KÝ ỨC CHÓI LỌI 111
-Xét được sống còn trong no đủ là mưu cầu cơ bản và ước nguyện chính đáng của mọi cuộc đời, thì sẽ phân biệt được chiến tranh phi nghĩa và chiến tranh chính nghĩa, sự phòng vệ chính đáng cũng như sự bắt buộc hạ sát lực lượng đối kháng. Và khi phải hành động xả thân vì lẽ phải, con người trở nên vô cùng cao quí. -Nhưng xét trên bình diện đánh giá sự sống là thứ quí giá nhất trên đời, thì giết chóc lẫn nhau, dù là giết chóc bắt buộc, là hành động mù quáng đích thực của con người, và chiến tranh, dù là chiến tranh chính nghĩa, thì kẻ gây chiến vẫn bị coi là kẻ loạn trí vô hạn, dù đó là sự loạn trí tự giác, nhân danh bảo vệ sự sống! -Đứng lên trên tất cả mà phán xét, thì: trí tuệ siêu việt của con người hóa ra là ngu ngốc bậc nhất! -Chân lý là đây: Chiến tranh là mệnh lệnh tối thượng của tự nhiên mù quáng đối với trí tuệ sáng suốt của loài người: hãy giết chóc lẫn nhau! -Mục đích của mọi cuộc chiến tranh, của mọi phía xung đột đều là cố giết chóc để dành lấy danh lợi....
