Thứ Hai, 19 tháng 8, 2013

Câu chuyện khoa học 3

(ĐC sưu tầm trên NET)

Các bước cấy ghép não người

Bộ não con người được cho là có thể được cấy ghép với một cơ thể khác trong tương lai.

Ảnh minh họa: pbs.org.
Ảnh minh họa: pbs.org.
Tiến sĩ Robert White, giáo sư giải phẫu thần kinh thuộc Đại học Case Western Reserve ở Ohio, Mỹ tin rằng, hoạt động cấy ghép não người sẽ được thực hiện trong tương lai. Hiện nhiều cuộc thí nghiệm cấy ghép não đã thành công trên động vật bậc cao như khỉ. Não của loài này được giữ lại trong hộp sọ trước khi cấy ghép vào con khỉ mới.
Thật không may, tủy sống bị cắt đứt khi thực hiện ca phẫu thuật trên con người, não bộ chuyển giao không kiểm soát được hệ thần kinh trên cơ thể, vấn đề miễn dịch và loại bỏ mô cấy ghép cũng là vấn đề đáng lo ngại.
Những người liệt từ cổ trở xuống do tổn thương cột sống hy vọng một ngày nào đó các dây thần kinh trong cột sống của họ được nối lại.
Để thực hiện cuộc giải phẫu này, các nhà khoa học cần phải có cơ thể cấy ghép. Bệnh nhân cần cấy ghép bị liệt từ cổ trở xuống, phải đối mặt với hiện tượng suy đa cơ quan, trong thời gian ngắn họ sẽ chết. Cơ thể của người cho lấy từ một người đã chết do chấn thương não. Cơ thể họ duy trì hoạt động nhờ việc hỗ trợ hô hấp, hỗ trợ tim, duy trì sự sống.
Giáo sư White cho biết các công đoạn của quá trình cấy ghép gồm 11 bước là:
Thứ nhất, đưa hai bệnh nhân vào phòng phẫu thuật đặc biệt, trang bị máy móc và thiết bị hỗ trợ cần thiết.
Thứ hai, hai nhóm bác sĩ phẫu thuật được đào tạo đặc biệt để nâng cao tay nghề. Hai bệnh nhân phẫu thuật cùng một lúc.
Thứ ba, cả hai bệnh nhân được trang bị một loạt các thiết bị theo dõi não, nhịp tim, huyết áp. Đo lường quan trọng nhất được thực hiện tại khu vực não.
Thứ 4, quá trình phẫu thuật thực hiện đầu tiên ở cổ. Một vết rạch vào các mô bao gồm cả da và cơ bắp. Giai đoạn này thành công khi giữ nguyên được động mạch và cột sống.
Thứ 5, các nhà khoa học sẽ tách rời đầu ra khỏi phần xương sống, làm lộ tủy sống và các lớp phủ của nó. Bác sỹ sẽ sử dụng các ốc vít gắn chặt xương sống với đầu tại thời điểm cấy ghép.
Thứ 6, bác sĩ phẫu thuật trên mạch máu, đây là phần nguy hiểm nhất do não chỉ có thể hoạt động trong thời gian rất ngắn nếu không được cung cấp máu đầy đủ. Chất chống đông máu tạm thời được cho vào mạch máu bệnh nhân làm cho quá trình nối mạch thực hiện liên tục.
Thứ 7, một loại máy hỗ trợ tuần hoàn não làm mát não rất nhanh, duy trì ở 12 độ C, giúp bảo vệ não hơn một giờ nếu lưu thông máu hoàn toàn chấm đứt.
Thứ 8, mạch máu được sắp xếp sao cho việc lưu thông máu truyền từ cơ thể người cho sang đầu của người nhận.
Thứ 9, các mạch máu và dây thần kinh giữa hai cơ thể nối lại với nhau. Tín hiệu thần kinh có thể trao đổi giữa não người nhận và cơ thể mới.
Thứ 10, các mô và da ở cổ được khâu lại. Bệnh nhân chuyển vào một môi trường chăm sóc tách biệt. Mối quan tâm lớn nhất trong thời gian này là vấn đề nhiễm trùng, loại bỏ mô cấy ghép, hỗ trợ tuần hoàn máu. Bệnh nhân cần được hỗ trợ hô hấp thường xuyên và nuôi dưỡng bằng các biện pháp đặc biêt.
Bước cuối cùng là, khi ý thức bệnh nhân trở lại, bộ não của bệnh nhân hoạt động bình thường. Họ có thể nghe, nhìn, nếm, ngửi, suy nghĩ, và những ký ức của họ được bảo toàn nguyên vẹn.
Lê Hùng (theo BBC)


Não thiên tài nặng gấp rưỡi não người thường

Thiên tài là do bẩm sinh, không phải do đào tạo mà có được. Bộ não thiên tài có nhiều tế bào chuyên biệt hơn và có khối lượng nặng hơn so với não của người thường.

fotolia-33810761-subscription-xxl1-13744
Thiên tài là do bẩm sinh. Ảnh: Chestergoad
Giáo sư Sergey Savelyev dành hầu hết thời gian của cuộc đời để nghiên cứu các thiên tài, cố hiểu xem họ được sinh ra như thế nào và tài năng xuất phát từ đâu. Savelyev là trưởng Phòng thí nghiệm thần kinh của Viện hình thái học con người, thuộc Viện Hàn lâm khoa học y khoa Nga.
Theo giáo sư Savelyev, nhiều cấu trúc được tìm thấy trong vỏ não ở những người khác nhau, tức là các cấu trúc lớn giúp con người tư duy không hề giống nhau. Sự thông minh phụ thuộc vào trạng thái của chất xám.
Savelyev đã nghiên cứu cơ cấu tổ chức bộ não của vài chục người xuất chúng, bao gồm cả người giành giải Nobel, nhà thơ, nghệ sĩ và nhạc sĩ. Thông thường, ở những người tài năng, khu vực của não chịu trách nhiệm thính giác, thị giác, hoặc các chức năng khác không giống như ở người thường:
"Sự thay đổi cấu trúc cá nhân của não là gì? Đó là số lượng tế bào thần kinh được tham gia vào việc này hay việc khác. Trong vỏ não một người trung bình có khoảng 11 tỷ tế bào thần kinh, ví dụ, thị giác được dành khoảng ba tỷ tế bào. Nhưng có người không phải ba tỷ mà là chín tỷ tế bào được dành cho thị giác", giáo sư Savelyev cho hay.
Tế bào thần kinh càng nhiều thì mối liên hệ giữa chúng càng lớn, và người đó càng thành công hơn trong nhiều lĩnh vực. Các họa sĩ lớn có thể có trường thị giác lớn hơn nên họ nhìn thấy những gì mà người thường không nhận thấy. "Những người tài năng có cấu trúc tương tự liên quan đến tầm nhìn. Họ không chỉ có một cấu trúc duy nhất, mà có hàng chục cấu trúc như vậy. Khả năng tương tự ở người thường là rất thấp. Vì vậy, chỉ có rất ít thiên tài".
Theo nhà khoa học, tổ chức độc đáo riêng của não bộ chỉ phụ thuộc vào di truyền. Vì thế, khó có thể đào tạo, giáo dục để biến người bình thường thành thiên tài, nếu như não bộ của anh ta không có các cấu trúc phát triển.
Bên cạnh đó, bộ não của thiên tài nặng gấp rưỡi người thường. "Con người khác nhau hơn là con gấu trúc so với một con chó, hoặc một con cáo so với con sói. Cho nên không có gì đáng ngạc nhiên khi chúng ta không thể thỏa thuận với nhau", giáo sư nói.
Thiên tài là khả năng tạo ra cái mới trước đó chưa tồn tại trong tự nhiên. Nhưng thông thường, thiên tài thường không được thừa nhận khi sinh thời. Giáo sư Savelyev nói rằng một vài thập kỷ tới, công nghệ sẽ khiến cho tình hình thay đổi. Ông cho rằng, con người cần phải tăng độ phân giải của máy quét y tế hiện đại lên khoảng 5-10 lần. Điều này giúp phát hiện một số khả năng thiên bẩm của con người. Hơn nữa, phát hiện trong giai đoạn khi người đó đang sống.
Máy quét y tế hiện nay chưa thể làm được điều đó. Trên màn hình của thiết bị này, chất xám bộ não con người bình thường và não nhà soạn nhạc nổi tiếng có hình ảnh như nhau, chỉ những vết chấn thương là nhìn rõ.
Theo Tiếng nói nước Nga

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét