Các sai phạm tại dự án khu đô thị mới Thủ Thiêm trải qua 5 nhiệm kỳ nhưng trong nhiều lần tiếp xúc với các đại biểu cũng như trong các cuộc đối thoại để “sửa sai”, người dân vẫn nhắc nhiều nhất đến ông Lê Thanh Hải, nguyên Chủ tịch UBND TPHCM và một mực cho rằng chính các chỉ đạo và quyết định của ông này, đặc biệt việc là “hô biến” 160 ha tái định cư đã làm hàng nghìn người dân sống tha hương trên chính quê hương mình…
Cựu chủ tịch UBND TPHCM Lê Thanh Hải nhiệm kỳ 2001- 2006, được xem là người “khởi nguồn” cho những sai phạm nghiêm trọng trong quá trình triển khai thực hiện dự án khu ĐTM Thủ Thiêm, đặc biệt là đã chỉ đạo “xé nát” 160 ha đất tại định cư của người dân bị giải tỏa.
Theo điều tra của Tiền Phong, ngày 22/2/2002, Phó Thủ tướng Nguyễn Công Tạn đã ký công văn hỏa tốc số 190/CP-NN cho phép UBND TPHCM thu hồi 160 ha tái định cư thuộc 5 phường An Khánh, Bình An, Bình Khánh, An Lợi Đông và Thủ Thiêm (quận 2)... nhằm ngăn chặn việc lấn chiếm, mua bán đất trái pháp luật đang diễn ra.
Công văn này nêu rõ “Việc triển khai phải phù hợp với Quyết định 367/TTg của Thủ tướng phê duyệt”.
Ông Lê Thanh Hải sai phạm như thế nào trong vụ Thủ Thiêm? - ảnh 1 Nước mắt của người dân Thủ Thiêm trong buổi tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội
Thay vì phải thực hiện theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và tinh thần của công văn 190 thì ngày 6/3/2002, UBND TPHCM có Công văn số 718/UB-ĐT giao Sở Địa chính-Nhà đất, Kiến trúc sư trưởng, UBND quận 2, TPHCM… xác định rõ địa điểm, diện tích và ranh giao đất của 930ha (bao gồm 770ha xây dựng Khu ĐTM Thủ Thiêm và 160ha xây dựng tái định cư).
Điều đáng nói, công văn số 718 gợi ý: “Nếu thiếu, cho phép điều chỉnh diện tích đất các dự án trên địa bàn quận 2 để đảm bảo đủ diện tích theo phê duyệt của Chính phủ”.
Hơn nửa tháng sau, vào ngày 22/3/2002, Văn phòng UBND TPHCM có văn bản số 77/TB-VP truyền đạt ý kiến của Chủ tịch UBND TPHCM Lê Thanh Hải về điều chỉnh diện tích khu trung tâm Thủ Thiêm.
Theo đó, ông Lê Thanh Hải giao “Kiến trúc sư trưởng thành phố, Giám đốc Sở địa chính-nhà đất có trách nhiệm cắm mốc giao đủ 770 ha đất của khu trung tâm, theo giải pháp bổ sung diện tích khu tái định cư Bình Khánh vào khu trung tâm ĐTM Thủ Thiêm (hơn 40ha), đồng thời, rà soát lại quỹ đất trên địa bàn quận 2 đề xuất phạm vi giao đủ 160 ha tái định cư”.
Ông Lê Thanh Hải sai phạm như thế nào trong vụ Thủ Thiêm? - ảnh 2 Người dân cho rằng nhà đất nằm ngoài ranh quy hoạch dự án và bị giải tỏa là do chỉ đạo "cắm mốc giao đủ đất cho các nhà đầu tư", bỏ ra hơn 100 ha đất trong quy hoạch là kênh rạch.   
Ngạc nhiên là, cũng trong ngày 22/3/2002, Văn phòng UBND TPHCM tiếp tục có công văn hỏa tốc số 78/TB-VP thông báo kết luận của Chủ tịch TPHCM Lê Thanh Hải, nêu rõ: “Diện tích đất dành cho khu tái định cư (160ha) … không nhất thiết nằm tại một địa điểm, có thể bố trí từ 3, 4 địa điểm trên địa bàn quận 2”, chỉ dành một khu vực khoảng 10-20 ha tái định cư gần Khu đô thị Thủ Thiêm.
Như vậy, từ một khu tái định cư 160 ha tập trung ở cạnh khu trung tâm ĐTM Thủ Thiêm mà Thủ tướng chính phủ đã phê duyệt, UBND TPHCM đã “hô biến” thành 6 địa điểm, đẩy người dân bị giải tỏa đi xa, trong đó có những nơi cách trung tâm Khu ĐTM Thủ Thiêm gần 15 km như phường Thạnh Mỹ Lợi, phường Cát Lái.
Tại ba phường Bình Khánh, An Phú, An Khánh gần trung tâm ĐTM Thủ Thiêm, UBND TPHCM không giải quyết tái định cư bằng nền đất mà cho xây hàng loạt chung cư cao tầng với quy mô 12.500 căn hộ.
160 ha đất tiếp giáp khu trung tâm ĐTM Thủ Thiêm lẽ ra bố trí tái định cư cho người dân, UBND TPHCM giao cho các đại gia làm dự án thương mại.   
Thông báo kết luận của Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã chỉ ra: UBND TPHCM đã vi phạm các quy định của pháp luật trong việc lập, trình, phê duyệt quy hoạch và thu hồi đất trong phạm vi khu tái định cư 160 ha thuộc 5 phường đã được Thủ tướng phê duyệt.
Ông Lê Thanh Hải sai phạm như thế nào trong vụ Thủ Thiêm? - ảnh 3 Một căn nhà hiếm hoi còn sót lại sau khi cơn lốc đập phá cưỡng chế tràn qua khu đô thị mới Thủ Thiêm
Cụ thể: TPHCM đã phê duyệt quy hoạch, chấp thuận chủ trương tạm giao, thu hồi và giao đất cho 51 dự án với tổng diện tích 144,6 ha để đầu tư kinh doanh nhà ở, văn phòng, khu vui chơi, giải trí, công trình công cộng… sau khi Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt quy hoạch khu tái định cư. Hậu quả là Thủ Thiêm không đủ đất để bố trí tái định cư theo quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, dẫn đến, làm phá vỡ quy hoạch được duyệt.
Việc cựu Chủ tịch UBND TPHCM Lê Thanh Hải tùy tiện “xé nát” 160 ha đất tái định cư, không thực hiện đúng chỉ đạo “tái định cư phải sát hoặc liền kề khu trung tâm” của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định 367 đã gây bức xúc và phẫn nộ cho người dân bị giải tỏa vì phải hy sinh nhà đất để làm dự án mà không được hưởng bất kỳ lợi ích gì dự án mang lại như chủ trương nhân văn ban đầu của cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt tại quyết định 367.
Nghiêm trọng hơn, chủ trương của ông Lê Thanh Hải còn dẫn đến việc thu hồi đất tràn lan của người dân ở các nơi khác như khu Nam Rạch Chiếc, khu Thạnh Mỹ Lợi để phục vụ tái định cư cho dự án khu ĐTM Thủ Thiêm dù chẳng có quy định nào từ Chính phủ cho phép TPHCM làm việc này.

Dự án ĐTM Thủ Thiêm: Người dân chờ đến bao giờ?

Ngày 7/1, tiếp xúc với Tổ đại biểu HĐND TPHCM khóa IX, nhiều người dân bị giải tỏa nhà đất tại khu đô thị mới (ĐTM) Thủ Thiêm cho biết đã khiếu kiện mỏi mòn và mong muốn sớm ổn định cuộc sống khi Tết cổ truyền đang đến gần, song lãnh đạo địa phương vẫn yêu cầu người dân chờ đợi…

Người dân Thủ Thiêm muốn trở về cất nhà đón Tết

Tiếp xúc với Tổ đại biểu HĐND TPHCM, nhiều người dân bị giải tỏa trong dự án khu đô thị mới Thủ Thiêm (quận 2) bày tỏ nguyện vọng muốn quay về nơi cũ để cất nhà đón Tết vì bà con có đủ giấy chứng nhận nhà đất trong khi chính quyền địa phương không có quyết định thu hồi và đến nay vẫn chưa chứng minh được nhà đất của dân nằm trong ranh quy hoạch.

Cử tri Thủ Thiêm: Tại sao có đất có nhà mà không được ở?

Nhiều cử tri Khu đô thị mới Thủ Thiêm (quận 2, TPHCM) tiếp tục phản ánh bức xúc với các đại biểu Quốc hội về những sai phạm trong công tác bồi thường, giải toả mặt bằng.

Dân Thủ Thiêm 'truy' khu tái định cư 160 ha ở đâu, bao giờ trả lại cho dân?

Cử tri thắc mắc về khu 160ha tái định cư vì sao không thanh tra làm rõ. Nó đang ở đâu, bao giờ trả lại cho dân? Nhiều người mất nhà, hơn 20 năm nay không nhà, cả chục người sống trong nhà tạm cư…

Dân mong đưa vụ Thủ Thiêm ra nghị trường Quốc hội để giám sát

Tại buổi tiếp xúc cử tri sáng nay 7/10 tại quận 2, TPHCM, cử tri đề nghị đưa vấn đề khiếu nại Thủ Thiêm ra nghị trường Quốc hội để Quốc hội có nghị quyết giám sát, theo dõi vụ việc vì đã kéo dài quá lâu.

Chính sách đền bù mới khu Thủ Thiêm: Tập trung giải quyết 3 vấn đề lớn

Bên lề kỳ họp HĐND TPHCM, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Võ Văn Hoan chia sẻ, TPHCM đang tập trung giải quyết 3 vấn đề lớn liên quan Khu ĐTM Thủ Thiêm. Đó là những vấn đề liên quan khu đất 4,3 ha; 5 khu phố ở 3 phường và giải quyết các khiếu nại của một số hộ dân về chính sách bồi thường.

Ông Lê Thanh Hải từ chối nói về dự án Thủ Thiêm: 'Giờ tôi hưu rồi...'

73 Thanh Niên Online

Sáng 27.6, khi PV Thanh Niên đặt câu hỏi về dự án Thủ Thiêm, ông Lê Thanh Hải nói “giờ tôi hưu rồi, có làm được gì mà trả lời..?”.
Nguyên Bí thư Thành ủy TP.HCM Lê Thanh Hải
Ảnh: Độc Lập
Sáng 27.6, bên lề Đại hội đại biểu MTTQ VN TP.HCM lần thứ XI, các đại biểu, khách mời đã có những trao đổi với báo chí liên quan đến nội dung kết luận thanh tra của Thanh tra Chính phủ về Khu đô thị mới Thủ Thiêm vừa được công bố ngày 26.6.

Ông Lê Thanh Hải: "Giờ tôi hưu rồi..."

Trong sáng 27.6, ông Lê Thanh Hải, nguyên Bí thư Thành ủy TP.HCM, cho biết ông đã nghe thông tin về kết luận Thanh tra Chính phủ. Khi PV Thanh Niên đặt câu hỏi về dự án Thủ Thiêm, ông Lê Thanh Hải nói “giờ tôi hưu rồi, có làm được gì mà trả lời..?”.
PV Thanh Niên tiếp tục hỏi về các nội dung sai phạm được Thanh tra Chính phủ đề cập, xảy ra tại dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm, trong thời kỳ ông Lê Thanh Hải làm lãnh đạo TP.HCM, nhưng ông Hải đều từ chối trả lời.
Trước đó, ngày 26.6, Thanh tra Chính phủ đã ra thông báo về "Kết luận thanh tra về công tác quản lý nhà nước và thực hiện pháp luật trong quy hoạch, quản lý xây dựng, đất đai tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm, TP.HCM".
Kết luận thanh tra đề cập đến nhiều sai phạm tại dự án Thủ Thiêm trong thời kỳ ông Lê Thanh Hải làm Chủ tịch UBND TP.HCM và sau đó là Bí thư Thành ủy TP.HCM.

Ông Nguyễn Thành Phong: "Sẽ báo cáo với Thường trực Thành ủy"

Cũng trong sáng 27.6, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thành Phong đã có cuộc trao đổi ngắn với báo chí liên quan đến việc giải quyết dự án khu đô thị mới Thủ Thiêm theo kết luận của Thanh tra Chính phủ.
Ông Nguyễn Thành Phong cho hay UBND TP.HCM sẽ chủ động tìm hiểu, thực hiện trên cơ sở kết luận thanh tra. Hiện tại, UBND TP.HCM chưa nhận được văn bản kết luận chính thức, mới chỉ tiếp cận nội dung kết luận thanh tra thông qua trang web của Chính phủ và Thanh tra Chính phủ
“Thứ 2 tuần tới (1.7), tôi sẽ báo cáo với Thường trực Thành ủy, sau đó sẽ tổ chức họp báo về nội dung liên quan. Trong họp báo tôi sẽ nói rõ những vấn đề liên quan. Tinh thần là phải khẩn trương giải quyết”, ông Nguyễn Thành Phong nói.
Ông Phong cho biết thêm UBND TP.HCM sẽ tiến hành khẩn trương liên quan đến yêu cầu thu hồi số tiền hơn 26.000 tỉ đồng mà kết luận Thanh tra Chính phủ đề cập.
Đối với việc giải quyết quyền lợi của người dân bị ảnh hưởng bởi dự án Thủ Thiêm hơn 20 năm qua, ông Phong cho hay UBND TP.HCM đã có hướng giải quyết theo kết luận số 1483 đề cập đến 4,3 ha ngoài ranh. Song song đó UBND TP.HCM cũng chủ động thực hiện 10 chính sách liên quan đến việc giải quyết những vấn đề ở Thủ Thiêm.
Ông Lê Thanh Hải từ chối nói về dự án Thủ Thiêm: 'Giờ tôi hưu rồi...' - ảnh 2
Một góc dự án khu đô thị Thủ Thiêm
Ảnh: Độc Lập

Bà Quyết Tâm: "Sẽ nghiên cứu kỹ kết luận thanh tra"

Bà Nguyễn Thị Quyết Tâm, nguyên Chủ tịch HĐND TP.HCM và đại biểu Quốc hội đại diện cho cử tri Q.2, cho hay bà cũng đã lưu lại bản kết luận thanh tra để nghiên cứu kỹ hơn. “Tôi sẽ nghiên cứu kỹ kết luận thanh tra và sẽ trao đổi với mọi người sau”, bà Nguyễn Thị Quyết Tâm nói.
Trước đó, trong buổi tiếp xúc cử tri Q.2, khi nói về dự án Thủ Thiêm, bà Nguyễn Thị Quyết Tâm khẳng định Đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM đã báo cáo Thường vụ Quốc hội về 4 vấn đề lớn ở Thủ Thiêm mà cử tri đặt ra: xác định ranh quy hoạch; tính chính xác trong việc lập hồ sơ dự án; sử dụng 160 ha như thế nào vấn đề tái định cư cho người dân; lập đoàn thanh tra liên ngành thanh tra toàn bộ dự án. Sau đó Ban Dân nguyện Quốc hội đã có công văn gửi cơ quan chức năng giải quyết những vấn đề đặt ra.
“Một ngày còn làm đại biểu HĐND, đại biểu Quốc hội tôi còn đeo đuổi tận cùng vấn đề Thủ Thiêm”, bà Nguyễn Thị Quyết Tâm khẳng định.