Căn Nhà Ngoại Ô - Trường Vũ (Tác giả: Anh Bằng) | Nhạc Vàng Xưa Bất Hủ
Bệnh lạ: Hoang tưởng về tình yêu là một bệnh
Thứ 6, 27/12/2019 | 13:00
0
Nếu không được hồi đáp lại tình cảm nhưng vẫn nghĩ người ấy thích mình,
rất có thể bạn đã bị mắc hội chứng tâm lý tình cảm nghiêm trọng mang
tên Erotomania.
Một ngày đẹp trời bạn nhìn thấy người ấy lạnh lùng bước qua, nhưng oái oăm thay, bạn không nghĩ như vậy, bạn tự vẽ ra một thế giới hoang đường có người ấy và bạn.
Bạn đã mắc hội chứng hoang tưởng về tình yêu cực kì nghiêm trọng.
Quay về lịch sử y khoa, thuật ngữ
erotomania lần đầu được bác sĩ tâm thần người Pháp Gaetan Gatian de
Clérambault sử dụng vào năm 1921, bởi vậy nên nó còn tên gọi khác là hội
chứng De Clérambault.
Hiện các nhà khoa học vẫn chưa xác nhận nguyên nhân chính thức của hội chứng hoang tưởng tình yêu này ngoài vấn đề tâm lý.
Theo đó, người bị erotomania thường xuyên ngộ nhận những người có địa vị xã hội, kinh tế, chính trị cao đang si mê họ đến mất lý trí.
Bệnh nhân có niềm tin mãnh liệt vào việc người kia dù không hề có bất kì bằng chứng nào chứng minh cho tình yêu của người đó.
Họ tự ngụy tạo mọi lý do để hợp thức hóa tình cảm giả dựng kia và hoàn toàn đặt niềm tin vào tình yêu đó.
Tình yêu khiến họ trở nên phấn khích hơn
và ngày càng chìm đắm đến mức phát bệnh với các dấu hiệu cơ bản như:
cuồng yêu, liên tục nói về "người ấy", liên tục gửi thư, email hoặc quà
tặng cho người yêu trong tưởng tượng, nhắn tin hoặc gọi "người ấy" giả
tạo, điên loạn mất kiểm soát thậm chí có hành vi quấy rối người khác nơi
công cộng, đôi khi bị cơ quan chức năng khiển trách hoặc bắt giữ,…
Erotomania là tình trạng sức khỏe tâm
thần có sự liên kết với các tình trạng sức khỏe tâm thần khác liên quan
đến ảo tưởng hoặc hành vi hưng cảm.
Theo Medical News Today, người bệnh sống với niềm tin được một người hoàn mỹ yêu thương, dù thực tế không phải vậy.
Hội chứng hoang tưởng người khác yêu
mình có thể xảy ra trong thời gian dài hoặc chỉ trong những giai đoạn
ngắn, được gọi là "phá vỡ tâm thần".
Phá vỡ tâm thần là một triệu chứng phổ
biến của các tình trạng sức khỏe tâm thần, có thể xảy ra trong các rối
loạn như tâm thần phân liệt, rối loạn hoang tưởng và rối loạn lưỡng cực.
00:00
00:07
00:31
Có một vài quan điểm đồng thuận rằng hội chứng này bắt nguồn từ ám ảnh thiếu tình cảm từ thời ấu thơ.
Việc thiếu tình cảm trong thời kỳ ấu thơ
là một trong các điểm ảnh hưởng nhiều nhất đến phát triển tâm lý gây
nên căn bệnh, ảnh hưởng đến sự phát triển về tâm lý và tâm thần của
người bệnh.
Nhà nhân chủng học, tiến sĩ Helen Fisher
cho biết, hình ảnh chụp não của 18 bệnh nhân hội chứng hoang tưởng
người khác yêu mình đã cho thấy sự hưng phấn khác thường.
Tình yêu thật sự sẽ kích hoạt sự hưng
phấn của não bộ, nhưng nếu tình yêu đó không được đáp trả thì nó sẽ biến
thành nỗi ám ảnh và dẫn tới chứng bệnh nguy hiểm này.
Năm 1980, bệnh nhân đầu tiên được xác minh là một người phụ nữ.
Theo đó, cô ta tin rằng có nhiều người đàn ông khác nhau (ở những thời
điểm khác nhau) đang yêu và theo đuổi mình một cách mãnh liệt.
Năm 1995, Robert Dewey Hoskins theo đuổi
ca sĩ nổi tiếng Madonna và anh tin rằng cô đã được định sẵn là vợ anh.
Anh ta trèo tường vào nhà Madonna nhiều lần, đe dọa cô trước khi bị tòa
xét xử và bị tống giam 10 năm.
Erotomania có thể khiến bệnh nhân thể
hiện hành vi hung hăng và gây nguy hiểm. Trong nhiều trường hợp, những
hành động này có thể khiến người bệnh bị bắt vì tội rình rập hoặc quấy
rối.
Tồi tệ hơn, hội chứng hoang tưởng người
khác yêu mình có thể khiến một người phát cuồng và sẵn sàng giết chết
người họ yêu, sau đó tự sát.
Erotomania có thể chỉ kéo dài trong vài
ngày, nhưng thường bệnh sẽ tiếp diễn và trầm trọng hơn trong nhiều năm
nếu không được phát hiện kịp thời, tránh những hậu quả đáng tiếc có thể
xảy ra.
Simon & Garfunkel - The 25th Anniversary Rock & Roll Hall Of Fame Concert, October 29, 2009
À, THÌ RA
Anh không hiểu một cuộc tình mộng ảo
Mà lại gây ra được vết thương lòng?
Không lẽ hư ảo rồi hóa thành hiện hữu
Làm mũi tên xuyên đau buốt trái tim!
Anh đã từng ngẫm nghĩ triền miên
Từng ngạc nhiên trước huyền linh ảo - thực
Yêu là bước vào nhớ thương, ao ước
Kết thúc thường dang dở, tủi buồn!
À thì ra:
Đời không yêu là đời đầy lói lở
Nhưng yêu rồi thì đau khổ khó lường!
Em ơi em, nhớ đời là bể khổ
Mà cố vui, bám víu lấy yêu thương!
Trần Hạnh Thu
Một Cõi Đi Về (Trịnh Công Sơn ) - Tuấn Ngọc
Đời là bể khổ - Có thật không?
Câu hỏi ấy đã vang lên trong tôi một vài lần, mà
lần gần nhất cách đây chừng 10 năm. Đấy là lần một người bạn “Alo” gấp:
“Rảnh không? Vào viện nhanh đi, giúp tôi cái”. Anh muốn tôi đón tay đứa
con đầu lòng của anh, đứa con mà hai anh chị mong ngóng, chờ đợi sau bao
ngày long đong chữa chạy. Tôi vẫn nhớ mãi khoảnh khắc bác sĩ bế thiên
thần bé nhỏ ấy ra, trao cho tôi.
Một cảm giác hân hoan kỳ lạ ngập tràn tâm hồn tôi. Rồi tôi chuyển lại
thiên thần cho anh bạn. Thiên thần nằm lim dim trong vòng tay bố. Tôi
nhìn kỹ những ngón tay của thiên thần. Chúng nhỏ, xinh, đáng yêu quá
đỗi. Hai má thiên thần phúng phính, hồng hồng và có những phủ mịn trăng
trắng. Lúc ấy, với tâm thế của người “chưa từng có con”, tôi còn tưởng
các bác sĩ vừa phẩy nhẹ một ít phấn lên má thiên thần. Sau này tôi mới
biết, nhiều em bé sơ sinh đều tự nhiên như vậy. Cái tay nhỏ xinh, cái má
phúng phính, cái mắt lim dim, cái mồm chúm chím..., yêu quá là yêu.
Đấy là lần đầu tiên tôi được chạm vào một sinh linh vừa chính thức
thành người. Đấy là lần đầu tiên tôi được chứng kiến cái cảnh một ông bố
hân hoan vui sướng ôm đứa con mình chờ đợi bao năm tháng vào lòng. Rồi
ông bà, cô chú của em bé ấy nữa, nhìn vào sắc thái của họ, không khó
nhận ra tất cả đều đang sóng sánh trong một bến bờ vui. Trời ơi, cuộc
đời hóa ra có những khoảnh khắc thiêng liêng, đẹp đẽ thế này đây, tôi
nghĩ. Và, chính cái lúc ý nghĩ ấy bị đẩy lên đến cao trào lại là lúc tôi
hồ nghi đức Phật. Nếu đời vui như thế này, tại sao đức Phật lại bảo
“đời là bổ khổ?”. Câu hỏi này truy kích con người bên trong của tôi
trong suốt một thời gian dài, mỗi lúc tôi lại trả lời một chút, và mỗi
lúc, nhận thức trong tôi lại dày thêm một chút.
Cuộc đời có thật là “bể khổ” không, theo bạn?
Tôi đã nghiền ngẫm rất kỹ tư tưởng “tứ diệu đế” của Phật giáo, đặc
biệt là “khổ đế” và tôi thấy về cơ bản đức Phật chỉ ra 8 nỗi khổ của một
đời người.
1. Khổ vì mình được/bị sinh ra.
2. Khổ vì theo năm tháng mình sẽ già đi.
3. Khổ vì trước sau, ít nhiều mình cũng phải đối diện với bệnh tật.
4. Khổ vì cuối cùng ai rồi cũng phải chết.
5. Khổ vì yêu nhau nhưng phải xa nhau.
6. Khổ vì ghét nhau nhưng phải gần nhau
7. Khổ vì muốn mà không thành, không được.
8. Khổ vì chấp vào ngũ ẩn: Sắc -thọ - tưởng - hành - thức, 5 yếu tố tạo nên thân và tâm con người, theo quan điểm Phật giáo.
Đã có rất nhiều bậc tu hành trí giả giảng giải kỹ lưỡng về 8 nỗi khổ
này. Bạn có thể mở sách ra đọc, hoặc bật YouTube lên nghe một cách dễ
dàng. Với mình, sau nhiều năm nghiền ngẫm và phân loại, tôi nghĩ có thể
chia 8 nỗi khổ này ra thành 2 loại. Loại 1: khổ vì yếu tố khách quan, đó
chính là “khổ vì được/bị sinh ra”. Chúng ta không được hỏi ý kiến trước
khi được/bị sinh ra. Cho nên, việc được/bị sinh ra nằm ngoài thế giới
chủ quan của ta. Nó hoàn toàn là câu chuyện của bố ta và mẹ ta. Ta tuyệt
nhiên, tuyệt đối không thể can dự vào quá trình đi tới quyết định mình
có được/bị sinh ra hay không. Loại 2: Khổ vì phải đối diện với những
hoàn cảnh không như ý mình, bao gồm toàn bộ 7 nỗi khổ còn lại. Ta muốn
mình được trẻ mãi nhưng rồi ta vẫn phải già. Ta muốn mình được khỏe mãi
nhưng rồi ta vẫn phải bệnh. Ta muốn mình trường sinh bất tử nhưng rồi ta
vẫn phải chết. Ta muốn mãi mãi được ở gần người mình yêu và ở xa người
mình ghét nhưng rồi vẫn phải đối diện với hoàn cảnh ngược lại. Ta muốn
tâm thần mình vững chãi, an lạc nhưng tâm thân cũng luân chuyển vô
thường. Như vậy, ta khổ vì ta muốn quá nhiều đấy chứ. Cuộc đời bản thân
nó đâu có làm ta khổ, chính những ham muốn mới làm ta khổ.
Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi.
Ham muốn trong ta ghê gớm, khủng khiếp thế cơ mà! Cho nên, nếu nói
“đời là bể khổ” thì có lẽ nó chỉ ứng nhiệm với cái khổ đầu tiên (khổ vì
được/bị sinh ra). Với 7 nỗi khổ còn lại, nó đến hoàn toàn từ những ham
muốn của ta đấy chứ. Cái khổ đầu tiên thì như đã nói, chúng ta không can
thiệp được, nhưng 7 cái khổ còn lại hoàn toàn nằm trong vùng điều chỉnh
của chúng ta. Vì thế, khi nói về nguồn gốc của nỗi khổ, thực ra đức
Phật nghiêng hẳn về việc lý giải 7 cái khổ còn lại. Ngài bảo chúng ta
khổ vì “tham” (tham lam, vơ vét, mong cầu...), “sân” (so sánh, đố kỵ,
sân hận...), và “si” (si mê, lầm lạc, u tối...). Điều chỉnh về tham -
sân - si chính là điều chỉnh mức độ ham muốn trong một con người. Điều
chỉnh mức độ ham muốn trong một con người là để giải quyết bài toán khổ
đau.
Vậy thì thay vì dịch “đời là bể khổ”, chúng ta nên dịch thành “ham
muốn là bể khổ” được chăng? Dịch như thế sẽ trúng vấn đề hơn và gần với
tư tưởng gốc của đức Phật hơn chăng? Khi đặt ra hai câu hỏi này, tôi
luôn ý thức mình vẫn đang là một con người u tối. Vẫn phải tiếp tục
nghiền ngẫm, quan sát, ứng dụng, chia sẻ nhiều hơn nữa, để có thể đưa ra
những góc nhìn chân xác hơn nữa. Thành thử, nếu có chỗ nào chưa chuẩn
(dẫu chỉ là cái “chuẩn” trong quan điểm của bạn) thì mong bạn lượng thứ
và chỉ giáo thêm. Nhưng, những trăn trở trên đây là sự thực và tôi nghĩ,
việc không ngừng chia sẻ những trăn trở với nhau sẽ giúp chúng ta dễ
“vỡ”, dễ “ngộ” hơn rất nhiều.
