Trong cuộc sống hiện đại, dường như đất sống đã không còn cái thiện, lòng nhân ái, sự tương thân, tương ái… mà thay vào đó là những căn bệnh vô cảm và hành động côn đồ lại trở thành “nấm mọc sau mưa”.
“Anh hùng” xe tải ở Hải Phòng và gánh nặng sau hành động tử tế
Khi xã hội tung hô hành động của anh tài xế ở Hải Phòng cố gắng đánh lái giúp 2 nữ sinh thoát nạn trong gang tấc, thì họ cũng chỉ là người bình thường như bao nhiêu người bình thường khác. Cái mà họ được vinh danh thành người tử tế, vì họ đại diện cho lòng nhân hậu, nhân ái để sẵn sàng cứu những mạng sống người khác.
Anh tài xế ở Hải Phòng chỉ là người bình thường, vì họ vẫn biết sợ, biết được nỗi đau của 2 nữ sinh và gia đình họ, khi họ đang nằm trong sự nguy hiểm bằng cả tính mạng con người. Anh tài xế cũng không phải là anh hùng, vì bởi sau cú lộn nhào đó, anh không bỏ đi, anh không vô cảm như 2 nữ sinh kia cố gắng thoát chạy để tránh sự phiền phức và quên lời cảm ơn.
Phía sau câu chuyện đó chúng ta lại thấy được rằng xã hội của chúng ta vẫn chưa hẳn mất đi sự tử tế. Ở đâu đó vẫn còn có những người vượt lên cái danh lợi, nỗi sợ hãi để thể hiện lòng nhân hậu và đức độ. Hình ảnh anh tài xế đánh lái cứu mạng sống của 2 nữ sinh kia, có thể là một tấm gương trong sáng trong cái tối tăm của đạo đực thời đại.
Thành thật mà nói, trước nay chúng ta luôn ác cảm với những chiếc xe tải, xe contener… khi những chiếc xe đó gây tai nạn sẽ sẵn sàng “cán chết thêm mấy phát”, vào người bị nạn để mong nhận được sự thoát tội, tránh phiền phức về sau.
Đã có rất nhiều câu chuyện ghi lại những câu nỏi dửng dưng đến lanh người, trực tiếp từ chính những cánh tài xế. Dù tất cả họ không ai mong muốn để tai nạn xảy ra, nhưng vì lợi ích trên hết của cá nhân thì thà tàn nhẫn một lần, còn hơn là để phiền hà, dây dưa cả đời đến khi sạt nghiệp mới thôi.
Bởi nếu cánh tài xế sau khi xảy ra tai nạn mà nạn nhân nằm viện, thì tài xế sẽ phải chịu mọi chi phí bệnh viện, chăm sóc thương tật, ốm đau, lễ tết… cho nạn nhân cả đời. Còn nếu họ chết, thì chỉ cần chịu một khoản phí mai táng xong là hết.
Vì vậy, với cái gọi là “lợi ích cá nhân” đó, không ít những tài xế đã chấp nhận lùi xe lại để cán thêm một phát lên người nạn nhân để cho họ chết hẳn. Đây là một sự thật, một sự thật đau lòng đối với xã hội, nhưng lại được coi là “đành phải vậy” đối với cánh tài xế.
Tháng 10/2017, vụ việc tài xế đầu kéo xe container gây tai nạn giao thông ở vòng xoay Mỹ Thủy (phường Thạnh Mỹ Lợi, Quận 2, TP.HCM), sau đó tài xế này tiếp tục lùi xe cán cho người bị nạn chết hẳn, rồi bỏ trốn đã khiến dư luận phẫn nộ và cho thấy được những hành vi phi nhân tính của tài xế này.
Lựa chọn cứu 2 mạng người và đền bù hơn 200 triệu cho hệ lụy của hành động phía sau, hay chấp nhận cán qua 2 mạng người để bảo hiểm và công ty chi trả bồi thường an táng? Có lẽ là điều mà anh tài xế xe tải ở Hải Phòng không thể so sánh được khi đó.
Nếu trường hợp xe tải chở đá cán qua người 2 nữ sinh đang trong tình thế gang tấc của cái chết đó xảy ra. Thì về mặt pháp luật, theo điều 220 Bộ Luật hình sự về Tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ, anh tài xế cũng chỉ chịu tổng mức bồi thường cả về ma chay, tinh thần cũng không vượt quá 120 triệu đồng/người/vụ.
Với khoảng 240 triệu đồng phải bồi thường cho gia đình nạn nhân, bảo hiểm sẽ chịu trách nhiệm về một nửa số tiền theo hợp đồng, số còn lại là do công ty và cá nhân tài xế sẽ lo chịu. Vậy nên, trường hợp nếu cái chết của 2 nữ sinh kia xảy thì anh tài xế cũng sẽ chỉ phải bồi thường chưa đến 100 triệu đồng. Ít hơn cả số kinh phí sửa chữa, khôi phục nguyên trạng ban đầu, mà chủ chiếc xe bị ảnh hưởng sau cú lật nhào yêu cầu.
Nhưng cái mà có lẽ anh tài xế xe tải lựa chọn được là cứu người, đó là điều lớn lao nhất trong tâm thức của anh. Lòng nhân ái đó đã tạo nên phản xạ tự vệ có ý thức giác quan thứ 6, của anh tài xế.
Hơn 30 năm sau bộ phim Chuyện tử tế của đạo diễn Trần Văn Thủy
“Thế nào là sự tử tế?”, câu hỏi này của thời điểm năm 1985 có thể được coi là điều gì đó rất nực cười, mỉa mai và xa với với xã hội hậu chiến, kinh tế bao cấp đầy phức tạp.
Nhưng đối với xã hội hiện nay, câu hỏi đó của đạo diễn Trần Văn Thủy vẫn còn nguyên tính thời sự. Khi mà nền kinh tế thị trường, con người chạy theo đồng tiền và lợi danh, thì sự tử tế trong xã hội đã không còn “đất sống”.
Muốn làm một điều gì đó tử tế, điều đơn giản đó thôi, mà trong thời đại hiện nay những người bình thường lại phải gánh chịu một hậu quả “bất thường”. Cái mà những vị “Lục Vân Tiên” đó sau khi cứu người nghĩ lại thì họ lại chấp nhận “nhắm mắt làm ngơ”, còn hơn là chịu hậu quả phía sau.
Đó là câu chuyện thực tế của anh Nguyễn Hải Sơn (35 tuổi), vào tháng 2/2017 anh Sơn đang lưu thông trên đường thì gặp một vụ tai nạn giao thông giữa xe máy và taxi. Cô gái trong vụ tai nạn đã điều khiển xe máy bị mất lái đâm vào đuôi xe taxi và bất tỉnh giữa đường.
Nhưng sau khi đưa cô gái vào viện, thì ngươi nhà của người bị bạn đã “trả ơn” cho ân nhân của người thân mình, bằng một nhát dao thấu phổi. Làm vị “Lục Vân Tiên” này trong cơn nguy kịch suốt mấy tuần sau đó.
Bản chất của con người vê sự tử tế là “bẩm sinh” là “nhân chi sơ tính bổn thiện”, nhưng do cơ chế thị trường và cuộc chạy đua theo đồng tiền, đã khiến những con người trong xã hội hiện nay mất đi cái “bẩm sinh” và “bổn thiện”. Chính con người đã phá vỡ đi sự tử tế, để rồi khi nhận ra rằng cuộc sống có quá nhiều sự vô ơn thì lại đi tìm sự tử tế như tìm một ánh sáng le lói trong đêm đông lạnh lẽo.
Sự tử tế mất đi, dẫn đến những đại án nghìn tỷ trong các tập đoàn nhà nước, sự thiếu minh bạch của từng cá nhân đã bớt xén đi từng con ốc, từng viên gạch, từng thanh sắt… Người quyền cao lẫn người chức vụ bé nhỏ đều ăn chia, hưởng lợi, để rồi công trình thì vừa xây xong đã hỏng, máy móc vừa vận hành đã phải “đắp chiếu”.
Nền giáo dục thì phụ huynh đánh giáo viên, giáo viên bắt học sinh quỳ gối, học sinh hành hung giáo viên, hàng ngàn thạc sỹ, tiến sĩ ra đời như cái “trại gà công nghiệp”…
Vì đồng tiền người ta sẵn sàng phù phép thực phẩm bẩn thành “mác” thực phẩm sạch, sẵn sàng bán rẻ mạng sống của người khác; cùng nhau lập nên một công ty chuyên bán thuốc chữa ung thư giả, để lừa dối ngay cả những người đang sống trong danh giới của sự sống và cái chết…
Gia đình, nhà trường và xã hội cũng không còn đúng nghĩa, khi chữ nhân, lễ, nghĩa, trí, tín đều được thay bằng chữ “tiền và quyền”.
Hơn bao giờ hết, người Việt cần nhìn nhận lại sự tử tế của chính mình, đừng để sự tử tế chỉ giống như những đàn chim thiên di, một đi không bao giơ trở lại. Đừng để đến lúc thiếu vắng lòng nhân ái, sự bao dung, mất đi truyền thống quý báo của dân tộc, thò mới hoảng hốt, báo động và khát sao sự tử tế.
Nghĩa cử cao đẹp và đơn giản như sự việc cậu họ sinh lớp 11 vô tình làm vỡ gương của một chiếc ô tô vắng chủ, để lại số điện thoai và lời nhắn “Do vô tình nên cháu đâm vào gương ô tô. Cháu xin lỗi ạ! Liên lạc với cháu theo số đt để cháu đền ạ. (Do cháu không biết chủ ô tô là ai)”. Và hành động cú đánh lái của anh tài xế xe tải Hải Phòng, cho chúng ta thấy được niềm tin về một lối sống tủ tế, cách hành xử trong xã hội hiện nay chưa thể mai một.