CHUYỆN ÍT BIẾT 74

(ĐC sưu tầm trên NET)

 

KHÁM PHÁ | Bí Ẩn Về Bộ Bài Tây Và Những Nhân Vật Đằng Sau Các Lá Bài

Bạn có biết: Người trong quân K tép bộ tú lơ khơ là vị vua vĩ đại nhất thế giới?

Thứ Năm, ngày 23/01/2020 10:00 AM (GMT+7)

Ông được cho là vị vua vĩ đại nhất thế giới, vì từng chinh phạt gần như khắp quả đất, đưa văn hóa Hy Lạp lan rộng khắp toàn cầu.

Tên của Alexander Đại đế được in trên lá bài quân K tép.

Bộ bài Tây hay còn gọi là tú lơ khơ có 54 lá bài, rất phổ biến ở Việt Nam. Theo các nhà sử học, bộ bài Tây du nhập từ Ai Cập vào châu Âu từ những năm 1300 dưới nhiều hình thức khác nhau. Bộ bài Tây dạng giấy bắt đầu phổ biến trên khắp châu Âu khoảng 100 năm sau, nhưng nổi bật nhất là bộ bài Tây của Anh và Pháp, do hai quốc gia này có ảnh hưởng lan tỏa khắp châu lục. Người Pháp có thói quen độc đáo là liên hệ các lá bài có hình mặt người như J, Q, K với các nhân vật có thật trong lịch sử hoặc thần thoại. Ở những phiên bản tú lơ khơ đầu tiên, tên của các nhân vật này được in bên góc phải của lá bài tương ứng. Những quan niệm này chấm dứt vào cuối thế kỷ 18 do ảnh hưởng của cách mạng Pháp lật đổ nền quân chủ chuyên chế. Loạt bài này sẽ đề cập đến các nhân vật lịch sử trở thành hình mẫu của các quân bài J, Q, K trong bộ bài Tây.

Người Pháp quan niệm lá bài K tép trong bộ bài Tây là tượng trưng cho Alexander Đại đế - một trong những vị vua vĩ đại nhất trong lịch sử, là người đầu tiên chinh phục gần như toàn bộ thế giới.
Alexander sinh ra ở Pella, thủ đô cổ đại của Macedonia vào năm 356 TCN. Ông là con của vua Philip đệ nhị. Alexander lớn lên dưới sự dạy dỗ của nhà triết học Aristotle.
Alexander Đại đế là người rất say mê nghiên cứu và luyện tập binh pháp. Năm 16 tuổi, ông bắt đầu theo cha mình đi chinh chiến, học hỏi cách bày binh bố trận, cách làm tướng thống lĩnh. Khi vua Philip trực tiếp chỉ huy trận công thành Byzantium – một thành bang Hy Lạp vào năm 340 TCN, Alexander gần như nắm mọi quyền hành ở Macedonia.
Năm 336 TCN, vua Philip bị ám sát, khi kế hoạch chinh phục đế chế Ba Tư còn dang dở. Alexander Đại đế, lúc này 20 tuổi, được suy tôn làm vua của Macedonia. Các thành bang Hy Lạp cũng quy phục vị vua trẻ.
Vị vua vĩ đại chinh phục cả thế giới

Alexander Đại đế ngày nay luôn được coi là vị vua vĩ đại nhất thế giới theo quan niệm của người phương Tây. Thừa kế đội quân Macedonia quy củ và thiện chiến từ vua cha Philip, Alexander đã thể hiện tham vọng chinh phục cả thế giới.
“Ngay khi Alexander lên ngôi vương, ông ấy đã công khai ý định tiếp tục chiến dịch chinh phạt Ba Tư mà người cha đã nung nấu từ lâu”, Graham Wrightson, sử gia người Mỹ tại Đại học South Dakota, nói.
Trước khi chinh phục Ba Tư, Alexander Đại đế đã dẹp yên nổi loạn ở thành bang Thebes. “Đội quân Macedonia do Alexander chỉ huy không chỉ dễ dàng đánh bại quân nổi loạn, mà còn ông còn thiêu rụi cả thành phố, chỉ giữ lại một căn nhà của hậu duệ nhà thơ mà Alexander từng rất yêu thích”, Wrightson nói.

Alexander Đại đế là người đưa văn hóa Hy Lạp cổ đại lan tỏa khắp toàn cầu.

Là một nhà chiến lược vĩ đại, Alexander hiểu rằng không thể chỉ cai trị Hy Lạp bằng bạo lực. Ông quay sang Đế chế Ba Tư do nhà Achaemenid cai trị. Alexander lấy cớ báo thù chiến dịch quân sự Ba Tư nhằm vào Hy Lạp cách đây 100 năm, để phát động chiến tranh.
Trong cuộc chiến năm xưa, 300 chiến binh Sparta do Leonidas I chỉ huy tạo nên trận đánh vĩ đại khiến quân Ba Tư tổn thất nặng nề.
“Alexander phát động cuộc chiến tuyên truyền, mô tả đội quân Macedonia xâm lược Ba Tư trên danh nghĩa người Hy Lạp, dù thực tế người Macedonia không liên quan gì đến chiến tranh Hy Lạp-Ba Tư”, Wrightson nói.
Đội quân của Alexander tiến vào Ba Tư đương đầu với một trong những thế lực hùng mạnh nhất thời bấy giờ trên thế giới. Vua Darius III của Ba Tư sở hữu đội quân lên tới 2,5 triệu người, trong đó có 10.000 quân tinh nhuệ gọi là những chiến binh bất tử.
Kỵ binh Ba Tư cũng rất mạnh với những xe ngựa gắn dao nhọn ở trục bánh xe để diệt bộ binh đối phương.
Lần đầu tiên Alexander Đại đế thử sức với vua Darius III của Ba Tư là ở khu vực có địa hình hẹp gần thành phố ven biển Issus. Darius đề ra chiến lược cắt nguồn vận lương của quân Macedonia rồi sau đó bao vây, đánh bại kẻ thù.
Ngược lại, Alexander lợi dụng cách đánh nhanh thắng nhanh, dùng kỵ binh lao thẳng vào trung tâm phòng tuyến của kẻ thù, sau khi yêu cầu một nhánh quân vừa đánh vừa rút làm mồi nhử.
Sử sách chép rằng Darius quá hốt hoảng, chỉ kịp nhảy lên ngựa bỏ chạy, bỏ lại quân đội đằng sau.

Cuộc chinh phạt của Alexander Đại đế dừng lại ở Ấn Độ.

Hai năm sau, Darius gặp lại Alexander trong một trận đánh quân Ba Tư có 250.000 người, còn Macedonia chỉ có 50.000
“Darius tận dụng địa hình trống trải và quân số vượt trội để khiến Alexander phải đầu hàng”, Wrightson nói. Nhưng Alexander không dại gì đưa quân vào bẫy. Ông chỉ ra nghênh chiến khi trời bắt đầu tối, tập trung tìm ra điểm yếu trong đội hình quân Ba Tư.
“Đó là một cuộc đấu trí mà Alexander không ngừng tìm cách tiếp cận Darius. Theo sử sách, Alexander giết được người lái xe ngựa của Dairus, nhưng vua Ba Tư kịp nhảy lên một con ngựa khác tẩu thoát”, Wrightson nói.
Vài ngày sau, khi kỵ binh của Alexander truy đuổi, Darius bị một người cháu đâm chết, lấy đầu đem nộp cho Alexander. Ông ra lệnh giết luôn kẻ làm phản này và tuyên bố mình là vua của Ba Tư.
Cái chết đột ngột
Sau chiến thắng ở Ba Tư, Alexander tiếp tục hành quân về phía đông, đánh chiếm một vùng đất rộng lớn trải dài đến tận Ấn Độ. Lúc này, ông mới chấp nhận quay về Macedonia.
Nhưng Alexander không bao giờ quay lại được quê nhà. Năm 323 TCN, ông qua đời tại Babylon khi mới 33 tuổi. Thi hài ông được đặt vào một cỗ quan tài làm bằng vàng và chở về thành phố Alexandria an táng.
Các tài liệu cổ ghi chép lại rằng sau một đêm yến tiệc linh đình, ăn mừng thắng lợi ở Ấn Độ, Alexander Đại đế trở về nhà trong tình trạng say mềm và bắt đầu lên cơn sốt cao. Ông rơi vào tình trạng mê man suốt 12 ngày rồi qua đời.
Một cựu giám đốc cảnh sát người Anh tên là John Grieve, đưa ra giả thuyết liên quan đến cái chết vị vua vĩ đại nhất lịch sử. Có 5 giả thuyết có tính thuyết phục nhất bao gồm bị đầu độc, sai lầm y khoa, bệnh sốt rét, và tình trạng tuyệt vọng do cái chết của bạn thân.

