Thứ Năm, 26 tháng 10, 2017

CÂU CHUYỆN TÌNH BÁO 203

(ĐC sưu tầm trên NET)

Điệp viên thế kỷ XX: Nguồn tin siêu hạng hay mồi bẫy chiến lược? (1)

VietnamDefence - Bill dưới mật danh Gortsev đã cung cấp cho KGB tin tức tuyệt mật về các dự án Lầu Năm góc như tên lửa đường đạn xuyên lục địa MX, Midgetman, Trident, tên lửa hành trình Tomahawk, máy bay ném bom chiến lược tàng hình.


“Mỏ vàng trong thùng rác”

Cuộc gặp gỡ

Cuối thu năm 1979, trời mưa tầm tã ở Washington. Vào một buổi sáng nọ, Valentin đến đại sứ quán và giở báo ra đọc với ý nghĩ “phải làm gì đây?” Không có gì bất thường xảy ra ở thủ đô. Anh đã chuẩn bị liệng tờ báo đi thì bỗng nhiên nhìn thấy một mẩu tin nhỏ: uỷ ban đoàn kết với nhân dân En Salvador thông báo các thành viên của tổ chức này sẽ tổ chức cuộc tuyệt thực 24 giờ cạnh nhà thờ Thánh Matwei nhằm phản đối chính sách của Hoa Kỳ tại Trung Mỹ.

Đúng 12 giờ trưa cả dại sứ quán vắng tanh - đã bắt đầu giờ nghỉ. Valentin ngồi lên xe ô tô và như thường lệ, anh về nhà. Thấy không có đuôi bám theo, anh quay xe về phía nhà thờ Thánh Matwei. Trong đầu anh hoàn toàn không hề có một kế hoạch cụ thể, hy vọng, hoặc tiên đoán nào. Anh chỉ rẽ qua đó chỉ là để phòng thế thôi.
Những người tham gia biểu tình nằm ngay trên đường. Chỉ có khuôn mặt họ thấp thoáng dưới các tấm chăn màu tối - như những chiếc mặt nạ vô hồn, đờ đẫn với những cặp mặt khép hờ. Nếu như không thấy hơi thở đều đều, hẳn người ta đã nghĩ họ đã chết.

Valentin do dự dậm chân tại chỗ vì không biết phải làm gì tiếp theo.

- Hãy ghé vào đây, - Một giọng đàn ông gọi ông.

Valentin quay lại và nhìn thấy một anh chàng Mỹ Latinh đang đứng cạnh cổng nhà thờ. Họ đi ngang qua một gian phòng, nơi đó, trên một chiếc bàn nhỏ, có bày mấy chồng truyền đơn về cuộc tuyệt thực, cũng như một số vật dụng cá nhân của những người tham gia.

- Chúng tôi đang phản đối các chính sách đế quốc của Hoa Kỳ trong quan hệ với El Salvador, - người thanh niên nói.- Ông có muốn quyên góp cho sự nghiệp chính nghĩa của chúng tôi không?

- Tất nhiên là có thể, - Valentin luống cuống thò tay vào túi rút ra một tờ 10 đô la. - Thế văn phòng của các ông đóng ở đâu?
- Hiện thời, chúng tôi tạm đóng tại nhà của một thành viên của uỷ ban, - Chàng thanh niên Mỹ Latinh thở dài. - Kia chính là chủ nhân căn nhà đó. - Anh ta chỉ vào một người tham gia cuộc tuyệt thực, người vừa vào tạm nghỉ trong nhà thờ lúc đó. - Ê, Bill! Lại đây, tôi muốn giới thiệu anh với một người bạn của chúng ta.

Gầy nhom, yếu ớt, Bill trong giống một cậu bé hơn là một người đàn ông trưởng thành. Nhưng dẫu sao, qua khuôn mặt thì thấy anh ta khoảng chừng 40 tuổi giống như Valentin. Đây là một mẫu người da đỏ điển hình vùng Nam Mỹ. Anh ta mỉm cười chân thành, một nụ cười không giả tạo và tò mò nhìn Valentin.

- Tôi là nhà ngoại giao Xôviết, - Valentin nói, - tôi muốn làm quen với tổ chức của các anh từ lâu rồi...

Cuộc làm quen bổ ích

Ngày hôm sau, Valentin bất ngờ tìm đến người quen mới. Trưởng trung tâm tình báo thậm chí không hề ngờ vực các kế hoạch của ông. Nếu Valentin có báo cáo về cuộc gặp sắp tới thì ông cũng sẽ nhận được ngay những chỉ thị rõ ràng và ông không chỉ nghĩ về việc tuyển mộ Bill, mà chủ yếu là về việc làm cách nào thực hiện được các chỉ thị ấy hoặc né tránh chúng mà không bị chửi.

Bill sau khi mở cửa và nhìn thấy Valentin trên bậc thềm thì cuống quít cả lên.

“Thế là tốt rồi, - Valentin thầm nghĩ. - Anh ta không chờ, có nghĩa là không phải là cái bẫy. Nếu là bẫy thì không thể thể hiện sự ngạc nhiên một cách quá thật như vậy.”

