CÂU CHUYỆN KHOA HỌC 135
(ĐC sưu tầm trên NET)
Bích Ngọc
Câu chuyện tiến hóa : Bay Lượn
Giáo sư người Việt giành giải quốc tế cho nhà toán học trẻ
Giải thưởng Ramanujan 2019 thuộc về GS Phạm Hoàng Hiệp (37 tuổi) với những đóng góp nổi bật trong lĩnh vực giải tích phức.
Thông tin được công bố trên trang web của Trung
tâm Vật lý lý thuyết quốc tế ICTP ngày 23/10, GS Phạm Hoàng Hiệp, Viện
Toán học (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) đã giành
giải thưởng Ramanujan 2019 - dành cho các nhà toán học trẻ từ các nước
đang phát triển.
Giải thưởng ghi nhận những đóng góp nổi bật của GS Phạm Hoàng Hiệp trong
lĩnh vực giải tích phức và lý thuyết đa thế vị cùng những đóng góp cho
sự tiến bộ của toán học tại Việt Nam.
"Tôi rất vui và tự hào khi được nhận giải thưởng Ramanujan 2019", GS
Hiệp nói và cho biết vào tháng 12 tới trong lễ trao giải tại Italy anh
sẽ chia sẻ về các kết quả nghiên cứu khoa học trước hội đồng giải thưởng
là các nhà toán học danh giá của thế giới.
![]() |
GS Phạm Hoàng Hiệp. Ảnh:NVCC
|
GS Phạm Hoàng Hiệp
được phong hàm năm 2017, từng đạt nhiều thành tích nghiên cứu, trong đó
Giải thưởng Tạ Quang Bửu dành cho nhà khoa học trẻ năm 2015 ghi nhận
với công trình khoa học: "Một đánh giá tốt nhất có thể của ngưỡng chính
tắc". Công trình nghiên cứu một vấn đề quan trọng trong lý thuyết kỳ dị
ứng dụng trong nhiều ngành toán học khác nhau. Kết quả của công trình
được ghi nhận có khả năng giải quyết một giả thuyết được nhiều nhà toán
học nổi tiếng thế giới quan tâm nghiên cứu trước đó. Công trình được
đăng trên Acta Mathematica - một trong 5 tạp chí danh giá của các Tạp
chí Toán học thế giới.
Giải thưởng Ramanujan dành cho các nhà toán học tuổi dưới 45, từ các
nước đang phát triển đã được trao hàng năm kể từ năm 2005. Hội đồng giải
thưởng là các nhà toán học danh tiếng trên thế giới do ICTP, Liên minh
toán học quốc tế (IMU) và Bộ Khoa học và Công nghệ của Chính phủ Ấn Độ
(DST) chỉ định. Người xứng đáng được lựa chọn sẽ kèm với khoản tiền mặt
trị giá 15.000 USD và đến trụ sở của ICTP (tại Italy) để nhận thưởng và
giảng bài.
Nhà khoa học dạy chuột lái xe tìm thức ăn
MỹChuột được huấn luyện để trèo lên xe, nắm lấy cần lái bằng đồng và điều khiển chiếc xe nhỏ tiến thẳng hoặc chuyển hướng.
Nhà khoa học thần kinh Kelly Lambert cùng đồng nghiệp tại Đại học
Richmond huấn luyện kỹ năng mới cho chuột trong phòng thí nghiệm, Science Alert
hôm nay đưa tin. Họ chế tạo một chiếc xe nhỏ từ hộp thức ăn rỗng, trang
bị thêm bánh xe, ba thanh đồng làm cần lái và các thiết bị khác.
Thanh đồng và sàn nhôm tạo ra dòng điện giúp chiếc xe nhỏ tiến lên.
Chuột có thể điều khiển hướng đi khi dùng chân nắm lấy thanh đồng bên
trái, phải hoặc ở giữa. Nhóm chuyên gia huấn luyện chúng bằng cách
thưởng thức ăn mỗi lần chúng nắm cần lái và điều khiển xe tiến về phía
trước.
Các nhà khoa học cũng thiết kế một hộp chữ nhật rộng vài m2 để chuột tập
lái. Họ đặt thức ăn ngày càng xa để khuyến khích chúng nâng cao kỹ
năng. Có 11 con đực và 6 con cái tham gia thí nghiệm. Môi trường sống
của chúng ảnh hưởng đến quá trình học lái. Chuột sống trong môi trường
phức tạp, nhộn nhịp, học lái nhanh hơn nhiều so với những con sống trong
phòng thí nghiệm tẻ nhạt.
Có vẻ hành động lái xe giúp chuột thư giãn, Lambert nhận định. Giống như
người, chúng cảm thấy thỏa mãn khi thực hiện thành công một nhiệm vụ
khó.
Thí nghiệm lái xe đáng chú ý vì nó cho thấy tính khả biến thần kinh của
chuột, hay khả năng não thích ứng và học hỏi những nhiệm vụ mới, có thể
tốt hơn nhiều so với mức giới khoa học từng ước lượng. Lambert cho rằng
thí nghiệm này chỉ là bước khởi đầu và có thể nâng cao độ khó trong
tương lai. Dữ liệu thu được từ việc quan sát chuột giúp nghiên cứu tác
động của bệnh Parkinson và trầm cảm.
Thu Thảo (Theo Science Alert)
Thu Thảo (Theo Science Alert)
Tại sao con người cởi quần áo khi sắp chết cóng?
26/10/2019 22:55 GMT+7
TTO - Nếu thân nhiệt bị hạ đến mức giới hạn nghiêm trọng, con người sẽ bắt đầu thể hiện những hành vi kỳ quái như tự "đào hang" và tự cởi quần áo trước khi trở nên mất ý thức hoàn toàn.
Theo trang tin Live Science,
hạ thân nhiệt là tình trạng xảy ra khi nhiệt độ trung tâm cơ thể hạ
xuống 35 độ C hoặc thấp hơn. Khi bị hạ thân nhiệt, con người sẽ bắt đầu
run rẩy và đa phần sẽ gặp khó khăn về cử động như vấp ngã hay chậm chạp.
Ngoài ra, họ cũng có thể bị mất phương hướng, bối rối và nói chậm như
đang chịu ảnh hưởng của ma túy hoặc rượu.
Nếu tình trạng hạ thân nhiệt trở nên nghiêm trọng thì hô hấp và nhịp tim có thể giảm đến mức nguy hiểm. Người bị hạ thân nhiệt có thể mất ý thức và thậm chí tử vong.
Nhưng trước khi mất hoàn toàn ý thức, nạn nhân sẽ thể hiện một số hành vi kỳ quái như tự "đào hang" và cởi bỏ quần áo.
Hành động tự "đào hang"
Thông thường, những động vật có máu nóng trong kỳ ngủ đông sẽ tự đào hoặc chôn mình vào một cái hang nhỏ để trú ẩn suốt mùa đông. Hang động nhỏ hẹp giúp cơ thể động vật hạn chế mất nhiệt.
Trong giai đoạn cuối trước khi chết cóng, con người cũng thực hiện một hành vi mà các nhà nghiên cứu gọi là "đào hang lần cuối". Trong một nghiên cứu đăng trên Legal Medicine năm 1995, các nhà nghiên cứu Đức miêu tả nạn nhân chết cóng thường trong tư thế thể hiện cơ chế tự vệ cuối cùng như là nằm dưới giường ngủ, sau tủ quần áo, trong tủ.
Hành vi "đào hang" này không được nghiên cứu rộng rãi và không được nhiều người biết đến. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu người Đức cho rằng đây là quá trình tự động của thân não, diễn ra trong giai đoạn cuối của quá trình hạ thân nhiệt, tạo ra hành vi nguyên thủy gần giống với đào hang để bảo vệ cơ thể như các động vật ngủ đông.
Nghịch lý tự cởi quần áo
Ngoài hành động tự đào hang còn có một hành vi kỳ lạ không kém là "nghịch lý cởi quần áo". Thuật ngữ này mô tả hành vi của nhiều nạn nhân bị giảm thân nhiệt tự cởi bỏ phần lớn hoặc toàn bộ quần áo trên cơ thể, khiến thân nhiệt càng giảm nhanh hơn.
Khi sưởi ấm cơ thể người bị hạ thân nhiệt bằng một cơ thể khác, các chuyên gia sơ cứu thường khuyên cả nạn nhân và người sưởi ấm nên khỏa thân hoặc mặc thật ít đồ. Điều này giúp hơi ấm di chuyển từ người sưởi ấm sang nạn nhân dễ dàng hơn. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu tin rằng, lời khuyên này không có liên quan đến nghịch lý cởi quần áo.
Để ngăn hơi ấm thoát ra từ tứ chi, cơ thể sẽ tự co mạch, nghĩa là sự co thắt theo phản xạ của các mạch máu. Nhưng theo thời gian, các cơ cần thiết cho việc co mạch trở nên quá tải và thất bại, khiến máu ấm chảy ra từ trung tâm cơ thể đến tứ chi. Hiện tượng này dẫn đến một cơn nóng đột ngột khiến những nạn nhân vốn đã mất phương hướng cảm thấy như họ đang bị đốt cháy. Các nhà nghiên cứu kết luận vì vậy mà họ tự cởi quần áo.
Nghịch lý tự cởi quần áo thường xảy ra trước hành động đào hang lần cuối. Các nhà khoa học người Đức ghi chú khi nghiên cứu về các nạn nhân hạ thân nhiệt rằng tư thế cuối cùng của các thi thể chỉ có thể tạo thành khi nạn nhân bò, trườn, gây ra những vết trầy xước ở khuỷu tay hay đầu gối. Hành động này xảy ra sau khi nạn nhân trút bỏ quần áo, vì trên da có vết trầy nhưng vị trí tương ứng trên quần áo lại không có dấu hiệu tổn hại.
Hành vi đào hang lần cuối và nghịch lý tự cởi quần áo đã khiến nhiều nạn nhân chết cóng bị hiểu lầm là án mạng. Một số cảnh sát điều tra thường nhầm lẫn một người tử vong trong tình trạng khỏa thân là nạn nhân của hành vi tấn công tình dục và giết người. Việc phát hiện thi thể bên trong các không gian nhỏ hẹp như dưới gầm các đồ nội thất lại được cho là giống hành vi giấu xác.
Nếu tình trạng hạ thân nhiệt trở nên nghiêm trọng thì hô hấp và nhịp tim có thể giảm đến mức nguy hiểm. Người bị hạ thân nhiệt có thể mất ý thức và thậm chí tử vong.
Nhưng trước khi mất hoàn toàn ý thức, nạn nhân sẽ thể hiện một số hành vi kỳ quái như tự "đào hang" và cởi bỏ quần áo.
Hành động tự "đào hang"
Thông thường, những động vật có máu nóng trong kỳ ngủ đông sẽ tự đào hoặc chôn mình vào một cái hang nhỏ để trú ẩn suốt mùa đông. Hang động nhỏ hẹp giúp cơ thể động vật hạn chế mất nhiệt.
Trong giai đoạn cuối trước khi chết cóng, con người cũng thực hiện một hành vi mà các nhà nghiên cứu gọi là "đào hang lần cuối". Trong một nghiên cứu đăng trên Legal Medicine năm 1995, các nhà nghiên cứu Đức miêu tả nạn nhân chết cóng thường trong tư thế thể hiện cơ chế tự vệ cuối cùng như là nằm dưới giường ngủ, sau tủ quần áo, trong tủ.
Hành vi "đào hang" này không được nghiên cứu rộng rãi và không được nhiều người biết đến. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu người Đức cho rằng đây là quá trình tự động của thân não, diễn ra trong giai đoạn cuối của quá trình hạ thân nhiệt, tạo ra hành vi nguyên thủy gần giống với đào hang để bảo vệ cơ thể như các động vật ngủ đông.
Ngoài hành động tự đào hang còn có một hành vi kỳ lạ không kém là "nghịch lý cởi quần áo". Thuật ngữ này mô tả hành vi của nhiều nạn nhân bị giảm thân nhiệt tự cởi bỏ phần lớn hoặc toàn bộ quần áo trên cơ thể, khiến thân nhiệt càng giảm nhanh hơn.
Khi sưởi ấm cơ thể người bị hạ thân nhiệt bằng một cơ thể khác, các chuyên gia sơ cứu thường khuyên cả nạn nhân và người sưởi ấm nên khỏa thân hoặc mặc thật ít đồ. Điều này giúp hơi ấm di chuyển từ người sưởi ấm sang nạn nhân dễ dàng hơn. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu tin rằng, lời khuyên này không có liên quan đến nghịch lý cởi quần áo.
Để ngăn hơi ấm thoát ra từ tứ chi, cơ thể sẽ tự co mạch, nghĩa là sự co thắt theo phản xạ của các mạch máu. Nhưng theo thời gian, các cơ cần thiết cho việc co mạch trở nên quá tải và thất bại, khiến máu ấm chảy ra từ trung tâm cơ thể đến tứ chi. Hiện tượng này dẫn đến một cơn nóng đột ngột khiến những nạn nhân vốn đã mất phương hướng cảm thấy như họ đang bị đốt cháy. Các nhà nghiên cứu kết luận vì vậy mà họ tự cởi quần áo.
Nghịch lý tự cởi quần áo thường xảy ra trước hành động đào hang lần cuối. Các nhà khoa học người Đức ghi chú khi nghiên cứu về các nạn nhân hạ thân nhiệt rằng tư thế cuối cùng của các thi thể chỉ có thể tạo thành khi nạn nhân bò, trườn, gây ra những vết trầy xước ở khuỷu tay hay đầu gối. Hành động này xảy ra sau khi nạn nhân trút bỏ quần áo, vì trên da có vết trầy nhưng vị trí tương ứng trên quần áo lại không có dấu hiệu tổn hại.
Hành vi đào hang lần cuối và nghịch lý tự cởi quần áo đã khiến nhiều nạn nhân chết cóng bị hiểu lầm là án mạng. Một số cảnh sát điều tra thường nhầm lẫn một người tử vong trong tình trạng khỏa thân là nạn nhân của hành vi tấn công tình dục và giết người. Việc phát hiện thi thể bên trong các không gian nhỏ hẹp như dưới gầm các đồ nội thất lại được cho là giống hành vi giấu xác.




Nhận xét
Đăng nhận xét