Một thí nghiệm về sự thôi miên. Thôi miên không phải là có tác dụng thần kỳ
Thỉnh thoảng chúng ta vẫn nghe trường hợp có người giữa nơi công cộng hoặc trên tàu, trên xe, thậm chí giữa buổi chợ đông bỗng như bị "hớp hồn" và đã tự động móc ví tiền hoặc tự lấy đồ trang sức trên mình rồi trao cho một kẻ lạ nào đó. Một lúc sau nạn nhân mới chợt hiểu ra là mình đã bị "lột sạch", mất hết tài sản cá nhân.
Trường hợp này hiện có rất nhiều ý kiến, thậm chí còn trái ngược nhau. Có người cảnh giác cho rằng nạn nhân đã tự gây mê, người khác gọi là bị bỏ "bùa mê, thuốc lú". Lại có ý kiến là do nạn nhân tự "bịa" ra. Nhưng nếu gây mê thì làm sao nạn nhân lại có thể trở về nhà và bình tĩnh nhớ lại trường hợp bản thân bị mất tiền như thế nào. Thậm chí họ đã tự trao tiền bạc, nữ trang cho kẻ xấu như có ai đó điều khiển. Bởi vậy, có ý kiến lý giải rằng những trường hợp trên chính là hiện tượng thuộc về thuật thôi miên của những tay "cao thủ" đã lợi dụng nghề nghiệp của mình để làm điều xấu.
Trên phương diện sinh học, nhà bác học Nga Páplốp đã phân tích quy trình thôi miên chính là một dạng ức chế thần kinh của lớp vỏ não con người. Đây là trạng thái ức chế từng phần của vỏ não, giống như khi ta đang ngủ nhưng vẫn tồn tại một tiềm thức, một "điểm thức" nào đó ở vỏ não. Chính qua điểm thức này, đối tượng bị thôi miên đã nghe được lời nói hoặc nhìn được cử chỉ "ám thị" của người thực hiện thôi miên.
Qua các phương tiện máy móc y tế hiện đại, hiện nay các nhà khoa học đã ghi nhận hoạt động của não bộ con người, và đã khẳng định khi con người chìm vào giấc ngủ bình thường thì có hai giai đoạn quan trọng lần lượt được thay thế nhau: giai đoạn ngủ chậm (ngủ lơ mơ) và giai đoạn ngủ nhanh (ngủ sâu). Trong quá trình ngủ chậm, não bộ con người sẽ xuất hiện những sóng điện não, từ đó giấc ngủ sẽ chỉ đến từ từ và sâu dần. Còn giai đoạn ngủ nhanh đòi hỏi phải có những sóng điện não vận động nhanh, sự vận động của nhãn cầu cũng nhanh theo. Nhìn bề ngoài giống như người đang ngủ rất sâu, nhưng bên trong vẫn tồn tại một "sóng điện não" của người đang thức, đối tượng thấy mình hoạt động như người trong mơ và sẵn sàng nghe theo lời thôi miên...
Còn theo bác sĩ Dư Quang Châu, Giám đốc Trung tâm cảm xạ Địa sinh học, Trường đại học Quốc tế Hồng Bàng, người từng học thôi miên tại Pháp và thực hành trong vòng gần 30 năm thì thôi miên là một kỹ thuật giúp người ta chuyển từ trạng thái tỉnh táo - trạng thái mơ màng - có chủ ý và hướng sự quan tâm của bạn đến một số mục đích cụ thể nào đó để có thể đạt được mục đích. Tương tự như trạng thái mơ màng, thôi miên là một hiện tượng bình thường, an toàn và lành mạnh.
Khi thôi miên, cũng như khi đang mơ màng, tâm trí bạn vẫn tỉnh táo nhưng bạn cũng gần như lãng quên đi những tác động bên ngoài. Trong cả hai trường hợp mơ màng và thôi miên trí óc của bạn điều chỉnh về "tần số alpha" - điều khác biệt là khi thôi miên trí óc của bạn tập trung đến một mục đích cụ thể mà bạn muốn đạt được và không trừu tượng. Những mục đích có thể là: cai thuốc lá, giảm ăn, nâng cao khả năng tự nhận thức bản thân, vượt qua những nỗi sợ hãi, ám ảnh, tăng khả năng nhớ - Không có giới hạn nào cho các mục đích có thể đặt ra.
Khi bị thôi miên "nhẹ" thì điện não đồ giống như trong giai đoạn ngủ chậm. Nhưng khi thôi miên "sâu", lúc ấy điện não đồ giống như giai đoạn ngủ nhanh. Lúc này đối tượng bị thôi miên sẵn sàng tiếp thu và thực hiện lời ám thị của thầy thuốc... Hiện nay các khoa thần kinh học trên thế giới đều cho rằng, thôi miên là một dạng tâm thần đặc biệt của con người (kể cả động vật) được sự tác động kích thích từ bên ngoài gây nên. Nó có những đặc điểm chung của điện não đồ như khi ta đang ở trong trạng thái ngủ nhanh, hoặc thiếp đi.
Trên thế giới, cụ thể là trong lĩnh vực tâm lý học y khoa, thôi miên được các bác sĩ sử dụng nhằm giảm đau khi cấy ghép tủy xương, khiến cho việc nội soi dạ dày dễ chịu hơn, giảm chứng đau nửa đầu, đau do các khối u, giảm đau khi sinh con, điều trị rối loạn thính lực, ổn định huyết áp, điều trị các bệnh đau mãn tính, ù tai, chóng mặt, dị ứng thần kinh, herpes, mất ngủ, trầm cảm. Và đặc biệt hữu hiệu với những trẻ em sợ đến trường, sợ thi, học kém, sợ giao tiếp, đái dầm, rối loạn ngôn ngữ, và cả những vận động viên thể dục thể thao trước kỳ thi đấu, rối loạn tiêu hóa, cai nghiện, giải tỏa stress mãn tính...
Nhà nghiên cứu Nguyễn Phúc Giác Hải cho biết, thôi miên là có thật và đã thực sự tồn tại ở một số nước trên thế giới. Nhiều tài liệu cũng đã chỉ ra bí ẩn của những vụ thôi miên để lừa đảo. Năm 2009, trên tờ Los Angeles Times, Alexei Skrypnikov, cựu chuyên gia tâm lý thuộc Viện Nghiên cứu khoa học của Cảnh sát Liên bang Nga cho biết, giữa những năm 90 của thế kỷ XX, những vụ cướp bằng thôi miên nở rộ nên Viện đã cùng Cơ quan điều tra thực nghiệm và chỉ ra điểm cốt lõi của kỹ thuật mà giới tội phạm sử dụng là hình thức thay thế nội dung.
Ông minh chứng, bộ não chúng ta chỉ có khả năng xử lý một lượng thông tin nhất định trong một khoảng thời gian. Nếu lượng thông tin dồn đến quá mạnh và nhanh hoặc ngược lại quá chậm nhưng được nói đi nói lại một nội dung, thì hoạt động của não sẽ chùng xuống, chúng ta trở nên lơ đãng, mất tập trung và mức độ cảnh giác giảm đi. Khi đó, chúng ta rơi vào một trạng thái bị thôi miên. Kỹ thuật này tuy đơn giản, nhưng rất hiệu quả.
Bác sĩ Dư Quang Châu nhấn mạnh: "Thực sự mà nói tác dụng của thôi miên cũng không phải là quá thần kỳ như là có thể chữa bách bệnh, hay có thể sai khiến người khác làm theo ý mình... Vì nếu nó thực sự có hiệu quả như những lời quảng cáo thì bây giờ trong các bệnh viện, cơ quan nghiên cứu tâm lý đã đưa nó vào trong thực nghiệm nhiều rồi. Trên thực tế, thôi miên vẫn còn nằm trong ranh giới nửa thực nửa ảo và hiệu quả cũng chỉ đến với một số ít người nên chưa được giới khoa học chấp nhận”.
Trở lại ví dụ về thôi miên đã được đề cập trong các kỳ trước, khi mà tôi tập trung nhớ lại toàn bộ quá trình "thôi miên" bằng bài tây của Long thì bí ẩn của việc biến mất quân bài kia hoàn toàn rất dễ hiểu. Sau khi cho xem 5 con bài tây rồi dẫn dụ nhắm mắt tập trung nhớ lấy 1 con, việc còn lại của "nhà thôi miên" chỉ là tìm ra 5 con bài khác (có màu sắc giông giống như những con bài cũ, song không trùng một con nào) rồi xòe ra thật nhanh cho người đối diện xem. Nếu ai đó không tinh ý thì rất dễ bị ảo tưởng rằng đúng con bài mình nghĩ biến mất thật, mà không nhận ra rằng cả 5 con bài ban đầu đều không xuất hiện ở lần sau này.
Học thôi miên không hề dễ dàng
Vẫn theo bác sĩ Dư Quang Châu, khoa học đã chứng minh thôi miên có một số mặt tích cực của thôi miên như: Ngưng hút thuốc lá: 80% trường hợp là thành công. Thôi miên cũng giúp chống lại các phản ứng do cai nghiện. Sự béo phì và phàm ăn: Thôi miên đóng vai trò nâng đỡ tâm lý trong điều trị béo phì. Chống lại các cơn đau: Thôi miên không thay thế được gây tê, nhưng có thể giúp giảm bớt liều lượng thuốc.
Thôi miên ngày càng được sử dụng nhiều trong phẫu thuật răng. Các rối loạn tâm lý: stress, hội chứng sợ hãi, lo âu cũng như sự bất lực, lãnh cảm, các vấn đề về chứng sợ đám đông, trí nhớ. Các rối loạn tiêu hóa: viêm loét dạ dày, viêm ruột kết hay tiêu chảy do stress. Các bệnh về tâm thần - tâm thể, các bệnh về da, tạng co giật, viêm mũi.
Trên thực tế muốn thôi miên một người cần phải có một thời gian chuẩn bị. Người được thôi miên phải đồng thuận với người thôi miên, tóm lại cần có sự hợp tác của đôi bên chứ không thể thực hiện cho bất kỳ ai nếu bản thân họ không đồng ý thực hiện một buổi thôi miên như vậy sẽ không có kết quả.
Đề cập tới một số vụ án được cho là các đối tượng đã dùng thôi miên để chiếm đoạt tài sản, bác sĩ Châu cho biết, những người bị lừa gạt lấy tiền phần nhiều là do kết hợp với lòng tham nên bị đối tượng lừa lấy tiền. Nhưng vì xấu hổ nên giấu đi những chi tiết khá tế nhị này, tất nhiên ngoại trừ những người bị chụp thuốc mê hay bị cho uống thuốc mê...

Bác sĩ đang tiến hành chữa bệnh bằng phương pháp thôi miên.

Còn PGS. TS Võ Văn Bản - bác sĩ tâm lý, Phó tổng giám đốc Bệnh viện Việt - Pháp cũng nhiều lần khẳng định, các vụ dùng thôi miên để lừa đảo chiếm đoạt tài sản chủ yếu đánh vào tâm lý lo lắng về sức khỏe, bệnh tật với mục đích bán hàng, lừa tiền. Con người vốn rất quan tâm tới sức khỏe, thể chất. Vì vậy, kẻ lừa đảo chỉ cần kéo đối tượng chú ý vào câu chuyện là ám thị dễ dàng, sâu dần sẽ rơi vào trạng thái thôi miên nhất là những người cả tin, phụ nữ, trẻ em...
"Đầu tiên, kẻ xấu tỏ vẻ cởi mở bắt chuyện với đối tượng, quan tâm chia sẻ bằng cách nói liên tục làm cho đối tượng cảm động, gật đầu đồng ý với những lý lẽ kẻ xấu đưa ra, không có thời gian để suy xét. Thường thì kẻ lừa đảo phải đi 2 người, một kẻ ám thị, kẻ kia phụ họa, đưa đẩy câu chuyện để đối tượng bị hút vào câu chuyện, nhanh chóng rơi vào bẫy lừa".
Nhà nghiên cứu Nguyễn Phúc Giác Hải cho chúng tôi biết thêm: "Hiện tại ở Việt Nam chưa phát hiện được trường hợp nào có khả năng thôi miên. Hình thức người ta gọi là thôi miên được các đối tượng sử dụng để cướp đoạt tài sản của người dân trong thời gian gần đây thực chất chỉ là do một loại hương liệu".
Bác sĩ Dư Quang Châu khẳng định: Sách chỉ dùng để tham khảo chứ không phải đọc là có thể làm được... Nếu không ai cũng có thể trở thành nhà thôi miên được, độc giả cũng không nên tin vu vơ... Đồng thời, ông cũng cảnh báo: "Hiện nay có phong trào dạy online về thôi miên trên mạng tôi cho rằng không nên vì chỉ làm tiền mất tật mang. Đã có rất nhiều người hỏi học tại trung tâm của tôi, mặc dù trước đây khi học ở Pháp, trong chương trình có dạy thôi miên, nhưng khi về Việt Nam tôi chỉ dùng nó làm phương pháp dẫn dụ cho những người bị mất ngủ, stress và làm cân bằng cơ thể mà thôi...
Bên cạnh đó, thôi miên hoàn toàn có thể học được song hoặc phải từ các cơ sở nghiên cứu, trường đại học có uy tín, hoặc được chính các giảng viên của các trường giảng dạy một cách nghiêm túc. Nhưng theo tôi biết cho đến hiện nay chưa có một trung tâm nào chính thức dạy phương pháp này. Đương nhiên nếu trung tâm thôi miên ra đời thì cần phải có một trường đại học, hoặc một cơ quan khoa học như Liên hiệp các hội Khoa học đỡ đầu và theo dõi huấn luyện một cách nghiêm túc, chứ không phải học và dạy tràn lan không kiểm soát như hiện nay.