Từ calculus (tính toán) có nghĩa là caillou (hòn sỏi) hay viên đá nhỏ. Tên này, lúc đầu dùng để chỉ những thẻ đầu tiên làm bằng những hòn sỏi dùng để tính, cuối cùng đã chỉ chính những phép tính đó.

Từ jeton (thẻ) từ động từ jeter (ném) mà ra; người ta “ném” những thẻ để đặt các phép tính và người ta “nhấc” thẻ lên khi thực hiện các phép tính đó.

Những thẻ, hình nón, thường làm bằng đồng. Những tầng lớp khá giả có những thẻ làm bằng bạc và cả bằng vàng nữa.}

Bên trái đường trung tuyến của cây, người ta đã biểu diễn con số 763 : 7 trăm (5+2), 6 chục (5+1) và 3 đơn vị.

Ở bên phải là số 35098, tích của phép nhân 763 với 46.

Tích số này thực hiện được bằng cách nhân lần lượt từng hàng lẻ của số lớn hơn trong hai số, với từng chữ số của số kia.

Bàn tính gẩy có nguồn gốc từ Trung đông và ngay từ thế kỹ thứ V trước Công nguyên đã có ở La mã dưới dạng "bàn tính với những con quay" trượt trong các rãnh.

Bàn tính gẩy ở Nga có tên là S'hoty, ở Trung Quốc gọi là toán bàn, ở Nhật có tên là Soroban và có hình dạng đặc biệt rất dài.

Dù là bàn tính loại gì, với các quy ước sử dụng thế nào, thì nguyên lý của nó vẫn là một, các phím gẩy có giá trị bằng số tùy theo thứ tự của cần giữ chúng và vị trí của chúng trên cần đó.

Bàn tính gẩy cũng đã được dùng trong các trường học của chúng ta trong nửa đầu thế kỷ XX như một học cụ để dạy đếm và tính toán.

Ví dụ : 6x358

ta ghép vào phía phải của cột thứ nhất các cột tương ứng với các chữ số hợp thành số 3,5,8. Kết quả được đọc thấy đối diện với số 6 ở cột bên trái. Chỉ cần cộng các con số theo từng đường chéo để có được tích số: 2148

Đồng hồ đếm bước, còn gọi là máy đếm bước, cho phép tính số bước đi của một người bộ hành. To bằng chiếc đồng hồ quả quít, nó được treo vào khuyết áo hoặc bỏ vào túi áo gi lê. Một chiếc búa nhỏ chuyển động được, cứ mỗi bước lại tạo ra một dao động và làm chuyển động một bánh xe đồng hồ nhỏ, nó tác động lên một chiếc kim. Trong kiểu đồng hồ này của Ralph Gout, có 3 mặt đồng hồ chỉ số bước đã đi: cho tới 10 (mặt đồng hồ bên phải), các chục bước cho tới 100 (mặt đồng hồ bên trái) và mặt đồng hồ lớn cho tới 10. 000.

Vào cuối thế kỷ XIX, đai uý Buisson thuộc đội kỵ binh thứ 5 ở Rambouillet đã có ý tưởng áp dụng nguyên lý của đồng hồ đếm bước để tính khoảng cách một con ngựa đi được theo nước đi đường trường - thế là máy tính đường đi của ngựa được phát minh (hay là tái phát minh).

Nó sẽ rất có ích cho các cuộc diễn tập của quân đội Pháp.

Thước Grunter được cấu tạo bởi một chiếc thước có chia độ lôgarit và dùng chung với một chiếc compas.

Chính một người Anh khác, Seth Partridge, đã phát minh ra chiếc thước trượt năm 1671 - “thước tỷ lệ kép có chia độ” - có hình dạng gần giống với cái chúng ta biết ngày nay, do Haynes chế tạo.

Năm 1815, Jomard đã mang vào Pháp một cây thước của anh em Jones; dẫn đến việc chế tạo hàng loạt dụng cụ này trong các xưởng của những người kế nghiệp: Gravet-Lenoir, rồi Tavemier-Gravet. Ta cũng có thể kể: Guyard-Decheaume (1820), Richer(1880), Guyard và Cannary(1889), Unis France (1900), rồi GRAPHOPLEX (1940).