Thứ Năm, 13 tháng 1, 2022
BÀI HÁT "TRIỆU ĐÓA HOA HỒNG"
Ai người mang đến những bông hồng?
Chuyện kể rằng, có một chàng họa sĩ nọ yêu một nàng
ca sĩ, biết nàng thích hoa hồng, đã bán cả gia tài chỉ để tặng nàng cả
đại dương hồng thắm…
Câu chuyện này đã được “người đàn bà hát” Alla Pugacheva
hát lên vào tháng 11/1982. Từ đó đến nay, Triệu đóa hoa hồng (Million of
scarlet roses, Миллион алых роз) đã trở thành chuyện tình được rất
nhiều người yêu thích.
“Một chuyện tình yêu anh họa sĩ”
Chuyện tình của chàng họa sĩ và nàng ca sĩ là có thật. Chàng tên Niko Pirosmani, người Gruzia, một họa sĩ chưa được nhiều người biết đến, cuộc sống ăn đong từng bữa. Nàng, Marguerite de Sevres, có vẻ đẹp của một tiểu thư đài các, là một ca sĩ đến từ Paris hoa lệ.
Họ gặp nhau vào tháng 3/1909, chính xác hơn Pirosmani là người trông thấy Marguerite đầu tiên, bởi đơn giản khi ấy Marguerite dừng chân ở Tiflis (tên gọi cũ của Thủ đô Tbilisi, Gruzia) trong một tour biểu diễn và chắc chắn nàng chẳng để ý đến một gã họa sĩ 47 tuổi đang nhìn mình say đắm giữa đám đông. Nhưng đó là cuộc gặp gỡ số phận, để thay đổi cuộc đời Pirosmani, ít ra cũng lóe sáng được một thời gian ngắn ngủi trong suốt hành trình có tên là cuộc đời vốn chẳng sáng sủa gì của ông.
Pirosmani đã yêu ngay Marguerite từ cái chạm mắt đầu tiên. Vẻ đẹp rực rỡ cùng giọng hát thánh thót của nàng đã hạ gục ông. Nhưng giữa họ là một khoảng cách lớn.
Có người bảo giữa hai người đã nảy sinh tình yêu, nhưng nàng ca sĩ đã bỏ chạy vì chàng họa sĩ quá cháy bỏng. Nhiều người khác thì khẳng định đây thuần là mối tình một hướng, chàng đã ngỏ lời nhưng nàng không đáp lại.
Marguerite de Sevres, nàng ca sĩ khiến họa sĩ Niko Pirosmani si mê
Và lúc ấy chàng họa sĩ quyết định chơi ván cuối. Biết nàng thích hoa, đặc biệt là hoa hồng, chàng quyết định làm điều bất ngờ.
Họa sĩ Pirosmani đã bán tất cả, từ nhà cửa, tranh sơn dầu, giường ngủ…
để lấy một số tiền đủ mua vô vàn hoa hồng tặng Marguerite.
Một sáng tháng 3/1909, góc phố Sololaki đối diện quảng trường công cộng, nơi Marguerite đang trọ, bỗng náo nhiệt khác thường. Từng đoàn xe nối nhau đổ xuống cơ man là hoa hồng. Cả một con đường tràn ngập hoa. Bọn trẻ tò mò, các thiếu nữ ôm ngực thảng thốt…
Sau này, những người chứng kiến kể lại rằng, họ không biết mối tình ấy như thế nào, nhưng cảnh tượng lúc ấy giống như cổ tích. Hoa hồng có lẽ được mua không chỉ ở Tiflis mà khắp mọi nơi, cả một không gian quảng trường đẫm mùi hoa.
Marguerite lúc ấy đang ở lầu 2, nghe ồn ào bên dưới, cô vén cửa ra nhìn và cực kỳ ngạc nhiên khi dưới vòm cửa là một đại dương hoa hồng trải đến ngút mắt. Từ phía xa, Pirosmani đi đi lại lại trong dáng mảnh khảnh quá khổ. Anh đang chờ một phép màu.
Marguerite cực kỳ xúc động. Nhưng đó là cái xúc động của khoảnh khắc. Nàng vẫn xuống, ôm lấy Pirosmani và tặng chàng một nụ hôn.
Không lâu sau đó, gánh hát trở về Paris. Hồng đã tàn, mọi thứ trở lại như cũ, chỉ duy nhất trái tim chàng họa sĩ không còn đập như xưa, bởi “ngôi nhà xinh anh đã bán, bằng dòng máu nóng trái tim mình”… Những gì sót lại là một bức họa Pirosmani vẽ Marguerite mặc váy trắng và tay trái cầm bó hồng màu… trắng.
Người ta đồn rằng nữ ca sĩ khi về lại Pháp đã yêu và lấy một người sau này trở thành Bộ trưởng Văn hóa Pháp. Pirosmani ở lại, sống nốt cuộc đời trong nghèo khó, vô gia cư, trú ngụ thường xuyên ở ga xe lửa Sadguri, vẽ tất cả những gì được yêu cầu, chỉ đổi lấy thức ăn và rượu. 9 năm sau cuộc gặp gỡ định mệnh, năm 1918, Pirosmani qua đời ở tuổi 56. Ông mất vì suy gan và suy dinh dưỡng.
Đến gần cuối đời, những sáng tác của ông mới được nhắc đến trên báo chí và sau khi qua đời, những tác phẩm của ông được đánh giá lại một cách công bằng. Hiện 300 bức tranh của ông đã có vị trí rất trang trọng trong Bảo tàng Mỹ thuật Quốc gia Gruzia. Hình ông cũng được in trên tờ tiền mệnh giá 1 lari của Gruzia (gần bằng 0,5 euro)…
Họa sĩ Niko Pirosmani thời trẻ
Có người kể, sau này, khi trở lại Gruzia, biết người từng mang tặng
mình cả triệu bông hồng đã qua đời vì bệnh, nữ ca sĩ Marguerite de
Sevres cảm động và đã tổ chức quyên góp để dựng tượng ông, sau đó tổ
chức triển lãm tranh của ông tại Paris.
Đoạn kết này chưa biết thực hư, nhưng là một cái kết có hậu cho những ai thích tin vào cổ tích.
Chân dung Pirosmani năm 1916
Mối tình của Pirosmani, sau này (năm 1960) đã được văn hào Konstantin Paustovsky kể lại trong câu chuyện Tấm vải sơn tầm thường nằm trong quyển thứ năm Бросок на Ioг (Về phương nam) thuộc tiểu thuyết Повесть о жизни (Tiểu thuyết cuộc đời). Để rồi từ câu chuyện này, hơn 20 năm sau, nhà thơ huyền thoại Andrey Andreyevich Voznesensky đã viết thành lời trong ca khúc (giai điệu được sáng tác bởi Raimonds Pauls) đã trở thành bất hủ, Triệu đóa hồng.
Bài hát này được Alla Pugacheva, nữ ca sĩ hàng đầu của Liên Xô lúc ấy, hát lần đầu tiên.
“Người đàn bà hát” – Alla Pugacheva
Bài hát nhanh chóng nổi tiếng khắp liên bang Xô Viết. Đài Truyền hình Trung ương Liên Xô đã phải phát lại hàng nghìn lần theo yêu cầu của khán giả. Triệu đóa hồng trở thành ca khúc để đời của Raymonds Pauls. Ở nhiều nước, bài hát được yêu thích khắp nơi. Alla Pugacheva trở thành nữ ca sĩ Xô Viết được yêu thích nhất tại Nhật Bản cũng vì bài hát này.
Tại Việt Nam, Triệu đóa hồng nhanh chóng được yêu thích đặc biệt vào năm 1984, qua tiếng hát của Ái Vân. Phần lời ca khúc này do NSND Trung Kiên đặt. Thời điểm đó ông đang học tại Liên Xô, khi thấy ca khúc này có giai điệu và phần lời quá đẹp, ông quyết định chuyển ngữ và đưa Ái Vân hát đầu tiên.
“Triệu đóa hồng” là ca khúc được Ái Vân thể hiện thành công nhất
NSND Trung Kiên vẫn giữ nguyên phần lời gốc và ông đã chuyển ngữ rất đẹp. Đến giờ, ông vẫn đánh giá đây là một trong những các khúc Xô Viết bất hủ và ông vẫn yêu nhất tiếng hát Ái Vân qua phần lời Việt, dù ca khúc này đã được nhiều ca sĩ trong nước thể hiện khá thành công sau đó…
Ngày 1/6/2010, nhà thơ Andrey Andreyevich Voznesensky qua đời. Trong buổi tiễn đưa ông, ca sĩ Alla Pugacheva đã nói: “Triệu đóa hồng mà ông đã tặng sẽ không bao giờ héo úa trong tâm hồn tôi”. Và chắc chắn Alla Pugacheva không phải là người duy nhất thốt ra điều ấy.
(sưu tầm)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét