Trong thời kỳ Thế chiến thứ nhất và thứ hai, Đức có lực lượng hải quân cực kỳ hùng mạnh, trong đó, lực lượng tàu ngầm (Unterseeboot - đồng nghĩa với underseeboat trong tiếng Anh, viết tắt là U-boat) có những tàu ngầm hiện đại nhất và cũng là mạnh nhất thế giới lúc bấy giờ.
Trong Chiến tranh Thế giới thứ nhất, các tàu ngầm của Đế quốc Áo-Hung cũng được gọi là U-boat.
Các tàu ngầm U-boat có thể được sử dụng hiệu quả chống lại tàu chiến đối phương, nhưng trên thực tế, chúng được sử dụng hữu hiệu nhất trong chiến tranh kinh tế, phong tỏa bờ biển, cắt đứt các tuyến vận tải biển, (săn bắt tàu hàng).
Mục tiêu chính của các chiến dịch sử dụng U-boat trong cả hai cuộc đại chiến là các chuyến tàu vận tải từ Hoa Kỳ tới các đảo thuộc quần đảo Anh và ngược lại.
Hoạt động của U-boat trong Chiến tranh Thế giới thứ nhất
Trong cuộc chiến tranh thế giới lần thứ nhất, tổng số tàu ngầm các nước đã ném vào chiến tranh là hơn 640 chiếc, trong đó của Đức là hơn 300 chiếc. Các tàu ngầm U-boat có tính năng cơ động rất cao và khả năng chiến đấu áp đảo tàu ngầm của đối thủ, nên đã lập rất nhiều chiến tích huy hoàng.
Khởi đầu Thế chiến chiến thứ nhất, Đức chỉ có 29 U-boat hoạt động nhưng số lượng của chúng đã gia tăng với tốc độ chóng mặt và gây cho quân Đồng minh những thiệt hại hết sức năng nề.

Chỉ trong vòng 10 tuần đầu của cuộc chiến, U-boat đã đánh chìm 5 tuần dương hạm của Anh. Thậm chí, chỉ trong tháng 10/1914, chiếc tàu ngầm U-9 của Đức đã đánh chìm 3 chiến hạm của Anh là HMS Aboukir, Cressy và Hogue chỉ trong có một giờ.
Kể từ khi thế chiến thứ nhất bùng phát ngày 29/07/1914 cho đến khi kết thúc ngày 11/11/1918, có 178 trong tổng số 360 tàu ngầm Đức được đóng đã bị đánh chìm, tuy nhiên những thiệt hại mà chúng gây ra cho quân đồng minh thật là khủng khiếp.
Số lượng tàu chiến bị U-boat bắn chìm lên tới 395 chiếc, trong đó có 3 thiết giáp hạm, 17 hàng không mẫu hạm, 32 tuần dương hạm, 122 khu trục hạm và hơn 30 tàu ngầm. Ngoài ra, các tàu ngầm Đức còn đánh đắm hơn 5000 tàu vận tải, nhấn chìm hơn 20 triệu tấn hàng hóa xuống đáy biển.
Bằng chiến thuật dùng tàu ngầm phong tỏa, chi phối toàn bộ bắc Đại Tây Dương và Địa Trung Hải, Đức Quốc xã gây rất nhiều thiệt hại cho hải quân và thương thuyền của phe Đồng Minh, ngăn chặn các tuyến tiếp tế xuyên châu lục, góp phần kéo dài thời gian cuộc chiến.
Do đó, mặc dù Đức thất bại trong Chiến tranh thế giới thứ nhất nhưng lực lượng tàu ngầm của họ đã gây ra nỗi kinh hoàng cho hải quân đồng minh và các thương thuyền trên thế giới.

Sau khi bại trận trong Thế chiến thứ nhất, Đức tiếp tục phát triển lực lượng tàu ngầm hùng mạnh đạt đến đỉnh cao dưới thời Hittle. Thủ tướng Anh thời đó là ông Winston Churchill đã từng phải thốt lên: “Thứ duy nhất có thể khiến tôi thực sự lo sợ trong cuộc chiến là các tàu ngầm U-boat của Đức”.
Hoạt động của U-boat trong Chiến tranh Thế giới thứ 2
Vào thời điểm Chiến tranh Thế giới thứ 2 bắt đầu nổ ra, phát xít Đức có 65 U-boat, 21 tàu trong số đó luôn thường trực chiến đấu. Chỉ huy của hạm đội tàu ngầm Đức là Karl Donitz từng nói, nếu ông ta có 300 tàu U-boat thì sẽ “có thể bóp chết Anh ngay lập tức và chiến thắng toàn cục”.
Thế nhưng trong suốt Thế chiến 2, nước Đức phát xít đã ồ ạt đóng tới hơn 1000 tàu ngầm loại này, chỉ tính riêng U-boat Type VII đã có đến 691 chiếc. Theo thống kê không chính thức, cho đến Thế chiến 2 kết thúc, Hải quân Phát xít Đức đã có trong tay 1.162 tàu ngầm U-boat.
Các tàu ngầm U-boat phát xít tiếp tục gieo rắc nỗi kinh hoàng cho hải quân Đồng minh trong giai đoạn đầu Chiến tranh thế giới thứ 2.
Trước những tổn thất quá lớn do lực lượng tàu ngầm của Phát-xít Đức gây ra, đến năm 1943, quân Đồng minh đã bắt đầu mở chiến dịch tìm diệt U-boat trên biển, bằng tất cả các phương tiện tác chiến lúc đó là tàu ngầm, tàu nổi và máy bay ném bom.

Đến cuối cuộc chiến, hạm đội U-boat chịu tổn thất nặng với 793 chiếc bị mất và hơn 28.000 người trong tổng số 40.900 thủy thủy U-boat thiệt mạng (chiếm khoảng 75% lực lượng), khiến thực lực Hải quân Đức suy yếu nghiêm trọng, không ngăn nổi lính thủy đánh bộ Mỹ và quân đội Anh tràn vào Pháp, Bắc Phi và bờ Địa Trung Hải những năm 1944-1945.
Tuy nhiên, cái giá phải trả của phe Đồng minh cũng không hề nhỏ. Tính tổng số trong chiến tranh Thế giới thứ 2, các tàu ngầm U-boat của Đức đã đánh chìm 3.500 tàu đồng minh (chủ yếu là tàu vận tải), khiến hơn 30.000 thủy thủ quân sự và dân sự thiệt mạng.
Các nước Đồng minh phải chi số tiền khổng lồ lúc đó là 26,4 tỷ USD để chống lại mối đe dọa từ tàu ngầm U-boat. Trong khi đó, chiến dịch tàu ngầm của Đức chỉ tiêu tốn 2,86 tỷ USD.
Tuy nước Đức phát xít đã bại trận và sụp đổ nhưng xét ở góc độ kinh tế, chiến lược phát triển ồ ạt các tàu ngầm U-boat là một thành công lớn của Đức, đưa loại tàu ngầm này trở thành một trong những vũ khí có ảnh hưởng nhất trong Thế chiến thứ 2.