Còn Bill thì nở nụ cười chào đón và mừng rỡ như khi họ làm quen với nhau.

Hai người vào một phòng khách bày biện đồ gỗ sơ sài.

- Anh sống ở Mỹ lâu chưa? - Valentin hỏi.

- Rất lâu rồi, - Bill trả lời, - Tôi đến đây từ Peru để tìm kiếm những cuộc phiêu lưu...

- Thế anh không gặp vấn đề gì với Cục Di trú Mỹ đấy chứ?

- Không, thậm chí chúng tôi còn gia nhập quân đội.

- Anh đã phục vụ ở đâu?

- Ở Tây Đức, - Bill cười tinh quái, - trong các đơn vị tâm lý chiến.

- Thế rồi sau đó, cuộc sống của anh ra sao?

- Ban đầu, tôi thử bắt tay vào học hành, - Bill trả lời, rõ ràng, anh ta hài lòng khi tôi tỏ ra quan tâm tới bản thân anh.- Lầu Năm góc nhận trả tiền học đại học cho tôi, nhưng ở đó tôi chẳng có hứng khởi gì cả. Tôi có nghề thợ mộc - một nghề không phải là tồi. Một số đại sứ quán ở Washington thậm chí đã mời tôi làm việc tạm thời, như người Trung Quốc chẳng hạn.

“Bắt đầu như vậy cũng không tồi”, - Valentin nghĩ một chút rồi cười hỏi thêm:

- Anh đã thu xếp được ổn thoả với Trung Quốc, thế với Mỹ anh làm cách nào thiết lập được mối quan hệ?

Càng nghe người quen mới của mình nói chuyện, Valentin càng muốn tiếp tục câu chuyện.

- Thế anh thích làm gì khi rỗi rãi? - Ông hỏi. Đó là một phương pháp thường gặp trong điều tra: khám phá con người qua các sở thích của anh ta.

- Có, - Bill vẫn với nụ cười trả lời. - Sở thích của tôi là thu gom rác. Vào các buổi chiều, tôi đi dọn rác cho một số văn phòng. Các công chức thường để lại sau mình hàng đống các quyển sách mỏng và tài liệu mà họ không cần nữa. Thỉnh thoảng, tôi có mang chúng về nhà, đọc và rất kinh ngạc.

- Thế các văn phòng đó nằm ở đâu? - Valentin hỏi và bắt đầu cảm thấy tim như thắt lại khi chờ câu trả lời.

- Ở Crystal city, - Bill nói và chăm chú quan sát nhà ngoại giao Xôviết. Valentin cố gắng giữ vẻ mặt bình tĩnh.

Trong trung tâm tình báo Liên Xô tại Washington, ai cũng biết Crystal city là một thị trấn ngoại ô Washington đang phát triển rất nhanh, đầy ứ các cơ quan có liên quan trực tiếp tới an ninh quốc gia Hoa Kỳ. Đấy anh ta đấy, một người bằng xương bằng thịt chiều nào cũng tới các văn phòng ở Crystal city! Đúng, anh ta quả thực chỉ là một người dọn rác. Nhưng thật không vô ích khi trưởng trung tâm tình báo Yakushkin đã nói với những “kẻ bạt mạng” của mình rằng: “Hãy tìm cho tôi một điệp viên tin cậy, khi đó chúng ta sẽ quyết định đánh anh ta vào đâu”.

- Thật là thú vị, - Valentin nhận xét một cách ỡm ờ.

- Tất nhiên là rất thú vị!- Bill cười phá lên.

“Thật là kinh khủng, - Valentin nghĩ bụng, - Cứ như không phải là mình thu hút anh ta, mà là anh ta thu hút mình bí mật cộng tác vậy”.

- Trong những giấy tờ đó có biết bao nhiêu cái thú vị, - Bill tiếp tục kể.- Về kỹ thuật quân sự này, về gián điệp này, về chính sách đối ngoại này. Và, thật lạ là những điều đó không giống như người ta viết trên báo.

- Cho tôi đọc được không?

- Sẵn sàng thôi! Tôi còn mấy thùng chứa những tài liệu ấy đấy. Số còn lại tôi đã vứt đi rồi.

“May ra, ở đó thực sự có loại giấy lộn nào đó chăng?- Valentin nghi ngờ nhưng vẫn tiếp tục:

- Mai chúng ta gặp nhau nhé, trưa được không?
 

Điệp viên Gortsev

Lúc 11 giờ 55, Valentin đỗ xe tại địa điểm đã hẹn. Tất cả các ô tô đậu gần quanh đó đều không có người. Điều đó làm anh yên tâm. “Hình như, hôm nay sẽ không có phục kích”, - Valentin thầm nghĩ. Anh hé mở cốp xe và ngồi lại vào trong xe.

Bill đi xe tới gần khi kim đồng hồ chỉ đúng 12 giờ. “Chuyện như thế này chỉ có thể trong phim ảnh mà thôi”, - vị đại tá nghĩ bụng và tiếp tục đợi. Bill sảng khoái nhảy ra khỏi cabin, lôi ra một hộp carton nhỏ, nhìn kỹ xung quanh và bình tĩnh đặt vào cốp xe của Valentin.

- Hai tuần nữa, chúng ta sẽ gặp nhau tại nhà hàng, - Valentin nói với anh ta qua ô cửa mở hé rồi nhấn ga.

Ông lái xe vào phía trong khu nhà ở của Liên Xô trên đại lộ Wisconsin và đỗ xe trong gara ngầm, tránh xa những cặp mắt tò mò xung quanh. Đã đến giờ xem qua “số cá đánh được”.

ở đó, không có cái gì là không có! Có cả những báo cáo tổng quan kinh tế các nước, bản phân tích sự phát triển của các khu vực, lại còn những đồ thị, sơ đồ khó hiểu gì đó nữa. Chỉ độc một thứ là không có - đó là những tài liệu có dấu “mật”.

- Trời ơi, - tướng Yakushkin, chỉ huy điệp báo ở Washington càu nhàu một cách hiền lành khi xem xét đống giấy tờ mà Valentin mang tới, - chúng ta đã đến mức phải đi ăn xin ở các bãi rác rồi đấy.

Yakusnin có thể cho phép đùa nhẹ nhàng. Công việc trong trung tâm tình báo diễn ra khá tốt, các điệp viên vẫn hoạt động ngon lành và trưởng trung tâm cảm thấy rất tự tin, hy vọng vào những thành công mới.

- Chúng ta sẽ cứ làm tiếp với anh ta nhé,- Valentin lạc quan đề nghị. - Có thể sẽ có một cái gì đó chăng?

- Thôi được, anh cứ làm đi, - Yakushkin đồng ý, - và báo cáo cho tôi nắm được tình hình.

Trong lần gặp sau với Bill, Valentin đã tiến hành những bước đã chuẩn bị trước ở nhà.

- Tôi đã nói chuyện với với những người có chức trách trong sứ quán,- ông nói.- Họ sẵn sàng thành lập một trung tâm ở Liên Xô để xử lý các giấy tờ của anh.
- Tuyệt vời!- Bill vui mừng thốt lên.- Thế mà tôi đã lo là cả núi thông tin phải bỏ phí đi.

- Những gì anh mang tới lần trước rất thú vị, - Valentin trấn an, - nhưng tôi biết ở các văn phòng khác còn có những tài liệu còn quan trọng hơn. Anh có thể xin việc trong các cơ quan khác nữa không?

- Vừa hay, tôi mới được một chỗ khác mời. Trong toà nhà góc đại lộ Arlington và phố Moore. Họ nói ở đó có các văn phòng của một số nhà thầu lớn của Lầu Năm góc.

 “Thùng rác đáy vàng”

“Thùng rác” hoá ra là có “cái đáy bằng vàng”.

Bill, với bí danh Gortsev, đã cung cấp các tài liệu về các vấn đề chiến lược quân sự vốn được ưu tiên cao nhất trong hoạt động thù tin của mọi cơ quan tình báo. Bây giờ, cần phải đảm bảo khâu liên hệ tin cậy và vững chắc với điệp viên.

Đến khoảng trước 17 giờ 00, Valentin chạy khắp thành phố, đi qua hết điểm kiểm tra này đến điểm kiểm tra khác đã chọn trước. Tại các điểm kiểm tra, ông quay xe, rẽ vào các đường cụt, ra khỏi xe, rồi lại vào xe và đi tiếp. Một người qua đường bình thường trông thấy hành động của ông chắc khó mà nhận ra được mục tiêu nào đó trong toàn bộ cái cảnh chạy ngược chạy xuôi này.

Vào lúc 17 giờ 00, Valentin rẽ vào bãi đỗ gần trung tâm thương mại nơi anh lái xe nghiệp vụ của trung tâm tình báo đang đợi trên xe của mình.

Trung tâm tình báo không bao giờ rời mắt khỏi chiếc xe này và trong mọi hoàn cảnh không được để nó nằm ngoài tầm nhìn để không tạo một cơ hội nhỏ cho đối phương cài “phao vô tuyến” lên nó. Trước mỗi lần làm nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, xe được tháo rời đến từng chiếc ốc, nguời ta sờ mó, đánh hơi, nghe ngóng để chắc chắn là không bị “đánh dấu”, sau đó lại lắp lại.

Trong các phiên liên lạc với điệp viên thì đây là phòng tuyến cuối cùng mà sau nó là sự bắt đầu của khu vực có tên gọi là “vỡ cơ sở”. Nhưng vào cuối những năm 70, tại địa bàn Bắc Mỹ, chưa xảy ra một trường hợp phản bội nào.

Valentin chuyển sang xe nghiệp vụ và giai đoạn quyết định của hành trình đã bắt đầu. Anh tài xế đã ngồi sau tay lái. Trong cả quãng đời trưởng thành, anh ấy đã làm việc ở Moskva trong bộ phận theo dõi ngoài và anh đã trở thành cao thủ trong lĩnh vực này. Tuyến kiểm tra là thời khắc mà anh đã mong chờ từ lâu. Anh khao khát được đụng đầu với tình báo FBI và tin tưởng là mình sẽ thắng cuộc.

Khoảng 20 giờ 30, tại một ngã tư, chiếc ôtô đỗ lại khi có đèn đỏ, Valentin mở cửa mà lặng lẽ biến vào màn đêm đang một thêm dày đặc.

Tại đầu kia của công viên, Bill đang đợi Valentin trong chiếc xe hom của mình. Họ có trong tay ba giờ đồng hồ. Họ ngồi vào trong xe ôtô, xem nhanh kết quả của “mẻ lưới” tiếp theo và chọn ra những tài liệu hay nhất. Valentin hỏi điệp viên về cuộc sống của anh ta (theo lời kể của anh ta, ông sẽ xác định xem điệp viên có bị FBI dắt mũi không), rồi bàn về công việc sắp tới. Một phần thời gian đáng kể được giành để chuyện trò tâm sự. Valentin cho rằng, giữa điệp viên và tình báo viên phải có sợi dây quan hệ cá nhân chặt chẽ ràng buộc, mà tốt nhất là một tình bạn thực sự. Valentin về đến nhà vào khoảng 2-3 giờ sáng.

Điệp viên đã mang về một số lượng giấy tờ nhiều đến nỗi không thể gửi toàn bộ trưởng trung tâm tình báo. Valentin chọn những tài liệu hay nhất, số còn lại phải tiêu huỷ. Để làm việc đó, họ dùng chiếc bếp lò cũ ở dưới tầng hầm sứ quán vốn được các nhân viên cơ yếu của KGB và GRU lần lượt thay nhau sử dụng.

Sau khi xem qua các tài liệu. Valentin cũng phải kinh ngạc vì tính dễ dãi do của hệ thống công tác văn phòng bí mật của Mỹ. Theo luật Liên Xô thì nhiều viên chức các công ty có văn phòng mà Bill được thuê dọn dẹp, chắc chắn đã bị tống ngục vì tính cẩu thả.

Nhờ Gortsev mà KGB đã nhận được cả đống thông tin về các dự án sau đây của Lầu Năm góc: tên lửa đường đạn xuyên lục địa MX, kể từ giai đoạn phát triển cho đến các bản vẽ thiết kế; tên lửa hành trình phóng từ trên không, trên biển và mặt đất, đặc biệt là về tên lửa hành trình Tomahawk; thế hệ tên lửa đường đạn mang một đầu đạn tối tân nhất của Mỹ Midgetman; tên lửa đường đạn phóng từ tàu ngầm Trident vốn được dự kiến trang bị cho thế hệ tàu ngầm mới của Mỹ; máy bay ném bom chiến lược hiện đại nhất mà ở giai đoạn đầu được gọi là “máy bay ném bom thâm nhập”, sau này gọi là Stealth (tàng hình).

Khối lượng và chất lượng của những tài liệu thu được đã làm kinh ngạc các nhà phân tích của cơ quan tình báo Liên Xô. Bill không thu thập được các tài liệu mật của Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ, nhưng chúng lại được trích dẫn rất nhiều trong những giấy tờ mà anh ta lôi từ các thùng rác. Nhờ những trích dẫn đó, các nhà phân tích của cơ quan tình báo Xôviết nhiều khi đã tái tạo được các tài liệu gốc.

Bill không mang đến các báo cáo tốc ký các buổi điều trần kín ở các tiểu ban về quốc phòng của thượng và hạ viện Mỹ, nhưng nhiều lần anh kiếm được ở các thùng rác đề cương các tài liệu dùng để báo cáo với các thành viên những tiểu ban này. Anh ta không làm việc ở Lầu Năm góc, nhưng lại rất thường xuyên mang về các tài liệu của DARPA (Defense Advanced Research Project Agency - Cục Các Dự án Nghiên cứu Quốc phòng Tiên tiến, cơ quan quản lý và điều phối công tác nghiên cứu quốc phòng của Bộ Quốc phòng Mỹ - ND) - một cơ quan có tầm quan trọng bậc nhất của Bộ Quốc phòng Mỹ và được xem là đối tượng xâm nhập chủ yếu của tình báo khoa học kỹ thuật của KGB.

Valentin và Bill cực kỳ sốt ruột chờ đợi những ngày lễ quốc gia của Mỹ, nhất là Ngày Độc lập (4 tháng 7). Họ biết rằng, trước các ngày lễ này, trong các văn phòng của các hãng thầu của Lầu Năm góc sẽ có những buổi dạ hội ầm ĩ, còn ngay trước các ngày lễ thì các thùng rác bị ngập tràn trong dòng thác giấy tờ. Liệu có ai muốn xem xem trong các giấy tờ bỏ đi ấy có những tin tức bí mật hay không một khi rượu sâm panh đã bật và các đồng nghiệp đang ồn ào thi nhau rót đầy ly?

Điệp viên thế kỷ XX: Nguồn tin siêu hạng hay mồi bẫy chiến lược? (2)

VietnamDefence - Năm 1982, tỷ lệ thông tin của Bill chiến trên 50% tổng lượng tin về Mỹ. Điều này vừa làm KGB hài lòng vừa nghi ngờ. Mọi sự sao mà xuôn xẻ thế? Bill có phải là mồi bẫy không? Tuy làm việc cho tình báo Xôviết, thực tế Bill đã giúp Mỹ đạt được mục tiêu chiến lược là làm sụp đổ nền kinh tế Liên Xô.


Bill. Anh ta là ai?
Thời đó, KGB là trung tâm phối hợp việc xử lý tin tức quân sự chiến lược về Mỹ và có độc quyền báo cáo tin này cho Uỷ ban Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô và Tổng bí thư. Tất cả các đơn vị của KGB , GRU, các cơ quan tình báo của các nước xã hội chủ nghĩa đều gửi thông tin quân sự chiến lược về cơ quan tình báo đối ngoại của KGB. Tại đây thông tin đó được nghiên cứu, tổng hợp và hoàn chỉnh để chuyển vào Kremlin và cho các xếp của tổ hợp công nghiệp quốc phòng.

Tất nhiên là các tin tức quan trọng nhất phải được gửi về cơ quan tình báo KGB vì dù sao đi nữa thì đây đang nói về báo cáo gửi cho ban lãnh đạo Điện Kremlin. Định kỳ, các nhà phân tích KGB lại chuẩn bị các báo cáo tổng hợp thông tin quân sự chiến lược về Mỹ và NATO do cộng đồng tình báo các nước Khối Hiệp ước Varsava thu thập được.

Như vậy vào năm 1982, tỷ lệ thông tin của Bill chiến trên 50% trong tổng lượng tin về Mỹ. Điều này vừa làm người ta hài lòng và đồng thời cả sự nghi ngờ. Mọi sự sao mà xuôn xẻ thế? Bill có phải là mồi bẫy không? Cả sự tự chủ đáng kinh ngạc của anh ta cũng khiến người ta nghi ngờ. Valentin có quan hệ rất tốt với điệp viên và lo lắng cho sự an toàn của anh ta. Nhưng đôi khi anh cảm thấy là bản thân Bill hoàn toàn chả lo lắng vì vấn đề này. Mà đó lại là một dấu hiệu của mồi bẫy, một thủ đoạn mà cả FBI lẫn CIA chả e ngại sử dụng vì nó có lợi cho họ.

Dù cho Valentin có đau đầu đến đâu vì câu hỏi nan giải này thì kỳ lạ là việc giải quyết nó lại là do những người khác làm. Theo quy định, điều đó nằm trong thẩm quyền của Trung ương. Câu hỏi về Bill chỉ có một câu trả lời một nghĩa: không phải là mồi bẫy! Vai trò chính ở đây thuộc về các nhà lãnh đạo của các viện thiết kế Liên Xô và là những người chủ yếu nhận thông tin do điệp viên này cung cấp. Họ tuyên bố thẳng với lãnh đạo cơ quan tình báo rằng, con mồi không bao giờ chuyển giao một cái gì giống như các tài liệu của Bill.

Nhưng dù sao thì Trung ương vẫn cảm thấy chưa thoả mãn. Người ta quyết định kiểm tra Bill với sự giúp đỡ của cơ quan tình báo của nước bạn CHDC Đức.

Khi đó, “các bạn Đức” có một điệp viên giá trị và tin cậy làm việc tại trung tâm hàng không vũ trụ Bochum ở Tây Đức. Và người ta đã quyết định nhờ anh này kiểm tra các tài liệu của Bill về các công nghệ được dùng để chế tạo máy bay ném bom tàng hình Stealth, những công nghệ có vẻ là gần như viễn tưởng đối với các chuyên gia quân sự Liên Xô.

Điệp viên Đức đã xác nhận thông tin của Bill! Các quan chức quan liêu của cơ quan tình báo Liên Xô yên lòng và liệt Bill vào loại điệp viên quý giá. Họ không biết là vào thời gian đó đã xảy ra một sự kiện đã có thể dễ dàng đưa họ ra khỏi trạng thái phởn phơ vô căn cứ.

Bill đã mang đến một tài liệu có nêu các tính năng kỹ thuật của một trong những loại tên lửa hành trình tiên tiến nhất của Mỹ. Trong tài liệu có rất nhiều con số, trừ một con số. Chỗ nêu độ chính xác điểm chạm của tên lửa vào mục tiêu lù lù hiện lên một lỗ thủng to tướng. Có ai đó đã thận trọng xoá bỏ con số này, rồi sau đó mới ném vào sọt rác. Không có con số đó thì chắc là người ta coi tài liệu không còn là bí mật nữa.

- Chúc mừng anh nhân dịp gặp được mồi bẫy - trưởng trung tâm tình báo Yakushkin xịu mặt nói khi đọc xong tài liệu. - Đây chính là một trong những dấu hiệu chủ yếu nhất: điệp viên làm cung cấp tài liệu dường như là mật, nhưng trong đó lại không có điều chủ yếu. Người ta đang cố nhử chúng ta vào bẫy mà không làm tổn hại đến an ninh quốc gia Mỹ.

- Anh hãy lưu ý, - Valentin bắt đầu ngắn gọn, - tài liệu chỉ bị xoá có một con số. Với chúng ta, con số nào là con số lớn nhất?

- Số 9, - Yakushkin nói không chắc chắn lắm vì không hiểu Valentin định nói gì.

- Đúng. Tại chỗ này có thể có tối đa là con số 9, nghĩa là 9 bộ (foot), tức là khoảng 3 m. Nghĩa là, độ sai lệch tối đa của tên lửa so với mục tiêu sẽ không vượt quá 3 m. Thế thì có gì khác nhau đâu nếu mà độ sai lệch này là nhỏ hơn thế? Với uy lực của đầu đạn của tên lửa này thì 3 m thực tế có nghĩa là bắn trúng ngay vào mục tiêu.

- Một ý kiến tuyệt vời, - Yakushkin phấn khởi hẳn lên. - Thế thì cậu viết ngay vào bức điện: 3 m.

Lần đầu tiên các chuyên gia quân sự Xôviết biết đến độ chính xác điểm rơi của các tên lửa Mỹ là như thế đấy và vì thế mà họ đã tỏ lòng biết ơn sâu sắc với cơ quan tình báo, thậm chí còn xin tặng thưởng huân chương cho các sĩ quan tình báo.

Nên hiểu điều đó như thế nào?

Còn Bill thì vẫn làm việc không mệt mỏi và thực tế chẳng lấy của Valentin chút thù lao nào mà anh chỉ liều mình vì lý tưởng của mình mà thôi. Anh không thể tưởng tượng nổi là rất nhiều khi kết quả lao động của anh là không đáng với mức mạo hiểm như thế.

Một số tài liệu của Bill vì thế mà đã không ra khỏi phạm vi phòng tổng hợp của cơ quan tình báo.

Bộ Chính trị không được biết về tài liệu của Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ xác định những điều kiện sẽ buộc Mỹ phải sử dụng sức mạnh quân sự trên quy mô lớn (không kể trường hợp Liên Xô tấn công Mỹ). Trong số các điều kiện đó có: Liên Xô tấn công Tây Đức; phương Tây mất nguồn cung cấp dầu mỏ ở Cận Đông; đảo chính của cộng sản ở Mehicô; Cộng hoà Nam Phi gia nhập khối xã hội chủ nghĩa.

Ban lãnh đạo cơ quan tình báo Liên Xô kinh ngạc một cách khó chịu với những yêu sách có vẻ hạn chế như thế của Mỹ. Hết ngày này qua ngày khác, hết năm này qua năm khác, cơ quan an ninh quốc gia Xôviết rung chuông ầm ĩ về những âm mưu bành trướng ngày càng tăng của Washington, “sẵn sàng chơi với lửa khi có cớ hoặc chẳng cần có cớ”. Thế mà trong tài liệu của Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ, người ta thấy gần như là một học thuyết phòng thủ. Mẹ kiếp, thế thì suốt thời gian ấy tình báo KGB đã làm cái gì? Bọn Mỹ định đánh lừa ban lãnh đạo Liên Xô chăng? Hay là Mỹ lại tỏ ra thiếu hiểu biết? Chà, cái tài liệu này mới khó chịu làm sao!...

Không được đưa lên cấp trên còn có cả các tài liệu về những nỗ lực của Lầu Năm góc cân đối chi phí của mình để đạt hiệu quả cao hơn cho mỗi đồng đô la bỏ ra. Nhưng được cái là những thông tin về những khoản đầu tư lớn cho Bộ Quốc phòng Mỹ thì lại được hoan nghênh nhiệt liệt vì trên cơ sở đó Bộ Quốc phòng Liên Xô lại có thể đòi tăng ngân sách cho mình.

Như vậy là các tài liệu của Bill đã đem lại lợi ích cho một nhóm các nhân vật lãnh đạo KGB và tổ hợp công nghiệp quốc phòng. Trong khi đó, nó lại gây ra những tổn hại mới cho người dân thường Liên Xô vì họ bị đòi hỏi những đóng góp hy sinh mới vì sự hùng mạnh về quân sự của Liên Xô. Kết quả là tuy về hình thức là làm việc cho tình báo Xôviết, nhưng trên thực tế Bill đã giúp nước Mỹ đạt được mục tiêu chiến lược của họ là làm sụp đổ nền kinh tế Liên Xô.

Thế thì chả lẽ Bill là mồi bẫy chiến lược? Valentin thường tự đặt câu hỏi này cho mình và luôn đưa ra câu trả lời phủ định cho nó. Logic nhận định của anh tựu trung lại là: cả FBI lẫn CIA trong tình trạng hiện tại không thể chuẩn bị được một lượng tài liệu nhiều như Bill đã lấy được và nhất là đòi được sự chấp thuận chính thức để chuyển giao chúng cho KGB. Theo anh, chỉ có một nhóm của Mỹ đã có thể đủ sức đánh Bill vào KGB - đó là một nhóm có một không hai gồm 3 người: Bill, giám đốc FBI và tổng thống Mỹ - một bộ ba khó tin, một bộ ba khó có thể cũng giống như bản thân điệp vụ cài cắm Bill.

Valentin đã tin Bill khi anh ta nói: “Tôi giúp đỡ các nhà quân sự của các anh không phải vì họ giỏi hơn người Mỹ mà là vì họ yếu hơn nhưng vẫn tìm cách đối địch lại”. Nhưng anh ta còn hy vọng ban lãnh đạo Liên Xô sẽ buộc phải chấm dứt cuộc chạy đua tự sát nhằm giành thế cân bằng quân sự với Mỹ. Đó đã là phần thưởng lớn nhất đối với anh. Và anh đã nhận được phần thưởng này.

Bước ngoặt căn bản

Tổng bí thư Uỷ ban Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô Leonid Brezhnev qua đời vào mùa thu lạnh lẽo của năm 1982. Người kế nhiệm ông trên cương vị này là nguyên chủ tịch KGB Yuri Andropov (Yuri Vladimirovich Andropov (1914-1984), Chủ tịch Uỷ ban An ninh Quốc gia Liên Xô KGB (1967-1982), Tổng bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô (1982-1984)). Bộ máy kinh tế của Liên xô đã ở trong tình trạng rất rệu rã có nguy cơ sụp đổ bất kỳ lúc nào và chôn vùi đất nước dưới những mảnh vỡ của mình.

Andropov có lẽ là người nhiều thông tin nhất trong ban lãnh đạo Xôviết nên ông đã nghĩ rằng, không thể tiếp tục sống như thế được nữa. Mùa hè năm 1983, ông yêu cầu tình báo KGB cung cấp thông tin về triển vọng phát triển lực lượng tên lửa hạt nhân chiến lược của Mỹ. Báo cáo này đã được soạn thảo hoàn toàn dựa trên các tài liệu của Bill.

Vào ngày đó, văn phòng rộng lớn của Andropov giống như một bộ tổng tham mưu thời chiến tranh. Các bức tường treo la liệt những sơ đồ bản vẽ, trên bàn đầy ắp những bản đồ, sách tra cứu.

Báo cáo viên là một chuyên gia phân tích của cơ quan tình báo. Điểm cao trào của cuộc họp này là việc trình bày các phương án tương lai triển khai các tên lửa chiến lược của Mỹ. Chuyên gia phân tích này đã diễn đạt những những ý tưởng của mình một cách cực kỳ đơn giản và dễ hiểu. Từ thời Brezhnev, có một nguyên tắc đã bám rễ trong cơ quan tình báo - đó là thông tin càng lên cao càng phải đơn giản. Còn để dành cho Bộ Chính trị thì người ta đã phải viết “để cho bất cứ ai cũng phải hiểu được”.

Theo các tài liệu của Bill thì Lầu Năm góc đang xây dựng những phương án sau.

Phương án 1. Các tên lửa chiến lược bố trí trên mặt đất của Mỹ được triển khai lộ thiên. Nhưng một khi có tín hiệu về việc Liên xô phóng tên lửa hạt nhân thì chúng sẽ được di chuyển sang một bên khoảng 1 dặm - thật là thần kỳ! - Chúng tự vùi xuống đất nhờ một loạt các vụ nổ định hướng. Bên trên chúng được che phủ bởi một lớp đất dày đến mức không sợ bất kỳ một vụ nổ hạt nhân nào. Chúng không hề bị tổn thương trước các tên lửa của Liên Xô vốn đã được nhắm bắn vào các trận địa phóng trống không, và sẵn sàng giáng đòn trả đũa huỷ diệt.

Phương án 2. Các tên lửa chiến lược bố trí trên mặt đất của Mỹ được triển khai bên trong những vách núi lớn ở độ sâu mà khi đầu đạn hạt nhân bắn trực tiếp vào cũng không hề hấn gì. Để phóng các tên lửa từ bên trong vách núi, người ta sẽ thực hiện một loạt các vụ nổ định hướng mà có thể là một vụ nổ hạt nhân công suất nhỏ nhằm tạo ra một đường hầm để theo đó các tên lửa bay ra ngoài.

Lưng còng xuống và với vẻ mặt ốm yếu, Andropov quay sang Kriuchkov (Chủ tịch KGB khi đó):

- Thông tin có đáng tin cậy không?

- Tuyệt đối tin cậy, - vị chỉ huy cơ quan tình báo trả lời.

- Đó là sự kết thúc, - Andropov khó nhọc nói. Tiếp tục tranh đua với người Mỹ trong lĩnh vực quân sự là vô nghĩa. Chúng ta có thể làm khánh kiệt hoàn toàn nền kinh tế. Cần phải thương lượng với Mỹ dù cho phải có những nhượng bộ lớn. Chúng ta làm điều đó càng sớm thì phải nhượng bộ càng ít. Nếu để họ bắt đầu thực hiện các phương án này thì sẽ muộn mất. Mà cũng cần phải xem xét lại học thuyết quân sự của chúng ta nữa.

Đó là một thời khắc lịch sử đánh dấu một bước ngoặt căn bản trong học thuyết chiến lược và đường lối đối ngoại của Liên xô. Gorbachev chỉ đưa vào thực tiễn đời sống cái mà Andropov nghĩ ra nhưng không kịp thực hiện.

Bại lộ

Lúc đó Valentin đang công tác ở Moskva ở cương vị trưởng hướng Washington ở phòng Bắc Mỹ của cơ quan tình báo Liên xô. ở cương vị này, ông điều phối hoạt động của trung tâm tình báo Liên xô ở Washington do vị chỉ huy mới là tướng Androsov đứng đầu. Đóng góp lớn nhất mà Androsov thực hiện trong khi làm việc với Bill - đó là không cản trở. Ông Yakushkin sáng suốt cũng đã hành động đúng như thế và nhờ đó đã dành được những thành công lớn. Điều không may là vị trưởng trung tâm mới lại thích chỉ huy. Việc đầu tiên là ông ta chỉ thị yêu cầu Bill chọn lựa kỹ càng hơn các tài liệu và chỉ mang đến những gì quan trọng nhất. Ông ta nói thế thì an toàn hơn cả cho anh ta lẫn cho sỹ quan chỉ đạo. Thật là một sai lầm lớn!

Đơn thuần là Bill chẳng có dủ thời gian để xem kỹ và chọn tài liệu. Khi dọn dẹp các văn phòng anh thường xuyên nằm dưới sự kiểm soát của bộ phận bảo vệ ở đó. Theo chỉ thị của Androsov chỉ Bill còn có nước hoặc là ở lại lâu hơn trong thang máy với những bao tải giấy (điều này cực kỳ nguy hiểm) hoặc là đem tất cả về nhà rồi ngồi mà chọn tài liệu. Hiển nhiên là điệp viên đã chọn phương án 2. Chẳng bao lâu nhà anh ta đã chất đống những tài liệu đánh cắp. Làm gì với chúng bây giờ? Trước đây anh chỉ cần vứt chúng đi thôi, nhưng hồi ấy anh còn chưa phải là một điệp viên của tình báo Xôviết, nên quá lắm thì anh chỉ bị đuổi việc. Còn bây giờ thì anh có nguy cơ bại lộ nguy hiểm.

Nhưng Androsov chẳng hề nghĩ đến điều đó và mùa xuân năm 1983 đã ra lệnh cho Bill chuyển sang liên lạc bằng hộp thư chết, một phương thức liên lạc được coi là an toàn hơn. Trong thực tế, việc chuyển tài liệu thông qua các hộp thư chết về kỹ thuật phức tạp đến nỗi việc ách tắc trong liên lạc nhất là ở giai đoạn đầu là không thể tránh khỏi: mà từ ách tắc trong liên lạc cho đến bại lộ chỉ còn là gang tấc.

Một thời gian sau, Bill đã giấu một hộp tài liệu cách vị trí mà sỹ quan chỉ đạo xác định trong quy ước 3 mét. Mọi cố gắng tìm hộp tài liệu đều không thành công. Phải mất gần 2 tuần thì cuối cùng chính Bill mới tìm ra và lấy lại nó.

...Nhưng Valentin bỗng lo ngại: “Thế chuyện gì sẽ xảy ra nếu trong vòng 2 tuần ấy hộp tài liệu rơi vào tay FBI và bọn phản gián cứ để nguyên nó tại chỗ để bắt đầu trò chơi với KGB?”

Chuyện đã có mùi khét rồi.

Vào giữa tháng 9 năm 1983, trạm chặn thu của trung tâm tình báo Liên Xô ở Washington đã phát hiện ra có theo dõi ngoài đối với một đối tượng nào đó ở trung tâm Washington. Thông thường, các nhân viên theo dõi ngoài của FBI sử dụng liên lạc mã hoá. Nhưng lần này họ liên lạc trực tiếp và các cuộc đàm thoại này cho thấy chắc chắn đang có đuôi bám theo Bill.

Cũng trong chiều đó, người ta quyết định phát tín hiệu báo động cho Bill. Nhưng rõ ràng là Bill, sau khi phát hiện bị theo dõi, đã tự cảnh báo nguy hiểm cho tình báo viên Xôviết. Anh đã làm được điều đó ngay trong tình huống có theo dõi ngoài dày đặc đến thế! Người ta phải ngừng làm việc với Bill và sau đó một thời gian đã biết được một vài chi tiết về sự bại lộ của Bill. Trung tâm tình báo của KGB ở Peru đã liên hệ với một người họ hàng của anh, người này cho biết có một lần FBI đã sục đến khám nhà và phát hiện ra một lượng lớn giấy tờ đánh cắp.

Dấu vết của điệp viên biến mất hoàn toàn. Còn Valentin cho đến nay vẫn chưa biết chắc chắn ai đã thu hút ai cộng tác. Hoặc là anh đã thu hút anh hoặc là Bill đã sử dụng anh, một tình báo viên Liên Xô để chinh phục những đỉnh cao mới trong công việc ưa thích của mình - “Lượm rác học”.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét