Thứ Hai, 19 tháng 8, 2013
Câu chuyện khoa học 3
(ĐC sưu tầm trên NET)
Các bước cấy ghép não người
Bộ não con người được cho là có thể được cấy ghép với một cơ thể khác trong tương lai.
Ảnh minh họa: pbs.org. |
Tiến sĩ Robert White, giáo sư giải phẫu thần kinh thuộc Đại học Case
Western Reserve ở Ohio, Mỹ tin rằng, hoạt động cấy ghép não người
sẽ được thực hiện trong tương lai. Hiện nhiều cuộc thí nghiệm cấy ghép
não đã thành công trên động vật bậc cao như khỉ. Não của loài này được
giữ lại trong hộp sọ trước khi cấy ghép vào con khỉ mới.
Thật không may, tủy sống bị cắt đứt khi thực hiện ca phẫu thuật trên
con người, não bộ chuyển giao không kiểm soát được hệ thần kinh trên cơ
thể, vấn đề miễn dịch và loại bỏ mô cấy ghép cũng là vấn đề đáng lo
ngại.
Những người liệt từ cổ trở xuống do tổn thương cột sống hy vọng một
ngày nào đó các dây thần kinh trong cột sống của họ được nối lại.
Để thực hiện cuộc giải phẫu này, các nhà khoa học cần phải có cơ thể
cấy ghép. Bệnh nhân cần cấy ghép bị liệt từ cổ trở xuống, phải đối mặt
với hiện tượng suy đa cơ quan, trong thời gian ngắn họ sẽ chết. Cơ thể
của người cho lấy từ một người đã chết do chấn thương não. Cơ thể họ duy
trì hoạt động nhờ việc hỗ trợ hô hấp, hỗ trợ tim, duy trì sự sống.
Giáo sư White cho biết các công đoạn của quá trình cấy ghép gồm 11 bước là:
Thứ nhất, đưa hai bệnh nhân vào phòng phẫu thuật đặc biệt, trang bị máy móc và thiết bị hỗ trợ cần thiết.
Thứ hai, hai nhóm bác sĩ phẫu thuật được đào tạo đặc biệt để nâng cao tay nghề. Hai bệnh nhân phẫu thuật cùng một lúc.
Thứ ba, cả hai bệnh nhân được trang bị một loạt các thiết bị theo dõi
não, nhịp tim, huyết áp. Đo lường quan trọng nhất được thực hiện tại khu
vực não.
Thứ 4, quá trình phẫu thuật thực hiện đầu tiên ở cổ. Một vết rạch vào
các mô bao gồm cả da và cơ bắp. Giai đoạn này thành công khi giữ nguyên
được động mạch và cột sống.
Thứ 5, các nhà khoa học sẽ tách rời đầu ra khỏi phần xương sống, làm lộ
tủy sống và các lớp phủ của nó. Bác sỹ sẽ sử dụng các ốc vít gắn chặt
xương sống với đầu tại thời điểm cấy ghép.
Thứ 6, bác sĩ phẫu thuật trên mạch máu, đây là phần nguy hiểm nhất do
não chỉ có thể hoạt động trong thời gian rất ngắn nếu không được cung
cấp máu đầy đủ. Chất chống đông máu tạm thời được cho vào mạch máu bệnh
nhân làm cho quá trình nối mạch thực hiện liên tục.
Thứ 7, một loại máy hỗ trợ tuần hoàn não làm mát não rất nhanh, duy trì
ở 12 độ C, giúp bảo vệ não hơn một giờ nếu lưu thông máu hoàn toàn chấm
đứt.
Thứ 8, mạch máu được sắp xếp sao cho việc lưu thông máu truyền từ cơ thể người cho sang đầu của người nhận.
Thứ 9, các mạch máu và dây thần kinh giữa hai cơ thể nối lại với nhau.
Tín hiệu thần kinh có thể trao đổi giữa não người nhận và cơ thể mới.
Thứ 10, các mô và da ở cổ được khâu lại. Bệnh nhân chuyển vào một môi
trường chăm sóc tách biệt. Mối quan tâm lớn nhất trong thời gian này là
vấn đề nhiễm trùng, loại bỏ mô cấy ghép, hỗ trợ tuần hoàn máu. Bệnh nhân
cần được hỗ trợ hô hấp thường xuyên và nuôi dưỡng bằng các biện pháp
đặc biêt.
Bước cuối cùng là, khi ý thức bệnh nhân trở lại, bộ não của bệnh nhân
hoạt động bình thường. Họ có thể nghe, nhìn, nếm, ngửi, suy nghĩ, và
những ký ức của họ được bảo toàn nguyên vẹn.
Lê Hùng (theo BBC)
Não thiên tài nặng gấp rưỡi não người thường
Thiên tài là do bẩm sinh, không phải do đào tạo mà có được. Bộ não thiên tài có nhiều tế bào chuyên biệt hơn và có khối lượng nặng hơn so với não của người thường.
Thiên tài là do bẩm sinh. Ảnh: Chestergoad
|
Giáo sư Sergey Savelyev dành hầu hết thời gian của cuộc đời để nghiên
cứu các thiên tài, cố hiểu xem họ được sinh ra như thế nào và tài năng
xuất phát từ đâu. Savelyev là trưởng Phòng thí nghiệm thần kinh của Viện
hình thái học con người, thuộc Viện Hàn lâm khoa học y khoa Nga.
Theo giáo sư Savelyev, nhiều cấu trúc được tìm thấy trong vỏ não ở những người khác nhau, tức là các cấu trúc lớn giúp con người tư duy không hề giống nhau. Sự thông minh phụ thuộc vào trạng thái của chất xám.
Savelyev đã nghiên cứu cơ cấu tổ chức bộ não của vài chục người xuất
chúng, bao gồm cả người giành giải Nobel, nhà thơ, nghệ sĩ và nhạc sĩ.
Thông thường, ở những người tài năng, khu vực của não chịu trách nhiệm
thính giác, thị giác, hoặc các chức năng khác không giống như ở người
thường:
"Sự thay đổi cấu trúc cá nhân của não là gì? Đó là số lượng tế bào
thần kinh được tham gia vào việc này hay việc khác. Trong vỏ não một
người trung bình có khoảng 11 tỷ tế bào thần kinh, ví dụ, thị giác được
dành khoảng ba tỷ tế bào. Nhưng có người không phải ba tỷ mà là chín tỷ
tế bào được dành cho thị giác", giáo sư Savelyev cho hay.
Tế bào thần kinh càng nhiều thì mối liên hệ giữa chúng càng lớn, và
người đó càng thành công hơn trong nhiều lĩnh vực. Các họa sĩ lớn có thể
có trường thị giác lớn hơn nên họ nhìn thấy những gì mà người thường
không nhận thấy. "Những người tài năng có cấu trúc tương tự liên quan
đến tầm nhìn. Họ không chỉ có một cấu trúc duy nhất, mà có hàng chục cấu
trúc như vậy. Khả năng tương tự ở người thường là rất thấp. Vì vậy, chỉ
có rất ít thiên tài".
Theo nhà khoa học, tổ chức độc đáo riêng của não bộ chỉ phụ thuộc vào
di truyền. Vì thế, khó có thể đào tạo, giáo dục để biến người bình
thường thành thiên tài, nếu như não bộ của anh ta không có các cấu trúc
phát triển.
Bên cạnh đó, bộ não của thiên tài nặng gấp rưỡi người thường. "Con
người khác nhau hơn là con gấu trúc so với một con chó, hoặc một con cáo
so với con sói. Cho nên không có gì đáng ngạc nhiên khi chúng ta không
thể thỏa thuận với nhau", giáo sư nói.
Thiên tài là khả năng tạo ra cái mới trước đó chưa tồn tại trong tự
nhiên. Nhưng thông thường, thiên tài thường không được thừa nhận khi
sinh thời. Giáo sư Savelyev nói rằng một
vài thập kỷ tới, công nghệ sẽ khiến cho tình hình thay đổi. Ông cho
rằng, con người cần phải tăng độ phân giải của máy quét y tế hiện đại
lên khoảng 5-10 lần. Điều này giúp phát hiện một số khả năng thiên bẩm
của con người. Hơn nữa, phát hiện trong giai đoạn khi người đó đang
sống.
Máy quét y tế hiện nay chưa thể làm được điều đó. Trên màn hình của
thiết bị này, chất xám bộ não con người bình thường và não nhà soạn nhạc
nổi tiếng có hình ảnh như nhau, chỉ những vết chấn thương là nhìn rõ.
Theo Tiếng nói nước Nga
Đăng ký:
Đăng Nhận xét (Atom)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét