Thứ Tư, 19 tháng 10, 2016
BÍ ẨN KHẢO CỔ 18
10 công trình kiến trúc tuyệt đẹp chạm khắc từ đá
Khi nhắc tới những
công trình kiến trúc được chạm khắc từ đá, hầu hết mọi người nghĩ ngay
tới thành cổ Petra ở Jordan. Tuy nhiên còn rất nhiều kiệt tác nghệ thuật
như vậy mà có thể bạn chưa từng biết tới.
1. Vách đá Gila
Những ngôi nhà vách đá Gila ở tây nam bang New Mexico, Mỹ được những
người Mogollon tận dụng và đục rộng thêm các hang đá có sẵn để biến
chúng trở thành nơi cư ngụ của mình. Họ sống trong những ngôi nhà đá này
từ năm 1275 đến 1300, và tới bây giờ vẫn chưa ai biết được lý do rời đi
của họ chỉ sau một thời gian ngắn. Có 46 phòng được tìm thấy trong
những ngôi nhà hang động này, người ta tin rằng đã có khoảng 15 gia đình
người Mogollon sinh sống tại đây.
Ảnh: denniserns44.wordpress
2. Di tích tưởng niệm quốc gia Bandelier
Di tích tưởng niệm quốc gia Bandelier là những ngôi nhà (chạm khắc trên
đá và các hang động) của người Pueblo cổ đại - một dân tộc bản địa châu
Mỹ. Họ không chỉ tạo ra di tích tưởng niệm quốc gia Bandelier mà còn
nhiều công trình đáng kinh ngạc khác khắp châu Mỹ. Tại đó bạn có thể
nhìn thấy những ngôi nhà, các khu dành cho nghi lễ cũng như rất nhiều
bức tranh đá.
Ảnh: gg.uwyo.edu
3. Mesa Verde
Mesa Verde nằm ở Montezuma County, Colorado. Đây là một quần thể kiến
trúc khổng lồ với những ngôi nhà vách đá của người Pueblo được xây dựng
vào cuối những năm 1190. Đáng chú ý nhất và rộng lớn nhất ở đây là tòa
nhà Cliff Palace. Các tòa nhà được người Pueblo lợi dụng các vùng lõm
vào của các vách đá tự nhiên để xây dựng thêm nhiều căn phòng tiện nghi.
Ảnh: empoweringparks
4. Những ngôi mộ của người Lycia
Những ngôi mộ tạc từ vách đá của người Lycia nằm gần Dalyan, Thổ Nhĩ
Kỳ. Những tàn tích của thành phố cổ Kaunos cũng nằm ở gần đây vì vậy nơi
này rất đáng để du khách ghé thăm.
Ảnh: toptravellists
5. Lalibela
Lalibela là một thị trấn ở phía đông bắc Ethiopia, nổi tiếng với những
nhà thờ được chạm khắc từ đá. Công trình điêu khắc này gồm 13 nhà thờ và
được xây dựng từ thế kỷ 12. Một yếu tố thú vị là ở đây khai thác một hệ
thống giếng phun địa chất để chứa đầy các giếng nước bên cạnh mỗi nhà
thờ.
Ảnh: unescoheritagesites.blogspot
6. Abu Simbel
Vào thế kỷ 13 TCN, Pharaoh Ramesses II đã cho xây dựng ngôi đền Abu
Simbel được chạm khắc bằng đá như là một đài tưởng niệm cho vợ chồng
ngài. Năm 1968, đập Aswan đã khiến cho công trình độc đáo này bị đe dọa
bởi lũ lụt nên toàn bộ ngôi đền được nâng lên và di chuyển đến một ngọn
đồi nhân tạo để giữ gìn cho các thế hệ mai sau. Đây là một trong những
điểm thăm quan thu hút nhiều khách du lịch nhất ở Ai Cập.
Ảnh: famouswonders
7. Thành cổ Petra
Được thành lập vào khoảng năm 312 TCN bởi người Nabataean, Petra là một
thành phố cổ được chạm khắc bằng đá. Cùng với những công trình được
chạm khắc vô cùng công phu, người Nabataean cũng xây dựng nên một hệ
thống bể chứa nước (cũng được khắc trên đá), cho phép họ định cư ở vùng
sa mạc khô cằn. Công trình chạm khắc công phu nhất ở đây là ngôi đền Al Khazneh được xây dựng theo lối kiến trúc Hy Lạp cổ đại.
Ảnh: metamondo
8. Hang đá Long Môn
Các hang động Long Môn, Trung Quốc là nơi tập trung hàng chục nghìn
tượng Phật và các đệ tử của mình, được chạm khắc trên vách đá. Những bức
tượng đầu tiên được chạm khắc vào khoảng giữa năm 400 đến 1100 sau CN.
UNESCO đã gọi đây là "một biểu hiện nổi bật về sự sáng tạo nghệ thuật
của con người”.
Ảnh: 1000lonelyplaces
9. Quần thể hang động Ajanta
Quần thể hang động Ajanta tọa lạc ở Maharashtra, Ấn Độ với khoảng 30
bức tượng Phật được chạm khắc. Chúng có niên đại từ thế kỷ thứ 2 TCN.
Các bức tranh và tác phẩm điêu khắc tuyệt đẹp ở đây là minh chứng cho
nghệ thuật Ấn Độ ở thời điểm cực thịnh.
Ảnh: wodermondo
10. Ellora
Ellora là di sản thế giới của Ấn Độ với những công trình kiến trúc vĩ
đại được chạm khắc trên đá - thậm chí nó còn vượt qua Petra về vẻ đẹp.
Các công trình là những đền thờ của Ấn Độ giáo, Phật giáo và đạo Jain
truyền thống, được xây dựng từ thế kỷ 5 đến thế kỷ 10. Các hang động của
mỗi một tôn giáo lại mang vẻ quyến rũ riêng.
Ảnh: theoreticalgm.blogspot
Phát hiện công trình kiến trúc lớn ở thành cổ Petra
10.06.2016Nhờ hình ảnh vệ tinh và công nghệ chụp ảnh từ máy bay không người lái, các nhà khảo cổ học đã phát hiện một công trình kiến trúc lớn ở thành phố cổ Petra.
Đó là một kiến trúc khổng lồ ẩn mình dưới bề một mặt bằng phẳng của thành phố cổ, theo nghiên cứu được công bố trên trang tin Trường Nghiên cứu phương Đông của Mỹ.Các nhà khảo cổ Sarah Parcak, thuộc National Geographic, và Christopher Tuttle, Giám đốc điều hành của Hội đồng Trung tâm nghiên cứu nước ngoài của Mỹ, sử dụng hình ảnh vệ tinh có độ phân giải cao cùng với máy chụp ảnh không người lái để khảo sát và xác định vị trí cũng như thông số của kiến trúc mới phát hiện.
Các nhà khảo cổ cho biết di tích có chiều dài tương đương một hồ bơi tiêu chuẩn Olympic, chiều rộng gấp đôi chiều rộng của hồ bơi Olympic. Kiến trúc nằm cách trung tâm tâm thành phố cổ chỉ khoảng 800m về phía Nam.
Thành cổ Petra, hiện ở phía Nam Jordan, từng là thủ phủ của bộ tộc Ả Rập Nabataeans, được xây dựng vào khoảng giữa thế kỷ thứ 2 TCN. Đô thị này về cơ bản đã bị bỏ hoang vào cuối thời kỳ Byzantine trong thế kỷ thứ 7 sau CN.
Mỗi năm, di tích này thu hút hàng trăm ngàn du khách đến thăm những tòa nhà mang tính biểu tượng của nó, được đẽo từ đá sa thạch đỏ địa phương. Toàn bộ Công viên khảo cổ Petra khoảng 102 dặm vuông (264 km2), nhưng trung tâm của thành phố chỉ rộng khoảng 6 km2.
Trong khi các vùng phía Bắc và phía Nam của trung tâm thành phố cổ Petra đã được khám phá kỹ kể từ khi nhà khám phá Johann Burckhardt đến nơi này năm 1812, những khám phá mới tiếp tục được phát hiện xung quanh đô thị lõi của nó.
Kiến trúc mới được phát hiện bao gồm một nền phẳng có diện tích 56x49m, chứa một nền nhỏ hơn lát bằng đá phiến. Phía Đông của nền này có một hàng cột được cho là tay vịn của một bậc thang lớn trước đây. Một công trình rộng 8,5×8,5m được xây dựng ở giữa hướng Nam-Bắc của nền và mở cửa ra phía Đông, đối diện bậc thang.
Các nhà khảo cổ nhận định kiến trúc mở mới phát hiện không có sự tương đồng với bất kỳ kiến trúc nào đã được biết đến ở Petra. Nó rất có thể là một không gian công cộng, dùng cho các nghi lễ hoặc trình diễn chưa được biết đến ở Petra.
Kiến trúc mới chưa được khai quật, nhưng các nhà khảo cổ cho biết lớp gốm trên bề mặt của nó có niên đại từ giữa thế kỷ thứ 2 TCN, cho thấy nó được xây dựng trong chương trình xây dựng công cộng ban đầu của Nabataeans.
Hầu hết các kiến trúc có thể được nhìn thấy ở Petra hiện nay, như Kho bạc mang tính biểu tượng của nó và Tu viện, được xây dựng trong thời kỳ hoàng kim thứ hai, từ cuối thế kỷ 1 TCN đến thế kỷ thứ hai SCN. Thành phố đã được khoảng 1 thế kỷ hoặc hơn tính đến thời điểm đó.
Như vậy, kiến trúc mới được khám phá có thể là kiến trúc công cộng duy nhất có từ những ngày đầu của thành phố.
Ưu Đàm/Biên dịch từ National Geographic
Petra: Thành phố cổ trong lòng núi đá
- 2.353
-
Vẻ
đẹp tự nhiên và kiến trúc cổ lộng lẫy của thành phố khắc trong lòng đá
Petra ở Jordan thu hút khách du lịch từ khắp nơi trên thế giới.
Cách thủ đô Amman của Jordan khoảng
185km về phía tây nam, Petra là một thành phố cổ đại được khắc trong
lòng đá. Vẻ đẹp tự nhiên và kiến trúc cổ lộng lẫy của thành phố thu hút
khách du lịch từ khắp nơi trên thế giới.
Petra gây được nhiều sự chú ý hơn sau khi một số cảnh của bộ phim “Indiana Jones và cuộc thập tự chinh cuối cùng” được quay tại đây.
Các ngôi đền, lăng mộ và sảnh đường ở Petra nằm rải rác trong suốt 400 dặm vuông.
Trước khi bị thôn tính bởi người La Mã
vào năm 106 sau Công nguyên, Petra là thủ phủ của dân tộc Nabataeans,
một tộc người sử dụng chữ viết Aramaic và điều khiển các đoàn buôn đi
qua vùng.
Tộc người được biết đến lần đầu tiên vào
năm 312 trước Công nguyên khi họ sống sót qua cuộc chinh phạt của
Antigonus, một trong những người kế nhiệm của Alexander Đại đế.
Trong những năm này, tộc Nabataeans được
cho rằng đã sống cuộc sống du mục và Petra khi ấy có lẽ chỉ là địa điểm
của những lều trại và các kiến trúc giản đơn.
Sự thay đổi đã diễn ra khi giao thương
phát triển. Petra trở thành trung tâm thương mại giữa Ả-rập,
Mesopotamia, Ai Cập và đông Địa Trung Hải.
Thời kỳ thịnh vượng của thành phố diễn ra cách đây khoảng 2000 năm với cư dân được dự báo ở mức 20.000 người.
Người La Mã thôn tính vùng đất này và
dần dần giành quyền thống trị cả con đường thông thương quý giá. Thành
phố bị tàn phá bởi hàng loạt các trận động đất và cuối cùng bị bỏ hoang.
Siq, một hẻm hẹp, là lối đi dẫn tới thành phố ẩn Petra.
Johann Ludwig Burckhardt khám phá ra
thành phố vào năm 1812 và ngày nay Petra là một trong những địa điểm thu
hút khách du lịch chính.
Trong cốt truyện của bộ phim “Indiana Jones và cuộc thập tự chinh cuối cùng”, Petra được đặt ở “hẻm núi vầng trăng lưỡi liềm” và là vùng đất của Chén Thánh.
Những ngôi nhà và nguồn nước
Những phân tích về các ngôi nhà còn sót
lại ở ez-Zantur ở Petra cho thấy rằng các ngôi nhà được khắc trong đá
khoảng 2.100 năm trước, bắt đầu thời kỳ thành thị hóa khi người dân rời
bỏ các lều trại để sống trong những ngôi nhà khắc trong đá.
Đường phố chính của Petra, ngày nay được
biết đến như con đường với những hàng cột, được xây dựng ở phía nam của
thị trấn Wadi Musa. Các bức tường được xây dừng ở phía bắc và nam của
thị trấn, kết hợp với các mỏ đá ở Petra biến thành phố thành nơi khó xâm
lược.
Một hệ thống bơm nước cầu kỳ cũng đã
được xây dựng với các hệ thống kênh, ống dẫn và bể chứa mang nước về cho
dân. Gần đây, các nhà khảo cổ đã tìm thấy bằng chứng hệ thống này trong
một cuộc khảo sát sinh lý học ở vùng lân cận con phố chính của Petra.
Tuy nhiên, những sự phát triển này ngày nay đã bị làm lu mờ bởi các kiến trúc lăng mộ và đền chùa của thành phố.
“Kho báu”
Petra chứa vô số các lăng mộ, hầu hết
được xây dựng ở rìa thành phố, phía trên đường phố chính. Một số ngôi mộ
được thiết kế đơn giản, chứa rất nhiều hố chôn trong một lăng mộ đá
không trang trí, trong khi một số khác được thiết kế tinh xảo.
Lăng mộ nổi tiếng nhất của Petra là Khazneh, tiếng Ả-rập có nghĩa là “Kho báu”.
Được gọi như vậy vì người dân địa phương đã từng tin rằng ngôi mộ chứa
kho báu bí mật. Ngày nay, các nhà khảo cổ học gọi nó là lăng mộ cao hai
tầng. Kích cỡ măt tiền được đo với chiều cao 39 mét và chiều rộng 25
mét.
Khazneh, hay Kho báu là một lăng mộ lộng lẫy tại Petra
Thiết kế chủ yếu theo cấu trúc Hy Lạp,
các cột được xây dựng theo kiểu Corin, lối đi nằm dọc với hình ảnh mô tả
hai anh em song sinh huyền thoại Castor và Pollux.
Phía trên trung tâm là một người phụ nữ
có thể là hình ảnh mô phỏng của Isis, một vị thần Ai Cập. Cũng được thể
hiện ở đó là hình ảnh sáu nữ chiến binh huyền thoại trong thế giới cổ
đại.
Các hình ảnh được minh họa cũng bao gồm
quái vật sư tử đầu chim, đại bàng, hai con vật có cánh này được coi là
biểu tượng của chiến thắng và hình ảnh các loài thực vật như cây anh
túc, nho và cây lựu. Hình hoa hồng, biểu tượng của hoàng tộc cũng được
cho thấy ở đây, chỉ rằng đây là mộ của một vị vua.
Bên trong ngôi mộ được thiết kế khá đơn
giản với một hành lang dẫn tới ba phòng, phòng lớn nhất nằm ở trung tâm
với dài 12,5 mét, rộng 11 mét và cao khoảng 10 mét. Ba phòng cho thấy
rằng trước đây có ba quan tài được đặt.
Không có sự mô tả nào cho thấy ai được
chôn trong mộ cũng như chính xác thời điểm xây dựng. Nhà nghiên cứu
Andrew Steward trong sách “Khám phá Petra” nói rằng có thể đó là mộ của Vua Aretas IV, mất vào năm 15 sau Công nguyên và có hai người vợ.
Các ngôi đền cổ đại
Các cư dân cổ đại của Petra duy trì một
đời sống tín ngưỡng phong phú. Người ta tin rằng ba ngôi đền được đặt
gần đường chính được xây dựng trong thời kỳ thịnh vượng của thành phố
khoảng 2000 năm trước.
Một trong số đó là Oasr al-Bind. Tường
của ngôi đền vẫn được bảo tồn với chiều cao 23 mét. Một người sẽ phải
leo 19 bậc thang lên tới chỗ dừng rồi 8 bậc nữa qua 4 cái cột để đến
được hành lang của đền trước khi đi tới một sảnh chính với kích thước
mỗi bề của sảnh khoảng 28 mét. Phía cuối là Nơi Cực Thánh. Hình ảnh được
mô tả trong chùa cho thấy rằng cấu trúc này có thể được xây dựng dành
cho vị chúa Dushara.
Một cấu trúc khác được các nhà khảo cổ
học gọi là “Đền lớn”, chứa một sảnh đường nhỏ với thiết kế giống như một
phòng giao hưởng hiện tại. Đủ lớn để chứa 600 người, sảnh đường này có
thể được sử dụng cho những buỗi lễ tôn giáo. Trong số những họa tiết ở
ngôi đền là hình ảnh những đầu voi được khắc trên đá vôi.
Ngôi đền thứ ba, một phần được đặt trên
ngọn đồi là đền của các con sư tử có cánh. Gọi như vậy bởi hình ảnh của
những con thú với đôi cánh này được tìm thấy gần bệ thờ.
Bản thân ngôi đền có kích thước khá nhỏ. Tuy nhiên, như nhà nghiên cứu Phillip Hammond chỉ ra trong cuốn sách “Khám phá Petra”, ngôi đền có rất nhiều các tòa nhà hỗ trợ,
“là nơi ở của nhân viên đền, người hành hương chờ đợi để được vào đền,
các vùng sản xuất kim loại và dầu, các thiết bị phục vụ và thậm chí sản
xuất đồ giả cổ cho khách du lịch!”.
Tham khảo: Livescience
Cập nhật: 19/09/2012
Theo Giáo Dục, Livescience
Đăng ký:
Đăng Nhận xét (Atom)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét