“Lấy
dân làm gốc” là sợi chỉ đỏ xuyên suốt trong tư tưởng Hồ Chí Minh. Trong
điều kiện hiện nay, phát huy quyền làm chủ của Nhân dân được coi là một
biểu hiện tập trung của tư tưởng “lấy dân làm gốc”, là một yếu tố bảo
đảm sự thắng lợi của cách mạng Việt Nam.
Tiếp
thu chủ nghĩa Mác - Lênin, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã kế thừa, sáng tạo
đúng đắn về vai trò của quần chúng cho nên Người tập hợp, đoàn kết đông
đảo nhân dân, phát huy được vai trò của họ trong đấu tranh giải phóng
dân tộc và xây dựng chủ nghĩa xã hội trên đất nước ta.
Quan điểm cơ bản trong tư tưởng của Người về vai trò quần chúng nhân dân là: "Dân là gốc của một nước, nước lấy dân làm gốc".
Đây chính là chân lý mà Người đúc kết được sau bao năm bôn ba hoạt động
ở nước ngoài và tổng kết từ thực tiễn cách mạng trong nước. Bác khẳng
định:“Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng, chứ không phải là sự
nghiệp của cá nhân anh hùng nào. Thành công của Đảng ta là ở nơi Đảng đã
tổ chức và phát huy lực lượng cách mạng vô tận của Nhân dân”;“Trong
cuộc kháng chiến kiến quốc lực lượng chính là ở dân”; “Cách làm là dựa
vào lực lượng của dân, tinh thần của dân, để gây hạnh phúc cho dân”;
"Gốc có vững cây mới bền, xây lầu thắng lợi trên nền nhân dân" .
Từ
quan điểm “cách mạng là sự nghiệp của quần chúng” Chủ tịch Hồ Chí Minh
đã sớm nhận ra sức mạnh của Nhân dân trong sự cấu kết với cộng đồng dân
tộc, giai cấp với sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, giải phóng
giai cấp, giải phóng con người. Có dân là có tất cả đã trở thành phương
pháp luận và phương châm hành động trong hoạt động cách mạng của Người. “Dễ mười lần không dân cũng chịu, khó trăm lần dân liệu cũng xong”. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Trong bầu trời không gì quý bằng Nhân dân. Trong thế giới không gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của nhân dân”.
Mỗi thắng lợi của cách mạng Việt Nam trong lịch sử dựng nước, giữ nước
đều do nhân dân quyết định. Nhà quân sự lỗi lạc, đại văn hào Nguyễn Trãi
đã từng nói:“Chở thuyền cũng là dân, lật thuyền cũng là dân, thuận lòng dân thì sống, nghịch lòng dân thì chết”.
Đảng ta cũng khẳng định rằng cách mạng là sự nghiệp của quần chúng Nhân
dân và quan điểm “lấy dân làm gốc” trở thành tư tưởng thường trực để
lãnh đạo đất nước gần 90 năm qua "lực lượng của dân rất to, khả năng của dân thật phi thường".
Vì thế, trong kháng chiến kiến quốc, muốn thắng lợi được kẻ thù thì
phải huy động sức mạnh của toàn dân, biết phát huy tinh thần của Nhân
dân. Chủ tịch Hồ Chí Minh thường căn dặn Đảng ta là: "Phải gần gũi Nhân dân, dựa vào lực lượng của nhân dân, xa rời dân thì tài tình mấy cũng không làm gì được" .
Nhưng để lực lượng dân trở thành một khối thống nhất cả trong tư tưởng
và hành động thì chúng ta phải đoàn kết nhau lại, vì sự đoàn kết của
Nhân dân là vô địch, không một kẻ thù nào có thể chia cắt được. Thực
tiễn lịch sử Việt Nam ta mấy nghìn năm dựng nước và giữ nước đã chứng tỏ
điều đó. Sự nghiệp vẻ vang của Hai Bà Trưng, Bà Triệu, Lý Thường Kiệt,
Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung, v.v. cũng chính là sự nghiệp của
quần chúng Nhân dân. Tuy nhiên dưới chế độ phong kiến, vai trò của quần
chúng bị lu mờ, và chính bản thân quần chúng cũng không nhận thức được
sức mạnh của mình. Các triều đại liên tiếp đổi thay, chính quần chúng là
người quyết định sự biến đổi ấy, từ thực tiễn đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh
khẳng định: "Dân trí mạnh thì quân lính nào, súng ống nào cũng không
chống nổi", "Sự đồng tâm của đồng bào đúc thành một bức tường đồng xung
quanh Tổ quốc. Dù địch hung tàn xảo quyệt đến mức nào, đụng đầu nhằm bức
tường đó, chúng cũng phải thất bại"
Đoàn
kết là sức mạnh, đó là nguyên nhân của mọi thành công, mọi thắng lợi
trong sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc, trong xây dựng và bảo vệ
Tổ quốc. “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết; Thành công, thành công, đại thành công”.
Sự đoàn kết càng mở rộng thì sự thành công càng chắc chắn, cho nên
trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Bác luôn coi trọng sự đoàn kết Nhân
dân, xem đó là vấn đề có ý nghĩa chiến lược. Và đó cũng là lý do để
Người quyết định thành lập Mặt trận dân tộc thống nhất đoàn kết xã hội
thành một khối thống nhất chống ngoại xâm.
Với quan điểm “Cách mạng là sự nghiệp của dân, do dân và vì dân”
là một tư duy hoàn toàn mới trong lịch sử tư tưởng Việt Nam. Đó chính
là sự vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào thực
tiễn cách mạng nước ta. Quan điểm này đã trở thành cơ sở lý luận cho mọi
hoạt động của tổ chức và cá nhân trong xã hội nhằm phát huy vai trò
sáng tạo, tích cực của quần chúng. Xuất phát từ đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh
luôn xem mình là người phục vụ quần chúng, chịu trách nhiệm trước quần
chúng. Người nghiêm khắc phê phán những biểu hiện của tệ quan liêu, xa
dân, khinh dân, đặc biệt là thói kiêu ngạo “quan cách mạng”, ra
lệnh, ra oai, “không tin dân” để dẫn đến chỗ “dân không tin” làm hại đến
uy tín của Đảng, của Chính phủ. Trong điện gửi các cán bộ chính quyền
và đoàn thể miền Nam Trung Bộ năm 1950, Người phê bình: “...Máy móc,
ép buộc đồng bào, nhiều việc quá trình độ, dân không hiểu, không thích.
Đã thấy sai lầm mà không kịp thời sửa chữa, kịp thời báo cáo. Dùng thói
quan liêu, chỉ biết ra lệnh, ép buộc dân chúng đóng góp”.
Khẳng
định vai trò của quần chúng Nhân dân, Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng,
Đảng, Nhà nước và mỗi cán bộ, đảng viên có trách nhiệm giác ngộ, tập
hợp, đoàn kết Nhân dân lại rồi dẫn đường cho họ đi vào hoạt động cách
mạng, nhằm đem lại lợi ích thiết thực cho dân. Người khẳng định: “Đảng ta là một Đảng cầm quyền...phải xứng đáng là người đầy tớ thật trung thành của Nhân dân”,
theo Người ngoài lợi ích của giai cấp công nhân và nhân dân lao động
Đảng ta không còn lợi ích nào khác. Mục đích của Đảng là phục vụ giai
cấp, phục vụ Nhân dân, để phục vụ tốt mục đích trên thì Đảng phải là
người đầy tớ thật trung thành của Nhân dân. Mọi cơ quan, tổ chức của
Đảng, Nhà nước đều là công bộc của Nhân dân. Người viết: “Nước ta là
Nhà nước dân chủ, địa vị cao nhất là dân, vì dân là chủ, trong bộ máy
cách mạng từ người quét nhà, nấu ăn cho đến Chủ tịch nước đều phân công
làm đầy tớ cho dân”.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đặt niềm tin tuyệt đối vào Nhân dân, ngay cả khi cách mạng đang ở trong tình thế “ngàn cân treo sợi tóc” Người vẫn một lòng tin tưởng vào Nhân dân. Người cho rằng “có dân sẽ có tất cả”,“có dân việc gì cũng làm được” và Người thường xuyên động viên nhắc nhở:“chúng
ta phải ghi tạc vào đầu cái chân lý này: dân rất tốt. Lúc họ đã hiểu
thì việc khó khăn mấy họ cũng làm được, hy sinh mấy họ cũng không sợ”.
Đối
với Chủ tịch Hồ Chí Minh, Người không chỉ tin tưởng vào sức mạnh phi
thường của Nhân dân mà còn tin tưởng vào cả tấm lòng yêu nước, ý chí,
quyết tâm, lòng dũng cảm và sự trung thành tuyệt đối vào Đảng của Nhân
dân. Người khẳng định: “Nhân dân ta rất anh dũng, dũng cảm, hăng hái
cần cù. Từ ngày có Đảng, Nhân dân ta luôn đi theo Đảng, rất trung thành
với Đảng...Dù khó khăn mấy Nhân dân ta nhất định thắng lợi…” Vì
thế, Bác rất tôn trọng người lao động, theo Bác, tôn trọng người lao
động là phải gần gũi Nhân dân, hòa cùng Nhân dân, không được tự tách ra
khỏi dân, không được đặt mình cao hơn dân. Người dạy cán bộ, đảng viên “Từ
nơi quần chúng ra, trở lại nơi quần chúng. Có gần gũi, hòa cùng nhân
dân thì mới hiểu được dân, đồng cảm với dân, nắm được tâm tư tình cảm
của dân... Hòa cùng Nhân dân còn để giác ngộ, lãnh đạo Nhân dân thúc đẩy
xã hội phát triển theo chiều hướng có lợi cho Nhân dân”.
Đánh
giá đúng vai trò của quần chúng Nhân dân vừa là mục tiêu, vừa là động
lực, vừa là bí quyết thắng lợi của mọi chủ trương, đường lối, chính sách
của Đảng và Nhà nước ta. Chủ nghĩa xã hội là nhằm nâng cao đời sống vật
chất, tinh thần của Nhân dân và do Nhân dân xây dựng. Nghĩa là phải
phát huy tinh thần làm chủ, sáng tạo của dân; Nhân dân phải được tham
gia một cách trực tiếp vào công việc quản lý, sản xuất và đời sống của
mình; phải tôn trọng, lắng nghe ý kiến của dân thông qua hệ thống chính
trị ở cơ sở. Người luôn nhắc nhở “Các cơ quan của Chính phủ từ toàn
quốc cho đến các làng đều là công bộc của dân, nghĩa là gánh vác việc
chung cho dân, chứ không phải đè đầu dân...”. “Việc gì lợi cho dân ta
phải hết sức làm. Việc gì có hại đến dân, ta phải hết sức tránh” .
Tư tưởng “Nước lấy dân làm gốc”
của Chủ tịch Hồ Chí Minh là tư tưởng vì Nhân dân, vì con người. Dựa vào
dân, tin vào lực lượng, trí tuệ của Nhân dân, chăm lo cho cuộc sống vật
chất, tinh thần của Nhân dân là tạo nên sức mạnh đoàn kết và mối quan
hệ mật thiết giữa Đảng với Nhân dân. Đó chính là nền tảng của công cuộc
đổi mới và phát triển mà Đảng Cộng sản Việt Nam đã và đang lãnh đạo Nhân
dân thực hiện.
Trong
điều kiện hiện nay, chúng ta phải phát huy cao độ quyền làm chủ của
Nhân dân nhằm khai thác và sử dụng có hiệu quả sức mạnh to lớn của lực
lượng đông đảo này. Thực tế cho thấy “Chỉ có phát huy sức mạnh làm
chủ của Nhân dân mới có thể chống tiêu cực, chống suy thoái, chống tham
nhũng có hiệu quả, nhằm củng cố Đảng, làm trong sạch bộ máy Nhà nước,
lành mạnh hoá các quan hệ xã hội”. Những kỳ tích của ông cha ta
trong các cuộc đấu tranh dựng nước và giữ nước cũng như những thành tựu
to lớn mà chúng ta đạt được trong những giai đoạn cách mạng trước đây
đều xuất phát từ đường lối “lấy dân làm gốc”. Trong giai đoạn cách mạng
mới, bài học đó vẫn giữ nguyên giá trị. Song, vấn đề không phải chỉ nêu
lên khẩu hiệu “lấy dân làm gốc”, hay thực hiện nó một cách hời hợt, hình
thức, thiếu triệt để. Điều quan trọng nhất là phải biến tư tưởng đó trở
thành hiện thực, nó phải được thể hiện một cách sinh động, nhất quán
trong hành động thực tiễn hàng ngày, hàng giờ của mỗi cán bộ, đảng viên.
Mỗi cán bộ, đảng viên phải thực sự là “người đầy tớ thật trung thành
của Nhân dân”; phải tôn trọng Nhân dân, vừa lãnh đạo, vừa phát huy quyền
làm chủ của Nhân dân, vừa giáo dục, vừa không ngừng học hỏi Nhân dân;
phải làm cho dân tin, dân yêu, dân ủng hộ; phải sống chan hoà với Nhân
dân, quan tâm đến đời sống của Nhân dân, biết chia sẻ niềm vui, nỗi buồn
cùng Nhân dân, phải xây dựng cho mình tác phong, thái độ và hành động
đúng với vị trí, vai trò của mình, xứng đáng là người mà Nhân dân đặt
trọn niềm tin cũng như giao phó trách nhiệm. Có như vậy, chắc chắn chúng
ta sẽ góp phần tạo nên sự chuyển biến mạnh mẽ, tích cực và tiến bộ
trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, từng bước hiện thực hoá mục tiêu
“dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” mà Đảng, Chủ tịch
Hồ Chí Minh và Nhân dân ta đã lựa chọn.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét