ĐỊNH HƯỚNG ĐI ĐÂU? 83
-Mọi người sinh ra đều muốn sống một cuộc đời hạnh phúc.
-Mục đích tối hậu của cuộc sống là được hưởng thụ.
-Nếu có khả năng, con người tự giác là bất cứ việc gì để thỏa mãn sự hưởng thụ ấy.
-Công việc chính của một nhà nước là vì cuộc sống hôm nay chứ không phải ưu tiên phát triển đất nước.
-Một nhà nước tốt là phải biết tạo mọi công việc lương thiện cho công dân và phải lấy cải thiện cuộc sống người dân làm nhiệm vụ thường xuyên và trọng yếu cho hoạt động của mình.
-Một nhà nước tồi là nhà nước chăm chăm vào bóc lột nhân dân với chiêu bài phát triển đất nước, nhưng lại để tham nhũng tràn lan.
-----------------------------------------------------------------
(ĐC sưu tầm trên NET)
Công bằng đóng - hưởng
Trình bày đề án trên, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB-XH) Đào Ngọc Dung cho biết tính đến cuối năm 2017, cả nước có 13,6 triệu người tham gia BHXH bắt buộc, tăng 5,67% so với năm 2016.
Bộ trưởng LĐ-TB-XH cho rằng số người tham gia BHXH hiện nay tương đương với số lượng người nhận BHXH một lần, tức là số vào tương đương với số ra. "Trên thế giới hiện không có nước nào chính sách BHXH lại thông thoáng như Việt Nam. Đó là đóng ít nhưng hưởng nhiều, đóng thời gian ngắn nhưng lại hưởng dài, ngoài hưởng phần mình đóng lại còn hưởng thêm phần nhà nước hỗ trợ. Rồi người lao động đóng BHXH xin rút một lần, đến một thời gian sau có việc mới lại đóng và lại xin rút một lần..." - Bộ trưởng Dung trình bày.
Từ thực tiễn trên, cơ quan tham mưu Ban Cán sự Đảng Chính phủ xây dựng đề án chính sách BHXH trình trung ương xem xét, quyết định. Đề án phù hợp với thông lệ quốc tế, thiết kế chính sách công bằng, nếu người đóng BHXH rút ra sớm thì chỉ được nhận phần do mình đóng. Như vậy, người lao động có thể nhận lương hưu khi thời gian đóng thấp hơn mức quy định hiện tại, có thể dưới 20 năm, tất nhiên là chỉ được nhận BHXH tương ứng với số tiền đóng.
"Chúng tôi thiết kế ba tầng, tầng thứ nhất là nhà nước đóng cho các đối tượng chính sách để họ hưởng lương hưu. Tầng thứ hai là BHXH bắt buộc, giống như quy định hiện hành. Tầng thứ ba là bảo hiểm tự nguyện, người lao động đóng cao hưởng cao" - Bộ trưởng Đào Ngọc Dung thông tin. Theo ông, nếu các phương án trên được trung ương đồng ý, phải sửa đổi hệ thống pháp luật hiện hành.
Đặc biệt, về tuổi nghỉ hưu, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết đề án trình trung ương đặt ra lộ trình để nâng tuổi nghỉ hưu theo 2 phương án. Phương án một là nâng tuổi nghỉ hưu của lao động nữ lên 60 và nam lên 62 nhưng lộ trình mỗi năm chỉ nâng thêm 3 tháng. Phương án 2 là nữ nghỉ hưu ở tuổi 60 nhưng độ tuổi nghỉ hưu của nam được nâng lên 65, lộ trình mỗi năm chỉ điều chỉnh nâng thêm 4 tháng. Quan điểm của Chính phủ nghiêng về phương án một.
Khuyến khích tham gia bảo hiểm tự nguyện
Theo báo cáo của Bộ LĐ-TB-XH, hiện có khoảng 230.000 doanh nghiệp (DN) đóng BHXH cho người lao động. Tuy nhiên, phía cơ quan thuế lại đưa ra con số cả nước có tới 600.000 DN đang hoạt động. Theo Bộ trưởng Dung, như vậy vẫn còn trên 300.000 DN chưa tham gia BHXH bắt buộc, với khoảng 3 triệu người mất quyền lợi.
Từ số liệu do Bộ trưởng Dung đưa ra, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội Bùi Sỹ Lợi đặt vấn đề: "Tại sao còn hơn 300.000 DN đang hoạt động mà không tham gia BHXH?". Ông Lợi cho rằng việc phát triển BHXH chậm, diện bao phủ BHXH mới ở mức 25,8%, không tăng trong nhiều năm qua. Đặc biệt, quỹ bảo hiểm thất nghiệp kết dư rất lớn nhưng chưa có trường hợp nào được hỗ trợ, đào tạo bồi dưỡng nâng cao các kỹ năng nghề như quy định trong Luật Việc làm. Tất cả các bất cập này do nguyên nhân nào cần phải làm rõ.
Trong khi đó, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội Đặng Thuần Phong nói xử lý nợ đối với DN trốn đóng BHXH là vấn đề được Quốc hội yêu cầu nhưng Bộ LĐ-TB-XH không thực hiện. "Đến nay, lại kiến nghị cho sử dụng ngân sách để đóng mà không hề có tổng kết, đánh giá tác động. Không thực hiện được mà giờ lại kiến nghị ngược lại là không thỏa đáng trong khi số tiền chi cho đại lý và bộ máy BHXH quá nhiều mà không giải trình được. Cần đánh giá lại vấn đề này" - ông Phong thẳng thắn.
Giải trình các ý kiến của đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung phân trần nguyên nhân độ bao phủ BHXH còn thấp và không tăng trong những năm qua là do tuyên truyền chưa đúng mức, trên 70% người dân được hỏi chưa biết đến chính sách BHXH. Do đó, để mở rộng đối tượng tham gia, thời gian tới, ngoài quy định giảm thời gian đóng BHXH để đủ điều kiện hưởng lương hưu, cần nâng mức hỗ trợ người dân tham gia BHXH tự nguyện, gắn với quyền lợi tham gia BHXH tự nguyện với các ưu đãi khác của nhà nước như ưu đãi vay vốn sản xuất kinh doanh.
Về xử lý nợ BHXH, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung đề nghị cần ban hành quy định và biện pháp xử lý nợ đối với các DN đã ngừng hoạt động, giải thể, phá sản hoặc có chủ bỏ trốn.
Ngủ đêm cũng tính phí
Ngày 30.8.2013, UBND tỉnh Quảng Ninh ra quyết định điều chỉnh tăng mức thu phí tham quan danh lam thắng cảnh vịnh Hạ Long và vịnh Bái Tử Long. Đặc biệt, mức phí lần này (được áp dụng từ 1.1.2014) chia thành hai phần riêng biệt, bao gồm phí tham quan và phí ngủ đêm trên vịnh. Cụ thể, phí ngủ đêm trên vịnh Hạ Long là 200.000 đồng/khách/đêm; ngủ 2 đêm sẽ có phí 350.000 đồng/khách; 3 đêm là 400.000 đồng/khách. Phí ngủ đêm trên vịnh Bái Tử Long là 150.000 đồng/khách/đêm, 2 đêm 300.000 đồng/khách và 3 đêm giá 350.000 đồng/khách. Điều này đồng nghĩa với việc du khách tham quan kết hợp ngủ đêm trên tàu, ngoài chi phí thuê phòng còn phải trả thêm phí ngủ đêm trên vịnh.
Ngay sau khi có quyết định của UBND tỉnh Quảng Ninh, các hãng tàu lập
tức thông báo phụ thu các hợp đồng đã ký kết trước đây với hãng lữ
hành. Theo đó, chương trình 2 ngày 1 đêm buộc phải phụ thu thêm 320.000
đồng/khách; chương trình 3 ngày 2 đêm phụ thu thêm 400.000 đồng/khách.
Nhiều hãng lữ hành bất ngờ trước việc “bán bia kèm theo mồi” - tăng phí tham quan kèm theo phí ngủ đêm, bởi các hợp đồng đón khách quốc tế đã ký kết trước cả năm với đối tác nước ngoài. Ông Phạm Xuân Du, giám đốc một công ty du lịch ở TP.HCM chuyên đón khách Đức, phàn nàn “rất khó để thuyết phục đối tác điều chỉnh phụ thu”. Theo ông Du, chỉ trong vòng hai năm mà tăng phí đến hai lần và thêm phí ngủ đêm là điều rất vô lý, có thể khiến du khách không muốn tiếp tục hành trình đến vịnh Hạ Long.
Nông dân gánh 93 loại phí
Trao đổi với PV Thanh Niên, TS Ngô Trí Long, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường và giá cả (Bộ Tài chính), cho biết hiện nay có đến 432 khoản phí và lệ phí đang được triển khai thu trên cả nước. Cụ thể, có 357 khoản phí và 75 khoản lệ phí; trong số này có 393 khoản thuộc thẩm quyền quyết định của trung ương, còn lại phân cấp cho địa phương.
Theo TS Long, VN nằm trong số những nước có mức thu thuế và phí rất cao so với khu vực. Trung bình trong 5 năm qua, tỷ lệ thu thuế, phí tính trên GDP (không kể dầu thô) của VN là hơn 20%, trong khi Trung Quốc là 17,3%, Thái Lan chừng 15,5%, Philippines 13%, Indonesia 12,1%... “Việc thu phí và lệ phí đang bị lạm dụng, diễn ra ở mọi lĩnh vực trong đời sống của người dân, từ các loại phí dịch vụ chung cư cho tới phí chồng phí trong giao thông, y tế, giáo dục. Đáng nói là tình trạng “phép vua thua lệ làng” rất phổ biến trong thu phí. Như ở khu công nghiệp Mỹ Tho và cụm công nghiệp Trung An (Tiền Giang), công ty quản lý tự quy định mức phí bến bãi để thu tiền các phương tiện vận tải trung chuyển hàng hóa hoặc đậu lại qua đêm ở khu vực này”, TS Long nói.
Dẫn báo cáo của Bộ NN-PTNT, TS Long cho biết hiện nông dân phải gánh
đến 131 khoản đóng góp, trong đó có 93 loại phí, lệ phí theo quy định
của nhà nước và 38 khoản đóng góp xã hội khác. Ngoài các khoản phí, lệ
phí theo quy định, một hộ nông dân bình quân mỗi năm phải đóng từ
250.000 - 800.000 đồng cho các khoản. Nhiều khoản chính quyền địa phương
kêu gọi đóng góp tự nguyện nhưng thật ra là không đóng không được.
Ông Phạm Minh Đức, chuyên gia kinh tế của Ngân hàng Thế giới tại VN, nhận xét về chi phí hậu cần (được đo lường qua hai chỉ số là thời gian và tiền bạc) thì VN là một trong số những nước tốn kém nhất. Chi phí xuất khẩu một container ở VN là 580 USD, còn nhập khẩu mất 670 USD. Trong khi ở Malaysia, Singapore chi phí xuất khẩu khoảng 450 USD và nhập khẩu mất 435 USD/container. Chưa kể các khoản chi phí vô hình là thời gian. Để hoàn tất thủ tục xuất khẩu/nhập khẩu ở VN mất trung bình 21 ngày, trong khi Thái Lan là 13 ngày, Philippines là 14 ngày, còn Singapore chỉ 4 ngày… Những con số "biết nói" này gây ảnh hưởng không tốt về môi trường đầu tư của VN với nhà đầu tư nước ngoài.
Cần tiền nghĩ ngay đến... phí
TS Hoàng Thọ Xuân, Viện Nghiên cứu thương mại, cho rằng nhiều cơ quan quản lý hiện nay thiếu hoặc muốn tăng ngân sách, muốn kiếm tiền là nghĩ ngay đến phí. Tuy nhiên, thu phí thì nhiều nhưng chất lượng dịch vụ lại không tương xứng. Đơn cử, một ban quản lý chợ cũng có thể "đẻ" ra tới 7 - 8 loại phí để thu, như phí vệ sinh, phí an ninh trật tự, phí trông giữ xe… “Xu thế chung của các nước là giảm thu phí, tăng chất lượng dịch vụ, còn VN thì ngược lại. Trong bối cảnh kinh doanh, làm ăn khó khăn hiện nay mà đụng cái gì cũng trúng phí, lệ phí thì nguồn lực của người chịu phí bị tác động kinh khủng. Ở khía cạnh rộng lớn hơn, lạm thu phí khiến môi trường kinh doanh trở nên phức tạp, rối rắm và khắc nghiệt; doanh nghiệp thường xuyên bị thuế, phí, lệ phí… bao vây. Ở các nước, người ta làm gọn các loại thuế, phí nhưng ở ta thì chẻ nhỏ ra. Như vậy là không minh bạch”, TS Xuân nói.
Để hạn chế tình trạng lạm thu, TS Xuân đề xuất các bộ, ngành và địa phương cần đồng loạt rà soát lại các loại phí, lệ phí dưới sự chủ trì của Bộ Tài chính. Từ đó, xem xét khoản phí nào tiếp tục thu, khoản phí nào bất hợp lý thì bỏ. Còn theo TS Ngô Trí Long, đến lúc phải “nâng cấp” pháp lệnh thành một bộ luật về phí, lệ phí để phù hợp yêu cầu cuộc sống. “Nhóm chuyên gia, trong đó có tôi, đang triển khai đề tài nghiên cứu về phí, lệ phí để tìm ra những khoản thu bất hợp lý đề xuất Bộ Tài chính bỏ đi hoặc những khoản thu nào phù hợp thì giữ lại. Chính phủ cũng đã chỉ đạo các địa phương bãi bỏ 340 loại phí, lệ phí nhưng cho đến nay, các địa phương vẫn chưa báo cáo đầy đủ đã bãi bỏ được những loại phí nào”, TS Long cho biết.
Ngoài những khoản thuế và phí như hiện hành, tới đây ô tô có thể còn phải gánh thêm thuế tài sản.
Trong dự án Luật Thuế tài sản vừa công bố, Bộ Tài chính đề xuất
đánh thuế tài sản đối với ô tô trị giá từ 1 ,5 tỉ đồng (không sử dụng
vào mục đích kinh doanh, vận chuyển hàng hóa, hành khách) với mức thuế
0,3% hoặc 0,4%.
Nếu đề xuất này được chấp thuận, nó sẽ tác động thế nào đến thị trường ô tô? Những dòng xe nào bị ảnh hưởng nhiều nhất? Đối tượng nào tốn thêm tiền nhiều nhất?...
Quá nhiều thuế, phí
Nhiều ý kiến cho rằng đề xuất đánh thuế tài sản với ô tô trên 1,5 tỉ đồng là chưa hợp lý, bất công với người tiêu dùng Việt Nam (VN) bởi hiện nay ô tô VN đã phải cõng quá nhiều thuế và phí. Thậm chí ô tô là một trong những mặt hàng đang chịu nhiều loại thuế, phí nhất tại VN khiến giá xe cao hơn hầu hết các nước trong khu vực và gấp ba lần tại Mỹ.
Anh Lê Minh, nhà ở quận Thủ Đức, TP.HCM, dẫn chứng hiện nay một chiếc ô tô tại VN chịu nhiều loại thuế như thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) với mức 40%-150%. Đây là mức thuế cao mà người mua ô tô phải chịu khi mua.
Một loại thuế nữa mà ô tô phải gánh là thuế giá trị gia tăng (VAT). Đối với ô tô, thuế VAT sẽ được tính là 10% của giá sau thuế TTĐB.
Bên cạnh ba loại thuế chính trên, để có thể lưu thông trên đường, chủ sở hữu xe cần hoàn thành hơn 10 loại phí khác nữa. Cụ thể phí trước bạ 10%-15% tùy thuộc vào tỉnh, TP nơi đang sống; phí cấp biển số 2-20 triệu đồng (tại Hà Nội và TP.HCM); phí đăng kiểm 240.000-560.000 đồng/lần kiểm định; phí cấp giấy chứng nhận đảm bảo an toàn kỹ thuật 50.000-100.000 đồng/lần cấp; phí sử dụng đường bộ 130.000-1,4 triệu đồng/tháng tùy theo tải trọng xe.
Ngoài ra còn có các loại phí như phí bảo hiểm trách nhiệm dân sự, phí bảo hiểm vật chất (không bắt buộc), phí thử nghiệm khí thải, phí thử nghiệm mức tiêu thụ nhiên liệu, phí cấp giấy chứng nhận dán nhãn năng lượng...
“Đó là chưa kể những loại phí không tên mà các hãng ô tô tính luôn vào giá bán ô tô mà người tiêu dùng phải chịu. Nếu phải đóng thêm thuế tài sản cho ô tô nữa thì đúng là quá nhiều, quá nặng” - anh Minh nói.
Gấp ba lần giá trị thực
Bà Nguyễn Thị Hiền, chủ đại lý Hiền Toyota trên Trần Đình Xu, quận 1, TP.HCM, cũng cho rằng không nên đánh thuế tài sản này đối với ô tô vì mặt hàng này đã chịu quá nhiều loại thuế, phí rồi. Bà Hiền dẫn chứng: Chiếc Toyota Camry 2.5L nhập có giá 25.000 USD ở Mỹ. Thuế nhập khẩu ở mức 70%, tức phải nộp gần 21.000 USD; thuế TTĐB ở mức 50%, tương đương gần 23.000 USD và thuế GTGT là 10%, tương đương 6.800 USD. Cộng các loại thuế này thì giá chiếc xe nhập khẩu về VN đã lên đến gần 76.000 USD, gấp khoảng ba lần ở Mỹ.
“Cộng thêm phí trước bạ, tiền biển số, phí duy trì đường bộ, phí đăng kiểm lần đầu, bảo hiểm…, giá chiếc xe Camry này đã lên tới mức khoảng 88.000-90.000 USD. Nếu tính thêm thuế tài sản thì mỗi năm chủ chiếc xe này phải trả thêm 1,5-2 triệu đồng” - bà Hiền nhẩm tính.
Đại diện một công ty nhập khẩu ô tô cho hay dòng xe sang trên 3 tỉ đồng được khá nhiều người tiêu dùng lựa chọn là Lexus RX 350. Giá chiếc xe này mua tại Mỹ khoảng 70.000 USD nhưng khi nhập về VN, do chịu nhiều loại thuế nên khi đến tay người tiêu dùng giá nhảy lên mức trên 200.000 USD, tương đương khoảng 4,6 tỉ đồng, nghĩa là đắt gần ba lần giá trị thực.
“Nếu việc đánh thuế tài sản ô tô được chính thức áp dụng thì mỗi năm người có xe sang giá trị từ trên 1,5-6 tỉ đồng phải đóng thuế thêm ít nhất vài triệu đồng, với xe siêu sang có thể lên tới hàng trăm triệu đồng” - vị đại diện doanh nghiệp trên tính toán.
Xe sang, xe nhập khẩu đã khó càng khó hơn
Khảo sát thị trường cho thấy hiện loại dòng xe giá từ 1,5 tỉ đồng hầu hết là xe sang, xe nhập khẩu như BMW, Mercedes, Land Rover, Audi, Volkswagen, Volvo... Đây là những dòng xe có trị giá lớn nhưng được khá nhiều người mua.
Do vậy, theo các công ty kinh doanh ô tô, việc đánh thuế tài sản sẽ tác động lên thị trường ô tô nói chung, người tiêu dùng đều chịu thiệt. Anh Trần Tấn, giám đốc một công ty kinh doanh ô tô nhập khẩu, phân tích: Đánh thuế tài sản ô tô thì ô tô nhập khẩu sẽ bị ảnh hưởng nhiều nhất vì đa số xe nhập đều có giá trị cao trên mức 1,5 tỉ đồng. Hiện nay, Nghị định 116/2017 đang siết lại nhập khẩu ô tô khiến xe sang và xe nhập khó về VN. Nếu tiếp tục đánh thuế tài sản có thể khiến xe sang, nhập khẩu càng khó có đất sống ở VN.
“Tới đây, nếu đánh thuế tài sản được chấp thuận, xe nhập khẩu về VN có thể sụt giảm vì nhiều người tiêu dùng e ngại về khoản thuế tài sản phải đóng. Trong khi đó, xe sản xuất lắp ráp trong nước phần lớn đều có giá trị dưới 1,5 tỉ đồng. Khi lượng xe nhập khẩu giảm, các hãng xe trong nước sẽ có lợi thế để bắt tay giữ giá không giảm mà có thể tăng. Khi đó người muốn mua xe giá rẻ hơn cũng chịu thiệt chứ không riêng gì người mua xe trên 1,5 tỉ đồng. Như vậy, nếu việc áp thuế tài sản với xe được áp dụng thì giá mặt bằng ô tô khó giảm, người tiêu dùng bất lợi” - anh Tấn nhận định.
Chuyên gia ô tô Nguyễn Minh Đồng cho rằng đánh thuế tài sản lên những xe giá trị cao thường là những loại xe có công nghệ cao, thân thiện môi trường, ít tiêu hao nhiên liệu thì bất hợp lý. Trong khi đó, những xe có giá trị thấp không phải chịu thuế có thể là những xe tiêu chuẩn an toàn thấp (ít túi khí…), tiêu hao nhiên liệu, hại môi trường lại không phải đóng thuế.
ĐBQH Danh Út (Kiên Giang) phát biểu tại hội trường về một số nội dung của dự thảo Luật phí, lệ phí
Với đặc thù, mức thu phí và lệ phí là áp đặt nên rất dễ bị lợi dụng trục lợi, gây ảnh hưởng đến đời sống người dân. Quy định rõ danh mục phí và lệ phí trong luật Phí và lệ phí được ghi nhận là một bước tiến lớn. Tuy nhiên, sự vận động không ngừng của đời sống xã hội đã khiến danh mục này phải có sự linh động đảm bảo tính khả thi. Dự thảo Luật Phí và lệ phí cũng cần có sự phân cấp hợp lý. Đây là đóng góp của các ĐBQH.
Phí hạ tầng giao thông chưa hợp lý
Nên hay không nên áp dụng phí sử dụng lòng đường, vỉa hè? Đây là băn khoăn của nhiều ĐBQH bởi vì điều này rất dễ gây hiểu lầm việc nhà nước cho phép sử dụng lòng đường vỉa hè ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị. Đại biểu Huỳnh Văn Tính (Tiền Giang) cho rằng, cần có lộ trình chấm dứt thu phí lòng đường vỉa hè. Thực tế thời gian qua, nhiều tổ chức, cá nhân đã lợi dụng cái gọi là phí trông giữ xe để thu quá cao, nhất là vào các dịp lễ tết. Dự thảo luật cần có quy định xử lý nghiêm vấn đề này.Để tránh lạm dụng thu phí và lệ phí, một số ĐBQH đề nghị phải quy định cụ thể về quyền khiếu kiện của cá nhân, tổ chức.
Đồng tình với quan điểm trên, ĐBQH Trương Trọng Nghĩa (TP HCM) đề nghị về tổng thể cần chấm dứt thu phí sử dụng vỉa hè, lòng đường, vì rất dễ lạm dụng, phát sinh tiêu cực. Theo ĐB Nghĩa, một số quốc gia cho dùng lề đường. Ví dụ tại Paris cho mở một số quán cà phê tại đại lộ. Nhưng các quán này phải đảm bảo được các nguyên tắc không cản trở giao thông, bảo đảm vệ sinh, bảo đảm mỹ quan, phải đóng tiền đầy đủ và chỉ được sử dụng trong một thời điểm nhất định. Do đó, những trường hợp cá biệt được sử dụng lòng đường, vỉa hè phải do HĐND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phê duyệt quy hoạch, đồng thời thông báo công khai cho mọi người dân.
Bên cạnh đó, theo ĐB Nghĩa không nên đưa ra những khoản thuế thu nhập trá hình để giảm thu nhập của người dân, bởi dân đã đóng các loại thuế, trong đó có thuế thu nhập. Phí hạ tầng giao thông, nhiều trường hợp là phí thu nhập trá hình.
Nhiều người dân đã phàn nàn với các ĐBQH, Nhà nước đã bỏ tiền ngân sách, vay ODA ra để làm đường. Đơn vị BOT chỉ nâng cấp, sửa chữa lại đi thu phí quá cao. Tại nhiều quốc gia họ bắt nhà đầu tư phải chứng minh tạo giá trị gia tăng cho con đường, chất lượng dịch vụ tốt hơn để thu của người dân theo mức hợp lý. Có những con đường ghi rõ được làm từ tiền thuế của dân, phần trả phí là việc nhà đầu tư tạo thêm giá trị cho con đường đó. Người dân được quyền khiếu kiện nếu chất lượng dịch vụ công yếu kém. Đồng thời, nhà nước cũng phải tránh trường hợp tạo lợi thế tự nhiên cho tư nhân. Ví dụ như trường hợp họ làm con đường độc đạo. Ai cũng phải đi qua con đường này sẽ tạo lợi thế độc quyền cho tư nhân. Trường hợp này nhà nước nên làm, chỉ tư nhân hóa khi người dân được quyền lựa chọn dịch vụ.
Cũng liên quan đến phí giao thông, ĐBQH Danh Út (Kiên Giang) đề nghị quy định rõ trong luật bỏ phí đường bộ với xe máy. Đây là loại phí hiệu quả thấp. Đồng thời, xe máy là phương tiện sinh kế cơ bản của ngươi dân, nhất là người nghèo, dân tộc, vùng sâu xa. Có nơi chưa có đường nhựa, nếu thu phí của họ là không công bằng. ĐB Út đề nghị dừng thu loại phí này ngày từ 1/1/2016.
Làm rõ từng khoản phí
Hầu hết các ĐBQH đều cho rằng, dự luật cần quy định rõ danh mục phí và lệ phí. Quốc hội giao Chính phủ quy định chi tiết từng loại phí và lệ phí. Tuy nhiên, dự luật cũng cần tạo cơ chế giám sát chặt chẽ của các tổ chức xã hội dân sự đối với việc thu từng loại phí và lệ phí. Nếu cần bổ sung, sửa đổi thì Chính phủ trình UB Thường vụ Quốc hội điều chỉnh. ĐBQH Nguyễn Văn Sơn (Hà Tĩnh) cho rằng, những dịch vụ công đã xã hội hóa thì cần đưa ra khỏi dự luật. Phải làm rõ như vậy thì việc xã hội hóa các dịch vụ công mới có kết quả, chất lượng dịch vụ, giá dịch vụ mới được khuyến khích cạnh tranh.
Với một số loại như viện phí, học phí chuyển sang cơ chế giá, nhà nước cũng cần tính đúng, tính đủ và đưa là lộ trình khuyến khích phù hợp. Theo ĐB Sơn, yêu cầu về chất lượng đào tạo, nhất là đào tạo nghề đòi hỏi ngày càng cao. Trong nhiều trường hợp, tư nhân đầu tư đào tạo cần có sự hỗ trợ về kinh phí của Nhà nước thì mới đảm bảo được yêu cầu chất lượng. Đây là những lĩnh vực Chính phủ cần có sự linh hoạt.
Bản chất của một khoản phí chỉ là khoản thu ngân sách mang tính bổ sung, hỗ trợ và bù đắp cho các khoản chi phí quản lý, không nhằm mục tiêu lợi nhuận. Chính vì vậy ĐBQH Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị) đề nghị xem lại phí trước bạ. Theo ĐB Đồng, đây thực chất là thuế tài sản, không mang bản chất dịch vụ công. Khoản thu này góp phần đáng kể vào thu ngân sách nhà nước. Bởi vì các loại tài sản thu lệ phí trước bạ thường có giá trị lớn như bất động sản, ô tô.
Theo vị ĐB Đồng, các dịch vụ công là trách nhiệm của nhà nước nhằm mục tiêu phục vụ cá nhân, tổ chức mà không nhằm mục đích có lợi nhuận như một đơn vị kinh doanh. Nếu để nguyên tắc có lợi nhuận phù hợp trong nguyên tắc thu phí thì sẽ biến những khoản phí thành một khoản thu vượt quá mục tiêu ban đầu là bù đắp chi phí và có thể sẽ bị đội lên mức phí quá cao so với thu nhập cũng như lợi ích mà người dân và tổ chức được hưởng. Do đó, dự thảo luật cần tách bạch giữa phí và lệ phí với các dịch vụ công đã xã hội hóa.
Các ĐBQH đồng tình với quan điểm những khoản phí và lệ phí có mức hành thu cao, hiệu quả thu thấp đều phải loại bỏ khỏi danh mục phí và lệ phí trong dự thảo thảo cũng như những điều chỉnh sau này. ĐB Nguyễn Thị Quyết Tâm (TP HCM) cho rằng, việc phân cấp cho Chính phủ, HĐND cấp tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương là cần thiết. ĐB Tâm đề nghị công tác rà soát và giám sát cần được tạo điều kiện để bãi bỏ một số khoản phí, lệ phí có mức thu thấp, chi phí hành thu cao, phức tạp. Đặc biệt, phí không được để phí chồng lên phí.
Bên cạnh đó, để tránh lạm dụng thu phí và lệ phí, một số ĐBQH đã đề nghị phải quy định cụ thể về quyền khiếu kiện của cá nhân, tổ chức. Những khiếu nại và xử lý vi phạm về phí và lệ phí cần được áp dụng quy trình tương tự như đối với thuế từ xử lý hành chính đến trách nhiệm hình sự.
Cảnh báo câu chuyện “BOT”
ĐBQH Nguyễn Tiến Sinh – Phó trưởng đoàn ĐB tỉnh Hòa Bình
Vừa qua, người dân sống tại huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình rất bức xúc vì bị thu phí đường bộ trên quốc lộ 6 quá cao. Đây là dự án BOT đầu tiên triển khai trên địa bàn tỉnh Hoà Bình do TCty 36 Bộ Quốc phòng triển khai. Sau một thời gian thì công đưa vào sử dụng thì DN đã tiến hành thu phí. Những người dân sinh sống gần trạm thu phí hàng ngày đi qua, đi lại đã bị thu phí như phương tiện vận tải thông thường nên đã không chấp nhận, phản ứng gây mất trật tự địa phương. Thử hình dung tự nhiên trước cổng nhà mình có trạm thu phí chình ình, hàng ngày mình đi qua đi lại mà phải nộp tiền thì khó ai có thể chấp nhận. Ví dụ về sự bất cập này là một cán bộ công chức trong khu vực đi lên thị trấn làm việc, ngày đi 4 lần, mỗi lần 25.000 đồng, ngày 100.000 đồng, một tháng hơn 3 triệu đồng, đó là chưa kể người ta đi thăm nom bạn bè, đưa con đi học... Chính quyền tỉnh Hòa Bình đã kiến nghị có chế độ thu đặc thù đối với cư dân nhưng bộ ngành TƯ xử lý chậm. Chính quyền tỉnh Hoà Bình hoàn toàn bó tay vì ấn định giá do Bộ Tài chính và Bộ Giao thông Vận tải, ngay kể cả nhà thầu BOT cũng không có quyền định giá. Khi chúng tôi trao đổi với người dân địa phương, họ đồng ý mức giảm 20-30%, nhưng nhà BOT không làm được mà phải chờ ý kiến bộ ngành, tạo bức xúc. Chính sách phải phù hợp với đối tượng, đặc biệt liên quan đến thu nhập người dân. Trường hợp trạm thu phí trên là một sự cảnh báo cho câu chuyện BOT. Mỗi dự án phải thu bao nhiêu cho từng đối tượng để qua đó huy động nguồn lực xã hội đầu tư cơ sở hạ tầng nhưng không tạo gánh nặng cho xã hội. Vấn đề này đã có ĐBQH cho rằng, người dân đã đóng thuê, chúng ta dùng thuế đó xây dựng cơ sở hạ tầng. Khi huy động vốn BOT để sửa sang, nâng cấp con đường cũng phải tính toán rõ ràng minh bạch từng phần để có chính sách thu phù hợp.
Cần làm rõ đâu là phí, lệ phí, giá dịch vụ
Chúng
tôi thống nhất dự Luật này sẽ không điều chỉnh các khoản thu dịch vụ do
DN, tổ chức, cá nhân ngoài khu vực Nhà nước đang cung cấp để khuyến
khích xã hội hóa các dịch vụ công. Việc loại bỏ viện phí và học phí ra
khỏi danh mục phí và lệ phí sẽ góp phần đẩy nhanh xã hội hóa, khuyến
khích đầu tư nâng cao chất lượng dịch vụ. Tuy nhiên, Ban soạn thảo cần
tiếp tục rà soát lại các loại dịch vụ nào có thể chuyển thành giá để đưa
ra khỏi danh sách phí và lệ phí. Trong thực tiễn có rất nhiều khoản thu
dịch vụ theo cơ chế giá, nhưng người dân quen gọi là phí. Những khoản
này không có trong danh mục phí và lệ phí nên sẽ không được điều chỉnh
bởi luật này. Tuy nhiên, không phải người dân nào cũng biết. Để bảo đảm
rõ ràng minh bạch tránh nhầm lẫn hay lợi dụng từ phí và lệ phí để áp mức
thu gây gánh nặng cho người dân, đề nghị bổ sung quy định rõ trong
luật. Theo đó, “các khoản thu dịch vụ được gọi là phí nhưng không có
trong danh mục phí và lệ phí thì thực hiện cơ chế giá theo quy định pháp
luật về giá và các quy định liên quan”.
Chúng tôi cũng đề nghị làm rõ một số khoản thu phí và lệ phí trong danh mục như: phí bảo vệ nguồn lợi thủy sản dựa trên tiêu chí nào? Theo quyết định số 31/2007 của Bộ Tài chính, thì cho rằng chữ thu phí lại bao hàm phí kiểm tra an toàn tàu cá, phí kiểm tra trang thiết bị cá, phí kiểm định kỹ thuật có yêu cần nghiêm ngặt về an toàn. Trong khi đó, tại một khoản khác cũng có khoản phí về an toàn tàu cá, kiểm định an toàn nghề cá rồi. Như vậy là có sự chồng chéo. Hay như quy định mới về lệ phí môn bài, các cơ sở kinh doanh từ trước đến nay vẫn đóng thuế môn bài. Nay quy định trong danh mục lệ phí thì Ban soạn thảo cũng phả làm rõ việc bãi bỏ khoản thuế này chuyển sang lệ phí. Điều này sẽ giúp người dân và DN hiểu chính sách thuế một cách thống nhất và rõ ràng.
Bá Tú
-Mục đích tối hậu của cuộc sống là được hưởng thụ.
-Nếu có khả năng, con người tự giác là bất cứ việc gì để thỏa mãn sự hưởng thụ ấy.
-Công việc chính của một nhà nước là vì cuộc sống hôm nay chứ không phải ưu tiên phát triển đất nước.
-Một nhà nước tốt là phải biết tạo mọi công việc lương thiện cho công dân và phải lấy cải thiện cuộc sống người dân làm nhiệm vụ thường xuyên và trọng yếu cho hoạt động của mình.
-Một nhà nước tồi là nhà nước chăm chăm vào bóc lột nhân dân với chiêu bài phát triển đất nước, nhưng lại để tham nhũng tràn lan.
-----------------------------------------------------------------
(ĐC sưu tầm trên NET)
Thuế phí của Việt Nam cao nhất thế giới, các nước khác họ thu thuế thế nào
Thuế phí của Việt Nam cao nhất thế giới các nước khác họ thu thuế thế
nào
Thue phi cua Viet Nam cao nhat the gioi cac nuoc khac ho thu thue the
nao
Với bất cứ một nhà nước, một chế độ nào thì thuế cũng là nguồn thu chính
cho ngân sách nhà nước. Nhà nước sử dụng các nguồn thu này để trả lương
cho bộ máy quản lý hành chính, đơn vị sự nghiệp, để đầu tư phát triển
kinh tế và kết cấu hạ tầng, để xây dựng an ninh quốc phòng, để phát
triển y tế, giáo dục, để thực hiện các chính sách an sinh, phúc lợi xã
hội v.v...
Ở các nước như Mỹ, Canada, Pháp, Anh, Thuỵ Điển, Đan Mạch, Hà Lan v.v...
người dân tuy đóng thuế cao, nhất là thuế thu nhập nhưng đổi lại họ
được hưởng chế độ giáo dục, y tế miễn phí cũng như các phúc lợi xã hội
tốt và được bảo đảm cuộc sống với mức lương cơ bản. Để làm được điều đó,
chính phủ các nước đã xây dựng được một nền quản lý tài chính công minh
bạch và quy định rỏ ràng trách nhiệm của chính phủ với công dân của
mình về việc tiền thuế của dân được sử dụng như thế nào. Và đặc biệt là
ngăn chặn thành công nạn tham nhũng.
Nhưng ở Việt Nam lại là một vấn đề khác. Người dân không những đóng thuế
cho nhà nước mà họ còn phải chi tiền cho các dịch vụ mà đáng lẽ nhà
nước phải chi trả như y tế, giáo dục, dịch vụ công cộng. Thậm chí trong
nhiều lĩnh vực còn phải trả phí hai lần cho một dịch vụ. Chẳng hạn như
trong giao thông, đã nộp phí bảo trì đường bộ nhưng khi lưu thông trên
đường còn phải nộpphí qua trạm thu phí BOT. Ngoài ra người dân còn phải
thực hiện nghĩa vụ đóng góp các loại quỹ ở địa phương.
Hiến pháp quy định, đóng thuế là nghĩa vụ của công dân, nhưng việc nhà
nước chi tiền thuế như thế nào, đầu tư ra sao thì người dân lại không
được biết. Với cơ chế xin cho, đầu tư tuỳ tiện, bộ máy cồng kềnh, nạn
tham nhũng, tiền ngân sách được chi một cách thiếu kiểm soát và lãng
phí. Cho nên nợ công ngày càng tăng, năm nào cũng bội chi ngân sách cũng
không có gì là khó hiểu.
Không chỉ người dân, ngay cả doanh nghiệp cũng chịu áp lực rất lớn từ
thuế, phí. Có những lĩnh vực mà doanh nghiệp đã phải chịu từ 12 - 15
loại thuế và phí. Làm 10 đồng nộp thuế gần 4 đồng, muốn kiếm 1 đồng lời
phải chi ra 1 đồng “bôi trơn”. So với các nước trong khu vực thu nhập
bình quân đầu người của Việt Nam chỉ ở mức trung bình nhưng tỷ lệ huy
động thuế, phí hiện nay ở mức bình quân khoảng 20%, cao hơn so với Thái
Lan là 16,1%, Philippin 13,5%, Idonesia 12,4% và Malaysia 14,3% (số liệu
thống kế của Ngân hàng thế giới).
Phải khẳng định trên thế giới hiện nay hiếm có nước nào thất thoát và
lãng phí tiền ngân sách như Việt Nam. Đặc biệt là trong lĩnh vực xây
dựng cơ bản. Ví dụ, mức trung bình làm 1km đường sắt đô thị của thế giới
chỉ khoảng 20-30 triệu USD thì ở Việt Nam lên tới 70 triệu USD. Chí phí
làm đường cao tốc 4 làn xe của Trung Quốc chỉ 5 triệu đô la Mỹ/km, của
Mỹ và các nước châu Âu là 3 - 4 triệu đô la Mỹ/km, ở Việt Nam cao gấp từ
2 – 4 lần nhưng chất lượng chưa tương đương.
Chuyện các dự án đội vốn gấp đôi gấp ba không phải là hiếm, điểm hình
như hệ thống đường sắt đô thị. Rồi những tiêu cực như PMU18, Vinashin,
Vinalines, tập đoàn dầu khí, tập đoàn than khoáng sản, tập đoàn điện lực
làm thất thoát hàng trăm ngàn tỷ đồng. Rồi các dự án nghìn tỷ thua lỗ,
dự án đắp chiếu, dự án trên mây. Rồi các công trình xây xong bỏ hoang,
đường xá, cầu cống mới khánh thành đã xuống cấp. Rồi xây tượng đài,
quảng trường, cổng chào, làm phim cúng cụ, tổ chức ngày kỷ niện, họp
hành v.v...
Chẳng nói đâu xa, chỉ là chi tiếp khách của văn phòng hội đồng nhân dân
(tỉnh Gia Lai) cũng đã ăn hết 3,5 tỷ đồng; Công trình kênh tưới tiêu
Châu Bình (Nghệ An) được đầu tư hơn 700 tỷ đồng chưa đưa vào sử dụng nứt
toác nghiêm trọng; Công trình trạm y tế xã (Thanh Hoá) làm hơn 500
triệu đồng, khai khống 1,4 tỷ đồng; Đường hơn 749 tỷ đồng (Kom Tum) mới
hết bảo hành 3 tháng đa tanh bành; Đê 89 tỷ đồng (dài 1,26km, Hà Tĩnh)
tan hoang sau vài tháng bàn giao; Cái cổng chào 200 tỷ đồng (Quảng Ninh)
chỉ để “chào”. Chỉ vài ví dụ nhỏ thôi đã thấy ngân sách thất thoát,
lãng phí vô cùng. Đó là chưa nói đến các khoản chi ví như 45.000 tỷ đồng
để nuôi các hội đoàn; gần 13.000 tỷ đồng chi phí hoạt động xe công. Như
vậy thử hỏi, thuế đâu cho đủ, ngân sách nào kham nổi.
Đề xuất nâng tuổi hưu nam lên 62, nữ 60
24/04/2018 04:00
Trong hai phương án đề xuất nâng tuổi nghỉ hưu, Chính phủ chọn phương án nâng tuổi nghỉ hưu của lao động nữ lên 60 và nam lên 62 nhưng lộ trình mỗi năm chỉ nâng thêm 3 tháng
Ngày 23-4, Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội đã có phiên họp toàn thể cho ý kiến thẩm tra các báo cáo của Chính phủ, trong đó có báo cáo về đề án cải cách bảo hiểm xã hội (BHXH) chuẩn bị trình Hội nghị Trung ương 7 (dự kiến khai mạc tháng 5-2018).Công bằng đóng - hưởng
Trình bày đề án trên, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB-XH) Đào Ngọc Dung cho biết tính đến cuối năm 2017, cả nước có 13,6 triệu người tham gia BHXH bắt buộc, tăng 5,67% so với năm 2016.
Bộ trưởng LĐ-TB-XH cho rằng số người tham gia BHXH hiện nay tương đương với số lượng người nhận BHXH một lần, tức là số vào tương đương với số ra. "Trên thế giới hiện không có nước nào chính sách BHXH lại thông thoáng như Việt Nam. Đó là đóng ít nhưng hưởng nhiều, đóng thời gian ngắn nhưng lại hưởng dài, ngoài hưởng phần mình đóng lại còn hưởng thêm phần nhà nước hỗ trợ. Rồi người lao động đóng BHXH xin rút một lần, đến một thời gian sau có việc mới lại đóng và lại xin rút một lần..." - Bộ trưởng Dung trình bày.
Từ thực tiễn trên, cơ quan tham mưu Ban Cán sự Đảng Chính phủ xây dựng đề án chính sách BHXH trình trung ương xem xét, quyết định. Đề án phù hợp với thông lệ quốc tế, thiết kế chính sách công bằng, nếu người đóng BHXH rút ra sớm thì chỉ được nhận phần do mình đóng. Như vậy, người lao động có thể nhận lương hưu khi thời gian đóng thấp hơn mức quy định hiện tại, có thể dưới 20 năm, tất nhiên là chỉ được nhận BHXH tương ứng với số tiền đóng.
"Chúng tôi thiết kế ba tầng, tầng thứ nhất là nhà nước đóng cho các đối tượng chính sách để họ hưởng lương hưu. Tầng thứ hai là BHXH bắt buộc, giống như quy định hiện hành. Tầng thứ ba là bảo hiểm tự nguyện, người lao động đóng cao hưởng cao" - Bộ trưởng Đào Ngọc Dung thông tin. Theo ông, nếu các phương án trên được trung ương đồng ý, phải sửa đổi hệ thống pháp luật hiện hành.
Đặc biệt, về tuổi nghỉ hưu, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết đề án trình trung ương đặt ra lộ trình để nâng tuổi nghỉ hưu theo 2 phương án. Phương án một là nâng tuổi nghỉ hưu của lao động nữ lên 60 và nam lên 62 nhưng lộ trình mỗi năm chỉ nâng thêm 3 tháng. Phương án 2 là nữ nghỉ hưu ở tuổi 60 nhưng độ tuổi nghỉ hưu của nam được nâng lên 65, lộ trình mỗi năm chỉ điều chỉnh nâng thêm 4 tháng. Quan điểm của Chính phủ nghiêng về phương án một.
Đề xuất tăng tuổi nghỉ hưu có thể ảnh hưởng nhiều đến lao động nữ làm việc trong nhà máy Ảnh: Hoàng Triều
Theo báo cáo của Bộ LĐ-TB-XH, hiện có khoảng 230.000 doanh nghiệp (DN) đóng BHXH cho người lao động. Tuy nhiên, phía cơ quan thuế lại đưa ra con số cả nước có tới 600.000 DN đang hoạt động. Theo Bộ trưởng Dung, như vậy vẫn còn trên 300.000 DN chưa tham gia BHXH bắt buộc, với khoảng 3 triệu người mất quyền lợi.
Từ số liệu do Bộ trưởng Dung đưa ra, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội Bùi Sỹ Lợi đặt vấn đề: "Tại sao còn hơn 300.000 DN đang hoạt động mà không tham gia BHXH?". Ông Lợi cho rằng việc phát triển BHXH chậm, diện bao phủ BHXH mới ở mức 25,8%, không tăng trong nhiều năm qua. Đặc biệt, quỹ bảo hiểm thất nghiệp kết dư rất lớn nhưng chưa có trường hợp nào được hỗ trợ, đào tạo bồi dưỡng nâng cao các kỹ năng nghề như quy định trong Luật Việc làm. Tất cả các bất cập này do nguyên nhân nào cần phải làm rõ.
Trong khi đó, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội Đặng Thuần Phong nói xử lý nợ đối với DN trốn đóng BHXH là vấn đề được Quốc hội yêu cầu nhưng Bộ LĐ-TB-XH không thực hiện. "Đến nay, lại kiến nghị cho sử dụng ngân sách để đóng mà không hề có tổng kết, đánh giá tác động. Không thực hiện được mà giờ lại kiến nghị ngược lại là không thỏa đáng trong khi số tiền chi cho đại lý và bộ máy BHXH quá nhiều mà không giải trình được. Cần đánh giá lại vấn đề này" - ông Phong thẳng thắn.
Giải trình các ý kiến của đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung phân trần nguyên nhân độ bao phủ BHXH còn thấp và không tăng trong những năm qua là do tuyên truyền chưa đúng mức, trên 70% người dân được hỏi chưa biết đến chính sách BHXH. Do đó, để mở rộng đối tượng tham gia, thời gian tới, ngoài quy định giảm thời gian đóng BHXH để đủ điều kiện hưởng lương hưu, cần nâng mức hỗ trợ người dân tham gia BHXH tự nguyện, gắn với quyền lợi tham gia BHXH tự nguyện với các ưu đãi khác của nhà nước như ưu đãi vay vốn sản xuất kinh doanh.
Về xử lý nợ BHXH, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung đề nghị cần ban hành quy định và biện pháp xử lý nợ đối với các DN đã ngừng hoạt động, giải thể, phá sản hoặc có chủ bỏ trốn.
Sẽ cấp bù lương hưu cho lao động nữ
Theo
quy định mới của Luật BHXH, từ ngày 1-1-2018, để được hưởng lương hưu
bằng 75% mức lương đóng BHXH, lao động nữ phải có 30 năm đóng thay vì 25
năm. Cách tính lương hưu mới sẽ tác động đến khoảng 21.000 lao động nữ,
trong đó, có 3.000 người bị tác động 8-10%, còn lại chịu tác động 2-4%.
Về
việc điều chỉnh lương hưu nữ, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết tinh
thần của Bộ LĐ-TB-XH là không đề nghị sửa luật, nếu sửa luật thì phải
sau khi thông qua đề án cải cách tiền lương. "Vì vậy, phương án hiện nay
bộ đưa ra là sẽ tính toán cấp bù để làm sao chị em đỡ thiệt hại hơn.
Chúng tôi sẽ trình Chính phủ trong tháng 5 này và cố gắng thuyết phục
Chính phủ đồng ý" - ông Dung nói.
Thế Dũng
Giật mình phí chồng phí "đè lên đầu người dân"
ANTĐCâu chuyện một quả trứng
phải gánh 14 loại phí khác nhau chỉ là một trong rất nhiều ví dụ điển hình về tình
trạng phí chồng phí đang trở thành gánh nặng đè lên đầu người dân. Qua rà soát, dù đã
giảm nhiều loại phí, lệ phí song chỉ tính riêng ngành nông nghiệp hiện nay vẫn
còn đến hơn 1.000 loại phí, lệ phí khác nhau.
Sáng nay, 10-8, tại buổi khai mạc phiên họp thứ 40, Ủy ban Thường vụ
Quốc hội đã thảo luận, cho ý kiến về dự thảo Luật phí, lệ phí. Giải
trình thêm về dự thảo Luật này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng đề
nghị Quốc hội chỉ ban hành nhóm danh mục phí, lệ phí trong dự luật và
giao Chính phủ ban hành danh mục phí, lệ phí chi tiết.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng báo cáo, "riêng ngành nông nghiệp vẫn còn hơn 1.000 loại phí, lệ phí"
Lý do vì hiện vẫn còn quá nhiều loại phí, lệ phí cần tiếp tục rà soát, điều chỉnh. Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng dẫn chứng, theo báo cáo của Bộ NN&PTNT về kết quả rà soát phí, lệ phí trong lĩnh vực thú y, hiện riêng lĩnh vực thú y còn đến 18 khoản lệ phí và 550 lệ phí, dù trước đó đã giảm bớt nhiều loại.
Hay trong lĩnh vực chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm nông nghiệp cũng còn 16 khoản lệ phí, 95 loại phí; chăn nuôi 16 lệ phí 1 khoản phí; giống cây trồng 15 lệ phí, 52 phí… “Tính chung trong mảng nông nghiệp hiện nay, dù đã qua một bước rà soát, giảm bớt nhiều loại phí, lệ phí thì vẫn đang còn đến 90 khoản lệ phí và 937 khoản phí, một số lượng rất lớn và rất phức tạp” – Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng nói.
Đại diện Ủy ban Tài chính- ngân sách của Quốc hội cho biết, trước đó qua thảo luận, nhiều ý kiến đề nghị bỏ một số loại phí, lệ phí không phù hợp với thực tế, rà soát bỏ một số khoản phí, lệ phí có mức thu thấp, chi phí hành thu lớn. Ủy ban này và cơ quan soạn thảo dự luật đã thống nhất tiếp thu bãi bỏ 5 khoản phí và 6 khoản lệ phí; chuyển sang giá 4 khoản phí; bổ sung 6 khoản phí và sửa tên 3 khoản phí cho phù hợp.
Ngoài ra, một số ý kiến cho rằng, lệ phí trước bạ thực chất là một loại thuế tài sản, do đó đề nghị không quy định trong Luật phí và lệ phí; một số ý kiến đề nghị không thu phí lòng đường, hè phố hoặc nhất trí cho phép thu nhưng đề nghị cần rà soát kỹ, quản lý chặt chẽ, tránh quy định không rõ ràng, dẫn đến mất trật tự an toàn giao thông, gây thất thoát nguồn thu cho ngân sách nhà nước. Nhiều ý kiến nhất trí việc chuyển viện phí, học phí sang cơ chế giá song đề nghị Chính phủ cần báo cáo cụ thể và chi tiết hơn về lộ trình và tác động của việc chuyển sang giá dịch vụ đến đời sống của người dân...
