Đại Chúng

GIAI THOẠI THIỀN 2

(ĐC sưu tầm trên NET)
                          

Già làm nhỏ

Có một vị cư sĩ đến chùa lễ Phật xong, liền đến nhà khách nghỉ ngơi. Vừa ngồi xuống, bèn nghe thầy Tri khách trẻ tuổi đứng bên cạnh thiền sư Vô Đức tuổi đã già, nói :
- Thưa thầy ! Có khách đến, mời thầy châm trà !

Tục ngữ có câu : “Hòa thượng muốn được già, già rồi mới là quý”. Cư sĩ cúng dường tăng chúng, đa số là cúng người già chứ không cúng người nhỏ, hộ trì tăng chúng cũng hộ trì người già mà không hộ trì người nhỏ. Bởi vì tâm của người cư sĩ đều cho người già là lớn, bé là nhỏ mà không biết rằng vương tử tuy bé nhưng sau này có thể thống lãnh quốc gia. Sa-di tuy nhỏ, tương lai sẽ thành pháp vương !

Như thiền sư Vô Đức không dám khinh kẻ hậu học, mà nhìn qua một khía cạnh khác, tùy duyên biết đủ, đó là cái nhìn bình đẳng của thiền.

Chết rồi sống lại

Có lần, trong lúc ngồi thiền, thiền sư Nam Tuyền bỗng dưng la to một tiếng. Thị giả nghe động chạy đến, Nam Tuyền bảo :
- Ông đến Niết-bàn đường xem có ai qua đời không ?
Thị giả đi được nửa đường, chợt gặp Đường chủ, khi ấy hai vị đồng đến báo tin cho thiền sư Nam Tuyền :
- Vừa có một thiền tăng hành cước viên tịch. Thị giả và Đường chủ nói xong, lại gặp thầy Tri khách chạy đến thưa với thiền sư Nam Tuyền :
- Vị tăng vừa viên tịch đã sống lại rồi.
Nam Tuyền hỏi :
- Vị thiền tăng qua đời đã sống lại bây giờ ra sao ?
Thầy Tri khách thưa :
- Ông ấy rất muốn gặp thầy, nhưng mà không biết tu phước, không chịu kết duyên với người.
Khi ấy thiền sư Nam Tuyền bèn đến Niết-bàn đường để gặp thiền tăng bệnh và hỏi :
- Ông vừa mới đi đâu ?
Tăng bệnh thưa :
- Con đến cõi âm.
- Tình hình cõi âm thế nào ?
- Khi con đi khoảng một trăm dặm thì tay chân đau đớn đi hết được, cổ họng khát nước khô cháy, bỗng dưng có một người gọi con vào một nhà lầu cao. Thực tình con rất mỏi mệt, muốn được nghỉ ngơi, vừa bước lên lầu, liền gặp một lão tăng quát tháo không cho con bước lên và nạt nộ đuổi con xuống. Cho nên, bây giờ con mới gặp lại thầy.
Thiền sư Nam Tuyền trách :
- Đó là một ngôi nhà lầu nguy nga tráng lệ giàu có biết bao ! Nhưng ông không có tích tụ phước đức, làm sao lên được ? Nếu ông không gặp ta, e rằng ông đã chui vào địa ngục thọ khổ rồi !
Từ đó về sau, vị tăng bệnh này ngày đêm siêng năng tích đức tu phước, sống hơn bảy mươi tuổi mới viên tịch. Cho nên mọi người gọi ông ta là Nam Tuyền Đạo giả.

Khóa trình cần phải tu

Học tăng Nguyên Trì tham học trong pháp hội thiền sư Vô Đức, tuy siêng năng dụng công mà rốt cuộc đối với thiền pháp không cách gì thể ngộ. Cho nên, có lần giờ tham vấn buổi chiều, Nguyên Trì xin thiền sư Vô Đức đặc biệt chỉ dạy : - Đệ tử vào tùng lâm đã nhiều năm, mà vẫn mờ mịt không biết gì cả, luống thọ sự cúng dường của tín thí, ngày qua ngày mà không ngộ, xin thầy từ bi chỉ dạy, mỗi ngày ngoài việc tu trì ra, còn có khóa trình nào cần phải tu thêm không ?
Thiền sư Vô Đức đáp :
- Điều tốt nhất ông hãy trông coi hai con kên kên, hai con nai, hai con nhạn và cột một con trùng trong miệng, đồng thời chiến đấu liên tục với một con gấu và chăm sóc một bệnh nhân. Nếu làm được như thế và tận tình trong nhiệm vụ của mình, ta tin rằng đối với ông có sự trợ giúp rất tốt.
Nguyên Trì không hiểu, thưa :
- Bạch thầy ! Con chỉ có một mình đến đây tham học, bên thân con hoàn toàn không mang theo con vật nào cả, làm sao trông coi ? Vả lại, con nghĩ rằng những động vật ấy đâu có dính dáng gì với khóa trình cần phải tu.
Thiền sư Vô Đức cười, nói :
- Ta nói hai con kên kên, đó là ông thường phải cảnh giác hai con mắt mình - phi lễ chớ nhìn; hai con nai, là ông cần phải giữ gìn hai chân mình, đừng để nó chạy theo đường tội ác – phi lễ chớ làm; hai con nhạn, là hai tay ông phải thường làm công tác, tận tình trong trách nhiệm của mình – phi lễ chớ động; một con trùng là cái lưỡi của ông phải cột chặt lại – phi lễ chớ nói; một con gấu, là tâm ông, ông phải khắc chế cá nhân riêng tư của mình – phi lễ chớ tưởng; người bệnh là chỉ cho thân ông, hy vọng ông đừng để nó vào tội ác. Ta mong rằng trên đường tu đạo, những khóa trình cần phải tu đó không thể thiếu được.

Không thể thay thế

Điều tối kỵ của thiền giả là không thích người bắt chước, như vẽ trái hồ lô, rốt cuộc không giống hồ lô chút nào. Cây gậy của thiền sư Hoàng Bá, tiếng hét của thiền sư Lâm Tế, trà của thiền sư Triệu Châu, bánh của thiền sư Vân Môn, mỗi vị tiếp đãi học nhân có gia phong khác nhau, không phải giống nhau để học. Thiền giả cần phải “Trên không có miếng ngói che đầu, dưới không có tấc đất đặt chân” mới được.