Trở lại với câu chuyện về sự ra đời của thiên thần bé nhỏ mà tôi kể ở
đầu bài viết. Bây giờ nghĩ lại, tôi thấy, sự ra đời ấy đáp ứng mong
muốn bấy lâu của một ông bố, một bà mẹ, một gia đình nên năng lượng an
vui tràn ngập. Nhưng, trong những trường hợp khác, nếu đứa bé ra đời
không đáp ứng mong muốn vốn có của gia đình thì xung quanh sự ra đời đó
có thể lại là một năng lượng hoàn toàn khác. Giả dụ, gia đình mong sinh
ra một bé trai nhưng cuối cùng đấy là bé gái. Giả dụ gia đình mong sinh
ra một em bé lành lặn nhưng chẳng may sinh linh mới ra đời lại có điểm
nọ, điểm kia chưa lành lặn. Giả dụ, gia đình mong em bé cất tiếng khóc
chào đời vào đúng khung giờ A nhưng cuối cùng nó lại rơi vào khung giờ
B. Tức là, ngay trong một câu chuyện có thể coi là điển hình nhất của
niềm vui thì chưa chắc bản thân câu chuyện ấy đã đem đến niềm vui, mà vì
những yếu tố ham muốn trong câu chuyện ấy được thỏa mãn nên người ta
vui.
Phải diệt bỏ ham muốn, đấy là cốt lõi tu tập của Phật giáo. Khi nào
diệt hết được các ham muốn, người ta tự nhiên sẽ thành phật. Phật theo
nghĩa là “người giác ngộ”, người hiểu rõ quy luật của vũ trụ, chứ không
phải là người có phép lạ như thần thánh. Nhưng, trên trái đất này, chắc
chắn chỉ có một số lượng vô cùng hiếm hoi những người có thể diệt bỏ
toàn bộ ham muốn để thành phật. Mà, nếu gần 8 tỉ người trên trái đất đều
có thể diệt bỏ toàn bộ ham muốn của mình để trở thành gần 8 tỉ “đấng
giác ngộ” thì trái đất cũng chẳng còn là trái đất. Những động vật bậc
cao trên trái đất được thiết kế dựa trên các cơ chế ham muốn. Ở góc độ
sinh học: cái mồm có ham muốn ăn. Cái tai có ham muốn nghe. Cái mắt có
ham muốn nhìn. Ở góc độ xã hội: Người này có ham muốn thành đạt hơn
người kia. Người này có ham muốn chi phối người kia. Rồi quốc gia này,
quốc gia kia cũng luôn có ham muốn chèn ép, thôn tính, tạo tầm ảnh hưởng
tới những quốc gia còn lại. Diệt trừ ham muốn là diệt trừa cái mà động
vật bậc cao vốn thuộc về. Cho nên, ngoại trừ một số rất hiếm hoi, ít ỏi
những bậc chân tu, đòi hỏi phần đông nhân loại phải diệt bỏ ham muốn là
điều không tưởng.
Với phần đông nhân loại, điều thực tế hơn cả là phải điều hòa các ham
muốn. Trong mỗi chúng ta luôn có cái tham, vậy thì chúng ta phải điều
hòa, tiết chế cái tham. Trong mỗi chúng ta luôn có cái sân, cái si thì
phải tiết chế, điều hòa làm sao để ngày hôm nay ít sân/si hơn ngày hôm
qua. Và, phải hướng tới việc làm sao để biểu đồ tham - sân - si của mình
không ảnh hưởng tiêu cực tới những người xung quanh. Làm được như thế,
sự khổ đau đã giảm đi rất nhiều.
Không! Đức Phật không nhầm khi nói về “khổ đế”, càng không nhầm khi
đặt “khổ đế” là yếu tố đầu tiên trong 4 yếu tố tạo nên “tứ diệu đế” (khổ
đế - tập đế - diệt đế - đạo đế). Nhưng, để gần với tư tưởng của đức
Phật hơn và cũng để nhắc nhở mình thường trực, sát sườn hơn, phải chăng
thay vì nói “đời là bể khổ”, chúng ta hãy thành thực nói với nhau “ham
muốn là bể khổ”.
“Đời”, suy cho cùng chỉ là nơi chứa đựng những ham muốn trong lòng
chúng ta. Khi chúng ta điều chỉnh được các ham muốn một cách tốt nhất
thì “đời” cũng đâu còn khổ nữa!