Tuy không gây tiếng vang lớn như một số các ban nhạc trẻ Les
Fanatiques của Công Thành, Spotlight của Tuấn Ngọc, Les Vampires của
Đức Huy nhưng Lê Hựu Hà đã làm giới trẻ Sài Gòn khi đó bất ngờ về một
khái niệm còn rất mới trong quan điểm thưởng thức nghệ thuật của đại bộ
phận công chúng Sài Gòn. Thuở ấy, số đông mải mê chạy theo những nhóm
nhạc ngoại và điên cuồng chìm đắm trong những bản nhạc ngập ngụa chủ
nghĩa hiện sinh, sống hôm nay không cần biết tới ngày mai.
Khi Lê Hựu Hà xuất hiện và chỉ với những đồ nghề đơn sơ của
một gã du ca thích lang thang sáng tác cùng con tim yêu nhạc, say đời
của mình đã thắp lửa lại cho cả một Sài Gòn đau thương đang ẩn mình trên
những giai điệu nhập ngoại. Ông đã chứng minh người Việt có thể tạo ra
một lối chơi pop-rock ngẫu hứng theo cách của riêng mình, gắn mác made
in Việt Nam.
Năm 1970 sau khi Hải Âu tan rã và tạo bệ phóng đưa tên tuổi
nữ ca sỹ Thanh Lan bay xa, Lê Hựu Hà lập ban nhạc Phượng Hoàng cũng với
phong cách đó, ngay lúc bắt đầu đã được mọi người hào hứng đón nhận.
Phong cách này chắp cánh thăng hoa thật sự khi được giọng ca quái - lạ
của Elvis Phương và nhạc sĩ Nguyễn Trung Cang cùng đồng hành sát cánh.
Sau khi Phượng Hoàng tan rã vào năm 1975, Lê Hựu Hà vẫn
không từ bỏ con đường âm nhạc và sự say mê của mình như một số các ban
nhạc hay nghệ sĩ khác. Tuy sự nghiệp có chựng lại một chút nhưng ông vẫn
tiếp tục thành lập nhóm nhạc Mây Trắng và tung ra các ca khúc mới: Hãy
ngước mặt nhìn đời, Đôi khi ta muốn khóc. Sau Mây Trắng, ban nhạc Hy
vọng (Bảo Chấn, Quốc Dũng và các ca sĩ Sỹ Thanh, Trang Kim Yến) của Lê
Hựu Hà là lực lượng hùng hậu nhất so với các ban nhạc đương thời lại
tiếp
nối chặng đường sáng tác và biểu diễn. Cuối cùng, Phiêu bồng cùng
nhạc sĩ Tuấn Khanh là địa chỉ cuối cùng Lê Hựu Hà hoạt động dưới hình
thức ban nhạc.
Sau này, Lê Hựu Hà dù không sinh hoạt trong các nhóm nhạc
nữa nhưng ông vẫn âm thầm cống hiến cho đời những bản nhạc đủ để giúp
người hâm mộ không quên đi những năm tháng quá khứ sôi nổi và cái tên Lê
Hựu Hà người tiên phong cho Rock Việt. Và dù thời gian có đi qua suốt
các chặng đường nhiều đổi thay của nhạc trẻ với đủ các sắc màu âm nhạc
rock and roll rồi swingin pop cho đến heavy rock, grungenhạc sĩ Lê Hựu
Hà vẫn trung thành với phong cách mà ông đã lựa chọn ngay từ ban đầu. Vì
vậy, trong
âm nhạc của những người yêu Rock Việt luôn có một chỗ đứng và vị trí cho cái tên Lê Hựu Hà neo đậu và đổ bóng.
Cũng như nhiều nhân vật đình đám khác trên địa hạt nghệ
thuật Sài Gòn trước 1975. Lê Hựu Hà cũng phải gánh chịu nhiều thiên tai,
giông bão đời mình kể từ giai đoạn thăng hoa trong
âm nhạc. Có lẽ chữ tài chữ mệnh khéo là ghét nhau đã phần nào linh ứng
với những gì đã diễn ra trong cuộc sống thường ngày của một nhân vật
sáng giá như Lê Hựu Hà. Trái ngược với sự lộng lẫy, cháy hết mình trên
sân khấu, trở về con người thật khi không sáng tạo nghệ thuật là
sự đối lập và hoàn toàn mâu thuẫn với con người nghệ sĩ dưới lớp đèn màu
của ông.
Trong suốt giai đoạn nhạc sĩ Lê Hựu Hà còn sống, ông im lặng và chấp nhận mọi sự quên lãng của hệ thống thông
đại chúng. Bản thân nhạc sĩ Tuấn Khanh, một người bạn thân thiết của
ông khi đi xin tài trợ ở nhiều nơi để mong làm album cho Lê Hựu Hà đều
gặp khó khăn vì nhũng lý do khác nhau. Ngoài bản cassette duy nhất mang
tên Đồng Xanh do chính ông hợp tác với nhạc sĩ Bảo Thu phát hành bán
chính thức tại Sài
Gòn đến thời điểm này ông không hề có bất cứ một abum nào ghi nhận
những dấu ấn trên con đường sự nghiệp của mình.
Người nhạc sĩ từng được coi là đã mang một dòng nhạc mới và
tươi trẻ đến cho Tân nhạc Việt Nam đã được phát giác qua đời vào ngày
11/05/2003 khi mới 53 tuổi do tai biến mạch máu não. Theo biên bản khám
nghiệm, Lê Hựu Hà qua đời từ ngày 05 nhưng phải đến ngày 11 mới được
phát hiện trong tư thế nằm ngửa dưới sàn nhà, ngay cạnh giường ngủ,
trong khi đồ đạc vẫn còn ngổn ngang trong phòng và ti vi vẫn còn đang
bật… Tiền sử bệnh tai biến đã khiến một con người tài hoa ra đi khi tuổi
vẫn
còn trẻ và đặc biệt là ra đi trong sự hoài nghi, luyến tiếc của
hàng triệu những người “muôn năm cũ”.
Theo ước lượng, Lê Hựu Hà sáng tác được khoảng trên dưới 50
ca khúc và mỗi ca khúc đều đánh dấu một sự chuyển mình tích cực của Tân
nhạc Việt Nam. Và dù Lê Hựu Hà không phải là hương thơm bất tử nhưng ông
chính là cánh chim đầu đàn của nhóm Phượng Hoàng và cũng chính nhóm
nhạc này đã tạo nên hương vị riêng trong kho tàng âm nhạc Việt Nam.
Nhã Phương và sự thật về cái chết của nhạc sĩ Lê Hựu Hà
Sau
cái chết của nhạc sĩ Lê Hựu Hà năm 2003, người đời trách
móc, thậm chí nguyền rủa Nhã Phương bằng những lời cay độc
nhất. Chuyện này đã khiến chị liêu xiêu, sống dở chết dở một
thời gian dài.
Chị cố gắng làm chỗ dựa
vững chãi cho hai con, trò chuyện để chúng vui hơn, trở lại dần
với cuộc sống bình thường. Bản thân chị, nén lại nỗi đau khổ
để đến những địa điểm âm nhạc mà khán giả còn thương, còn
quý để hát kiếm tiền nuôi con.
Bảy năm sau
cái chết của chồng cũ (cố nhạc sĩ Lê Hựu Hà), gặp lại Nhã
Phương tại Sài Gòn, ở chị vẫn còn nét quyến rũ của một nữ
hoàng âm nhạc thập niên 1980 thưở nào. Hiện tại, chị đã kết
hôn với một người đàn ông Mỹ và vừa về nước chuẩn bị làm
thủ tục đưa cô con gái út Phương Uyên sang Mỹ học.
Trò
chuyện với Nhã Phương, nhắc lại chuyện cũ một thời, chị khẽ
thở dài, tâm sự những ngày tháng vui buồn của đời mình.
“Sống với anh Hà, tôi làm việc như một cái máy”
- Điều gì khiến chị muốn kết hôn với David, người chồng hiện tại?
-
Sau cái chết của anh Lê Hựu Hà, tôi thật sự đau buồn. Tôi buồn
cho tôi ít mà thương hai đứa con của mình thì nhiều. Phương Uyên
còn nhỏ quá, cháu mới 9 tuổi, còn Phương Khánh 15 tuổi, đang
ở tuổi non dại. Cả gia đình tôi gần như hụt hẫng khi vắng đi
anh Hà.
Tôi gặp David như một định mệnh sắp
đặt trước. Anh ấy hiền lành, tốt bụng và yêu thương tôi thật
lòng. Thêm nữa, David rất thương Phương Uyên và Phương Khánh, anh
ấy muốn hai bé sang Mỹ học và định hướng nghề nghiệp sau này
cho các con.
David là giám đốc của một trường
đại học uy tín tại bang Phoenix của Mỹ. Anh ấy làm việc trong
môi trường giáo dục nên rất nghiêm túc trong công việc, nhưng
cuộc sống giao tiếp lại dễ chịu, thoải mái. David ham học và
hiếu nghĩa với cha mẹ. Anh ấy thích du lịch châu Á, thăm các
nước còn nghèo, lạc hậu và nghiên cứu về Phật giáo.
- Anh ấy chia sẻ được mặt nào trong cuộc sống của chị?
-
David tạo cho tôi sự tin tưởng tuyệt đối trong tình yêu. Ở đó
không có sự phản bội, chỉ có yêu thương và chung thủy. David
hiểu suy nghĩ và cảm nhận của tôi, anh ấy chân thật, hiền hậu
và sống tốt với mọi người.
Khi sang Mỹ, tôi
mới hiểu phần nào con người ở đây. Tôi thích học hỏi ở họ sự
khiêm nhường, thông minh và nhạy bén. Trong tình yêu, hầu hết
họ không lăng nhăng hoặc có quan niệm trai 5 thê 7 thiếp như người
Á Đông. Họ lựa chọn kỹ lưỡng và sống cùng nhau đến già,
không có lừa gạt, dối trá, làm tổn thương người mình yêu.
Bố
mẹ David đã ngoài 80 tuổi, ông bà là một điển hình cho cuộc
sống êm đềm, hạnh phúc như vậy. Có lần trên một chuyến xe buýt
ở Appleton, tôi thấy một người đàn ông 40 tuổi ôm lấy vợ đầy
yêu thương. Người vợ ấy bị chấn thương sau tai nạn, cô ấy không
thể trò chuyện, đi đứng cũng không được. Thế mới hiểu, tình
yêu của người Mỹ không như nhiều người từng nghĩ sai về họ.
-
David hiểu gì về chị? Ví dụ đơn giản nhất, anh ấy có biết
vợ và chị vợ là ca sĩ nổi tiếng của Việt Nam thập niên 1980,
1990 không?
- Trước đây, khi mới quen David,
tôi thường hát ở các bar, phòng trà Yesterday, Feeling Rex, Lido…
David thường cùng tôi đến những nơi đó, anh hay đùa: “My good wife
is singer star” (Vợ tôi là một ngôi sao ca nhạc đấy). David không
hề biết nhiều về tôi nhưng luôn quý trọng nghề nghiệp của tôi.
-
Anh ấy có giúp chị bớt cô đơn, trống rỗng sau sự ra đi của
người chồng trước (nhạc sĩ Lê Hựu Hà) hay không? Tôi biết so
sánh cũng chỉ là tương đối, nhưng để cảm nhận về người đàn
ông hiện tại và người đàn ông của quá khứ, chị thấy người
nào khiến chị thật sự là mình?
- Có một
số người không hiểu rõ về sự ra đi đột ngột của anh Hà nên
gièm pha, chê trách, thậm chí còn nguyền rủa tôi. Họ đã nói
sai sự thật cuộc sống mà tôi và anh Hà đã trải qua.
Lúc
đó, tôi thấy bị xúc phạm. Tôi phải tìm quên vào công việc ca
hát. Nơi nào quý mến, yêu thích tiếng hát Nhã Phương thì tôi
đến, thậm chí hát không cần tiền. Công việc đã phần nào xoa
dịu những đau thương trong lòng tôi lúc bấy giờ.
Có
nhiều người vẫn yêu mến tiếng hát của Nhã Phương, họ gửi
tặng những lẵng hoa, những bức thư đầy tình cảm trân trọng
hoặc điện thoại an ủi tinh thần. Tôi không bao giờ quên tình cảm
của bạn bè và khán giả đã dành cho mình lúc đó.
Anh
Hà ra đi là sự mất mát lớn nhất đối với tôi và các con.
David đến, như một sự đền bù dành cho mẹ con tôi vậy. David và
anh Hà đều là sinh viên khoa Triết, tính cách của họ cũng
giống nhau ở một vài điểm.
Tôi đã không còn
cô đơn khi có David ở bên cạnh. Sống với anh ấy, tôi thấy rất
dễ chịu, có thể làm gì, đi bất cứ nơi đâu một mình. Anh ấy
luôn để tôi cảm thấy thoải mái, tự do trong tôn trọng và tin
tưởng.
Ngược lại, khi sống với anh Hà, đôi khi
nghĩ lại, tôi thấy mình đã làm việc quá sức. Có những lúc
ốm đau, tôi chẳng được nghỉ ngơi, cứ lao vào đi hát và kiếm
tiền trả tiền nhà, trang trải cuộc sống. Tôi làm việc như một
cái máy, tất tả chạy từ miền Trung ra Hà Nội rồi lại xuống
tận Rạch Giá, Cà Mau… Có lúc rất mệt, người không còn chút
sức lực, tôi cũng khong được nghỉ ngơi. Anh Hà cứ nói: “Thôi em
ráng hát nhé, hát để có tiền trả tiền nhà”. Thế là những
lúc bệnh, tôi vẫn đi hát.
Có một điều sai
lầm với nhiều người làm nghệ thuật, trong đó có cả anh Hà là
cứ sống trong mơ tưởng hão huyền. Họ cứ ngỡ mình là nhân vật
gì đó quan trọng lắm, nổi tiếng lắm, tên tuổi lắm… Thật hoang
tưởng!
Bây giờ sống với David, nếu thích, tôi
đi hát và không lệ thuộc vào chuyện đi làm để kiếm tiền. Như
vậy tôi thấy tốt hơn. Bình thường, tôi ở nhà chăm sóc gia đình,
nếu có show thì đi diễn cho vui. Con đường nghề thuật của tôi
bây giờ dù sao cũng không còn ở đỉnh cao nữa.
-
Sau 3 năm mãn tang nhạc sĩ Lê Hựu Hà, đến hơn 1 năm sau nữa,
chị mới kết hôn với David. Khi ấy, chị đã nói chuyện với các
con thế nào?
- Anh Hà mất đi, tôi xót xa
hiểu được đời này là vô thường. Không khí gia đình lúc ấy tang
tóc, buồn bã bao trùm. Tôi phải luôn dỗ dành, trấn an các con,
tạo cho chúng niềm vui trong từng ngày, từng ngày…
Sau
nhiều năm một mình, tôi tình cờ quen David. Anh ấy có đến nhà
chơi, các con tôi rất vui khi gặp chú David, chúng rất thương và
tin tưởng anh ấy. Có lần, bé Phương Uyên hồ hởi nói với tôi:
“Con muốn sớm theo chú David để được đi học và sau này đi làm
theo sự chỉ dẫn của chú ấy”. Còn con trai Phương Khánh đang học
khoa công nghệ thông tin, Trường Khoa học tự nhiên, cũng theo sự
chỉ dẫn của David.
|
Nhã Phương và chồng mới
|
Ly dị anh Hà là việc ngoài ý muốn của tôi”
- Những ngày tháng sống với Lê Hựu Hà, chị có hạnh phúc không?
-
Tôi đến với anh Hà và chấp nhận cuộc sống đơn giản, an phận,
vượt qua mọi gian nan trong cuộc sống. Danh tiếng hay tiền bạc,
giàu có, tôi không màng đến, chỉ muốn sống vui và hạnh phúc
bên chồng. Quan điểm cổ hủ ngày xưa chồng chúa vợ tôi cứ ăn sâu
trong tâm thức mọi người thời đó. Người đàn ông đối xử với
vợ thiếu tôn trọng, gần như áp bức vậy. Và cũng chính điều
này đã đánh mất đi hạnh phúc tốt đẹp của nhiều cặp vợ
chồng.
Nhưng phải nhìn nhận rằng, sống với
anh Hà thật thú vị. Anh ấy như một người thầy, một người anh
dạy dỗ cho tôi biết bao điều. Trong những bài hát, lời văn ý
nhạc anh Hà viết, đối với tôi là cả sự khâm phục. Anh ấy đã
hỗ trợ rất nhiều trong nghề nghiệp của tôi, nhưng giá như anh
Hà đừng yêu tôi nhiều quá, như vậy sẽ tốt hơn.
- Chị có bao giờ cảm thấy sự kết hợp trong 23 năm ấy là sai lầm?
-
Thực ra, tôi yêu anh Hà ở một con người khác. Ở ngoài, anh ấy
thật dễ thương, hiền hòa, cởi mở. Nhưng về nhà lại là một
người cứng rắn, bảo thủ và hay nóng giận vô cớ. Cứ mỗi lần
nóng giận, anh Hà thường quát nạt, lớn tiếng, làm tôi cảm
thấy sợ hãi và buồn chán. Lúc ấy, tôi chỉ muốn chia tay mà
thôi. Nhưng cuộc sống cứ ràng buộc hết điều này đến điều
khác, anh Hà lúc quát nạt, lúc đầy yêu thương, cứ như vậy, tôi
đã kéo dài cuộc hôn nhân của mình như mong chờ một sự thay đổi
từ phía chồng cũ.
- Thập niên 1980,
1990, chị là nữ hoàng nhạc nhẹ, trong khi tên tuổi nhạc sĩ Lê
Hựu Hà cứ chìm dần. Sự trái ngược này có phải là một trong
những nguyên nhân gây sóng gió trong gia đình không?
-
Suốt thời gian sống với tôi, anh Hà thường thất nghiệp. Tôi là
người lo toan mọi thứ trong gia đình. Có những bầu show chỉ
mời một mình tôi hát và gần như họ muốn làm nhục anh Hà,
không mời anh ấy, nhiều khi trả lời thẳng thừng, rất đau lòng.
Hoặc nhiều nơi muốn ban nhạc của anh Hà chơi, rồi lại cho nghỉ.
Có
lần, bầu show Hoàng Tuấn tổ chức đi châu Âu, nói với anh Hà
và tôi: “Tôi không mời anh Hà đi, tôi chỉ mời một mình Nhã
Phương”. Thế là tôi phải gom tiền hát của các show diễn để múa
vé máy bay cho anh Hà, tổng chi phí cho toàn bộ chuyến đi ấy
mất gần 8.000 USD.
Nói như vậy để thấy rõ hơn
cuộc sống bấp bênh, nghèo nàn của nhạc sĩ, nhất là lúc ấy
luật bảo vệ tác quyền chưa có. Càng lúc, gia đình tôi càng
khốn đốn về kinh tế. Điều này khiến anh Hà mệt mỏi, chán
chường và thường hay nổi giận vô cớ. Có nhiều lần, anh ấy cư
xử không phải với tôi. Tôi cảm thấy tình hình của chúng tôi
ngày càng tệ hơn, kinh tế lại khó khăn, thế nên tôi phải chọn
cách quay về nhà mẹ đẻ cùng hai đứa con nhỏ.
- Kinh tế khó khăn cũng như tính tình anh Hà trở nên khác trước đã khiến hị quyết định ly hôn?
-
Thực lòng tôi chẳng muốn thay đổi bất cứ điều gì, kể cả
việc ly dị anh hà là ngoài ý muốn của tôi. Càng về sau này,
anh ấy càng trở nên cô lập, khó tính, những lúc tức giận như
trở thành một người khác vậy.
Chị M.H, người
vợ đầu của anh Hà, đã lặng lẽ ra đi để lại cho anh ấy 2 đứa
con. Chị đã than trách nhiều về anh ấy. Có lần, tôi nghe chị
V., người vợ cũ thứ 2 của anh, nói rằng, anh Hà sống ích kỷ
với mẹ con chị ấy. Khi chị ấy sinh con, không có tiền mua sữa,
anh ấy bỏ mặc và đối xử như không phải là vợ. Rồi chị T.V,
người vợ thứ 3 của anh Hà kể lại: “Tôi không thể sống với anh
Hà được nữa. Vì khi giận dữ, anh ấy không kiềm chế được bản
thân, cứ ra tay đánh tôi”.
Còn tôi, đến một
ngày không còn thấy được sự tôn trọng ở chồng, những chuyện
phũ phàng ấy xảy ra suốt 18 năm về sau của cuộc hôn nhân, tôi
đã quyết định ly dị.
- Và rồi công
chúng yêu mến ban nhạc Phượng Hoàng, yêu mến Lê Hựu Hà đã
trách móc, đổ lỗi cho chị trong cái chết của anh ấy? Chị có
câu trả lời cho những đồn đại đó không?
-
Ở tuổi 18, lúc ấy tôi say mê hướng về sự nghiệp ca hát, biết
bao nhiêu cám dỗ về tiền bạc, vật chất của những người giàu
có, nhưng tôi cũng như chị Bảo Yến, chẳng màng đến. 23 năm chung
sống với anh Hà, có 2 đứa con Phương Khánh và Phương Uyên đủ
để chứng minh tôi đã sống hết lòng với anh Hà. Đó cũng là câu
trả lời của tôi rồi.
- Để nói về ân
tình vợ chồng với anh Hà, chị có thấy mình còn nợ anh ấy
không hay đã trọn vẹn hết kiếp này rồi?
-
Tôi là người sống rất thực tế, không hề mơ mộng xa vời. Khi
yêu anh Hà, tôi sống hết lòng và không bao giờ cảm thấy hối
tiếc. Bây giờ, nhiệm vụ quan trọng nhất là phải làm tròn vai
trò của người mẹ, chăm lo cho các con ăn học và nuôi dưỡng
chúng đến lúc trưởng thành. Đó là trách nhiệm của người làm
cha mẹ, sẽ không có sự ân hận nếu chúng ta sống và hy sinh cho
người khác.
Còn đối với anh Hà, trong kiếp
này, tôi như bài hát anh ấy đã viết: “Trả cho hết ân tình không
giữ lại, chẳng ai nợ ai một khi phủi tay, trả cho hết bao ngày
vui sót lại, với anh giờ đây hồn nhiên như không?
Theo Mốt và Cuộc sống
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét