ĐẠI GIA, NGÀI LÀ AI? 15/a (Chú Hỏa)

-Tỷ phú là những người thiên bẩm kiếm tiền. Họ là những con người tưởng tài giỏi nhưng thật ra là quá ngu ngốc!
-Biết vậy nhưng ai cũng thích mình ngu ngốc!!!
--------------------------------------------------------------
(ĐC sưu tầm trên NET)
 
Tiểu Sử Chú Hỏa – Hua Bon Hoa | Giải Mã Sự Thật Đại Hào Phú Sở Hữu 30 Ngàn Nhà Mặt Phố Sài Gòn Xưa

Bốn doanh nhân giàu có bậc nhất Sài Gòn xưa

Ông chủ thương hiệu xà bông Cô Ba, trùm bất động sản Hứa Bổn Hoà hay người khai sinh ra chợ Bình Tây… là những doanh nhân Việt giàu có tiêu biểu tại Sài Gòn xưa.




Ông Trương Văn Bền
nhung-doanh-nhan-giau-co-bac-nhat-sai-gon-xua
Ông Trương Văn Bền (1883 - 1956) sinh tại Chợ Lớn (Sài Gòn) trong một gia đình có truyền thống làm nghề thủ công. Năm 25 tuổi, ông lập nhà máy ép dầu dừa, rồi nhà máy xay lúa, đồn điền cao su cỡ nhỏ và công ty khai khẩn ruộng ở Đồng Tháp Mười.
Những năm 1940, ông chuyển sang làm ngành xà bông, lập Công ty đường Rue de Cambodge (nay là Chợ Kim Biên, quận 5), lấy tên là Trương Văn Bền và các con - Dầu và Xà bông Việt Nam. Xà bông Cô Ba làm từ dầu dừa, xưởng của ông ở Chợ Lớn, mỗi tháng sản xuất khoảng 1.500 tấn dầu dừa và khoảng 600 tấn xà bông.
Ở Sài Gòn vào những năm thập niên 40-50, nhãn hiệu Xà bông Cô Ba rất nổi tiếng, không có đối thủ trên thị trường nội địa. Khi ấy, hình ảnh bánh xà bông in hình người phụ nữ Việt đẹp phúc hậu trở thành thương hiệu đình đám khắp cả nước, nổi danh trong mấy thập niên liền, đủ sức đánh bật hàng loạt thương hiệu ngoại thời bấy giờ. Ngoài Việt Nam, xà bông Cô Ba được dùng rộng rãi ở Lào, Campuchia, xuất khẩu qua Hong Kong, Tân Đảo và một số nước châu Phi.
Điều khá ấn tượng là vị doanh nhân này thành công trên thương trường nhưng lại không hề trải qua trường lớp (mặc dù ông có đi Pháp nhiều lần). Ông là một trong những người được đánh giá có đầu óc kinh doanh, tháo vát, nhiều sáng kiến.
Trong thương trường, ông Bền chủ trương luôn cải tiến chất lượng và sản phẩm phải hợp với túi tiền người tiêu dùng. Ông nhìn xa thấy rộng, không theo lối chụp giựt, ăn xổi ở thì. Mặc dù có địa vị cao trong xã hội, nhưng ông Bền không tự mãn. Ông luôn luôn tìm tòi, học hỏi kinh nghiệm mỗi lần có dịp qua Pháp.
Sau 1975, hãng xà bông của ông Trương Văn Bền vẫn được giữ lại dưới hình thức công tư hợp doanh có tên Nhà máy xà bông Việt Nam. Cho đến trước năm 1995, bóng dáng của “Cô Ba” vẫn bao trùm cả miền Nam lẫn miền Bắc.
Khi liên doanh với tập đoàn P&G, Nhà máy xà bông Việt Nam buộc phải bỏ tất cả những sản phẩm cũ. Chỉ xà bông Cô Ba được duy trì nhưng sau một thời gian cũng phải ngừng hoạt động. Mới đây, một doanh nghiệp đã chính thức sản xuất lại sản phẩm này, phân phối cả trong siêu thị lẫn các đại lý bên ngoài.
Trong ký sự một tháng ở Nam Kỳ, nhà văn Phạm Quỳnh có nhắc đến ông Trương Văn Bền: "Ông Trương Văn Bền là một nhà công nghiệp to ở Chợ Lớn, năm trước cũng có ra xem hội chợ ở Hà Nội, đem xe hơi ra đón các phái viên Bắc Kỳ về xem nhà máy dầu và nhà máy gạo của ông ở Chợ Lớn. Xem qua cái công cuộc ông gây dựng lên, đã to tát như thế mà chúng tôi thấy hứng khởi trong lòng, mong mỏi cho đồng bào ta ngày một nhiều người như ông...".
Hứa Bổn Hoà - Chú Hoả
bon-doanh-nhan-giau-co-bac-nhat-sai-gon-xua-1
Một phần dinh thự trong khuôn viên 4.000 m2 của Chú Hỏa nay là Bảo tàng Mỹ thuật thành phố. Ảnh: Duy Trần.
Ông Hứa Bổn Hòa (1845-1901) có tên tiếng Pháp là Jean Baptist Hua Bon Hoa, người gốc Minh Hương (người Hoa, có gốc gác từ triều Minh), tổ tiên sang định cư ở Nam bộ từ thế kỷ 17. Nhiều giai thoại kể lại rằng từ nghề ve chai, Chú Hỏa nhờ tài làm kinh tế đã tạo dựng cơ nghiệp với khối tài sản khổng lồ.
Ông cũng được mệnh danh là “trùm” bất động sản đất Nam Kỳ với hơn 20.000 căn nhà mặt tiền nằm khắp Sài Gòn - Gia Định xưa. Về độ giàu có của Chú Hỏa, người Sài Gòn xếp ông vào hàng thứ tư: "Nhất Sỹ, nhì Phương, tam Xường, tứ Hỏa".
Những ngày cuối đời, ông ước nguyện có một căn nhà chung cho toàn bộ con cháu chung sống nhưng chưa thực hiện. Sau này, con cháu Chú Hỏa quyết định làm dinh thự này. Tòa nhà được xây năm 1929 và hoàn thành 5 năm sau đó do kiến trúc sư người Pháp tên Rivera thiết kế. Xây kiên cố hình chữ U, dinh thự có 4 tầng, mái lợp ngói âm dương, tường dày 40-60 cm được trang trí theo phong cách kiến trúc Đông – Tây kết hợp.
Dinh thự của chú Hỏa là nơi đầu tiên ở Sài Gòn có thang máy, điều cực kỳ xa xỉ ở Việt Nam trong những năm đầu thế kỷ 20. Là sản phẩm của châu Âu nhưng thang máy lại được làm bằng gỗ, bên trong được bài trí, chạm trổ như một chiếc kiệu của quan. Ngoài dinh này, gia đình Chú Hỏa còn xây khách sạn Majestic, bệnh viện Từ Dũ, bệnh viện Sài Gòn...
Nhà nghiên cứu Vương Hồng Sển viết trong cuốn Sài Gòn năm xưa: "Hứa Bổn Hòa tuy giàu có nhưng không lấn át người khác, không nâng giá, bắt chẹt người mua, thuê nhà của mình. Gia đình có nhiều con cháu nhưng luôn hòa thuận, cùng làm việc sau đó chia lợi tức nên tài sản không sứt mẻ mà ngày càng đồ sộ. Hơn mười người con của chú Hỏa đều đi du học, nhiều người sau đó định cư ở nước ngoài.
Sau năm 1975, gia đình ông Hứa Bổn Hòa chuyển sang nước ngoài định cư, căn nhà được sử dụng làm Bảo tàng Mỹ thuật TP HCM. Năm 1992, bảo tàng đi vào hoạt động và là nơi trưng bày của hơn 20.000 cổ vật của các thời kỳ. Bảo tàng cũng là địa điểm tổ chức các triển lãm lớn về mỹ thuật trong và ngoài nước. Hiện, nơi này mở cửa tất cả các ngày trong tuần cho khách du lịch tham quan. Trong bảo tàng còn lưu giữ nhiều hiện vật vốn là đồ dùng của gia đình Chú Hỏa.
Quách Diệm (Quách Đàm)
bon-doanh-nhan-giau-co-bac-nhat-sai-gon-xua-2
Quách Đàm, thương hiệu Thông Hiệp (1863 - 1927, theo ghi khắc tại bệ đá thờ ông trong hoa viên của chợ Lớn.
Ông Quách Diệm, tên thường gọi là Quách Đàm (chú Quách) sinh năm 1863-1927, vốn gốc là người Hoa. Nhiều giai thoại kể lại rằng, cũng từ nghề ve chai, chú Quách nhờ tài làm kinh tế (trải qua khá nhiều nghề như mua da trâu, vi cá sấu, sau đó chuyển qua kinh doanh nông sản, thực phẩm, chủ yếu là thu mua lúa gạo từ các tỉnh miền Tây mang lên) mà đã tạo dựng cơ nghiệp với khối tài sản khổng lồ.
Trong kinh doanh, chú Quách khôn khéo tránh va chạm quyền lợi trực tiếp, hoặc đối đầu với các thế lực khác, nhưng luôn làm chủ tình hình vượt lên chính các đối thủ nên chẳng mấy chốc nhờ tài ngoại giao chú đã được “nhà nước bảo hộ” dành cho đặc quyền mua, xuất khẩu lúa gạo. Khi đã có đặc quyền rồi, chú Quách phát huy lợi thế và trở thành một trùm buôn bán lúa gạo giàu có.
Khoảng năm 1920, khi chính quyền thành phố Sài Gòn - Chợ Lớn nhận thấy ngôi Chợ Lớn cũ nằm ở chân cầu Chà Và quá cũ và chật chội, không đủ sức đáp ứng phát triển thương mại của cả một vùng nên muốn dời địa điểm. Chú Quách đã xin hiến đất và bỏ tiền ra xây ngôi chợ mới (với điều kiện là cho ông cất hai dãy phố lầu cặp theo hai hông chợ và đặt ngay cửa chợ một bức tượng đồng đúc hình Quách Đàm). Sau hai năm, chợ hoàn thành và đặt tên là chợ Bình Tây nhưng dân gian vẫn quen gọi là Chợ Lớn Mới.
Từ lúc xây xong chợ, công việc làm ăn của Quách Đàm ngày càng khấm khá, cùng với những xảo thuật kinh doanh chẳng mấy lúc đã đưa chú Quách trở nên giàu có bậc nhất đất Sài thành.
Mặc dù không được liệt kê vào danh sách "tứ đại cự phú" những năm đầu thế kỷ 20, nhưng Quách Đàm là một nhân vật đáng nể trong giới "máu mặt" Sài Gòn ngày đó, một người đi lên từ đôi tay trắng bằng sức lao động cần mẫn, kiên trì mà trở nên giàu có...
Ông Nguyễn Tấn Đời
bon-doanh-nhan-giau-co-bac-nhat-sai-gon-xua-3
Cuộc đời tỷ phú Nguyễn Tấn Đời được in thành sách.
Ông Nguyễn Tấn Đời sinh ra và lớn lên ở Châu Đốc (An Giang) trong một gia đình nông dân. Thời trẻ, Nguyễn Tấn Đời làm nghề buôn trâu, bò qua biên giới. Tuy vốn liếng không nhiều nhưng ông là người luôn giữ chữ tín trong làm ăn nên rất được giới thương lái Campuchia tín nhiệm. Vì thế Nguyễn Tấn Đời nhanh chóng tích luỹ một số vốn đáng kể và ông quyết định rời bỏ vùng biên giới quê hương cùng nghề buôn trâu để lên Sài Gòn lập nghiệp vào năm 1954.
Từ một người không được học hành nhiều, không bằng cấp, Nguyễn Tấn Đời thành đạt theo cách người Mỹ gọi là "self made man" - con người tự đào tạo. Ông bắt đầu công việc kinh doanh từ chỗ thành lập hãng gạch bông Đời Tân và mau chóng vượt lên những đối thủ trong ngành gạch ngói.
Thành công với hãng gạch, ông Đời mua cả khu phố cạnh chợ Bến Thành để xây dựng nhà hàng Mai Loan cao 6 tầng, nổi tiếng sang trọng bậc nhất Sài thành với các tiện nghi lần đầu mới có ở Việt Nam thời bấy giờ như tủ lạnh, máy lạnh, máy nước nóng.
Thành đạt trong kinh doanh khách sạn và cho thuê mướn nhà, nhất là việc cho thuê Building President, Nguyễn Tấn Đời nhanh chóng trở thành một trong số những người giàu có nhất đất Sài Gòn và được gọi là “vua building”.
Sau đó, ông chuyển sang lĩnh vực ngân hàng và cũng trở thành "vua ngân hàng". Trong một thời gian ngắn, ông thành lập mạng lưới Ngân hàng Tín Nghĩa có 32 chi nhánh ở khắp miền Nam. Tài khoản ký thác trong ngân hàng lên đến 30 tỷ đồng, trong khi tổng số tiền ký thác của các ngân hàng tư khác chỉ khoảng 18 tỷ đồng.
Năm 1971, Nguyễn Tấn Đời tham gia chính trường với danh vị hạ nghị sĩ quốc hội, đơn vị tỉnh Kiên Giang. Sự lớn mạnh của Ngân hàng Tín Nghĩa, cũng như sự bành trướng thế lực của ông Đời đã gây khó chịu cho các đại gia, quan chức thời đó.
Năm 1974, các cơ sở của Ngân hàng Tín Nghĩa bị niêm phong, ông Đời bị ngồi tù tại Chí Hòa. Theo tin tức đăng tải công khai trên các báo xuất bản tại Sài Gòn thời điểm đó, ông Đời đã phạm vào các tội làm Ngân hàng Tín Nghĩa mất cân đối thu chi và không còn khả năng chi trả cho khách hàng; cá nhân ông đã vi phạm việc huy động vốn và đầu tư, kinh doanh... Nhưng theo dư luận bên ngoài, thì ông bị các đối thủ hạ bệ.
Năm 1975, Nguyễn Tấn Đời được tha và lặng lẽ sang Canada định cư. Tại đây, ông mở một số nhà hàng Nhật và qua đời ở tuổi 70.
Hoài Thu

Những dinh thự xa hoa của đại gia Việt xưa còn sót lại

Những dinh thự xa hoa của đại gia Việt xưa còn lại đến ngày nay ở Sài Gòn, Bạc Liêu khiến người ta sững sờ về độ giàu có.
Trong số những dinh thự xa hoa của đại gia Việt xưa còn lại, có một công trình kiến trúc vô cùng đặc sắc là dinh thự 99 cửa tại số 97A Phó Đức Chính (quận 1, TP HCM). Ảnh: Zing.
Dinh dự xa hoa này là của đại gia Hứa Bổn Hòa. Tòa nhà xây kiên cố bằng bê tông cốt thép hình chữ U, hoàn thành năm 1925. Ảnh: Quốc Lê.
Tòa nhà đồ sộ cao 4 tầng, có bố cục đăng đối, gồm hai dãy nhà ngang và hai dãy nhà dọc khép kín tạo thành một giếng trời ở giữa. Ảnh: Zing.
Công trình mang đậm dấu ấn của kiến trúc phương Tây thập niên đầu thế kỷ 20 như ban công đua ra phía ngoài, mái vươn xa, hệ thống hoa sắt uốn công phu. Ảnh: Quốc Lê.
Ngôi nhà có diện tích sàn lên đến 800m2 với 4 mặt tiền ngay giữa trung tâm Sài Gòn này là của đại gia Sài Gòn xưa - Nguyễn Văn Hảo (1890-1971). Ảnh: Vietnamnet.
Tòa nhà xây dựng theo kiến trúc Pháp. Vật liệu xây dựng là một hợp chất gồm nhựa cây trộn với vôi, cát, nước đường. Nhà có 2 tầng lầu nhưng bên trong vẫn có thang máy. Ảnh: Vietnamnet.
Phía trước và hai bên hông tòa nhà có dòng chữ NG.V.HAO. Ảnh: Bizlive.
Tầng trên cùng của tòa nhà có một hồ bơi nhỏ. Ở tầng trệt, phía trước nhà, ông Hảo mở một cây xăng, còn lại bên trong bán phụ tùng xe hơi. Phía sau là garage xe hơi. Ảnh: Bizlive.
Vào thời điểm ấy, xây một tòa nhà như thế không phải là người "tầm thường". Ông Nguyễn Văn Hảo từng là một trong những thương gia giàu có nhất ở Sài Gòn từ thời Pháp đến năm 1975. Ảnh: Bizlive.
Nhà
Công tử Bạc Liêutọa lạc tại số 13 Điện Biên Phủ, phường 3, TP. Bạc Liêu được xây năm 1919 kiểu biệt thự Tây Âu hiện đại. Ảnh: Quốc Lê.
Tất cả vật liệu xây dựng đều được đưa từ bên Pháp về. Sau khi hoàn thành, nó được xem là ngôi biệt thự bề thế nhất ở Nam kỳ lục tỉnh. Ảnh: Infonet.
Sau gần 100 năm, toàn bộ nội thất và ngôi nhà vẫn được bảo tồn nguyên vẹn. Dinh thự được định giá lên tới 400 tỷ đồng. Ảnh: Quốc Lê.

Hoàng Minh (tổng hợp)

Sự nghiệp ly kỳ của chú Hỏa, đại gia giàu nhất Việt Nam

Đại gia bí ẩn nhất Việt Nam là chú Hỏa. Ông sở hữu hơn 20.000 nhà mặt phố cùng nhiều công trình xây dựng tồn tại đến tận ngày nay.
Từ xưa đến nay, người Sài Gòn cũng như người dân Việt Nam vẫn biết đến cái tên chú Hỏa qua nhiều công trình độc đáo tại TP.HCM cũng như những giai thoại ly kỳ về cuộc đời và sự nghiệp giàu có của ông.
Theo tìm hiểu trên báo Tiền Phong, chú Hỏa sinh năm 1845 và mất năm 1901 hưởng dương 56 tuổi. Tên thật của ông là Hua Bon Hoa (Hứa Bổn Hòa) hay còn có tên là Jean Baptist Hui Bon Hoa, quê ở tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc, có nguồn gốc là người Minh Hương. Từ xa xưa,khi người Mãn Châu đánh bại nhà Minh, tổ tiên ông đã chạy nạn sang Việt Nam.
Do đã qua một thời gian khá lâu nên những câu chuyện về chú Hỏa vẫn chỉ được truyền miệng, không có căn cứ rõ ràng. Nhiều cuốn sách xuất bản trước năm 1975 tại miền Nam Việt Nam đã viêt, ban đầu, chú Hỏa kiếm sống bằng nghề thu mua ve chai dạo, tái chế đồ cũ bán lại. Sau đó ông tích cóp được một ít vốn đã dùng để hùn hạp buôn bán bất động sản, từ đó ông phất lên nhanh chóng.
Hình ảnh Sự nghiệp ly kỳ của chú Hỏa, đại gia giàu nhất Việt Nam số 1

Trong dinh thự 99 cửa còn trưng bày đôi quang gánh thu mua ve chai, tượng trưng cho sự khởi đầu khó khăn của chú Hỏa. Ảnh: Trí thức trẻ

Hay ngoài ra còn có một số tác giả nhận định, chú Hỏa đã may mắn trúng “lộc trời cho” trong một lần mua ve chai. Ông mua được bức tượng bên trong chứa đầy vàng, và bắt đầu phất lên như diều gặp gió.
Nhưng không thể không nhắc lại phi vụ thu mua ve chai đình đám nhất của chú Hỏa. Đó là lần trúng thầu, ông mua được 20.000 cái máy truyền tin phế thải của Pháp với mức giá hời. Trong khi những người khác không mặn mà gì với thứ đồ phế thải này thì đối với chú Hỏa đây là một thứ có thể biến thành vàng.
Sự thật đúng như chú Hỏa nghĩ, 20.000 bộ máy truyền tin sau khi được phân kim đã cho ông một số lượng vàng rất lớn. Từ số vàng đó, chú Hỏa nhạy bén chuyển sang kinh doanh nhà đất, chiếm lĩnh thị trường bất động sản, nhanh chóng trở thành người tiên phong trong môi trường kinh doanh còn bỏ ngỏ  ở Sài Gòn.
Chính thời gian đó, ông nhận thấy tiềm năng to lớn của vùng đất hoang, nhiều ao hồ kênh rạch ngay trung tâm Sài Gòn, ông vạch ra kế hoạch san lấp để xây dựng khu buôn bán sầm uất, sau này có tên là chợ Bến Thành.
Sau khi chi hàng đống tiền xây dựng nên khu chợ này, chú Hỏa nắm trong tay hơn 20.000 nền nhà thuộc khu đất vàng đắc địa của Sài Gòn như các tuyến phố Nguyễn Huệ, Lê Lợi, Đồng Khởi,… Đây trở thành 20.000 căn nhà mặt phố cho thuê.
Không dừng lại tại đó, chú Hỏa tiếp tục dùng tiền đầu tư vào lĩnh vực xây dựng. Ông thành lập công ty “Công ty của Hứa Bổn Hỏa và các con”. Một trong những công trình nổi tiếng của công ty ông vẫn còn được sử dụng đến tận ngày nay là khách sạn Majestic. Khách sạn nằm ở góc đường Tôn Đức Thắng – Đồng Khởi, công trình mang đậm phong cách châu Âu.
Một số công trình khác như nhà bảo sinh Từ Dũ trên đường Cống Quỳnh, bệnh viện Sài Gòn trên đường Lê Lợi, chùa Kỳ Viên, khu nhà khách Chính phủ, các trụ sở ngân hàng, khách sạn Palace Long Hải,….
Hình ảnh Sự nghiệp ly kỳ của chú Hỏa, đại gia giàu nhất Việt Nam số 2

Tòa dinh thự chú Hỏa hiện nay được dùng làm Bảo tàng mỹ thuật TP.HCM. Ảnh: Tiền phong

Đặc biệt trong số đó là ngôi nhà ở của chính chú Hỏa. Tòa dinh thự tọa lạc tại số 97 đường Phó Đức Chính, Quận 1, TP.HCM.  Đây là khu đất vàng rộng 3ha, cách chợ Bến Thành vài bước. Từ khi xây dựng đến nay dinh thự chú Hỏa đã trở thành một trong những tòa nhà cổ đẹp nhất Sài Gòn.
Tòa dinh thự với nhiều khối nhà hình chữ U, có thang máy sở hữu thiết kế theo phong cách Art decort,  mang vẻ cổ kính hài hòa giữa trường phái kiến trúc Âu và Á. Nhiều vị trí của dinh thự được chạm khắc hoa văn cầu kỳ cùng bà chữ H.B.H (Hứa Bổn Hỏa) tinh tế. Tòa nhà được xây 3 tầng, được bao bọc xung quanh bởi những dãy phố sầm uất như Phó Đức Chính, Lê Thị Hồng Gấm, Calmette, Nguyễn Thái Bình.
Các cửa chính, cửa sổ của dinh thự được thiết kế không đối diện nhau, kích thước từng cửa sổ, cửa lớn đều khác nhau. Đặc biệt, dinh thự có tất cả 99 cánh cửa theo phong thủy. Lý giải vì sao lại là 99 chứ không phải 100 cánh cửa liên quan đến giai thoại viên quan toàn quyền Đông Dương trong lúc duyệt thiết kế dinh thự đã bắt chú Hỏa bỏ đi một cửa và không được mở cổng chính vì to hơn cổng dinh toàn quyền.
Hình ảnh Sự nghiệp ly kỳ của chú Hỏa, đại gia giàu nhất Việt Nam số 4

Một số đồ dùng quý giá của chú Hỏa vẫn còn được trưng bày trong dinh thự 99 cửa. Ảnh: Tiền phong

Trải qua hơn 100 năm biến cố, ngôi biệt thự vẫn đẹp lộng lẫy, bảo tồn gần như nguyên vẹn. Sau ngày giải phóng miền Nam, con cháu chú Hỏa di tản sang nước ngoài sinh sống. Tòa nhà này được Nhà nước sở hữu. Hiện nay nó được dùng làm Bảo tàng Mỹ thuật thành phố.
Không chỉ tập trung vào làm giàu, xây dựng công trình kiếm lời, gia đình chú Hỏa còn cho tiến hành xây dựng nhiều công trình công cộng, chuyên phục vụ người nghèo như cô nhi viện, chùa Phụng Sơn, bệnh viên Maternite Indochinoise (nay là bệnh viên Từ Dũ), trung tâm cấp cứu Sài Gòn, Phước thiện y viện (nay là bệnh viện Nguyễn Trãi),...
Dù có nhiều giai thoại, lời đồn như thế nào thì chú Hỏa vẫn là một trong những “tứ đại hào phú” của vùng đất Nam Bộ xưa và nay.
Hoài An (tổng hợp)
Nguồn : Người đưa tin

Sự thật về Chú Hỏa và 30.000 ngôi nhà ở Sài Gòn

26/01/2016 19:24 GMT+7

TTO - Người Sài Gòn xưa thường nói “Đi tàu Chú Hỷ, ở nhà Chú Hỏa” để chỉ hai nhân vật nổi tiếng: Chú Hỷ - “vua tàu thuyền” - có tàu chạy Lục tỉnh và Chú Hỏa - “vua nhà đất” - với gần 30.000 căn nhà phố khắp Sài Gòn - Gia Định - Chợ Lớn.

Tấm ảnh hiếm hoi còn để lại của Chú Hỏa - Ảnh tư liệu
"Chú Hỏa" (1845-1901) - theo cách gọi phổ biến - thành lập Công ty Hui Bon Hoa và các con, cực thịnh vào khoảng cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20, có những đóng góp rất quan trọng trong việc xây dựng thành phố Sài Gòn.
Bởi vì không chỉ xây các dinh thự hoành tráng cho gia đình mình, Chú Hỏa còn xây những dãy phố, cùng hàng loạt công trình dân dụng dành cho cộng đồng như bệnh viện, chùa chiền, trường học…
Một dãy nhà thuộc dòng họ Hui Bon Hoa xây dựng ở góc đường Lê Công Kiều - Nguyễn Thái Bình (Q.1, TP.HCM) hiện vẫn còn nhiều nhà khá nguyên vẹn - Ảnh: HỒ TƯỜNG
Một dãy nhà thuộc dòng họ Hui Bon Hoa xây dựng ở góc đường Võ Văn Kiệt - Phó Đức Chính (Q.1, TP.HCM) hiện vẫn còn nhiều nhà khá nguyên vẹn - Ảnh: HỒ TƯỜNG
Dãy nhà phố một trệt một lầu đối diện Công viên Quách Thị Trang (trái ảnh) thời thuộc Pháp, phía sau ga xe buýt hiện nay do dòng họ Hui Bon hoa xây dựng (hiện đã bị giải tỏa, phá dỡ) - Ảnh tư liệu 

Kinh doanh thành công như vậy, giàu có như vậy, Chú Hỏa đã làm thế nào để từ “nước lã mà khuất nên hồ” như vậy?
Vô số giai thoại về cách làm giàu của Chú Hỏa
Câu chuyện quen thuộc nhất khi nói chuyện về những bước khởi nghiệp của Chú Hỏa khi mới từ Trung Quốc đến Sài Gòn lập nghiệp chính là chỉ từ hai bàn tay trắng với một gánh ve chai trên vai, Chú Hỏa đã tạo dựng nên sự nghiệp lừng lẫy khiến cho người đời sau luôn nhắc nhở.
Rất nhiều người kể rằng có xuất thân nghèo khổ, Chú Hỏa từng kiếm sống bằng nghề buôn bán phế liệu, trong một lần thu mua ve chai, Chú Hỏa nhặt được cả túi vàng nằm trong một chiếc ghế nệm cũ. Người khác nói rằng Chú Hỏa đã mua được bức tượng đúc đồng nhưng bên trong đầy vàng.
Người ta còn truyền miệng cho nhau rằng cuộc đời Chú Hỏa thay đổi khi chính quyền Pháp mở cuộc đấu giá thanh lý 20.000 máy truyền tin cũ, không còn giá trị sử dụng. Chú Hỏa đã mua lại số hàng này, và nhờ vào kinh nghiệm nhiều năm buôn phế liệu, ông đã phân loại thành công được vàng từ những máy truyền tin tưởng chừng vô giá trị.
Còn theo một số người khác, khi lê la hầu như khắp Sài Gòn - Chợ Lớn để thu mua những thứ bỏ đi của thiên hạ, Chú Hỏa đã mua trúng đồ cổ, nhờ thạo chữ Hán nên biết trong đám đồ người ta vứt ra có đồ cổ từ thời Nguyên, đời Thanh, thậm chí từ đời Hán. Do đó, từ nghề mua ve chai này, ông tạo lập được gia sản đầu tiên khi mua rẻ, bán đắt những món đồ cổ từ thời xa xưa.
Nhiều người đã tỏ ra rành rẽ hơn, kể rằng lúc đầu Chú Hỏa sống với nghề mua bán "lạc xoong", mua đồ cũ để chế biến và bán lại. Sau khi tạo được một số vốn, Chú Hỏa đã hùn hạp với một người Pháp thầu khuếch trương các tiệm cầm đồ trong Nam kỳ và mua đất cất nhà bán hoặc cho thuê...
Sau khi rã hùn, Chú Hỏa đã được chia một số tiền lớn, làm chủ các sản nghiệp đất cát khắp miền Lục tỉnh, nhiều nhất là ở Sài Gòn, Chợ Lớn...
Ảnh hưởng niềm tin tâm linh khá phổ biến trong giới người Hoa xưa nay, một giai thoại nữa cho rằng Chú Hỏa rất rành về phong thủy nên đã an táng mộ cha của ông đúng long mạch, cho nên nhờ vậy mà làm ăn trở nên phát đạt nhanh chóng.
Số người khác cho rằng Chú Hỏa vốn dòng dõi nhà Minh, do ly loạn nên tạm chôn giấu của cải để lánh thân, về sau Chú Hỏa trở lại quê nhà ở Trung Quốc, đào số của cải gia bảo ấy lên, mang sang Việt Nam làm vốn hùn hạp làm ăn với người Pháp rồi dần dà phát đạt.
Các giai thoại trên đều mang tính chất mơ hồ nhưng hầu như giai thoại nào cũng đề cập đến sự cần mẫn làm ăn, chịu khó, biết sử dụng lợi thế của bản thân mình trong quá trình kinh doanh, biết tích lũy vốn và khuếch trương công việc làm ăn ngày càng to lớn.
Trong suốt quá trình kinh doanh, Chú Hỏa còn luôn biết chia sẻ với cộng đồng cũng như giới cầm quyền đương thời qua việc hiến tặng hàng loạt công trình phúc lợi xã hội mà chức năng vẫn tồn tại đến tận ngày nay, như: Bệnh viện Đa khoa Sài Gòn, Bệnh viện Phụ sản Từ Dũ, Trường THCS Minh Đức (quận 1), Bệnh viện Nguyễn Trãi (quận 5)…
Maternité Indochinoise (Bảo sanh viện Đông Dương, nay là Bệnh viện Từ Dũ) xây dựng trên miếng đất do dòng họ Hui Bon Hoa tặng và xây dựng; diện tích 19.123m2 trên đường Arras (nay là đường Cống Quỳnh, Q.1, TP. HCM). Kiến trúc tòa nhà hiện vẫn khá nguyên vẹn sau 79 năm (1937-2016). Con đường phía trước hiện nay là đường Nguyễn Thị Minh Khai, hàng cây nhỏ trên đường giờ đã thành cổ thụ - Ảnh tư liệu
Chùa Phụng Sơn trên đường Nguyễn Công Trứ (Q.1, TP.HCM) do dòng họ Hui Bon Hoa phụng cúng - Ảnh: HỒ TƯỜNG
Khách sạn Majestic do dòng họ Hui bon Hoa xây dựng và tặng TP Sài Gòn thời thuộc Pháp - Ảnh tư liệu
Con cháu Chú Hỏa kể chuyện làm giàu của cha ông
Bài viết “Sự thật về Hui Bon Hoa và Chú Hỏa” của tác giả Chen Bickun với những tư liệu được cung cấp từ dòng dõi của Hui Bon Hoa đang sinh sống ở Paris (Pháp) cho biết về sự thật con đường làm giàu của Chú Hỏa như một chuyện cổ tích.
“Tuy làm giàu cho họ đã đành, nhưng cũng giúp ích rất nhiều cho sự mở mang thạnh vượng kinh tế miền Nam” - Vương Hồng Sển - Sài Gòn Năm Xưa, Nxb Khai Trí, Sài Gòn, 1969) 
Nguyên lúc mới sang Việt Nam, Chú Hỏa đã làm việc với một chủ người Pháp. Tính siêng năng và tốt bụng của Chú Hỏa đã khiến cho ông chủ Pháp thương và giúp vốn để Chú Hỏa mở tiệm cầm đồ để khởi nghiệp kinh doanh.
Tiệm cầm đồ đầu tiên của Chú Hỏa là căn nhà nằm ở góc đường Phó Đức Chính và Nguyễn Thái Bình ngày nay, còn văn phòng làm việc cho ông chủ người Pháp của ông ở trước cửa tiệm bên kia đường, trên một khu đất vẫn còn trống.
Chính khu đất trống này Chú Hỏa đã mua và xây ba căn sát nhau trên đường Phó Đức Chính, mỗi căn dành cho một người con trai.
Căn giữa đặt bàn thờ tổ tiên, Chú Hỏa giao cho người con trai lớn, còn hai căn nhà hai bên giao cho hai đứa con trai còn lại.
Ba căn nhà này về sau đã được các người con của Chú Hỏa xây dựng lại trở thành ba tòa nhà nguy nga, được dân gian xưa nay vẫn gọi là nhà Chú Hỏa, nay cả ba tòa nhà này đều được sử dụng làm Bảo tàng Mỹ thuật (97 Phó Đức Chính, P.Nguyễn Thái Bình, Q.1, TP.HCM).
Mở tiệm cầm đồ một thời gian, tích lũy được một số tiền, Chú Hỏa đổ vào ngành bất động sản bằng cách mua trước những khu đất sắp quy hoạch, chẳng hạn như ông đã mua toàn bộ vùng đất gần tiệm cầm đồ của mình vốn là vũng lầy bao quanh địa điểm mà người Pháp dự định xây chợ Bến Thành mới (tức chợ Bến Thành ngày nay).
Để thuận lợi cho việc kinh doanh, Chú Hỏa đổi tên thành Jean Baptiste Hui Bon Hoa khi trở nên giàu có.
Thành lập Công ty bất động sản Hui Bon Hoa sở hữu gần 30.000 căn nhà ở Sài Gòn (có tư liệu cho là 22.000 căn nhà). Các công trình nhà ở này đóng góp một vai trò quan trọng trong việc hình thành bộ mặt thành phố Sài Gòn những năm cuối thế kỷ 19.
Với Công ty Hui Bon Hoa, Chú Hỏa nổi tiếng về sự giàu có ở Đông Dương khiến nhà cầm quyền Pháp phải kính nể.
Chú Hỏa tên Huỳnh Văn Hoa chứ không phải Hứa Bổn Hòa
Năm 1960, Vương Hồng Sển viết trong "Sài Gòn năm xưa" về Chú Hỏa: “Hui Bon Hoa, tục danh “Chú Hỏa”, mặc dầu về sau danh vọng lớn, địa vị cao, cũng không ai gọi “Ông Hỏa” bao giờ. Sớm nhập tịch Pháp nên ký âm theo Pháp ngữ làm vậy rồi gọi như vậy cho đến đời đời, không rõ theo Hán tự hà danh hà tánh?”. Nói khác đi, vào năm 1960, Vương Hồng Sển vẫn chưa rõ họ tên thật của Chú Hỏa.
Nhiều tài liệu cho rằng tên của Chú Hỏa - Hui Bon Hoa là Hứa Bổn Hòa. Có tài liệu còn khẳng định rằng: “Hiện nay, tại tòa nhà tiêu biểu của “Chú Hỏa” - nơi đang là Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM (số 97 Phó Đức Chính), ở tấm biển inox ghi lược sử tòa nhà đặt trang trọng ngay lối đi bên trái cửa chính viết: “Hui Bon Hoa tên thật là Hứa Bổn Hòa”.
Tháng 7-2006, những thành viên trong dòng họ Hui Bon Hoa từ Pháp về Việt Nam, ghé thăm nhà Chú Hỏa, ngôi nhà lừng lẫy của dòng họ này là Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM. Một thành viên trong đoàn tên Eddie Hui-Bon-Hoa (đã theo gia đình sang Pháp khi còn trong bụng mẹ) đã hé lộ tên họ thật và phần nào cuộc đời Chú Hỏa.
Gần đây hơn, năm 2014, trên trang blog “Tây Cống cố sự quán” (Căn nhà ghi chuyện cũ ở Sài Gòn), tác giả Chen Bickun công bố bài viết bằng tiếng Anh: “The True Story of Hui Bon Hoa and “Uncle Hoa’s Mansion” (Sự thật về Hui Bon Hoa và Chú Hỏa) dựa vào tư liệu do chính dòng họ Hui Bon Hoa đang sinh sống ở Paris (Pháp) cung cấp.
Theo đó, Chú Hỏa (1845-1901) tên thật là Huỳnh Văn Hoa (Huáng Wéng Húa,黄文華), vốn người làng Văn Tang, thuộc Gia Hòa Sơn, huyện Tư Minh, tỉnh Phước Kiến, nay thuộc khu vực Hạ Môn, tỉnh Phước Kiến, Trung Quốc.
Ông sang VN khoảng năm 1863. Sở dĩ Chú Hỏa được gọi với tên là Hui Bon Hoa vì khi nhập quốc tịch Pháp, ông vốn là tín đồ đạo Công giáo nên đã lấy tên Pháp là Jean Baptiste Hui Bon Hoa. Trong đó, Hui Bon Hoa chính là tên Huỳnh Văn Hoa của ông được ký âm theo phương ngữ Phước Kiến.
(Về sau, các con cháu của ông đều mang họ Hui Bon Hoa nhưng chỉ khác tên Pháp đứng đầu).
Năm 1901, Chú Hỏa về thăm Trung Quốc, nhưng ông đã đột ngột qua đời và được chôn cất ngay tại quê hương, hưởng dương 56 tuổi.
Như vậy, Hui Bon Hoa là cách phiên âm từ tên gốc Hán theo âm Hạ Môn (Trung Quốc) có ảnh hưởng bởi cách phiên âm của người Anh vào cuối thế kỷ 19.
Còn Hứa Bổn Hòa có lẽ là cách đoán... mò của một số người khi thấy chữ Hui Bon Hoa mà không thấy mặt chữ Hán.
HỒ TƯỜNG

Ba người con trai siêu hạng của Chú Hỏa

28/01/2016 12:14 GMT+7

Ba người con trai siêu hạng của Chú Hỏa

28/01/2016 12:14 GMT+7

TTO - ​Nhiều người nói Chú Hỏa có hơn chục người con, hầu hết được cho đi du học tại các nước lớn như Anh, Pháp, Đức, Nhật… Sự thật như thế nào?

Ba người con trai của chú Hỏa (từ trái): Huỳnh Trọng Tán, Huỳnh Trọng Huấn, Huỳnh Trọng Bình - Ảnh tư liệu

Các tài liệu được dòng họ Hui Bon Hoa ở Pháp cung cấp cho hai tác giả Chen Bickun (trong bài viết tiếng Anh tựa đề là “Sự thật về Hui Bon Hoa và Chú Hỏa”) và Michel Dolinski (trong bài viết tiếng Pháp tựa đề là “Sự hữu dụng của một anh hùng Trung Hoa tại Việt Nam”) thì Chú Hỏa chỉ có ba người con trai.
Ba người con cự phách của Chú Hỏa làm rạng danh dòng họ Hui Bon Hoa
Các con của Chú Hỏa có tên tiếng Trung Quốc dĩ nhiên theo họ Huỳnh của cha, chữ lót là Trọng, nhưng tên tiếng Pháp của họ đều lấy cụm từ Hui Bon Hoa đứng sau là họ theo người phương Tây.
Do đó, ba người con trai của Chú Hỏa lần lượt là Huỳnh Trọng Huấn (Tang Huon Hui Bon Hoa), Huỳnh Trọng Tán (Tang Chanh Hui Bon Hoa) và Huỳnh Trọng Bình (Tang Phien Hui Bon Hoa).
Theo học giả Nguyễn Triệu (trong bài viết “Những Hoa kiều giàu nhất Việt Nam: Hui Bon Hoa (1845-1901) đăng trên tạp chí Văn Hóa Nguyệt San số 61, SG 1961) thì vào thời điểm năm 1961, ông Huỳnh Trọng Huấn và Huỳnh Trọng Tán đã mất từ lâu, mộ phần táng ở Biên Hòa, ngang núi Châu Thới, còn ông Huỳnh Trọng Bình lúc đó nếu còn sống đã 69 tuổi, như vậy ông Huỳnh Trọng Bình sinh vào năm 1892.
Con trai trưởng của Chú Hỏa là Huỳnh Trọng Huấn (Tang Huon Hui Bon Hoa) sinh năm 1876, lớn lên ở Hạ Môn (Phúc Kiến, Trung Quốc). Ông này đã theo cha đến Việt Nam khoảng năm 1896, lập gia đình và sống tại Sài Gòn để hỗ trợ cha mình trong việc điều hành công ty bất động sản “Cha con Hui Bon Hoa”.
Thập niên 1910, ông trở lại ở Phúc Kiến (Trung Quốc) mở Công ty địa ốc Huỳnh Vinh Viễn Đường. Khu nhà trụ sở công ty này ngày nay là một trong 10 di tích kiến trúc danh tiếng ở đảo Cổ Lãng, năm 2002 được liệt hạng di tích lịch sử kiến trúc trọng điểm của thành phố Hạ Môn, vừa là trường biểu diễn nghệ thuật, vừa là địa chỉ du lịch, phong cách xây dựng gần giống tòa nhà của ông ở Sài Gòn, nay là Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM.
Huỳnh Trọng Huấn qua đời năm 1934, chôn cất ở khu vực dân gian thường gọi là “Mộ Chú Hỏa” ở P.Bình An, thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương ngày nay.
Người con trai thứ của Chú Hỏa là Huỳnh Trọng Tán (Thang Chanh Hui Bon Hoa) sinh năm 1877 tại Tuyền Châu (Phúc Kiến, Trung Quốc).
Sau khi lập gia đình ở quê hương, ông này cũng theo Chú Hỏa đến Sài Gòn để hỗ trợ cha mình. Dưới sự quản lý của ông, nhiều thửa đất ở Sài Gòn, Chợ Lớn được mua khi giá đất còn thấp, một mặt xây nhà để bán và cho thuê nhà, một mặt mua bán đất đai. Hui trở thành một trong những gia đình giàu có nhất trong thành phố.
Huỳnh Trọng Tán  sống ở Sài Gòn và qua đời cùng năm với anh mình: năm 1934.
Sau cái chết của hai anh trai năm 1934, người con trai út của Chú Hỏa là Huỳnh Trọng Bình (Thang Phien Hui Ban Hoa) tiếp tục quản lý công việc gia đình và qua đời năm 1951.
Đời cháu chắt dòng họ Hui Bon Hoa tiếp nối cha ông
Sau khi ông mất, thế hệ con cháu của dòng họ Hui Bon Hoa đã kế tục quản lý và phát triển sự nghiệp kinh doanh của ông bà, cha mẹ để lại.
Học giả Vương Hồng Sển: “Đến nay (1960) các con cháu luôn luôn hòa thuận, gia tài giữ nguyên vẹn, không chia phần manh mún, chỉ cùng nhau chia lợi tức, và mỗi khi cần dùng một số tiền to tát thì người trong họ phải xin chữ ký của người trưởng huynh, khi ấy ngân hàng mới phát bạc (nay gọi là giải ngân)” (Sài Gòn năm xưa - SG,  1960).
Từ năm 1951, các thành viên gia đình và con cái của dòng họ Hui Bon Hoa đã dần dần chuyển sang các nước khác: Pháp, Mỹ… Trước ngày 30-4-1975, tất cả thành viên của dòng họ Hui Bon Hoa đã rời Việt Nam.
Tuy kể tách bạch từng người con của Chú Hỏa như vậy, nhưng trên thực tế công việc kinh doanh của Công ty “Hui Bon Hoa, cha và các con” thì luôn có sự gắn kết chặt chẽ giữa những thành viên trong dòng họ.
Ngay sau khi Chú Hỏa tạ thế (1901), các con Chú Hỏa đã sáp nhập Công ty Hui Bon Hoa của cha mình để lại với Louis Ogliatro (một người Pháp ở đảo Corse) mang tên Công ty liên doanh Ogliastro-Hui Bon Hoa quản lý các tiệm cầm đồ ở Sài Gòn.
Lĩnh vực chính của công ty liên doanh này kinh doanh cầm đồ và bất động sản. Đến năm 1919, công ty liên doanh này quản lý 25 nhà thuốc trên toàn Đông Dương, trong đó có 6 nhà thuốc ở Sài Gòn.
Trong những năm 1920, gia đình Hui Bon Hoa đã xây dựng mới ba tòa nhà nguy nga ngay trên phần đất khởi nghiệp của Chú Hỏa được bao quanh bởi các con đường: Alsace-Lorraine (nay là Phó Đức Chính), Bác sĩ Calmette, d'Ayot (nay là Nguyễn Thái Bình) và Hamelin (nay là Lê Thị Hồng Gấm, P.Nguyễn Thái Bình, Q.1, TP.HCM).
1925, Tổng công ty bất động sản Hui Bon Hoa được thành lập để quản lý gần 30.000 căn nhà phố khắp Sài Gòn – Chợ Lớn và đặt trụ sở tại tòa nhà chính giữa mang tên chữ Hoa là “Huỳnh Vinh Viễn Đường” trong 3 tòa nhà vừa xây dựng xong, tên giống với tên công ty địa ốc mà Huỳnh Trọng Huấn đã lập ở Hạ Môn (Phúc Kiến, Trung Quốc) năm 1910.
Từ đó, người ta gọi luôn 3 tòa nhà là “Nhà Chú Hỏa”. và con đường chạy ngang qua trước cửa của tòa nhà là đường Alsace Lorraine là đường Chú Hỏa.
Xã Nessa, đảo Corse (Pháp) hiện nay cũng có một con đường mang tên Hui Bon Hoa, do dòng ho Hui Bon Hoa đã tặng cho dân làng khu vực này 25.000 fr để làm con đường này (ảnh tư liệu). 

Chỉ riêng ngành bất động sản với những công trình xây dựng lớn còn tồn tại trong đời sống xã hội cũng như văn hóa của thành phố Sài Gòn mà Chú Hỏa và các con cháu của ông đã chọn làm nơi ngụ cư, xem như quê hương thứ hai của mình cho đến ngày khuất bóng.
Bên cạnh đó, các thế hệ con cháu trong dòng họ Hui Bon Hoa cũng nối tiếp con đường của cha ông mình.
Họ tổ chức nuôi cơm những người vô gia cư và xây dựng các công trình công cộng góp phần xây dựng các công trình giúp ích cho cộng đồng.
Đó là Phước Thiện Y Viện năm 1909 (nay là Bệnh viện Nguyễn Trãi), Chẩn Y Viện năm 1937 (nay là Bệnh viện đa khoa Sài Gòn), Bệnh viện Maternité Indochinoise năm 1937 (tên Việt là Bảo sanh viện Đông Dương, nay là Bệnh viện Phụ sản Từ Dũ), chùa Phụng Sơn (1949), chùa Kỳ Viên (1949-1952), Thành Chí học hiệu, nay là (Trường THCS Minh Đức) …

Thành Chí học hiệu, nay là (Trường THCS Minh Đức, Q.1, TP.HCM) do dòng họ Hui Bon hoa xây dựng khi Chú Hỏa mất đã lâu - Ảnh: HỒ TƯỜNG
Maternité Indochinoise (Bảo sanh viện Đông Dương, nay là Bệnh viện Từ Dũ) xây dựng trên miếng đất do dòng họ Hui Bon Hoa tặng và xây dựng trên đường Arras (nay là đường Cống Quỳnh, Q.1, TP. HCM). tòa nhà xây dựng 1937, tức 36 năm sau khi Chú Hỏa qua đời (1901), hai người con trai đầu cũng qua đời (1934), chỉ còn con trai út (mất 1951) - Ảnh tư liệu
Bệnh viện đa khoa Sài Gòn (Q.1, TP.HCM) do người con út dòng họ Hui Bon Hoa xây dựng và hiến tặng thành phố Sài Gòn năm 1937 - Ảnh: HỒ TƯỜNG
Tổng công ty Hui Bon Hoa còn xây nhiều trụ sở ngân hàng ở Sài Gòn – Chợ Lớn, khách sạn Palace Long Hải (nay thuộc Bà Rịa Vũng Tàu)…
Khách sạn Majestic nằm ở đầu đường Đồng Khởi do Tổng công ty Hui Bon Hoa xây dựng năm 1925, gồm 3 tầng với 44 phòng, trang bị máy điều hòa không khí đầu tiên ở Đông Dương.Tổng công ty bất động sản Hui Bon Hoa đã góp phần tạo nên diện mạo của “Sài Gòn – hòn ngọc Viễn Đông” với những dãy nhà phố nằm dọc theo mặt tiền của các con đường ở khu trung tâm mà nay là các đường Đồng Khởi, Nguyễn Huệ, Lê Lợi, Hàm Nghi và nhiều khu vực khác khắp Sài Gòn, Chợ Lớn và nhiều tỉnh ở Nam kỳ.
Khách sạn Majestic xây dựng năm 1925, khi Chú Hỏa đã qua đời 24 năm - Ảnh tư liệu
... và hiện nay, ở đầu đường Đồng Khởi (Q.1, TP.HCM) - Ảnh: HỒ TƯỜNG

- Năm 1865, ở tuổi 20, Huang Wen Hua di cư và đến Sài Gòn, xin vào làm  việc tại một hiệu cầm đồ mang tên Ogliastrocủa một người Pháp làm chủ: Louis Ogliastro.
- Năm 1887, ở tuổi 42, Huang Wen Hua xin vô quốc tịch Pháp, lấy tên là Jean Baptiste Hui Bon Hoa.
- Năm 1896, Chú Hỏa thành lập công ty bất động sản mang tên “Hui Bon Hoa và các con”, chuyên mua bán nhiều thửa đất ở Sài Gòn, Chợ Lớn cũng như nhiều nơi ở Nam kỳ. Danh tiếng Chú Hỏa lừng lẫy khắp Đông Dương. Các con của ông được du học và làm việc ở nước ngoài.
- Năm 1901, Chú Hỏa trở về Trung Quốc với vợ và mất ở đây, được chôn cất tại Tuyền Châu ở tỉnh Phúc Kiến.
Chính quyền Pháp lúc ấy đặt tên Hui Bon Hoa cho một con đường lớn chạy qua khu đất rộng lớn của ông, đến tháng 3-1955 con đường này đổi thành đường Lý Thái Tổ, địa giới quận 3 và quận 10 cho đến nay.
Đón đọc kỳ tới: Nhà chú Hỏa, "tòa nhà sang trọng bậc nhất Sài Gòn (1933)", được Tổng thống Mỹ Bill Clinton chọn khi thăm Việt Nam 
   
HỒ TƯỜNG
Nổi bật

Nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

TT&HĐ I - 9/d

MUÔN MẶT ĐỜI THƯỜNG III/104

MỌC CÁNH