Âm thầm điều chỉnh phát sinh giá trị công trình hàng tỉ đồng
Năm 2011, Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết Khánh Hòa (XSKTKH) thực hiện dự án đầu tư xây dựng văn phòng làm việc tại đường Pasteur, Nha Trang, sử dụng nguồn vốn đầu tư phát triển, vốn khấu hao và nguồn vốn hợp pháp khác của Công ty.
Thời điểm đó, ông Võ Ngọc Tâm làm Giám đốc Công ty (ông Tâm làm giám đốc đến tháng 11/2017), kiêm giám đốc Ban quản lý dự án, chủ đầu tư công trình. Theo kết luận thanh tra, tại gói thầu xây lắp có giá trúng thầu hơn 14,8 tỉ đồng, ông Tâm đã tự ý thống nhất xử lí kĩ thuật 5 lần với các bên liên quan, bổ sung dự toán phát sinh hai lần, làm tăng thêm hơn 4,32 tỉ đồng (tăng 23,23% giá trị gói thầu) bổ sung giá trị hợp đồng gần 3,8 tỷ đồng, chủ yếu là thay đổi các chủng loại vật tư.
Qua thanh tra cho thấy, việc phát sinh trên với giá trị gần 3,8 tỉ đồng được chỉ định cho nhà thầu thi công, nhưng không được bàn bạc trong tập thể lãnh đạo, công khai theo quy định và chỉ do Giám đốc Công ty trực tiếp chỉ đạo và thực hiện.
Mua sắm, lương thưởng đến tuyển dụng lao động đều.. dấm dúi
Là công ty do nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, theo quy định tại khoản 2, Điều 15, Thông 26/2016/TT-LBLĐTBXH, doan nghiệp phải xây dựng quy chế trả lương theo vị trí, chức danh công việc.
Trên thực tế, Công ty XSKTKH đã ban hành quy chế tiền lương, tiền thưởng đối với người lao động trong 3 năm 2016, 2017, 2018, trước khi Thông tư 26/2016/TT-LBLĐTBXH có hiệu lực, tuy nhiên không kịp thời sửa đổi hay sửa đổi hay ban hành quy chế mới sau khi thông tư này có hiệu lực.

Công ty TNHHMTV Xổ số kiến thiết Khánh Hòa. Ảnh: NĐT.

Kết quả thanh tra cho thấy, thu nhập của 7 cán bộ quản lí công ty trong thời gian 2016- 2018, từ 40,5-53,6 triệu đồng/tháng trong khi thu nhập của người lao động 15,1 triệu đồng/tháng.
Trong 3 năm, Công ty XSKTKH đã trích hơn 940 triệu đồng quỹ khen thưởng của người quản lí doanh nghiệp. Tuy nhiên quỹ này chỉ được chi cho 6 cán bộ quản lí (giám đốc, các phó giám đốc, kiểm soát viên, kế toán trưởng, bình quân gần 52 triệu đồng/người/năm), dẫn đến bất bình đẳng trong phân phối thu nhập.
Trong khi đó, lãnh đạo Công ty lại “hào phóng” lấy 387,6 triệu đồng quỹ khen thưởng và quỹ phúc lợi của người lao động để chi thưởng cho các đơn vị, cá nhân ngoài ngành. Vấn đề ở chỗ, các khoản lương, thưởng không được công khai, như quy định tại điểm h, khoản 5, Điều 1, Luật Phòng chống tham nhũng.
Thực hiện mua sắm thiết bị máy in nhân bản siêu tốc Duplo, có giá trị gần 98 triệu đồng, được công ty chỉ định thầu, tuy nhiên các báo giá Công ty thu thập là bản phô tô, không ghi ngày tháng, không có xác nhận của người báo giá và không thể hiện xuất xứ sản phẩm, không tuân thủ quy định của Luật Đấu thầu.
Cũng như chuyện lương, thưởng, tiền bạc, việc mua sắm tài sản tại Công ty XSKTKH, theo kết luận thanh tra, không được công khai như quy định của Luật Phòng, chống tham nhũng.
Về tuyển dụng nhân sự, từ năm 2010 đến cuối năm 2018, Công ty XSKTKH tuyển dụng 34 lao động, trong đó có 18 trường hợp ưu tiên cho con em người lao động. Việc tuyển dụng lao động cũng được xác định không được công khai.
Ưu ái bất thường?
Theo kết luận thanh tra, Công ty đề bạt, bổ nhiệm 5 cán bộ lãnh đạo cấp phòng và tương đương không đúng trình độ chuyên môn. Thay vì phải có bằng “cử nhân kinh tế” theo yêu cầu thì những trường hợp này khi tuyển dụng lại có bằng kĩ sư tin học, cử nhân công nghệ thông tin, trung cấp kinh tế, cử nhân ngoại ngữ hay trung cấp kế toán!.
Ngoài ra, việc tuyển dụng, bổ nhiệm bà N.T.T.V. (chuyên viên phòng Ngân sách Sở Tài chính Khánh Hòa, người được cho có quan hệ họ hàng với lãnh đạo Công ty) được xác định có những ưu ái bất thường. Theo quy định của Bộ luật lao động năm 1994 (có hiệu lực từ ngày 1/1/1995), khi người lao động làm việc trong cơ quan nhà nước sang làm việc tại doanh nghiệp (kể cả 100% vốn nhà nước) không còn quy định “chuyển công tác”, phải thực hiện thôi việc, giải quyết các chế độ tại cơ quan nhà nước. Khi doanh nghiệp tuyển dụng, sử dụng lao động, tiền lương được trả theo thỏa thuận, theo vị trí chức danh nghề nghiệp.
Thế nhưng, trường hợp bà V. vẫn được chuyển công tác. Sau khi “chuyển công tác” từ Sở Tài Chính (1/8/2014), bà V. được Công ty XSKTKH kí hợp đồng lao động với hệ số lương cơ bản 3,27, bậc 4/8, chức danh kinh tế viên. Đến giữa 2015, khoảng 10 tháng sau khi tiếp nhận, Công ty XSKTKH đã bổ nhiệm bà V. làm Phó trưởng phòng Trả thưởng; ngay sau đó nâng lương cho bà này lên hệ số 3,58, bậc 5/8. Thời điểm nâng lương được tính từ ngày 1/8/2012, khi bà V. còn làm ở Sở Tài chính. Tháng 7/2018, Công ty XSKTKH  lại nâng lương cho bà V. lên bậc 6/8 và phân công làm Phó phụ trách Phòng Trả thưởng.
Ngoài các sai phạm nêu trên, kết luận thanh tra còn chỉ ra hàng loạt sai phạm của Công ty XSKT Khánh Hòa về tài chính, thuế, sử dụng tài sản của doanh nghiệp nhà nước, sử dụng hóa đơn, chứng từ…, trong đó riêng sai phạm về tài chính gần 4,7 tỉ đồng.
Với những sai phạm đã được chỉ ra, Chánh Thanh tra tỉnh Khánh Hòa đã kiến nghị cơ quan thẩm quyền thu hồi đối với các khoản chi sai, xử lí trách nhiệm của các cá nhân, đơn vị có liên quan.