trong đó có những bài vô cùng đặc sắc cho môn phái như: Long hổ quyền (hổ trảo), Thanh long thám trảo (long trảo), Viên tử hiến đào, Ngư hầu điểm huyệt (thế đánh của loài khỉ), Liên hoàn thập bát cước (18 thế đá cơ bản),… Về binh khí, với tinh thần võ trận, võ lâm vườn trầu xưa chủ yếu dùng côn, lưỡi liềm, đoản côn (khúc cây) để thực hiện lối đánh du kích của anh hùng Hai Yên, đụng giặc chỗ nào đánh chỗ đó. Qua năm tháng, võ sư Nguyễn Văn Tư đã phát triển và sử dụng nhiều loại binh khí đặc sắc về chiến đấu. Trong đó, có Giác long phong vũ đao là loại binh khí với tính sát thương rất cao, chỉ những người lên cấp bậc huấn luyện viên mới được phép sử dụng.
Giờ đây, khi cuộc đấu tranh ái quốc chống giặc ngoại xâm đã đi qua, nhưng tinh thần của người anh hùng võ lâm thôn vườn trầu năm nào vẫn là tôn chỉ hoạt động của môn phái hôm nay: “Rèn luyện thân thể và trừng trị những kẻ xấu hiếp đáp người dân”. Võ lâm vườn trầu hiện có 4 võ đường ở các tỉnh lân cận TP.HCM. Những học trò sau này của ông tham gia đấu đài và nổi danh võ lâm khắp các tỉnh miền Tây. Và lão võ sư Nguyễn Văn Tư dù đã vào tuổi xế chiều vẫn đang tiếp tục truyền dạy võ lâm vườn trầu cho các môn sinh của mình, giữ lửa tinh hoa võ thuật cổ truyền cho lớp trẻ mai sau.
(Theo Gia Đình)

Truyền nhân “Bát quái côn” trong giới võ thuật cổ truyền Việt Nam

(Văn hóa) - “Bát quái côn” đã trở thành một trong 10 bài quyền bắt buộc tại các cuộc thi quyền của võ cổ truyền Việt Nam sau một cuộc nghiên cứu, bình chọn rất cẩn trọng của gần 100 võ sư, huấn luyện viên tại Hội nghị chuyên môn toàn quốc lần thứ 3 do Liên đoàn Võ cổ truyền Việt Nam tổ chức ở TP Hồ Chí Minh cuối 4-1995.
Vượt qua giới hạn nội tộc từ thời xa xưa,“Bát quái côn” đã trở thành một trong 10 bài quyền bắt buộc tại các cuộc thi quyền của võ cổ truyền Việt Nam sau một cuộc nghiên cứu, bình chọn rất cẩn trọng của gần 100 võ sư, huấn luyện viên tại Hội nghị chuyên môn toàn quốc lần thứ 3 do Liên đoàn Võ cổ truyền Việt Nam tổ chức ở TP Hồ Chí Minh cuối 4-1995.
1. Tình cờ nghe đến bài quyền “Bát quái côn” với nhiều tình tiết giàu sức hấp dẫn sau cuộc trò chuyện bên ly cà phê với một bậc “lão làng” trong giới võ cổ truyền Việt Nam, tôi tìm về thôn Mỹ Thạnh Đông, xã Hòa Phong, huyện Tây Hòa, tỉnh Phú Yên để gặp võ sư (VS) Trương Hùng  – người được coi là truyền nhân chính thức và đã có công quảng bá “Bát quái côn” trong giới võ thuật cổ truyền Việt Nam.
Sau vài phút trầm tư, VS Trương Hùng kể lại: “Bậc sư tổ đã truyền dạy bài quyền “Bát quái côn” là cụ Hoàng Dền, quê ở Nghệ An, ông còn có tên gọi khác là Huỳnh Sáu. Cách đây hơn bảy thập kỷ, trong hành trình vào phương Nam mưu sinh giữa năm 1945, chàng trai Hoàng Dền lúc bấy giờ đã dừng lại làng quê phía tả ngạn hạ lưu sông Đà Rằng.
Khi đó ông kết duyên với một cô gái chân quê ở nơi này, là cô ruột của tôi  – bà Trương Thị Thanh,  người con thứ sáu của cụ Trương Đống ở thôn Đông Phước, xã Hòa An, huyện Phú Hòa, tỉnh Phú Yên bây giờ. Theo lời kể của cha và chú tôi thì từ thời xưa, cụ Dền đã từng học ở trường võ Thiếu Lâm Tự bên Trung Quốc.
Với khả năng ứng biến nhanh nhạy, thể lực tốt nên chẳng bao lâu ông trở thành một võ sĩ có kỹ năng cao cường, lão luyện, nội công thâm hậu. Trong thời gian dài mấy chục năm sinh sống ở vùng quê Hòa An, ban ngày ông cùng người vợ lặng lẽ mưu sinh bằng nghề trồng dâu, ươm tơ, dệt lụa, ban đêm mở lò võ để truyền dạy nhiều bài quyền thế, binh khí cho một số võ sinh là thanh niên trong làng nhưng tuyệt nhiên không hề đề cập đến bài quyền “Bát quái côn”.
Mãi đến sau này – khi đã nhập môn võ cổ truyền từ người thân hơn chục năm, tôi mới biết trong số những bài quyền thế nổi bật như “Bát quái côn”, “Bát quái kiếm”, “Dương hoa côn”, “Lệ hoa thương”, “Song long kiếm”, “Long vương xuất thế”…
Chỉ tay về phía bức vách trưng bày hình ảnh, văn bằng chứng nhận chuyên môn võ thuật, VS Trương Hùng kể tiếp: “Tôi đến với nghiệp võ năm mười tuổi nhưng không thụ giáo từ cha ruột là Trương Ngổ, mà chú ruột Trương Hường là người trực tiếp truyền dạy những bài võ đã học của cụ Hoàng Dền bằng tất cả tâm huyết và khát vọng bảo tồn bài quyền “Bát quái côn” trong nội tộc. Với niềm đam mê võ thuật kết hợp với những nỗ lực khổ luyện, đến ngày 11-12-2011 tôi đã được Liên đoàn Võ thuật cổ truyền Việt Nam cấp bằng VS”.
Cho tới nay đã gần chín thập kỷ trôi qua nhưng những câu chuyện về cố VS Trương Hường – cây đại thụ trong làng võ cổ truyền ở Phú Yên vẫn được truyền tụng trong giới võ thuật bằng sự kính phục tài năng và tinh thần võ sĩ đạo của ông gắn liền với nhiều bài quyền thuật, binh khí, trong đó có “Bát quái côn”. Giới võ cổ truyền ở Phú Yên từng kể rằng, vào tầm giữa năm 1930, ông Trương Hường bước lên sàn đài với tư cách võ sĩ khi mới 16 tuổi nhưng đã “hạ gục” nhiều võ sĩ tên tuổi đến từ một số tỉnh, thành ở miền Trung lúc bấy giờ.
Những năm đầu thập kỷ 60, Bảy Cọp là võ sĩ nổi tiếng ở miền Nam, từng “hạ gục” nhiều võ sĩ cứng cựa trên sàn đài. Có lẽ vì thế nên Bảy Cọp luôn tỏ thái độ ngạo mạn, tự coi mình là người không có đối thủ.
Chạm tự ái khi vấp phải cá tính của Bảy Cọp, VS Trương Hường tự tin và bản lĩnh khi bước lên sàn đài với 10 hiệp đấu theo quy định. Tài năng và sự khổ luyện của ông đã khiến cho Bảy Cọp rơi xuống khỏi sàn đài ở hiệp thứ 6 bởi cú “Song long cước” hết sức ngoạn mục.
Lần khác, Sư đoàn Mãnh Hổ của Đại Hàn tổ chức thi đấu võ đài biểu diễn ở sân vận động Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên để tạo uy thế cho môn võ Taekwondo. Trận đấu vừa khép lại, đám binh lính, sĩ quan kéo nhau lên một quán giải khát ở công viên Diên Hồng dưới chân núi Nhạn – nay thuộc địa bàn phường 1, TP Tuy Hòa.
Chứng kiến hình ảnh họ ngồi hí hố, lớn tiếng tự bốc phét với nhau về trình độ võ thuật của người này, kẻ kia trong môn phái Taekwondo nhưng lại giở chiêu “quỵt nợ” mấy chai Coca của người chủ quán hiền lành, ông Trương Hường ngồi cạnh đó không kiềm chế nổi cơn bực tức nên túm cổ một gã ngạo mạn nhất để dằn mặt.
Bị quê mặt, gã lính cao to rút dao lê ra đâm, nhưng ông Hường đã kịp né tránh bằng một động tác rất nhẹ nhàng rồi bất ngờ tung thế “Song hầu triệt chưởng” khóa tay đối phương nhanh gọn, khiến đám lính Mãnh Hổ phải nể phục.
Trước đó, vào năm 1969, với bài quyền “Bát quái côn” và một số thế võ khác, ông Trương Hường đã “hạ gục” một võ sư Tam đẳng Thái cực đạo người Đại Hàn đang dạy võ cho đám sĩ quan Mỹ ở sân bay quân sự Đông Tác lúc bấy giờ– nay là sân bay hàng không dân dụng Tuy Hòa.
Có thể nói trong “Thập bát ban võ nghệ” mà sư phụ tôi truyền dạy, nhiều đệ tử tỏ ra lo ngại khi luyện “Bát quái côn” vì bài quyền này có nhiều đòn thế phức tạp.  Riêng tôi thì đam mê “Bát quái côn” bởi sự biến hóa phong phú, đa dạng mà hiểm hóc và dễ dàng gây ra bất ngờ cho đối phương”.2.  VS Trương Hùng chia sẻ: “Trong những bài võ đã thụ giáo từ cố VS Trương Hường được truyền dạy bởi cụ Hoàng Dền, “Bát quái côn” là bài quyền có nét độc đáo chuyên biệt đã khiến tôi luôn say mê và trăn trở nhiều năm liền trước khi “trình làng” trong giới võ cổ truyền Việt Nam.
Mới nghe thấy tưởng chừng đơn giản lắm, nhưng muốn học được bài quyền này một cách trọn vẹn thì người nhập cuộc phải đến với nghiệp võ ít nhất từ năm đến bảy năm, phải có niềm đam mê, kiên tâm, chuyên luyện và phải có thể lực, công lực thật tốt may ra mới thành đạt.
Chính vì vậy, “Bát quái côn” được đánh giá là bài quyền khó học và khó thuộc nhất trong 10 bài quyền cơ bản thống nhất toàn quốc. Khi đã học được rồi, nếu không chuyên luyện thường xuyên rất dễ quên.
Theo VS Trương Hùng, có hai nét độc đáo của “Bát quái côn”. Một là lấy nghịch chế thuận, nên khi bị phản công, đối phương dễ trúng đòn hiểm bất ngờ. Hai là người tinh thông bài quyền này có thể vận dụng hiệu quả trong trường hợp chạm trán vài ba đối thủ.
Ngoài VS Trương Hùng còn có huấn luyện viên Trương Dương, Trương Vương Nguyên – con trai của cố VS Trương Hường, rất tinh thông nghệ thuật “Bát quái côn”.
Theo VS Trương Hùng, khi tư tưởng võ thuật nội tộc đã “cởi trói” thì “Bát quái côn” được truyền dạy cho một số môn sinh có đẳng cấp, nhưng do tính phức tạp của bài võ và yêu cầu kỹ thuật cao nên không ít người thiếu kiên tâm đã phải bỏ cuộc giữa chừng.
(Theo Dân Trí)