Alexander Đại đế qua đời ở Babylon năm 323 trước Công nguyên.

Về khả năng bị đầu độc, các chuyên gia cho rằng Alexander Đại đế trước khi chết có những triệu chứng như sốt, nhức đầu, mất tiếng nói, hôn mê. Ước tính có khoảng 20 loại độc dược có thể gây ra các triệu chứng như vậy.
Theo một nghiên cứu của bác sĩ Robert Arnott, Giám đốc Trung tâm Lịch sử Y dược Đại học Birmingham, Anh, loại độc dược khả nghi nhất là rễ cây Hellebore. Cây này mọc nhiều ở miền Trung và Nam châu Âu.
Nếu nhiễm độc nặng, nạn nhân sẽ sốt cao, hôn mê trong nhiều ngày rồi chết. Miêu tả này giống với những triệu chứng được ghi chép trong trường hợp của Alexander Đại đế.
Trong khi đó, Tiến sĩ Kinda Hall, giảng viên cao cấp tại Trường Y khoa Dunedin, Đại học Otago, New Zealand, tin rằng nhà cai trị cổ xưa này không chết vì nhiễm trùng, nghiện rượu hoặc bị ám sát.
Tuy nhiên, nghiên cứu mới kết luận rằng Alexander Đại đế qua đời vì chứng rối loạn Guillain-Barré (GBS), một rối loạn miễn dịch hiếm hoi có thể dẫn đến bại liệt toàn thân, và ông đã bị liệt 6 ngày trước khi qua đời.
Tiến sĩ Hall tin rằng Alexander Đại đế mắc phải một biến thể thần kinh sợi trục của GBS, gây ra tê liệt. Sự ra đi của ông còn phức tạp hơn bởi những khó khăn trong chẩn đoán cái chết ở thời cổ đại vốn dựa vào hơi thở chứ không phải mạch đập.
Triệu chứng tê liệt cơ thể và nhu cầu oxy giảm khiến cho nhịp thở của ông chậm dần và khó nhận thấy.
Việc cơ thể ông không thể tự điều chỉnh nhiệt độ, đồng tử bất động và giãn ra, cũng cho thấy hiện tượng cơ thể còn nguyên vẹn 6 ngày sau khi qua đời, không phải do phép lạ mà vì lúc đó ông chưa thực sự chết.

_________________

Bài tiếp theo sẽ kể câu chuyện về nhân vật hiện thân của quân K bích trong bộ bài Tây, người đã đi vào thần thoại như một người tí hon đánh bại khổng lồ. Mời bạn đón đọc vào sáng 24.1 trên mục Thế giới. 

Nguồn: http://danviet.vn/the-gioi/ban-co-biet-nguoi-trong-quan-k-tep-bo-tu-lo-kho-la-vi-vua-vi-dai-nhat...

Bạn có biết người trong quân K cơ bộ tú lơ khơ là một hoàng đế vĩ đại như thế nào?

Một trong những vị vua nổi bật nhất trong lịch sử châu Âu phải kể đến Charlemagne. Ông không chỉ có công thống nhất...

Theo Đăng Nguyễn - Tổng hợp (Dân Việt)

Cháy rừng tại Úc vô tình làm lộ công trình cổ xưa hơn cả Kim tự tháp Ai Cập

Thứ Hai, ngày 20/01/2020 15:25 PM (GMT+7)

Các vụ cháy rừng ở Úc đã làm lộ một hệ thống thủy lợi cổ được xây dựng bởi thổ dân bản địa, được cho là có tuổi thọ còn lâu hơn cả thời Ai Cập cổ đại.

Hệ thống thủy lợi Budj Bim, di sản thế giới được UNESCO công nhận vào năm 2019 (Ảnh: Twitter)

Di sản văn hóa cổ Budj Bim, nằm ở phía tây nam bang Victoria, Úc, là một hệ thống kênh đào và hồ chứa được kè bằng đá, phục vụ việc săn bắt lươn của thổ dân Gunditjmara. Vào năm 2019, di tích này đã được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới.
Một số phần của hệ thống phức tạp này cũng cho thấy bằng chứng về những ngôi nhà bằng đá có niên đại khoảng 6.600 năm trước.
Nhưng sau vụ cháy rừng xảy ra vào tháng 12 năm ngoái và mới chỉ được kiểm soát vào tuần trước, một số di tích cổ khác, trước đó bị ẩn sâu dưới thảm thực vật, nay lại mới được phát hiện. Các di chỉ này cũng được cho là một phần trong hệ thống thủy lợi của người Gunditjmara.
Denis Rose, quản lý dự án bảo tồn các di sản truyền thống của thổ dân Gunditjmara, cho biết ông không quan tâm đến việc đám cháy sẽ bùng phát và ảnh hưởng đến hệ thống thủy lợi này như thế nào.

“Có lẽ đã có nhiều vụ cháy ở đây từ hàng nghìn năm trước,” ông cho biết với ABC News, “Mối quan tâm hàng đầu của chúng tôi là hệ quả để lại từ vụ cháy rừng, và chúng tôi còn rất nhiều việc để làm.
Chúng tôi quan tâm nhiều hơn đến thảm thực vật, đặc biệt là những loại cây cao hơn hiện đang phát triển bên trong và xung quanh hệ thống thủy lợi và những khu nhà đá ở xung quanh, và những loại cây bị suy yếu và hư hại, có khả năng đổ xuống và mọc rễ trên những cấu trúc đá cổ xưa này.”
Một cuộc khảo sát mới sẽ diễn ra sau khám phá này, khi các nhà khảo cổ sẽ làm việc cùng với các kiểm lâm viên bản địa cũng như chụp ảnh trên không bằng phần các mềm chuyên dụng.
Ông Rose cho biết phát hiện này là một tín hiệu tích cực, và cũng rất may mắn là đám cháy không nghiêm trọng như các vùng khác tại Úc:
“Chúng tôi đã rất may mắn vì khu vực này chỉ bị ảnh hưởng nhẹ từ các đám cháy rừng, không như những thiệt hại và tàn phá xảy ra ở các khu vực phía đông nước Úc. Những đám cháy này chỉ gây thiệt hại cho thảm thực vật dưới thấp, thay vì thiêu rụi toàn bộ khu rừng.”

Nguồn: http://danviet.vn/the-gioi/chay-rung-tai-uc-vo-tinh-lam-lo-cong-trinh-co-xua-hon-ca-kim-tu-thap-...

Những công trình hoang phế rợn người ở châu Âu

Nhiếp ảnh gia Stefan Baumann, 34 tuổi, đã dành 3 năm qua để tham quan và ghi lại hơn 300 công trình bỏ hoang đáng sợ ở khắp...

Theo Việt Anh - Independent (Dân Việt)

Lenin lần đầu gọi 'trí thức là phân' trong thư gửi Gorky

• 25 tháng 1 2020

Bản quyền hình ảnh Universal History Archive

Image caption Alexander Bogdanov (trái) chơi cờ với Lenin (phải) khi hai người đến thăm Maxim Gorky ở Capri, Ý năm 1908. Đây là giai đoạn các nhà hoạt động Nga sống lưu vong ở châu Âu

Không phải Mao Trạch Đông mà Lenin mới là nhà cách mạng lần đầu gọi trí thức cũ là 'cục phân' trong thư gửi Gorky năm 1919.

Dù câu "Trí thức là cục phân" thường được gán cho lãnh tụ Trung Quốc, ông Mao Trạch Đông, nhưng cách dùng từ này được Vladimir Lenin viết ra trong văn bản từ trước đó.
5 điều đáng nhớ về Karl Marx
Tranh cãi về 'Di chúc Lenin muốn loại Stalin'
Nga: Luật mới đề nghị cải táng Lenin bị bác
Chủ nghĩa cộng sản 'súp thịt' là gì?
Trong lá thư viết hôm 15/09/1919, Lenin bàn luận với nhà văn Maxim Gorky về nhà thơ Vladimir Korolenko và lên án "giới trí thức tư sản".
Mở đầu thư, Lenin cập nhật cho Gorky một số tin nhân sự và giải thích việc bắt nhóm Đảng Dân chủ Lập hiến:
Aleksei Maksimovich thân mến,
Tôi gặp Tankov, và trước khi ông ấy tới thăm, và trước khi nhận thư của anh, chúng tôi đã quyết định tại Tseka (Trung ương Đảng) bổ nhiệm Kamenev và Bukharin vào phụ trách công tác đánh giá lại các vụ bắt giữ bọn trí thức tư sản thuộc nhóm Kadet (Constitutional Democrat), rồi đã cho thả ra.
Điều quá rõ ràng là có những sai lầm đã phạm phải trong vụ việc.
Nhưng cũng rất rõ ràng rằng việc bắt nhóm này là cần thiết và đúng đắn.
Khi đọc ý kiến thẳng thắn của anh[Gorky phản đối việc bắt giữ], tôi nhớ lại cuộc tranh luận của chúng ta ở London, Capri và câu nói của anh khi đó để lại ấn tượng rất mạnh với tôi.
"Bọn văn nghệ sĩ chúng tôi là những kẻ vô trách nhiệm."
Lenin tìm cách lý giải vụ bắt " vài trăm quý ông Kadet và giả Kadet" là để phòng ngừa một âm mưu như vụ ở pháo đài Krasnaia Gorka, và nói đó chẳng phải là "bi kịch gì cả".
Tiếp theo, Lenin chuyển sang câu chuyện về tác phẩm Chiến tranh, Đất mẹ và Nhân loại của Vladimir Korolenko (1853-1921) ấn hành tháng 8/1917.
Trong thư, Lenin gọi Korolenko, người Gorky coi như đàn anh, là kẻ "giả Kadet, gần như là một tay Menshevik"(phái chống Bolshevik trong Đảng Xã hội Nga).
Nhân đó, Lenin lên án "trí thức tư sản" và nói với Gorky rằng chỉ có "tri thức của công nông" mới là sức mạnh thực sự:
"Các lực lượng trí thức của công nhân và nông dân đang vươn lên, ngày càng mạnh hơn trong cuộc chiến đấu lật đổ bọn tư sản, những kẻ đồng phạm của chúng -tức là giai cấp có giáo dục, tay sai của đồng vốn tư bản -những kẻ cứ nghĩ chúng là bộ não của dân tộc. Nhưng trên thực tế, chúng không phải là não, mà là cục phân của dân tộc."
Lenin kết thúc lá thư bằng lời kêu gọi Gorky hãy bỏ ngay quan hệ trí thức tư sản càng sớm càng tốt.

Coi trí thức tư sản là 'cục phân' trong hoàn cảnh nào?

Nước Nga sau Cách mạng 1917 rơi vào cảnh hỗn loạn, nội chiến và bị bao vây.

Bản quyền hình ảnh FotoSoyuz

Image caption Vladimir Korolenko sinh ở Zhitomir trong gia đình gốc Ukraine - Ba Lan và qua đời tại quê hương sau thời gian thất vọng nặng nề với hành xử của chính quyền Xô Viết

Tháng 2/1919, Maxim Gorki trong "Lời kêu gọi gửi ra toàn thế giới đã ca ngợi Lenin và cách mạng Nga vốn đang phải đối mặt với nhiều kẻ thù:
"Lãnh đạo chiến dịch chống lại Nga là Woodrow Wilson. Vladimir Lenin đang nắm chắc ngọn đuốc của Cách mạng Nga trong tay và rọi chiếu ánh sáng ra toàn thế giới. Giai cấp vô sản và người lao động trí thức (intellectual workers) cần chọn giữa những kẻ bảo vệ trật tự cũ, những kẻ đại diện cho chính phủ của thiểu số kiểm soát đa số, chế độ cũ không có tương lai, và những người phá đổ tất cả thứ văn hóa đó, những người kiến tạo lý tưởng xã hội mới, và là hiện thân của của ý tưởng hạnh phúc, việc làm tự do, tình huynh đệ của nhân dân với công nhân."
Tuy thế, cũng từ năm 1919, Gorky và nhiều trí thức Nga ủng hộ cách mạng đã lo ngại trước làn sóng bắt bớ của chính quyền Lenin nhắm vào nhóm cựu Kadet, gồm nhiều nhà văn, nhà thơ, nhà giáo dục Nga nổi tiếng.
Đảng Kadet là lượng chính trị trung hữu, ủng hộ tự do cá nhân, bảo vệ thiểu số Do Thái, có mặt trong Viện Duma Nga từ 1906.
Sau Cách mạng 2/1917, Kadet có bốn thành viên vào chính phủ lâm thời, nhưng sau bị chính quyền Bolshevik cho là bất hợp pháp.
Từ năm 1919, chính quyền của Lenin ra lệnh bắt hàng loạt trí thức, nhà khoa hoặc, văn nghệ sĩ Nga, gồm cả những người theo Kadet.
Chính quyền trục xuất những cựu thành viên Kadet và các đảng Xã hội Chủ nghĩa Cách mạng, Menshevik và Dân tộc chủ nghĩa.
Các đợt trấn áp này bị trí thức từng ủng hộ Cách mạng tháng 10 phản đối.
Vì những người đã bị đuổi sang Phương Tây tiếp tục viết bài, lên tiếng phê phán chế độ ở Nga, Lenin cấm những người ở lại được xuất cảnh.
Lenin qua đời đầu năm 1924 sau thời gian sức khoẻ suy yếu nghiêm trọng.
Hè năm 1918, ông bị nữ đảng viên Xã hội Chủ nghĩa Cách mạng Fanny Kaplan bắn trọng thương trong vụ ám sát không thành.
Cho đến lúc chết năm chưa đến 54 tuổi, trong người Lenin vẫn còn hai viên đạn.

Bản quyền hình ảnh Getty Images

Image caption Lenin và vợ, bà Nadezhda Krupskaya. Lenin qua đời đầu năm 1924 sau thời gian sức khoẻ suy yếu nghiêm trọng vì bị nữ đảng viên Xã hội Chủ nghĩa Cách mạng Fanny Kaplan bắn trọng thương trong vụ ám sát không thành năm 1918.

Những tâm hồn Nga

Ngày nay, nước Nga đã có cái nhìn khác về di sản bạo lực một thời và những nhân vật nổi bật thời kỳ trước và sau năm 1917.
Sau 1990, việc phục hồi các trí thức Kadet và nhiều nhân vật khoa bảng thời trước cách mạng đã diễn ra.
Trên thực tế, dù bị Lenin phê phán, Korolenko vẫn có uy tín lớn với các nhân vật cộng sản châu Âu.
Rosa Luxemburg, một lãnh tụ cộng sản châu Âu gốc Do Thái, đã viết về Korolenko khi ngồi tù ở Breslau (nay là Wroclaw, Ba Lan) tháng 7/1918, ca ngợi và so sánh hai tài năng của văn học tiếng Nga:
"Tác phẩm Thời thơ ấu của Maxim Gorky có thể so sánh ở nhiều góc độ với Lịch sử đương đại của Korolenko. Về mặt nghệ thuật, họ thật khác nhau một trời một vực. Korolenko, như Turgenev mà ông luôn ngưỡng mộ, có tâm hồn mẫn cảm, có bản tính đầy chất thơ, con người của nhiều tâm trạng. Gorky, theo đúng truyền thống Dostoevsky, nhìn đời đầy kịch tính, là người đàn ông của các nguồn năng lượng và hành động rất tập trung..."
Là bậc đàn anh của Maxim Gorky, Korolenko, nổi tiếng với nhiều tác phẩm trong đó có Russkoe Bogatstvo, đã rút lui về quê nhà ở Ukraine sau cách mạng 1917 và qua đời năm 1921.
Sau khi Lenin chết, Maxim Gorky (sinh năm 1868) thì trở thành gương mặt của văn học công nông Liên Xô, và được Stalin tôn trọng, đề cao.
Tuy thế, các lá thư ông trao đổi với Stalin và Genrikh Yagoda (bộ trưởng an ninh Liên Xô) được công bố trong thập niên 1990 cho thấy Gorky vào những năm cuối đời cũng dần mất hết ảo tưởng rằng tự do có thể tồn tại trong thể chế Xô Viết và viết nhiều hơn về các chủ đề trước cách mạng 1917.
Qua đời năm 1936, đến 1938 tên tuổi Gorky lại bị lôi ra trong một vụ án với cáo buộc chính nói là Yagoda đã chủ mưu giết ông.
Các sử gia ngày nay cho rằng đó chỉ là vụ việc do Stalin dàn dựng.
Xem thêm:
Albania: Quốc gia 1 triệu lô cốt 'bảo vệ chế độ'
Vì sao nhiều góp ý không được ĐCSVN lắng nghe?
VN: Đảng viên cộng sản và 'bàn tay nhúng chàm'
Báo Đảng Cộng sản Pháp xin bạn đọc cứu giúp