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng đề nghị phải rà soát lại để thông qua danh mục phí, lệ phí đưa vào luật
Nhắc lại câu chuyện một quả trứng phải gánh đến 14 loại phí từng được đại biểu Quốc hội chất vấn ở kỳ họp Quốc hội vừa qua, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nhấn mạnh, số lượng loại phí, lệ phí được quy định ở nước ta hiện nay vẫn còn quá lớn và đây chính là 1 trong 2 vấn đề nhức nhối nhất của xã hội (bên cạnh việc hội hè). Đặc biệt khi quy định phí, lệ phí ảnh hưởng trực tiếp đến các tầng lớp nhân dân.
“Mới chỉ tính riêng mảng nông nghiệp đã có đến hàng nghìn loại phí, lệ phí, rà soát mãi vẫn không giảm bớt được bao nhiêu. Cứ thế này làm sao nền nông nghiệp của ta tiến lên được. Chưa nói tới số tiền phải bỏ ra để nộp phí, lệ phí mà chỉ riêng thủ tục để thực hiện nộp đủ các loại phí cũng đủ hành dân đến khốn khổ” – Chủ tịch Quốc hội nói.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng đề nghị, việc sửa đổi luật phí, lệ phí phải theo tinh thần cải cách mạch lạc, minh bạch, cái gì là lệ phí, phí thì phải thật rõ ràng và đây đầy đủ vào, không để ngoài luật. Trước mắt cần phải tiếp tục tổng rà soát các loại phí, lệ phí để xem cái gì không phải là phí thì đưa ra ngoài, áp dụng theo Luật giá để bớt số lượng phí đi.
Không đồng tình với đề nghị của Bộ Tài chính về việc Quốc hội chỉ thông qua nhóm phí, lệ phí trong luật và giao Chính phủ quy định chi tiết danh mục phí, lệ phí, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nhấn mạnh, nhất thiết phải thông qua được một danh mục phí, lệ phí cụ thể để đưa vào Luật.
“Quốc hội sẽ quản lý danh mục này, có thẩm quyền cho thu hay không cho thu, phân cấp mức thu bao nhiêu cho Chính phủ và HĐND, còn mức thu phí, lệ phí như thế nào thì Chính phủ và HĐND quyết định, chịu trách nhiệm trước dân. Còn nếu chưa có một danh mục lệ phí, phí các loại để Quốc hội thông qua thì nhất quyết chưa thông qua Luật phí, lệ phí này” – Chủ tịch Quốc hội “chốt” lại.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng báo cáo, "riêng ngành nông nghiệp vẫn còn hơn 1.000 loại phí, lệ phí"Lý do vì hiện vẫn còn quá nhiều loại phí, lệ phí cần tiếp tục rà soát, điều chỉnh. Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng dẫn chứng, theo báo cáo của Bộ NN&PTNT về kết quả rà soát phí, lệ phí trong lĩnh vực thú y, hiện riêng lĩnh vực thú y còn đến 18 khoản lệ phí và 550 lệ phí, dù trước đó đã giảm bớt nhiều loại.
Hay trong lĩnh vực chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm nông nghiệp cũng còn 16 khoản lệ phí, 95 loại phí; chăn nuôi 16 lệ phí 1 khoản phí; giống cây trồng 15 lệ phí, 52 phí… “Tính chung trong mảng nông nghiệp hiện nay, dù đã qua một bước rà soát, giảm bớt nhiều loại phí, lệ phí thì vẫn đang còn đến 90 khoản lệ phí và 937 khoản phí, một số lượng rất lớn và rất phức tạp” – Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng nói.
Đại diện Ủy ban Tài chính- ngân sách của Quốc hội cho biết, trước đó qua thảo luận, nhiều ý kiến đề nghị bỏ một số loại phí, lệ phí không phù hợp với thực tế, rà soát bỏ một số khoản phí, lệ phí có mức thu thấp, chi phí hành thu lớn. Ủy ban này và cơ quan soạn thảo dự luật đã thống nhất tiếp thu bãi bỏ 5 khoản phí và 6 khoản lệ phí; chuyển sang giá 4 khoản phí; bổ sung 6 khoản phí và sửa tên 3 khoản phí cho phù hợp.
Ngoài ra, một số ý kiến cho rằng, lệ phí trước bạ thực chất là một loại thuế tài sản, do đó đề nghị không quy định trong Luật phí và lệ phí; một số ý kiến đề nghị không thu phí lòng đường, hè phố hoặc nhất trí cho phép thu nhưng đề nghị cần rà soát kỹ, quản lý chặt chẽ, tránh quy định không rõ ràng, dẫn đến mất trật tự an toàn giao thông, gây thất thoát nguồn thu cho ngân sách nhà nước. Nhiều ý kiến nhất trí việc chuyển viện phí, học phí sang cơ chế giá song đề nghị Chính phủ cần báo cáo cụ thể và chi tiết hơn về lộ trình và tác động của việc chuyển sang giá dịch vụ đến đời sống của người dân...
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng đề nghị phải rà soát lại để thông qua danh mục phí, lệ phí đưa vào luậtNhắc lại câu chuyện một quả trứng phải gánh đến 14 loại phí từng được đại biểu Quốc hội chất vấn ở kỳ họp Quốc hội vừa qua, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nhấn mạnh, số lượng loại phí, lệ phí được quy định ở nước ta hiện nay vẫn còn quá lớn và đây chính là 1 trong 2 vấn đề nhức nhối nhất của xã hội (bên cạnh việc hội hè). Đặc biệt khi quy định phí, lệ phí ảnh hưởng trực tiếp đến các tầng lớp nhân dân.
“Mới chỉ tính riêng mảng nông nghiệp đã có đến hàng nghìn loại phí, lệ phí, rà soát mãi vẫn không giảm bớt được bao nhiêu. Cứ thế này làm sao nền nông nghiệp của ta tiến lên được. Chưa nói tới số tiền phải bỏ ra để nộp phí, lệ phí mà chỉ riêng thủ tục để thực hiện nộp đủ các loại phí cũng đủ hành dân đến khốn khổ” – Chủ tịch Quốc hội nói.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng đề nghị, việc sửa đổi luật phí, lệ phí phải theo tinh thần cải cách mạch lạc, minh bạch, cái gì là lệ phí, phí thì phải thật rõ ràng và đây đầy đủ vào, không để ngoài luật. Trước mắt cần phải tiếp tục tổng rà soát các loại phí, lệ phí để xem cái gì không phải là phí thì đưa ra ngoài, áp dụng theo Luật giá để bớt số lượng phí đi.
Không đồng tình với đề nghị của Bộ Tài chính về việc Quốc hội chỉ thông qua nhóm phí, lệ phí trong luật và giao Chính phủ quy định chi tiết danh mục phí, lệ phí, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nhấn mạnh, nhất thiết phải thông qua được một danh mục phí, lệ phí cụ thể để đưa vào Luật.
“Quốc hội sẽ quản lý danh mục này, có thẩm quyền cho thu hay không cho thu, phân cấp mức thu bao nhiêu cho Chính phủ và HĐND, còn mức thu phí, lệ phí như thế nào thì Chính phủ và HĐND quyết định, chịu trách nhiệm trước dân. Còn nếu chưa có một danh mục lệ phí, phí các loại để Quốc hội thông qua thì nhất quyết chưa thông qua Luật phí, lệ phí này” – Chủ tịch Quốc hội “chốt” lại.
432 loại phí 'đè' doanh nghiệp, người dân
Với 432 khoản phí và lệ phí hiện hành, gánh nặng phí đang 'đè' nặng lên người dân, doanh nghiệp và cả môi trường đầu tư.
 |
Ngày 30.8.2013, UBND tỉnh Quảng Ninh ra quyết định điều chỉnh tăng mức thu phí tham quan danh lam thắng cảnh vịnh Hạ Long và vịnh Bái Tử Long. Đặc biệt, mức phí lần này (được áp dụng từ 1.1.2014) chia thành hai phần riêng biệt, bao gồm phí tham quan và phí ngủ đêm trên vịnh. Cụ thể, phí ngủ đêm trên vịnh Hạ Long là 200.000 đồng/khách/đêm; ngủ 2 đêm sẽ có phí 350.000 đồng/khách; 3 đêm là 400.000 đồng/khách. Phí ngủ đêm trên vịnh Bái Tử Long là 150.000 đồng/khách/đêm, 2 đêm 300.000 đồng/khách và 3 đêm giá 350.000 đồng/khách. Điều này đồng nghĩa với việc du khách tham quan kết hợp ngủ đêm trên tàu, ngoài chi phí thuê phòng còn phải trả thêm phí ngủ đêm trên vịnh.
|
||||||||||||||||
Nhiều hãng lữ hành bất ngờ trước việc “bán bia kèm theo mồi” - tăng phí tham quan kèm theo phí ngủ đêm, bởi các hợp đồng đón khách quốc tế đã ký kết trước cả năm với đối tác nước ngoài. Ông Phạm Xuân Du, giám đốc một công ty du lịch ở TP.HCM chuyên đón khách Đức, phàn nàn “rất khó để thuyết phục đối tác điều chỉnh phụ thu”. Theo ông Du, chỉ trong vòng hai năm mà tăng phí đến hai lần và thêm phí ngủ đêm là điều rất vô lý, có thể khiến du khách không muốn tiếp tục hành trình đến vịnh Hạ Long.
Nông dân gánh 93 loại phí
Trao đổi với PV Thanh Niên, TS Ngô Trí Long, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường và giá cả (Bộ Tài chính), cho biết hiện nay có đến 432 khoản phí và lệ phí đang được triển khai thu trên cả nước. Cụ thể, có 357 khoản phí và 75 khoản lệ phí; trong số này có 393 khoản thuộc thẩm quyền quyết định của trung ương, còn lại phân cấp cho địa phương.
Theo TS Long, VN nằm trong số những nước có mức thu thuế và phí rất cao so với khu vực. Trung bình trong 5 năm qua, tỷ lệ thu thuế, phí tính trên GDP (không kể dầu thô) của VN là hơn 20%, trong khi Trung Quốc là 17,3%, Thái Lan chừng 15,5%, Philippines 13%, Indonesia 12,1%... “Việc thu phí và lệ phí đang bị lạm dụng, diễn ra ở mọi lĩnh vực trong đời sống của người dân, từ các loại phí dịch vụ chung cư cho tới phí chồng phí trong giao thông, y tế, giáo dục. Đáng nói là tình trạng “phép vua thua lệ làng” rất phổ biến trong thu phí. Như ở khu công nghiệp Mỹ Tho và cụm công nghiệp Trung An (Tiền Giang), công ty quản lý tự quy định mức phí bến bãi để thu tiền các phương tiện vận tải trung chuyển hàng hóa hoặc đậu lại qua đêm ở khu vực này”, TS Long nói.
|
Ông Phạm Minh Đức, chuyên gia kinh tế của Ngân hàng Thế giới tại VN, nhận xét về chi phí hậu cần (được đo lường qua hai chỉ số là thời gian và tiền bạc) thì VN là một trong số những nước tốn kém nhất. Chi phí xuất khẩu một container ở VN là 580 USD, còn nhập khẩu mất 670 USD. Trong khi ở Malaysia, Singapore chi phí xuất khẩu khoảng 450 USD và nhập khẩu mất 435 USD/container. Chưa kể các khoản chi phí vô hình là thời gian. Để hoàn tất thủ tục xuất khẩu/nhập khẩu ở VN mất trung bình 21 ngày, trong khi Thái Lan là 13 ngày, Philippines là 14 ngày, còn Singapore chỉ 4 ngày… Những con số "biết nói" này gây ảnh hưởng không tốt về môi trường đầu tư của VN với nhà đầu tư nước ngoài.
Cần tiền nghĩ ngay đến... phí
TS Hoàng Thọ Xuân, Viện Nghiên cứu thương mại, cho rằng nhiều cơ quan quản lý hiện nay thiếu hoặc muốn tăng ngân sách, muốn kiếm tiền là nghĩ ngay đến phí. Tuy nhiên, thu phí thì nhiều nhưng chất lượng dịch vụ lại không tương xứng. Đơn cử, một ban quản lý chợ cũng có thể "đẻ" ra tới 7 - 8 loại phí để thu, như phí vệ sinh, phí an ninh trật tự, phí trông giữ xe… “Xu thế chung của các nước là giảm thu phí, tăng chất lượng dịch vụ, còn VN thì ngược lại. Trong bối cảnh kinh doanh, làm ăn khó khăn hiện nay mà đụng cái gì cũng trúng phí, lệ phí thì nguồn lực của người chịu phí bị tác động kinh khủng. Ở khía cạnh rộng lớn hơn, lạm thu phí khiến môi trường kinh doanh trở nên phức tạp, rối rắm và khắc nghiệt; doanh nghiệp thường xuyên bị thuế, phí, lệ phí… bao vây. Ở các nước, người ta làm gọn các loại thuế, phí nhưng ở ta thì chẻ nhỏ ra. Như vậy là không minh bạch”, TS Xuân nói.
Để hạn chế tình trạng lạm thu, TS Xuân đề xuất các bộ, ngành và địa phương cần đồng loạt rà soát lại các loại phí, lệ phí dưới sự chủ trì của Bộ Tài chính. Từ đó, xem xét khoản phí nào tiếp tục thu, khoản phí nào bất hợp lý thì bỏ. Còn theo TS Ngô Trí Long, đến lúc phải “nâng cấp” pháp lệnh thành một bộ luật về phí, lệ phí để phù hợp yêu cầu cuộc sống. “Nhóm chuyên gia, trong đó có tôi, đang triển khai đề tài nghiên cứu về phí, lệ phí để tìm ra những khoản thu bất hợp lý đề xuất Bộ Tài chính bỏ đi hoặc những khoản thu nào phù hợp thì giữ lại. Chính phủ cũng đã chỉ đạo các địa phương bãi bỏ 340 loại phí, lệ phí nhưng cho đến nay, các địa phương vẫn chưa báo cáo đầy đủ đã bãi bỏ được những loại phí nào”, TS Long cho biết.
|
Sáng kiến “tận thu”
Theo ông Phạm Xuân Du, trên thế giới không có điểm tham
quan nào thu phí ngủ đêm trên sông, biển như ở Quảng Ninh. “Ở Đức hay
Myanmar đều có du thuyền đưa khách tham quan trên sông, biển và ngủ lại
đêm ở trên tàu, nhưng không hề có loại phí ngủ đêm. Ngay ở nước ta cũng
có loại hình tàu đưa khách tham quan trên sông Mê Kông rồi ngủ đêm trên
tàu nhưng nào có phí ngủ đêm đâu. Chỉ Quảng Ninh mới có “sáng kiến” tận
thu như vậy”, ông Du nói. |
N.Trần Tâm
Nông dân gánh trên 1.000 loại phí, lệ phí
Dù dần được "cởi trói" gần đây, song các khoản phí được quy định rải rác còn rất lớn. Quốc hội đang yêu cầu luật hóa danh mục này.
Báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên thảo luận dự thảo Luật Phí
và Lệ phí sáng 10/8, Bộ trưởng Tài chính - Đinh Tiến Dũng đề nghị Quốc
hội giao Chính phủ quy định cụ thể danh mục phí, lệ phí nêu trên.
Theo đại diện cơ quan soạn thảo, so với bản trình Quốc hội hồi tháng 5,
văn bản lần này đề xuất giao việc quy định danh mục cụ thể cho Chính
phủ, thay vì cơ quan cấp thấp hơn là Bộ Tài chính. Trong khi đó, Quốc
hội sẽ ban hành các nhóm danh mục như nông nghiệp, giao thông, đất đai…
để Chính phủ sử dụng làm cơ sở.
Trước đó, theo Pháp lệnh Phí và lệ phí, cả nước có tổng cộng 72 loại phí
và 42 lệ phí. Song rà soát của Bộ Tài chính cho thấy có 22 luật, 30
nghị định và 200 thông tư khác vẫn quy định về các loại phí và lệ phí
với hàng trăm loại khác nhau và cần tiếp tục tổng rà soát.
Vì còn quá nhiều loại phí như vậy nên đại diện ngành tài chính đề xuất
để Chính phủ ban hành danh mục, chứ chưa đưa vào luật. “Như với riêng
nông nghiệp, vừa qua đã rà soát bỏ nhiều loại song vẫn còn 937 khoản phí
và 90 lệ phí. Con số này là quá lớn. Hay với lĩnh vực tài liệu do Nhà
nước quản lý cũng có hàng trăm loại phí và lệ phí”, ông Dũng nói.
Tương tự, đại diện cơ quan này cho rằng còn rất nhiều khoản phải
cập nhật để hướng dẫn thu, như đối với 267 danh mục kinh doanh có điều
kiện theo Luật Đầu tư và Doanh nghiệp.
 |
|
Nông nghiệp vẫn còn gánh quá nhiều loại phí, lệ phí. Ảnh: Đặng Quang Vinh
|
Tuy nhiên, theo Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng, có bao nhiêu
loại phí, lệ phí đi nữa thì cơ quan soạn thảo phải đưa vào danh mục để
Quốc hội quy định khi thông qua luật chứ không thể có chuyện chỉ phê
duyệt nhóm mà không rõ trong nhóm có bao nhiêu loại.
“Nếu không có danh mục rõ ràng, tôi sẽ không bấm nút. Chỉ Quốc hội mới
được quy định có bao nhiêu loại, là phí gì chứ không ai được thẩm quyền
"đẻ" thêm một loai phí mới. Quốc hội chỉ ủy quyền cho Chính phủ, Hội
đồng nhân dân mức thu mà thôi. Khi có phát sinh khoản phí mới thì giao
Ủy ban thường vụ quyết định, rồi báo cáo lại với Quốc hội”, Chủ tịch
Nguyễn Sinh Hùng nhấn mạnh.
Ông Hùng cũng dẫn chứng, khi xây dựng danh mục ngành nghề kinh doanh có
điều kiện, cũng có ý kiến đề nghị bỏ ngoài luật để Chính phủ quy định vì
khó khăn. “Nhưng Quốc hội đã kiên quyết nói không. Danh mục ấy khó thế
mà chúng ta làm được thì không lý gì giờ đây không làm với danh sách
phí, lệ phí”, ông nói.
Lãnh đạo Quốc hội cũng yêu cầu Bộ Tài chính cùng các bộ phải tiếp tục rà
soát để giảm bớt các loại phí trên nguyên tắc “không đưa vào tùy tiện
còn đưa ra thì không chắc chắn”.
“Vẫn còn cả nghìn loại phí, lệ phí với nông nghiệp thì e rằng còn tùy
tiện. Như câu chuyện một quả trứng mà gánh 14 thứ phí thì đúng là… trời
đất ơi”, Ông Hùng than.
“Nếu luật không công bố được danh mục phí và lệ phí thì khi ban hành dân
cũng chả biết thế nào. Tôi tha thiết đề nghị cần công khai danh mục này
ngay trong luật”, Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội - Trương Thị Mai
lên tiếng. Bà Mai cũng nhận định, ban soạn thảo còn lúng túng trong phân biệt giữa phí, lệ phí với giá dịch vụ.
“Điểm giống nhau đó là khoản tiền người dân phải trả khi được cung cấp
dịch vụ. Nhưng phí bao giờ cũng thấp hơn giá vì còn gắn với phúc lợi Nhà
nước, tức không hoàn toàn theo cơ chế thị trường. Trong khi giá dịch vụ là tính đúng tính đủ theo cơ chế thị trường”, nữ chủ nhiệm bày tỏ.
Giải trình lần hai trước thường trực Quốc hội, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng
hứa tiếp tục rà roát để điều chỉnh nhiều loại phí bất hợp lý. “Như câu
chuyện với quả trứng thì đúng là rất buồn cười, kiểu đếm trứng ăn tiền",
ông thừa nhận và giải thích đáng ra khi kiểm dịch thì chỉ tính tiền
theo số mẫu chứ không phải tính cho tất cả số trứng. "Tới đây kiểm dịch
với tất cả trâu, bò, lợn, gà đều phải tính theo số mẫu”, Bộ trưởng hứa.
Ông Dũng cũng cho biết tinh thần rà soát tới đây sẽ theo hướng chuyển
mạnh một số loại phí, lệ phí sang cơ chế giá thị trường, nên chắc chắn
danh mục này sẽ giảm.
Dù vậy, lãnh đạo ngành Tài chính tiếp tục đề xuất Quốc hội giao Chính
phủ ban hành danh mục phí, lệ phí. “Nếu đưa được một bước các loại phí,
lệ phí vào danh mục trong luật thì tốt. Nhưng nếu chi tiết quá thì vẫn
đề nghị để Chính phủ quy định”, ông nói.
Chủ nhiệm Trương Thị Mai lưu ý, việc chuyển phí và lệ phí qua hình thức
giá dịch vụ thoạt nghe thì hợp lý về hình thức nhưng bản có thể khiến
người dân thêm gánh nặng vì giá dịch vụ sẽ cao hơn phí do trong phí còn
có phần phúc lợi của Nhà nước.
Trước đó, dự thảo Luật Phí và Lệ phí được trình Quốc hội lẫn đầu tại kỳ
họp giữa năm nay, dự kiến sẽ được thông qua tại kỳ họp khai mạc cuối
tháng 10 tới. Dù vậy, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cho rằng "không
nhất thiết phải vội" nếu cơ quan soạn thảo chưa cập nhật được danh mục
phí và lệ phí vào trong dự luật.
Chí Hiếu
Đã nhiều loại thuế, phí đè lên chiếc ô tô: Quá vô lý khi lại thêm thuế tài sản
Ngoài những khoản thuế và phí như hiện hành, tới đây ô tô có thể còn phải gánh thêm thuế tài sản.
>> Ô tô Lexus Nhật 900 triệu đồng, Việt Nam gần 3 tỷ đồng: Đắt đỏ thuế chồng thuế
>> Những chiếc ô tô Honda cũ này đang rao bán tầm giá 200 triệu đồng tại Việt Nam
>> Ô tô rẻ nhất Việt Nam giảm giá, xuống dưới 270 triệu đồng
Trong dự án Luật Thuế tài sản vừa công bố, Bộ Tài chính đề xuất
đánh thuế tài sản đối với ô tô trị giá từ 1 ,5 tỉ đồng (không sử dụng
vào mục đích kinh doanh, vận chuyển hàng hóa, hành khách) với mức thuế
0,3% hoặc 0,4%.Nếu đề xuất này được chấp thuận, nó sẽ tác động thế nào đến thị trường ô tô? Những dòng xe nào bị ảnh hưởng nhiều nhất? Đối tượng nào tốn thêm tiền nhiều nhất?...
Quá nhiều thuế, phí
Nhiều ý kiến cho rằng đề xuất đánh thuế tài sản với ô tô trên 1,5 tỉ đồng là chưa hợp lý, bất công với người tiêu dùng Việt Nam (VN) bởi hiện nay ô tô VN đã phải cõng quá nhiều thuế và phí. Thậm chí ô tô là một trong những mặt hàng đang chịu nhiều loại thuế, phí nhất tại VN khiến giá xe cao hơn hầu hết các nước trong khu vực và gấp ba lần tại Mỹ.
Anh Lê Minh, nhà ở quận Thủ Đức, TP.HCM, dẫn chứng hiện nay một chiếc ô tô tại VN chịu nhiều loại thuế như thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) với mức 40%-150%. Đây là mức thuế cao mà người mua ô tô phải chịu khi mua.
Một loại thuế nữa mà ô tô phải gánh là thuế giá trị gia tăng (VAT). Đối với ô tô, thuế VAT sẽ được tính là 10% của giá sau thuế TTĐB.
Bên cạnh ba loại thuế chính trên, để có thể lưu thông trên đường, chủ sở hữu xe cần hoàn thành hơn 10 loại phí khác nữa. Cụ thể phí trước bạ 10%-15% tùy thuộc vào tỉnh, TP nơi đang sống; phí cấp biển số 2-20 triệu đồng (tại Hà Nội và TP.HCM); phí đăng kiểm 240.000-560.000 đồng/lần kiểm định; phí cấp giấy chứng nhận đảm bảo an toàn kỹ thuật 50.000-100.000 đồng/lần cấp; phí sử dụng đường bộ 130.000-1,4 triệu đồng/tháng tùy theo tải trọng xe.
Ngoài ra còn có các loại phí như phí bảo hiểm trách nhiệm dân sự, phí bảo hiểm vật chất (không bắt buộc), phí thử nghiệm khí thải, phí thử nghiệm mức tiêu thụ nhiên liệu, phí cấp giấy chứng nhận dán nhãn năng lượng...
“Đó là chưa kể những loại phí không tên mà các hãng ô tô tính luôn vào giá bán ô tô mà người tiêu dùng phải chịu. Nếu phải đóng thêm thuế tài sản cho ô tô nữa thì đúng là quá nhiều, quá nặng” - anh Minh nói.
Giá ô tô ở Việt Nam đắt hơn nhiều so với giá trị thật do phải chịu nhiều loại thuế và phí. Ảnh: Quang Huy
Bà Nguyễn Thị Hiền, chủ đại lý Hiền Toyota trên Trần Đình Xu, quận 1, TP.HCM, cũng cho rằng không nên đánh thuế tài sản này đối với ô tô vì mặt hàng này đã chịu quá nhiều loại thuế, phí rồi. Bà Hiền dẫn chứng: Chiếc Toyota Camry 2.5L nhập có giá 25.000 USD ở Mỹ. Thuế nhập khẩu ở mức 70%, tức phải nộp gần 21.000 USD; thuế TTĐB ở mức 50%, tương đương gần 23.000 USD và thuế GTGT là 10%, tương đương 6.800 USD. Cộng các loại thuế này thì giá chiếc xe nhập khẩu về VN đã lên đến gần 76.000 USD, gấp khoảng ba lần ở Mỹ.
“Cộng thêm phí trước bạ, tiền biển số, phí duy trì đường bộ, phí đăng kiểm lần đầu, bảo hiểm…, giá chiếc xe Camry này đã lên tới mức khoảng 88.000-90.000 USD. Nếu tính thêm thuế tài sản thì mỗi năm chủ chiếc xe này phải trả thêm 1,5-2 triệu đồng” - bà Hiền nhẩm tính.
Đại diện một công ty nhập khẩu ô tô cho hay dòng xe sang trên 3 tỉ đồng được khá nhiều người tiêu dùng lựa chọn là Lexus RX 350. Giá chiếc xe này mua tại Mỹ khoảng 70.000 USD nhưng khi nhập về VN, do chịu nhiều loại thuế nên khi đến tay người tiêu dùng giá nhảy lên mức trên 200.000 USD, tương đương khoảng 4,6 tỉ đồng, nghĩa là đắt gần ba lần giá trị thực.
“Nếu việc đánh thuế tài sản ô tô được chính thức áp dụng thì mỗi năm người có xe sang giá trị từ trên 1,5-6 tỉ đồng phải đóng thuế thêm ít nhất vài triệu đồng, với xe siêu sang có thể lên tới hàng trăm triệu đồng” - vị đại diện doanh nghiệp trên tính toán.
Xe sang, xe nhập khẩu đã khó càng khó hơn
Khảo sát thị trường cho thấy hiện loại dòng xe giá từ 1,5 tỉ đồng hầu hết là xe sang, xe nhập khẩu như BMW, Mercedes, Land Rover, Audi, Volkswagen, Volvo... Đây là những dòng xe có trị giá lớn nhưng được khá nhiều người mua.
Do vậy, theo các công ty kinh doanh ô tô, việc đánh thuế tài sản sẽ tác động lên thị trường ô tô nói chung, người tiêu dùng đều chịu thiệt. Anh Trần Tấn, giám đốc một công ty kinh doanh ô tô nhập khẩu, phân tích: Đánh thuế tài sản ô tô thì ô tô nhập khẩu sẽ bị ảnh hưởng nhiều nhất vì đa số xe nhập đều có giá trị cao trên mức 1,5 tỉ đồng. Hiện nay, Nghị định 116/2017 đang siết lại nhập khẩu ô tô khiến xe sang và xe nhập khó về VN. Nếu tiếp tục đánh thuế tài sản có thể khiến xe sang, nhập khẩu càng khó có đất sống ở VN.
“Tới đây, nếu đánh thuế tài sản được chấp thuận, xe nhập khẩu về VN có thể sụt giảm vì nhiều người tiêu dùng e ngại về khoản thuế tài sản phải đóng. Trong khi đó, xe sản xuất lắp ráp trong nước phần lớn đều có giá trị dưới 1,5 tỉ đồng. Khi lượng xe nhập khẩu giảm, các hãng xe trong nước sẽ có lợi thế để bắt tay giữ giá không giảm mà có thể tăng. Khi đó người muốn mua xe giá rẻ hơn cũng chịu thiệt chứ không riêng gì người mua xe trên 1,5 tỉ đồng. Như vậy, nếu việc áp thuế tài sản với xe được áp dụng thì giá mặt bằng ô tô khó giảm, người tiêu dùng bất lợi” - anh Tấn nhận định.
Chuyên gia ô tô Nguyễn Minh Đồng cho rằng đánh thuế tài sản lên những xe giá trị cao thường là những loại xe có công nghệ cao, thân thiện môi trường, ít tiêu hao nhiên liệu thì bất hợp lý. Trong khi đó, những xe có giá trị thấp không phải chịu thuế có thể là những xe tiêu chuẩn an toàn thấp (ít túi khí…), tiêu hao nhiên liệu, hại môi trường lại không phải đóng thuế.
"Đề xuất thuế tài sản ô tô là chưa thuyết phục. Một chiếc xe bán ra,
người mua đã phải đóng thuế, phí cao gấp 2-3 lần giá trị xe cho Nhà
nước, vậy mà có đề xuất đánh thuế tài sản thì chịu thua"
Chuyên gia ô tô Nguyễn Minh Đồng
Chuyên gia ô tô Nguyễn Minh Đồng
Theo: Quang Huy
Pháp luật TPHCM
MUA MỘT CĂN NHÀ, NGƯỜI DÂN PHẢI “GÁNH”… GẦN 10 LOẠI THUẾ, PHÍ
Bộ Tài chính vừa công
bố Dự thảo Luật thuế tài sản. Cụ thể, với nhà ở, Bộ Tài chính xây dựng 2
phương án đánh thuế: một là đối với nhà ở có giá trị từ 700 triệu đồng
trở lên; hai là nhà ở có giá trị 1 tỷ đồng trở lên. Trong đó, Bộ Tài
chính đề nghị nghiêng về áp dụng phương án đánh thuế 0,4% với nhà có giá
trị từ 700 triệu đồng trở lên.
Tuy
nhiên, ngay khi được đưa ra, đề xuất đánh thuế nhà có giá trị vượt mức
700 triệu đồng của Bộ Tài chính đã bị phản ứng dữ dội.
Nhiều
ý kiến cho rằng, người dân sẽ bị “thuế chồng thuế” bởi hiện nay, khi
mua một căn nhà, người dân đã phải trả nhiều loại thuế, xây nhà cũng
đóng các loại thuế và nay ở trong ngôi nhà của mình cũng bị đánh thuế?!
Thuế thu nhập cá nhân
Theo
đó, loại thuế đầu tiên loại thuế, phí, lệ phí mà người dân phải nộp khi
mua bán, chuyển nhượng quyền sử dụng đất đầu tiên là thuế thu nhập cá
nhân. Đây là phần thuế mà bên bán thường sẽ phải đóng. Đó là mức trích
phần thu nhập tăng thêm để đóng vào ngân sách nhà nước.
Cụ
thể Điểm c Tiểu mục 1.1 Mục 1 của Công văn số 17526/BTC-TCT về Triển
khai thực hiện một số nội dung tại Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của
các Luật về thuế quy định về Thuế thu nhập cá nhân trong trường hợp
chuyển nhượng bất động sản của cá nhân như sau:
“Từ
01/01/2015, áp dụng một mức thuế suất 2% trên giá chuyển nhượng từng
lần đối với chuyển nhượng bất động sản thay cho thực hiện 02 phương pháp
tính thuế trước đây”.
Như
vậy, thuế thu nhập cá nhân = 2% x (Giá chuyển nhượng). Ngoài ra, căn cứ
theo Khoản 2 Điều 4, Luật thuế thu nhập cá nhân năm 2007: “Thu nhập từ
chuyển nhượng nhà ở, quyền sử dụng đất ở và tài sản gắn liền với đất ở
của cá nhân trong trường hợp cá nhân chỉ có một nhà ở, đất ở duy nhất”
sẽ được miễn thuế.
Lệ phí trước bạ
Theo
Nghị định 45/2011/NĐ-CP quy định tổ chức, cá nhân có tài sản là nhà,
đất thì phải nộp lệ phí trước bạ khi đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng
với cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Mức thu lệ phí trước bạ của nhà đất
là 0,5%.
Thông tư 34/2013/TT-BTC quy định số tiền lệ phí trước bạ phải nộp như sau:
Số tiền lệ phí trước bạ phải nộp (đồng) = Giá trị tài sản tính lệ phí trước bạ (đồng) x Mức thu lệ phí trước bạ theo tỷ lệ (%).
Bên
cạnh đó, Diện tích nhà chịu lệ phí trước bạ là toàn bộ diện tích sàn
nhà (kể cả diện tích công trình phụ kèm theo) thuộc quyền sở hữu hợp
pháp của tổ chức, cá nhân và giá nhà tính lệ phí trước bạ: là giá do Uỷ
ban nhân dân cấp tỉnh quy định.
Lệ phí địa chính
Theo
Thông tư 02/2014/TT-BTC (có hiệu lực đến 31/12/2016), lệ phí địa chính
là khoản thu vào tổ chức, hộ gia đình, cá nhân khi được cơ quan nhà nước
có thẩm quyền hoặc tổ chức được ủy quyền giải quyết các công việc về
địa chính.
Lệ
phí địa chính là khoản thu vào tổ chức, hộ gia đình, cá nhân khi được
cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc tổ chức được ủy quyền giải quyết các
công việc về địa chính.
Mức
thu: Tùy từng điều kiện cụ thể của từng địa bàn và chính sách phát
triển kinh tế – xã hội của địa phương mà quy định mức thu cho phù hợp,
đảm bảo nguyên tắc sau:
Mức
thu tối đa áp dụng đối với hộ gia đình, cá nhân tại các quận thuộc
thành phố trực thuộc Trung ương; phường nội thành thuộc thành phố hoặc
thị xã trực thuộc tỉnh, như sau:
Cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất:
Phí công chứng
Căn cứ điều 450 Bộ luật dân sự quy định: hợp đồng mua bán nhà ở phải được lập thành văn bản và phải được công chứng chứng thực.
Phí
công chứng trong trường hợp này được xác định theo mức thu phí công
chứng hợp đồng, giao dịch được xác định theo giá trị tài sản hoặc giá
trị hợp đồng, quy định tại Thông tư liên tịch 08/2012/TTLT-BTC-BTP.
Tiền sử dụng đất, thuê đất
Ngoài
ra, còn một số loại phí khác như tiền sử dụng đất là số tiền mà người
sử dụng đất phải trả cho Nhà nước khi được giao đất có thu tiền sử dụng
đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, công nhận quyền sử dụng đất.
Còn
tiền thuê đất là tiền mà người sử dụng đất phải trả cho Nhà nước khi
được cho thuê đất (trả tiền thuê hằng năm hoặc trả tiền một lần cho cả
thời gian thuê).
Thuế thu nhập doanh nghiệp khi chuyển nhượng nhà đất
Bên
cạnh đó, doanh nghiệp khi chuyển nhượng nhà, đất phải nộp thuế thu nhập
doanh nghiệp 20% trên lợi nhuận, nếu việc chuyển nhượng có lãi (bao gồm
cả trường hợp thanh lý tài sản là nhà, đất). Đối với tài sản trên đất
của doanh nghiệp thì khi chuyển nhượng phải chịu thuế GTGT công trình
trên đất.
Trừ
các trường hợp được miễn lệ phí trước bạ, khi được Nhà nước cấp giấy
chủ quyền nhà, đất, người được cấp giấy chứng nhận phải nộp lệ phí trước
bạ nhà, đất bằng 0,5% giá trị nhà, đất.
Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp
Một
loại thuế khác nữa là thuế sử dụng đất phi nông nghiệp có hiệu lực từ
ngày 1/1/2012. Theo đó, đất ở tại nông thôn, đất ở tại đô thị; đất xây
dựng khu công nghiệp; đất làm mặt bằng xây dựng cơ sở sản xuất, kinh
doanh và các loại đất phi nông nghiệp khác sử dụng vào mục đích kinh
doanh phải chịu thuế sử dụng đất phi nông nghiệp.
Cụ
thể đất ở: trong hạn mức là 0,03%, vượt hạn mức không quá 3 lần: 0,07%,
quá 3 lần: 0,15%. Đất ở nhà nhiều tầng nhiều hộ ở, nhà chung cư, công
trình xây dựng dưới mặt đất; đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp là
0,03%.
Đất
sử dụng không đúng mục đích áp dụng mức thuế suất 0,15%. Đất dự án đầu
tư phân kỳ theo đăng ký của nhà đầu tư được cơ quan nhà nước có thẩm
quyền phê duyệt áp dụng mức thuế 0,03%. Đất lấn, chiếm áp dụng mức thuế
0,2%…
(Nguồn: Công ty TNHH Dịch vụ cung cấp thông tin và Truyền thông K&K Accord tổng hợp)
Dự thảo Luật phí và lệ phí: Tránh lạm dụng người dân
(DĐDN) - Các ĐBQH tiếp tục đưa ra những yêu cầu rạch ròi trong từng khoản phí và lệ phí để người dân dễ giám sát và giảm gánh nặng.
(DĐDN) - Làm rõ nội hàm, chức năng của từng loại phí và lệ phí như phí sử dụng lòng đường vỉa hè hay phí đường bộ để tránh hiểu nhầm. Các ĐBQH tiếp tục đưa ra những yêu cầu rạch ròi trong từng khoản phí và lệ phí để người dân dễ giám sát và giảm gánh nặng.
ĐBQH Danh Út (Kiên Giang) phát biểu tại hội trường về một số nội dung của dự thảo Luật phí, lệ phíVới đặc thù, mức thu phí và lệ phí là áp đặt nên rất dễ bị lợi dụng trục lợi, gây ảnh hưởng đến đời sống người dân. Quy định rõ danh mục phí và lệ phí trong luật Phí và lệ phí được ghi nhận là một bước tiến lớn. Tuy nhiên, sự vận động không ngừng của đời sống xã hội đã khiến danh mục này phải có sự linh động đảm bảo tính khả thi. Dự thảo Luật Phí và lệ phí cũng cần có sự phân cấp hợp lý. Đây là đóng góp của các ĐBQH.
Phí hạ tầng giao thông chưa hợp lý
Nên hay không nên áp dụng phí sử dụng lòng đường, vỉa hè? Đây là băn khoăn của nhiều ĐBQH bởi vì điều này rất dễ gây hiểu lầm việc nhà nước cho phép sử dụng lòng đường vỉa hè ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị. Đại biểu Huỳnh Văn Tính (Tiền Giang) cho rằng, cần có lộ trình chấm dứt thu phí lòng đường vỉa hè. Thực tế thời gian qua, nhiều tổ chức, cá nhân đã lợi dụng cái gọi là phí trông giữ xe để thu quá cao, nhất là vào các dịp lễ tết. Dự thảo luật cần có quy định xử lý nghiêm vấn đề này.Để tránh lạm dụng thu phí và lệ phí, một số ĐBQH đề nghị phải quy định cụ thể về quyền khiếu kiện của cá nhân, tổ chức.
Đồng tình với quan điểm trên, ĐBQH Trương Trọng Nghĩa (TP HCM) đề nghị về tổng thể cần chấm dứt thu phí sử dụng vỉa hè, lòng đường, vì rất dễ lạm dụng, phát sinh tiêu cực. Theo ĐB Nghĩa, một số quốc gia cho dùng lề đường. Ví dụ tại Paris cho mở một số quán cà phê tại đại lộ. Nhưng các quán này phải đảm bảo được các nguyên tắc không cản trở giao thông, bảo đảm vệ sinh, bảo đảm mỹ quan, phải đóng tiền đầy đủ và chỉ được sử dụng trong một thời điểm nhất định. Do đó, những trường hợp cá biệt được sử dụng lòng đường, vỉa hè phải do HĐND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phê duyệt quy hoạch, đồng thời thông báo công khai cho mọi người dân.
Bên cạnh đó, theo ĐB Nghĩa không nên đưa ra những khoản thuế thu nhập trá hình để giảm thu nhập của người dân, bởi dân đã đóng các loại thuế, trong đó có thuế thu nhập. Phí hạ tầng giao thông, nhiều trường hợp là phí thu nhập trá hình.
Nhiều người dân đã phàn nàn với các ĐBQH, Nhà nước đã bỏ tiền ngân sách, vay ODA ra để làm đường. Đơn vị BOT chỉ nâng cấp, sửa chữa lại đi thu phí quá cao. Tại nhiều quốc gia họ bắt nhà đầu tư phải chứng minh tạo giá trị gia tăng cho con đường, chất lượng dịch vụ tốt hơn để thu của người dân theo mức hợp lý. Có những con đường ghi rõ được làm từ tiền thuế của dân, phần trả phí là việc nhà đầu tư tạo thêm giá trị cho con đường đó. Người dân được quyền khiếu kiện nếu chất lượng dịch vụ công yếu kém. Đồng thời, nhà nước cũng phải tránh trường hợp tạo lợi thế tự nhiên cho tư nhân. Ví dụ như trường hợp họ làm con đường độc đạo. Ai cũng phải đi qua con đường này sẽ tạo lợi thế độc quyền cho tư nhân. Trường hợp này nhà nước nên làm, chỉ tư nhân hóa khi người dân được quyền lựa chọn dịch vụ.
Cũng liên quan đến phí giao thông, ĐBQH Danh Út (Kiên Giang) đề nghị quy định rõ trong luật bỏ phí đường bộ với xe máy. Đây là loại phí hiệu quả thấp. Đồng thời, xe máy là phương tiện sinh kế cơ bản của ngươi dân, nhất là người nghèo, dân tộc, vùng sâu xa. Có nơi chưa có đường nhựa, nếu thu phí của họ là không công bằng. ĐB Út đề nghị dừng thu loại phí này ngày từ 1/1/2016.
Làm rõ từng khoản phí
Hầu hết các ĐBQH đều cho rằng, dự luật cần quy định rõ danh mục phí và lệ phí. Quốc hội giao Chính phủ quy định chi tiết từng loại phí và lệ phí. Tuy nhiên, dự luật cũng cần tạo cơ chế giám sát chặt chẽ của các tổ chức xã hội dân sự đối với việc thu từng loại phí và lệ phí. Nếu cần bổ sung, sửa đổi thì Chính phủ trình UB Thường vụ Quốc hội điều chỉnh. ĐBQH Nguyễn Văn Sơn (Hà Tĩnh) cho rằng, những dịch vụ công đã xã hội hóa thì cần đưa ra khỏi dự luật. Phải làm rõ như vậy thì việc xã hội hóa các dịch vụ công mới có kết quả, chất lượng dịch vụ, giá dịch vụ mới được khuyến khích cạnh tranh.
Với một số loại như viện phí, học phí chuyển sang cơ chế giá, nhà nước cũng cần tính đúng, tính đủ và đưa là lộ trình khuyến khích phù hợp. Theo ĐB Sơn, yêu cầu về chất lượng đào tạo, nhất là đào tạo nghề đòi hỏi ngày càng cao. Trong nhiều trường hợp, tư nhân đầu tư đào tạo cần có sự hỗ trợ về kinh phí của Nhà nước thì mới đảm bảo được yêu cầu chất lượng. Đây là những lĩnh vực Chính phủ cần có sự linh hoạt.
Bản chất của một khoản phí chỉ là khoản thu ngân sách mang tính bổ sung, hỗ trợ và bù đắp cho các khoản chi phí quản lý, không nhằm mục tiêu lợi nhuận. Chính vì vậy ĐBQH Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị) đề nghị xem lại phí trước bạ. Theo ĐB Đồng, đây thực chất là thuế tài sản, không mang bản chất dịch vụ công. Khoản thu này góp phần đáng kể vào thu ngân sách nhà nước. Bởi vì các loại tài sản thu lệ phí trước bạ thường có giá trị lớn như bất động sản, ô tô.
Theo vị ĐB Đồng, các dịch vụ công là trách nhiệm của nhà nước nhằm mục tiêu phục vụ cá nhân, tổ chức mà không nhằm mục đích có lợi nhuận như một đơn vị kinh doanh. Nếu để nguyên tắc có lợi nhuận phù hợp trong nguyên tắc thu phí thì sẽ biến những khoản phí thành một khoản thu vượt quá mục tiêu ban đầu là bù đắp chi phí và có thể sẽ bị đội lên mức phí quá cao so với thu nhập cũng như lợi ích mà người dân và tổ chức được hưởng. Do đó, dự thảo luật cần tách bạch giữa phí và lệ phí với các dịch vụ công đã xã hội hóa.
Các ĐBQH đồng tình với quan điểm những khoản phí và lệ phí có mức hành thu cao, hiệu quả thu thấp đều phải loại bỏ khỏi danh mục phí và lệ phí trong dự thảo thảo cũng như những điều chỉnh sau này. ĐB Nguyễn Thị Quyết Tâm (TP HCM) cho rằng, việc phân cấp cho Chính phủ, HĐND cấp tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương là cần thiết. ĐB Tâm đề nghị công tác rà soát và giám sát cần được tạo điều kiện để bãi bỏ một số khoản phí, lệ phí có mức thu thấp, chi phí hành thu cao, phức tạp. Đặc biệt, phí không được để phí chồng lên phí.
Bên cạnh đó, để tránh lạm dụng thu phí và lệ phí, một số ĐBQH đã đề nghị phải quy định cụ thể về quyền khiếu kiện của cá nhân, tổ chức. Những khiếu nại và xử lý vi phạm về phí và lệ phí cần được áp dụng quy trình tương tự như đối với thuế từ xử lý hành chính đến trách nhiệm hình sự.
Cảnh báo câu chuyện “BOT”
ĐBQH Nguyễn Tiến Sinh – Phó trưởng đoàn ĐB tỉnh Hòa BìnhVừa qua, người dân sống tại huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình rất bức xúc vì bị thu phí đường bộ trên quốc lộ 6 quá cao. Đây là dự án BOT đầu tiên triển khai trên địa bàn tỉnh Hoà Bình do TCty 36 Bộ Quốc phòng triển khai. Sau một thời gian thì công đưa vào sử dụng thì DN đã tiến hành thu phí. Những người dân sinh sống gần trạm thu phí hàng ngày đi qua, đi lại đã bị thu phí như phương tiện vận tải thông thường nên đã không chấp nhận, phản ứng gây mất trật tự địa phương. Thử hình dung tự nhiên trước cổng nhà mình có trạm thu phí chình ình, hàng ngày mình đi qua đi lại mà phải nộp tiền thì khó ai có thể chấp nhận. Ví dụ về sự bất cập này là một cán bộ công chức trong khu vực đi lên thị trấn làm việc, ngày đi 4 lần, mỗi lần 25.000 đồng, ngày 100.000 đồng, một tháng hơn 3 triệu đồng, đó là chưa kể người ta đi thăm nom bạn bè, đưa con đi học... Chính quyền tỉnh Hòa Bình đã kiến nghị có chế độ thu đặc thù đối với cư dân nhưng bộ ngành TƯ xử lý chậm. Chính quyền tỉnh Hoà Bình hoàn toàn bó tay vì ấn định giá do Bộ Tài chính và Bộ Giao thông Vận tải, ngay kể cả nhà thầu BOT cũng không có quyền định giá. Khi chúng tôi trao đổi với người dân địa phương, họ đồng ý mức giảm 20-30%, nhưng nhà BOT không làm được mà phải chờ ý kiến bộ ngành, tạo bức xúc. Chính sách phải phù hợp với đối tượng, đặc biệt liên quan đến thu nhập người dân. Trường hợp trạm thu phí trên là một sự cảnh báo cho câu chuyện BOT. Mỗi dự án phải thu bao nhiêu cho từng đối tượng để qua đó huy động nguồn lực xã hội đầu tư cơ sở hạ tầng nhưng không tạo gánh nặng cho xã hội. Vấn đề này đã có ĐBQH cho rằng, người dân đã đóng thuê, chúng ta dùng thuế đó xây dựng cơ sở hạ tầng. Khi huy động vốn BOT để sửa sang, nâng cấp con đường cũng phải tính toán rõ ràng minh bạch từng phần để có chính sách thu phù hợp.
Cần làm rõ đâu là phí, lệ phí, giá dịch vụ
Chúng
tôi thống nhất dự Luật này sẽ không điều chỉnh các khoản thu dịch vụ do
DN, tổ chức, cá nhân ngoài khu vực Nhà nước đang cung cấp để khuyến
khích xã hội hóa các dịch vụ công. Việc loại bỏ viện phí và học phí ra
khỏi danh mục phí và lệ phí sẽ góp phần đẩy nhanh xã hội hóa, khuyến
khích đầu tư nâng cao chất lượng dịch vụ. Tuy nhiên, Ban soạn thảo cần
tiếp tục rà soát lại các loại dịch vụ nào có thể chuyển thành giá để đưa
ra khỏi danh sách phí và lệ phí. Trong thực tiễn có rất nhiều khoản thu
dịch vụ theo cơ chế giá, nhưng người dân quen gọi là phí. Những khoản
này không có trong danh mục phí và lệ phí nên sẽ không được điều chỉnh
bởi luật này. Tuy nhiên, không phải người dân nào cũng biết. Để bảo đảm
rõ ràng minh bạch tránh nhầm lẫn hay lợi dụng từ phí và lệ phí để áp mức
thu gây gánh nặng cho người dân, đề nghị bổ sung quy định rõ trong
luật. Theo đó, “các khoản thu dịch vụ được gọi là phí nhưng không có
trong danh mục phí và lệ phí thì thực hiện cơ chế giá theo quy định pháp
luật về giá và các quy định liên quan”.Chúng tôi cũng đề nghị làm rõ một số khoản thu phí và lệ phí trong danh mục như: phí bảo vệ nguồn lợi thủy sản dựa trên tiêu chí nào? Theo quyết định số 31/2007 của Bộ Tài chính, thì cho rằng chữ thu phí lại bao hàm phí kiểm tra an toàn tàu cá, phí kiểm tra trang thiết bị cá, phí kiểm định kỹ thuật có yêu cần nghiêm ngặt về an toàn. Trong khi đó, tại một khoản khác cũng có khoản phí về an toàn tàu cá, kiểm định an toàn nghề cá rồi. Như vậy là có sự chồng chéo. Hay như quy định mới về lệ phí môn bài, các cơ sở kinh doanh từ trước đến nay vẫn đóng thuế môn bài. Nay quy định trong danh mục lệ phí thì Ban soạn thảo cũng phả làm rõ việc bãi bỏ khoản thuế này chuyển sang lệ phí. Điều này sẽ giúp người dân và DN hiểu chính sách thuế một cách thống nhất và rõ ràng.
Bá Tú
Nhận xét
Đăng nhận xét