Quyết tâm của người đứng đầu Đảng
Sau khi Ban bí thư ra quyết định khai trừ khỏi Đảng, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố, phát lệnh truy nã toàn quốc và quốc tế đối với bị can Trịnh Xuân Thanh về tội "Cố ý làm trái quy định của Nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng", xảy ra tại Tổng Cty CP Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC).
Trao đổi với chúng tôi, ông Lê Văn Cuông, nguyên phó đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hóa cho rằng, những sai phạm trong vụ việc của ông Trịnh Xuân Thanh có nhiều điển hình của các vấn đề tiêu cực liên quan đến cả đến vấn đề kinh tế, chính trị, gây dư luận không tốt trong nhân dân.
Chỉ đến khi Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng có liên tiếp hai văn bản chỉ đạo các cơ quan chức năng và Ủy ban Kiểm tra trung ương tiến hành kiểm tra, làm rõ khẳng định ông Thanh không đủ tiêu chuẩn đi luân chuyển và phải chịu trách nhiệm về việc để PVC thua lỗ, thì người dân mới được biết bản chất vấn đề.
Điều này, theo ông Cuông là một điển hình của câu chuyện "con voi chui lọt lỗ kim"
Vị cựu đại biểu Quốc hội cũng nhìn nhận, người đứng đầu Đảng đã có sự chỉ đạo quyết liệt, liên tiếp yêu cầu các cơ quan chức năng xử lý nghiêm minh, tới tận cùng vụ việc tham nhũng, sai phạm.
Ông cũng ví đây như "tiếng súng lệnh" của Tổng Bí thư để cuộc đấu tranh phòng chống tham nhũng phải được phát động đi vào cuộc sống chứ không thể là tiếng nói suông trong nghị trường hay là trong những báo cáo.
"Các theo dõi, chỉ đạo quyết liệt, liên tục của Tổng Bí thư trong vụ việc Trịnh Xuân Thanh đã có thấy quyết tâm chính trị rất lớn của người đứng đầu Đảng cũng như các vị lãnh đạo Đảng, Nhà nước trong việc đấu tranh tới cùng với tệ nạn tham nhũng, tiêu cực và các vấn đề khác.
Và hơn thế, trước đây, nhiều người cho rằng, chúng ta mới chỉ tập trung hô hào đấu tranh, phòng chống tham nhũng, tiêu cực thì qua các chỉ đạo của Tổng Bí thư, đã thể hiện rõ sự đi vào xử lý các vụ việc, cá nhân, cụ thể, đúng bản chất vấn đề.
Tôi tin chắc chắn rằng, khi người đứng đầu đã quyết tâm mạnh mẽ như vậy thì tới đây, các cơ quan chức năng đã và sẽ tiếp tục làm nghiêm túc, đến nơi đến chốn vụ việc này theo đúng tinh thần, chỉ đạo", ông Cuông nêu rõ.
Đồng thời, nguyên Phó đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa cũng nêu rõ, trong thời gian tới, có một số cơ quan chức năng còn chưa thực hiện nghiêm túc sự chỉ đạo của Tổng Bí thư, chậm trễ báo cáo vụ việc như báo chí phản ánh cũng phải nghiêm túc rút kinh nghiệm.
Ngoài ra, ở đây, các sai phạm của Trịnh Xuân Thanh đã quá rõ ràng nhưng như tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư thì cần tiếp tục làm rõ xem có vấn đề chạy chức, chạy quyền, nâng đỡ, vây cánh, nhóm lợi ích hay không.
"Các cơ quan chức năng cũng cần tiếp tục xem xét xem còn có ai là người chống lưng, tiếp tay cho Trịnh Xuân Thanh để không những thoát tội mà còn có con đường quan lộ, trốn tránh như vậy không?
Nếu có thì phải chỉ rõ và có hình thức xử lý thích đáng. Nếu như làm rõ được bản chất của vấn đề này và đường dây của nhóm lợi ích một cách cụ thể, minh bạch sẽ thì chắc chắn chúng ta sẽ tạo thêm niềm tin với dư luận, nhân dân.
Và sẽ góp phần ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng tham nhũng đang gây ra sự nhức nhối trong nhân dân, dư luận xã hội", ông Cuông bày tỏ.
Cần làm rõ đường dây giúp Trịnh Xuân Thanh bỏ trốn
Liên quan đến việc sau khi khởi tố vụ án, bị can, các cơ quan chức năng xác định và phát lệnh truy nã đối với Trịnh Xuân Thanh vì đã bỏ trốn, ông Cuông bày tỏ sự băn khoăn, bởi vụ việc đã được Tổng Bí thư chỉ đạo rất quyết liệt nhưng lại quản lý đối tượng lỏng lẻo như vậy.
"Lẽ ra, chúng ta cần phải có sự quản lý chặt chẽ hơn đối với đối tượng đang xem xét như không được dời khỏi nơi cư trú, công tác hoặc có biện pháp khác.
Qua đây, tôi cho rằng, phải rút kinh nghiệm rất sâu sắc về việc này, tránh gây ra những ảnh hưởng xấu đối với dư luận", ông Cuông nói.
Đưa lại câu chuyện bỏ trốn của Dương Chí Dũng, ông Cuông đề nghị các cơ quan chức năng cần làm rõ xem có đường dây nào tổ chức cho đối tượng trốn tránh.
"Việc đối tượng bỏ trốn như thế này làm cho quá trình hoàn thiện vụ án gặp nhiều khó khăn hơn nhiều nên ở đây cần phải làm rõ xem có đường dây, có ai tiếp tay hay không. Nếu có thì sau đây cần điều tra, xử lý nghiêm", ông Cuông đề nghị.

Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã phát lệnh truy nã toàn quốc và quốc tế đối với bị can Trịnh Xuân Thanh về tội "Cố ý làm trái quy định của Nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng", xảy ra tại Tổng Cty CP Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC).
Theo Thiếu tướng Trần Thế Quân - Phó cục trưởng Pháp chế và Cải cách hành chính tư pháp (Bộ Công an), ông Thanh có trốn ở đâu cũng khó thoát.
Bắt tội tham nhũng, không có vùng cấm
Liên quan đến việc truy bắt ông Trịnh Xuân Thanh, ngày 19/9, trao đổi với phóng viên Tiền Phong, Thiếu tướng Trần Thế Quân cho biết, khi truy nã về tội "Cố ý làm trái các quy định Nhà nước về kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng", quốc tế không có vùng cấm, thực chất là không có tị nạn tội "tham nhũng".
Đối với Công ước của Liên Hợp Quốc về phòng chống tội phạm tham nhũng, có rất nhiều nước tham gia. Vì thế các quốc gia này sẽ ủng hộ Việt Nam để bắt tội phạm tham nhũng.
Đối với thông tin trên mạng xã hội nói về việc ông Trịnh Xuân Thanh viết đơn xin ra khỏi Đảng, Thiếu tướng Trần Thế Quân cho rằng: "Chúng ta truy nã về tội phạm kinh tế, nên không liên quan đến việc ông Thanh tham gia đảng phái nào.
Việc ra, vào Đảng là tinh thần tự nguyện của mỗi người, anh không thấy phù hợp thì xin ra. Anh không đủ tư cách đứng trong đội ngũ của Đảng thì sẽ bị khai trừ".
Thiếu tướng Quân nhận định, việc ông Trịnh Xuân Thanh xin ra khỏi Đảng là vì sợ làm hoen ố uy tín của truyền thống gia đình chứ không phải là chống chính quyền.
Việc xin ra khỏi Đảng và truy cứu trách nhiệm hình sự là 2 việc khác nhau. Các trường hợp tội phạm chỉ có tị nạn về "chính trị" chứ không có tị nạn về kinh tế. Vì vậy, việc truy bắt ông Thanh không có trở ngại.
Bên cạnh đó, Việt Nam đã tham gia Tổ chức Cảnh sát Hình sự quốc tế, có Văn phòng Interpol Việt Nam (C55), qua kênh đó phát lệnh truy nã. Qua kênh Interpol, cảnh sát quốc tế sẽ truy bắt người bị truy nã.
Về vấn đề dẫn độ về Việt Nam sau khi bắt được, có những nước có hiệp định tương trợ về tư pháp, có những nước không có hiệp định dẫn độ.
Đối với quốc gia có hiệp định tương trợ về tư pháp, họ sẽ tương trợ việc chi trả kinh phí dẫn độ, thậm chí vé máy bay. Đối với nước chưa ký hiệp định, có thể đàm phán theo từng trường hợp cụ thể.
"Nếu ông Trịnh Xuân Thanh trốn sang Đức, Canada hoặc một số quốc gia khác mà phía Việt Nam chưa ký kết hiệp định tương trợ về tư pháp, việc bắt giữ, dẫn độ sẽ khó khăn hơn nhưng không bế tắc.
Trong trường hợp đó sẽ vận dụng quan hệ ngoại giao giữa hai nước, bàn bạc, thương lượng cụ thể. Trong nhiều trường hợp pháp luật cho phép, thủ tục dẫn độ có thể trao trả lẫn nhau" - Thiếu tướng Quân nói.
Đủ căn cứ xác định bị can Thanh bỏ trốn
Ngày 19/9, phóng viên Tiền Phong nhập tên bị can Trịnh Xuân Thanh trên website www.interpol.int/notice của Tổ chức Cảnh sát Hình sự quốc tế - Interpol nhưng chưa thấy xuất hiện hình ảnh và thông tin về ông này.
Về việc này, Trung tướng Phan Văn Vĩnh - Tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát (Bộ Công an) cho rằng: Các đơn vị chức năng đang làm thủ tục với Tổ chức Cảnh sát Quốc tế để truy nã ông Trịnh Xuân Thanh.
Liên quan đến thông tin trên mạng xã hội cho rằng ông Trịnh Xuân Thanh "đi du lịch", chứ không phải bỏ trốn, luật sư Nguyễn Anh Tuấn - Giám đốc Cty TNHH Luật Trường Lộc - cho rằng, đi du lịch là hoạt động rời khỏi nơi cư trú của mình nhưng phải hợp pháp.
Song, ông Thanh là cán bộ lãnh đạo, sau khi hết thời hạn nghỉ phép vẫn không xuất hiện tại cơ quan, khiến Tỉnh ủy Hậu Giang phải cử người đi tìm.
Nếu đúng là ông Thanh chữa bệnh thì phải có thông tin từ phía gia đình. Hiện cả cơ quan quản lý, gia đình đều không biết tung tích ông Thanh ở đâu thì rõ ràng ông này lợi dụng việc nghỉ phép để bỏ trốn.
"Ngoài ra, ông Thanh đi khỏi nơi cư trú sẽ phải khai báo với cơ quan chức năng về thủ tục tạm trú, tạm vắng theo quy định. Việc ông Thanh bỏ trốn được cơ quan điều tra căn cứ từ ngày khởi tố bị can 16/9 là đúng luật" - luật sư Tuấn nói.