Nhạc sĩ Châu Kỳ

(ĐC sưu tầm trên NET)

Châu Kỳ

Tiểu sử

Châu Kỳ sinh ngày 5 tháng 11 năm 1923 tại Dưỡng Mong, Thừa Thiên. Cha ông là Châu Huy Hà, một nghệ nhân ca Huế; chị là Châu Thị Minh, được coi là một trong Ngũ nữ minh tinh (miền Nam có Phùng Há, Năm Phỉ; miền Bắc có Ái Liên, Bích Hợp và miền Trung có Châu Thị Minh).
Thuở nhỏ, Châu Kỳ học ở Trường Tiểu học Dưỡng Mong, sau ông lên Huế học ở trường Lycée Khải Định. Ở đây, Châu Kỳ gặp được sư huynh Petrus Thiều, một tu sĩ vừa giỏi về nhạc lý và sáng tác vừa sử dụng thành thạo nhiều loại nhạc cụ phương Tây.
Sẵn dòng máu văn nghệ trong người, lại được thầy giỏi hướng dẫn, nên việc học nhạc và học hát của Châu Kỳ rất mau tiến bộ. Lúc mới biết hát, ông thường bắt chước ngân nga các bài hát bằng tiếng Pháp thịnh hành vào thời đó như là "J'ai deux amours, Tant qu'il y aura des etoiles" mà nam danh ca người Pháp Tino Rossi thường trình bày, nên ông được bạn bè gọi "là Deuxième Tino Rossi".
Đến khi chị Châu Thị Minh lập đoàn ca kịch Huế mang tên Hồng Thu, ông đi hát trong đoàn của chị. Vừa được hát, lại vừa có tiền giúp cha mẹ, ông bỏ học luôn để đi theo nghiệp cầm ca.
Khoảng năm 1942, Đoàn ca kịch Hồng Thu lưu diễn sang Lào: Savanakhet rồi Thakhet. Ở Thakhet, Châu Kỳ bị mật thám Pháp bắt khi đang diễn vở kịch Hồn lao động (cùng với Trần Văn Lang, Châu Thành và nữ nghệ sĩ Mộng Điệp) và đưa lên Ba Vì (nay thuộc Hà Nội) giam giữ.
Năm 1943, Châu Kỳ được trả tự do, nhưng khi về tới Huế thì mới hay mẹ đã bị chết đuối trong một cơn lũ. Buồn rầu, Châu Kỳ đã viết ca khúc đầu tay Trở về và đã được giới yêu tân nhạc rất chú ý.
Sau đó, một số tác phẩm mang âm hưởng cổ nhạc miền Trung của ông ra đời, như: "Khúc ly ca", "Từ giã kinh thành", "Khi ánh trăng vàng lên khơi",...gặt hái được nhiều thành công. Ông tiếp tục sáng tác cho đến hết đời.
Nhạc của ông đã được nhiều thế hệ ca sĩ từ trước 1975 đến nay thể hiện ở Việt Nam và hải ngoại.
Lúc 1 giờ 10 phút rạng sáng ngày 6 tháng 1 năm 2008 tại Thủ Đức (Thành phố Hồ Chí Minh), nhạc sĩ Châu Kỳ đã qua đời ở tuổi 85 sau gần hai tháng nằm liệt trên giường vì bệnh. Ông được đưa về quê hương Huế và an táng vào ngày 11 tháng 1 năm 2008 tại đồi Nam Giao.

Cuộc sống gia đình

Người vợ đầu của nhạc sĩ Châu Kỳ là nữ ca sĩ gốc Hải Phòng - Mộc Lan, người sau nay đã bỏ Châu Kỳ để đến với một người đàn ông quyền quý khác vốn cũng là chỗ quen biết của ông. Người vợ sau của ông là bà Kha Thị Đàng, chị em con chú con bác với Kha Vạng Cân. Bà gắn bó với ông tới cuối đời và hai người có với nhau bốn người con.

Tác phẩm

Tên ca khúc	Năm sáng tác	Đồng sáng tác	Lời/Thơ
Áo trắng màu vu quy
Âm vang			thơ Đinh Thụy Uyên
Bắc cầu tương tư			thơ Hà Nguyễn
Bến nước Dương Đông[1]	1955
Bỏ phố lên rừng			thơ Trương Minh Dũng
Cành hoa mai
Cánh nhạn hồi âm	1965
Chiến công rừng Sác
Chiều trên đồi thông			thơ Hoài Hương Tử
Chuỗi cười vô tận
Chờ anh
Chuyện người ngậm ngãi tìm trầm			lời Hồ Đình Phương
Cố đô yêu dấu[2]	1968
Con đường xưa em đi	1968		lời Hồ Đình Phương
Cuối đường kỷ niệm
Dưới chân thánh giá	1971		lời Hồ Đình Phương
Đàn tôi đã vỡ
Đàn không tiếng hát	1967
Đi giữa quê hương
Đón xuân này nhớ xuân xưa	1968
Đoàn người gánh cỏ			lời Hồ Đình Phương
Đừng nói xa nhau			lời Hồ Đình Phương
Được tin em lấy chồng	1961
Được tin em lấy chồng 2
Đường về nhà em	1966
Em sắp về chưa	1967		thơ Tô Kiều Ngân
Giòng Bến Hải			lời Hồ Đình Phương
Giòng thời gian
Giọt đàn theo giọt lệ			thơ Trương Minh Dũng
Giọt lệ đài trang	1970
Giữa lòng đất mẹ	1966
Gọi tên em
Gửi người em nhỏ
Hoài thu			lời Hồ Đình Phương
Hồi âm (Sao chưa thấy hồi âm 2)	1965		thơ Trương Minh Dũng
Hương Giang còn tôi chờ
Em bé mồ côi			lời Hồ Đình Phương
Em đi về đâu			thơ Trương Minh Dũng
Em không buồn nữa chị ơi	1966		thơ Nguyễn Bính
Khi bóng trăng vàng lên khơi			lời Hồ Đình Phương
Khúc ly ca
Khuya nay anh đi rồi	1965		lời Hồ Đình Phương
Lá vàng khóc lá xanh rơi
Lòng mẹ
Lời kỹ nữ			thơ Xuân Diệu
Ly hương hoài khúc			lời Hồ Đình Phương
Mái tóc thề	1967
Miền Trung thương nhớ
Mộng đào nguyên	1965
Một chiều mưa			lời Hồ Đình Phương
Mùa thu còn đó[3]			lời Duy Khánh
Mưa trên Quảng Đức			thơ Trương Minh Dũng
Nén hương yêu	1964		lời Duy Khánh
Nếu mai này hoà bình
Ngày mai hôm nay đã tới		Huy Tài
Người đi chưa về			thơ Trương Minh Dũng
Người em văn khoa			thơ Hoài Hương Tử
Người nhớ bài ca, ta nhớ người			thơ Trương Minh Dũng
Nhạc sĩ trong sương chiều
Nhớ			thơ Tô Như
Nhớ mong
Nhớ về xứ Thượng
Nhớ Trúc Giang	1965	Nguyễn Minh Chung
Niềm thương của mẹ		Huy Tài
Nợ trần	1970
Nỗi lòng TTKH
Nửa vầng trăng			thơ Hà Nguyễn
Nước mắt quê hương			lời Hồ Đình Phương
Nụ cười trong mộng	1966	Huy Tài
Phượng tìm hoàng			lời Đinh Hùng
Rừng thay lá
Rừng thương biển nhớ
Sao chưa thấy hồi âm	1965		thơ Trương Minh Dũng
Sầu đông			lời Hồ Đình Phương
Thương người em phố nhỏ
Tiếng ca đó về đâu			thơ Nguyễn Tiến Thịnh
Tiếng hát dân Chàm			lời Hồ Đình Phương
Tiếng hát đồng xanh			lời Hồ Đình Phương
Tiếng ru
Tìm mà không thấy		Hoàng Bảo
Tìm nhau trong kỷ niệm
Tìm quên
Tình quê			lời Hồ Đình Phương
Tình thơ ý nhạc			thơ Trương Minh Dũng
Tôi chưa có mùa xuân
Tôi viết nhạc buồn
Tôi thấy mắt em cười	1966
Trở về
Trôi vào xứ mộng
Từ giã kinh thành	1954		lời Hồ Đình Phương
Túy ca	1973		thơ Trương Minh Dũng
Vào mộng cùng em			thơ Tô Kiều Ngân
Vẫn Huế ngày xưa
Về sông cũ			thơ Trương Minh Dũng
Vui bước phong trần			lời Hồ Đình Phương
Xin làm người tình cô đơn			lời Hồ Đình Phương
Xin trời thôi mưa	1966
Xông pha
Xuân đến con về
Xuân về người có vui